๑

หากมีคนบอกว่า ประเทศที่ยิ่งใหญ่ มีอำนาจมากที่สุดในโลก เมื่อถึงวันเลือกตั้งผู้นำ มีเพียงสองตัวเลือกให้เลือก ได้แก่

๑ คนโกง

๒ คนบ้า

คุณคงขำ และคิดว่านี่เป็นไปไม่ได้

๒

แต่หากคุณดูเหตุการณ์อย่างในอเมริกา ขณะนี้ ที่มีเพียงสองตัวเลือก มันก็ไม่ต่างกับข้อความข้างต้นเท่าไรนัก เพราะฉันดู Hillary เป็นคนไม่จริงใจ พร้อมจะทำทุกอย่างเพื่ออำนาจ

ส่วน Trump นั้น เป็นคนบ้าๆ ไม่รู้เขาจะทำอะไร ไม่รู้เขาจะพูดอะไร เป็นคนโรคจิต

ที่น่าแปลกใจคือ โลกเราเป็นอย่างนี้ได้อย่างไร ประเทศที่มีประชากรหลายร้อยล้านคน มีความเจริญในทางเทคโนโลยี มั่งคั่ง มีมหาวิทยาลัยเอกของโลก ถึงฤดูกาลเลือกตั้ง ผู้เข้าชิงตำแหน่งประธานาธิบดี กลับมีเพียงหนึ่งคนโกง หนึ่งคนบ้า นี่มันเกิดอะไรขึ้น

มันเป็นกระจกสะท้อนให้เห็นอันตรายและความเสื่อมของโลก และนั่นหมายถึงความเสื่อมของมนุษย์เรา มันสะท้อนให้เห็นว่า เราตกอยู่ในความกลัว ความเข้าใจผิด ความประมาทขนาดไหน

๓

แต่เมื่อมามองดูประวัติศาสตร์ ก็พบว่ามหาอำนาจ ที่จริงพร้อมจะเสื่อม และร้ายแรงกว่าธรรมดา เพราะอำนาจจะเป็นตัวทำให้เสื่อม เช่น อาณาจักรโรมัน

พวกเขาก็มีผู้นำที่บ้าคลั่ง ป่วยไข้ เป็นโรคจิตหลายคน

อเมริกาเช่นเดียวกับโรมัน เหมือนคนอ้วน ที่มีน้ำหนักสองร้อยกว่าโล คนอ้วนแบบนี้ ย่อมเกิดโรคขึ้นได้มากมาย คนผอมแห้ง เช่นประเทศบางประเทศในแอฟริกา ได้แก่ ประเทศที่ยากจน ไร้การศึกษา ก็สามารถเกิดผู้นำโรคจิตได้เช่นกัน คนรูปร่างกำลังดี โอกาสจะป่วยไข้น้อยกว่า

ประเทศเล็กๆ ที่มีประชากรน้อย มีขนาดไม่ใหญ่เท่าไรนัก แต่ประชากรมีการศึกษา โอกาสที่ถึงฤดูกาลเลือกตั้ง แล้วมีเพียงสองตัวเลือก หนึ่งคนโกง หนึ่งคนบ้า เกิดขึ้นได้ยาก

ลองคิดถึงประเทศอย่างสวีเดน เดนมาร์ก ฯลฯ จะเห็นชัด

แต่หากเรามองประเทศมหาอำนาจ อย่างอเมริกา จีน รัสเซีย ก็รู้สึกว่าเราเข้าสู่โซนอันตราย ด้วยอำนาจเป็นเหตุ

ยิ่งมีอำนาจมาก ยิ่งพูดกันไม่รู้เรื่อง ยิ่งอ้วนใหญ่ ยิ่งอ้วนตุ๊ต๊ะ

ที่มันเกิดขึ้นในอเมริกา เพราะสังคมอเมริกาไม่ปกติ โครงสร้างทางการเมืองของพวกเขาน้ำหนักเกินไปมาก

ฉันเคยอ่านโครงสร้างทางการเมืองของอเมริกาแล้วหัวหมุนไปหมด เพราะต้องผ่านด่านทีละชั้นๆ กว่าจะเข้าไปข้างในได้ ระบบการกลั่นกรองแบบนี้ แทนที่จะดี กลับไม่ดี เพราะมันไม่มีความบริสุทธิ์ใดๆ หลงเหลืออยู่

ฉันเห็นคนหนุ่มสาว อายุน้อย ที่เฉลียวฉลาด มีความสามารถ ที่สำคัญพวกเขามีความบริสุทธิ์ใจ มีอุดมการณ์

