การ์ตูนที่รัก / นายแพทย์ประเสริฐ ผลิตผลการพิมพ์

 

Isle of Dogs

 

หนังสำหรับคนรักญี่ปุ่นแท้ๆ

สร้างโดยผู้กำกับฯ ชาวอเมริกันที่มีชื่อเสียงโดดเด่นในการสร้างหนังอย่างที่เรียกว่ามีลายเซ็นของตนเองประทับเสมอ คือ Wes Anderson

ดูหนังเกาะสุนัข Isle of  Dogs แล้วรู้สึกคล้ายๆ นั่งดู Westworld ฉบับมินิซีรี่ส์ซึ่งสร้างจากต้นเรื่องของไมเคิล ไครช์ตัน นั่นคือการตั้งคำถามถึงชีวิต ชีวิตคืออะไร

“เราคืออะไร” อาตาริพูดในตอนท้าย “เราต้องการอะไร”

อาจจะมีข้อแตกต่างคือ เวส แอนเดอร์สันใช้หมาเป็นเครื่องมือ ในขณะที่เวสต์เวิร์ลด์ใช้หุ่นเป็นเครื่องมือ แต่ก็มีหุ่นหมาโรโบติกส์ร่วมแจมด้วย

เหตุการณ์ทั้งหมดเกิดขึ้นในสถานที่จำกัดคือเกาะและสวนสนุก ภายใต้สภาพแวดล้อมที่กำหนดให้

 

หนังเริ่มต้นจากตำนาน ต้นตระกูลโคบายาชิเกลียดหมารักแมว เขาฆ่าล้างตระกูลสุนัขหมดสิ้นแล้วเลี้ยงแต่แมว วันหนึ่งมีซามูไรเด็กมาตัดคอโคบายาชิและช่วยชีวิตหมาทั้งปวงเอาไว้

หนังเริ่มต้นด้วยภาพเขียนแบบญี่ปุ่น ดนตรีแบบญี่ปุ่น และกวีไฮกุ

มีคำอธิบายด้วยว่า หนังเรื่องนี้คนจะพูดภาษาญี่ปุ่นซึ่งอาจจะมีหรือไม่มีบทแปลแล้วแต่สถานการณ์ ส่วนหมาจะพูดเป็นภาษาอังกฤษ ที่ซึ่งทั้งสองเผ่าพันธุ์ไม่เข้าใจกัน การกำหนดให้เช่นนี้ทำให้คนดูถูกแบ่งออกเป็นสองพวกไปด้วย จะเป็นพวกคนหรือพวกหมา

เกิดโรคระบาดคือโรคโพรงจมูกหมาตามด้วยไข้หวัดหมา สุนัขตายเป็นเบือและมีความหวาดระแวงว่าจะแพร่ระบาดไปที่คน นายกเทศมนตรีโคบายาชิออกกฤษฎีกานำหมาในเมืองเมงาซากิไปไว้ที่เกาะขยะเพื่อขังลืม เกาะนั้นเป็นแดนรกร้าง มีเตาปฏิกรณ์ปรมาณู สวนสนุก โรงบด สะพานรถไฟที่ปรักหักพัง

หมาที่ถูกส่งไปไม่มีวันได้กลับมาอีก

 

หมาตัวแรกที่ถูกส่งไปชื่อสปอต เป็นหมาของเด็กชายอาตาริ อายุ 12 ปี ที่พ่อ-แม่ตายด้วยอุบัติเหตุแล้วนายกเทศมนตรีโคบายาชิรับมาเลี้ยงเป็นหลานบุญธรรม สปอตถูกส่งไปในกรงที่ลั่นกุญแจเอาไว้แล้ว

เวลาผ่านไป อาตาริขโมยเครื่องบินแล้วขับฝ่าแนวป้องกันเข้าไปในเกาะขยะ เขาไม่รู้ว่าเรื่องราวทั้งหมดตั้งแต่ต้นเป็นฝีมือท่านนายกคุณลุงของตัวเองวางแผนการร้ายไว้ เครื่องบินตก

ที่เกาะสุนัข หมาห้าตัวเฝ้ามองเครื่องบินตก สี่ตัวเป็นหมาที่เคยมีเจ้าของ พวกเขาจะทำอะไรใช้วิธีโหวตเสมอ

หมาอีกตัวหนึ่งเป็นหมาจรจัด มันอาจจะเคยมีเจ้าของต้องติดตามกันต่อไป หมาจรจัดนี้ชื่อชีฟ มันโทรมมาก ตัวเหม็นหึ่งมีแมลงบินโดยรอบ  มันไม่เคยยอมรับการโหวต

อาตาริและหมาเคยมีเจ้าของแต่ถูกทิ้ง และหมาจรจัดที่เคยกัดเจ้าของ และถ้าจะนับ นัทเม็ก อดีตหมาสาวนักกายกรรมที่โผล่หน้ามาแจมเป็นระยะๆ รวม 7 ชีวิตออกเดินทางไปที่เกาะนิ้วกลางเพื่อไปให้ถึงสุดปลายเล็บ ด้วยมีหลักฐานว่าสปอตอาจจะยังมีชีวิตอยู่

ดนตรีประกอบเจ็ดเซียนซามูไรของอาคิระ คูโรซาว่า ขึ้นมาเป็นครั้งๆ มันมาก

 