คนเหล่านี้มีอยู่ไม่น้อย แต่ไม่มีสิทธิขึ้นมาเป็นผู้นำ เพราะระบบการเมืองในอเมริกา มีด่าน มีขวากหนาม ซับซ้อน กว่าจะฝ่าเข้าไปได้ ต้องกินเวลาอย่างน้อยสามสิบปี เท่ากับหนุ่มสาวอายุยี่สิบกว่าเหล่านั้น หากเข้าไปในวงจรแห่งอำนาจได้ ก็ปาเข้าไปห้าสิบกว่าแล้ว ที่สำคัญ ความบริสุทธิ์ของพวกเขาสูญหายไป ความใสหมดไป กลายเป็นนักการเมืองที่หากไม่ชั่วร้าย ก็น่าเบื่อหน่าย

กำแพงทางการเมืองรายรอบ เป็นชั้นๆ เหล่านี้ กินเวลานานหลายปี กว่าจะฝ่าเข้าไปได้แต่ละชั้น คนที่ดีที่สุด ความบริสุทธิ์ ความเป็นเด็กได้หายไป ระบบทำลายสิ่งดีเหล่านี้

ฉันยอมรับว่า Hillary หรือ Trump มีสีสัน แต่เราไม่ได้กำลังเลือกหัวหน้าละครสัตว์นะ เรากำลังเลือกผู้นำ ประเทศที่มีอำนาจมากที่สุดในโลก มีการเข้าใจผิดอะไรกันหรือเปล่า

๔

คนเลว คนโรคจิต ขึ้นมามีอำนาจได้ ทั้งในสองวิถี

๑ วิถีเผด็จการ

๒ วิถีประชาธิปไตย

แบบแรก ไม่น่าแปลกใจ เพราะเราเห็นมาบ่อย จนเป็นปกติ แต่แบบที่สอง ชวนให้พิศวง เพราะการเลือกตั้งเปิดโอกาสให้เราปิดกั้นคนเลวร้ายเหล่านี้ เราจะไปเลือกคนโกง คนบ้าทำไม

แต่ความน่าสนใจอยู่ที่ว่า มันเกิดขึ้นได้

และหากเราคิดว่าเผด็จการที่ร้ายที่สุดมาจากวิถีเผด็จการ เราเข้าใจผิดอีก เพราะเผด็จการที่ร้ายที่สุด มาจากการเลือกตั้ง

ครั้งหนึ่งมีใครคนหนึ่ง เข้ามาสู่อำนาจด้วยการเลือกตั้ง เขาเป็นที่รักของคนในชาติ อย่างสุดจะประมาณได้ เป็นยอดนิยมระดับ superstar ที่ยังไม่มีใครเสมอเหมือน

เพียงแค่เงาของเขา เฉียดใกล้สาวบางคน สาวคนนั้นก็เป็นลม ด้วยความปลาบปลื้ม

เขาชื่อ ฮิตเลอร์

๕

ทว่า ไม่ว่าจะแบบแรกหรือแบบที่สอง ล้วนต้องได้รับแรงสนับสนุนจากมวลชน

และมวลชน จำนวนมาก มีคุณสมบัติดังนี้

๑ เชื่อว่าทุกอย่างดำเนินไปตามปกติ ไปตามกฎหมาย ต่อให้มีอะไรเกิดขึ้น ก็ไม่ได้เกิดขึ้น คนบ้าแค่ไหน ก็ไม่ได้บ้า คนโกงแค่ไหน ก็ไม่ได้โกง จึงไม่วิตก ไม่หวั่นใจ และมีความสามารถสูงในการใช้จิต ทำสิ่งไม่ปกติ ให้กลายเป็นปกติ ต่อให้คุณบ้าหรือเลวแค่ไหน จิตนั้นก็สามารถมองเหมือนไม่มีจริง

๒ กลัวอำนาจปืน กลัวอำนาจเงิน หัวหดกันหมด

๓ เชื่อว่าตัวเองปลอดภัย และได้ผลประโยชน์ มันเป็นเพียงแค่ความเชื่อ

๔ มีความดำอำมหิตข้างใน ต้องการให้เป็นเช่นนี้โดยเจตนา เช่น อยากได้ผู้นำเลวๆ เพื่อประเทศชาติจะได้สำนึก จะได้เปลี่ยนแปลง อยากให้โลกเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ มีความสะใจ

เราจึงได้ผู้นำโรคจิต

ผู้นำปัญญาอ่อน

ผู้นำพิกลพิการ

๖

มันเกิดอะไรขึ้น ธรรมชาติดำมืดแบบนี้ มีผลกว้างใหญ่ขนาดนี้ เรามองดูจากการเลือกตั้งของคนหลายร้อยล้านคนในอเมริกา ที่พร้อมจะเลือกคนโกงหรือคนบ้า ยังไม่ต้องถามว่าแล้วพวกเขาสองคนนี้ใครจะชนะ แค่ว่าทำไปทำมาเหลือแค่สองคนนี้ ก็บอกอะไรเรามากมายแล้ว

ความกลัว

ความเข้าใจผิด

ความยโส

ความประมาท

ทำให้เราได้ผู้นำ อย่างที่เราได้