เสียงนักแสดงฮอลลีวู้ดที่มาพากย์แต่ละตัวก็มัน ใครจำเสียงได้จะขำหนัก

แต่ว่าที่เกาะนิ้วนางเป็นที่อยู่ของหมากินเนื้อหมา คือแดนรกร้าง สปอตจะยังมีชีวิตอยู่ได้อย่างไร

ที่ในเมืองเมงาซากิ นักวิทยาศาสตร์จากพรรคนักวิทยาศาสตร์คิดค้นวัคซีนรักษาไข้หวัดหมาได้แต่ถูกฆ่า นักเรียนแลกเปลี่ยนสาวผมฟูหน้าตกกระและพรรคพวกพร้อมแฮ็กเกอร์หน้าญี่ปุ่นได้กลิ่นไม่ชอบมาพากล เธอและพวกติดตามทฤษฎีสมคบคิดอันร้ายกาจของตระกูลโคบายาชิ ล่ามแปลภาษาทำงานหนักมาก

เหตุการณ์ต่างๆ นานาที่ผ่านเข้ามาเพื่อตอบคำถามชีวิตคืออะไร

 

เวส แอนเดอร์สันใช้เทคนิคเล่าเรื่องไม่ธรรมดา เขาใช้ภาพแอนิเมชั่นสองมิติแบนราบ หลายฉากไม่รู้อะไรหน้าอะไรหลัง เสมือนภาพเขียนโบราณของญี่ปุ่น การเคลื่อนไหวที่ประดักประเดิด การกระทำที่คาดไม่ถึงและไม่เป็นไปตามขนบของโลกปกติ คนดูที่ไม่รู้ภาษาญี่ปุ่นตกอยู่ในอาการใบ้กินเป็นครั้งๆ ทั้งหมดนี้ทำให้ได้อรรถรสแปลกใหม่ แปลกแยกและมึนงง ตามด้วยซูโม่และไฮกุ

สปอตและหมาเคยมีเจ้าของสี่ตัวถูกจับออกจากบ้าน แยกจากเจ้าของเอามาทิ้งที่เกาะขยะ ใครเลี้ยงหมาจะเข้าใจได้ง่ายว่าพวกมันมีความทุกข์มากมายเพียงใด ด้วยหมาเป็นสัตว์พันธุ์เดียวที่ติดเจ้าของมากมาย มันตายได้ถ้าถูกทิ้งหรือหลงทาง มันจะไม่ตายได้ด้วยวิธีเดียวคือลืมอดีตและเจ้าของไปเสีย นี่คือชีวิต

ชีวิตต้องมีความทรงจำ เมื่อความทรงจำหายไป หรือถูกลืม ชีวิตก็หายไปด้วย เหลือเพียงร่างและลมหายใจเดินไปมา

แต่ชีวิตเกิดขึ้นจากความทรงจำที่เจ็บปวดด้วย ในขณะที่สปอตต้องลืมเจ้านาย แต่ถ้าเขาไม่อยากหมดสภาพ เขาต้องจดจำความเจ็บปวดของการถูกทิ้งเช่นกัน จะเห็นว่าชีวิตเป็นของแปลกจริงๆ

หากไม่อยากตายก็ห้ามลบความทรงจำ และความทรงจำนั้นต้องเจ็บปวด

 

หมาเถื่อนชีฟและหมาสาวนัทเม็ก พวกเขามีชีวิตอยู่ด้วยความทรงจำ หมาเถื่อนหวนคำนึงถึงครั้งตัวเองเคยมีเจ้าของช่วงสั้นๆ หมาสาวมีห้วงคำนึงถึงครั้งตัวเองยังคล่องแคล่วว่องไวบนเวทีแสดงและงดงาม ความทรงจำหรืออดีตที่สวยงามนั้นสามารถประคับประคองชีวิตเอาไว้ได้แต่ไม่พัฒนา เทียบกับความเจ็บปวดแล้วความเจ็บปวดพัฒนาชีวิตได้มากกว่า

ความเจ็บปวดจะห่อหุ้มชีวิตกลายเป็นบุคลิกภาพ หนังเวสต์เวิร์ลด์พูดไว้

อาตาริ นักศึกษาแลกเปลี่ยนสาวผมฟู หมาเคยมีเจ้าของ ต่างมีชีวิตในแบบของตัวเอง นั่นคือชีวิตที่จำเป็นต้องมีความหมายหรือมีเจตจำนง หลานชายต้องการบิน นักศึกษาสาวต้องการโค่นท่านนายก และหมาเคยมีเจ้าของต้องการพิสูจน์คุณค่า ความหมายและเจตจำนงเป็นที่ยอมรับกันทั่วไปว่าคืออะไรที่ชีวิตต้องมี แต่คุณค่านั้นไม่แน่ ชีวิตอาจจะไม่จำเป็นต้องมีคุณค่าก็ได้ ใช่หรือเปล่า

ในตอนจบเราจะพบแผนการร้ายขั้นสุดยอดของท่านนายก ทุกชีวิตจะหนีออกจากเกาะสุนัขได้อย่างไร หรือว่าไม่จำเป็นต้องหนี เพราะที่แท้แล้วภายนอกเกาะนั้นเล่าแตกต่างจากภายในเกาะที่ตรงไหน ผู้คนภายนอกมีความหมายจริงหรือ มีเจตจำนงจริงหรือเปล่า และมีคุณค่าหรือไม่ ในเมื่อยอมติดตามท่านนายกอย่างซื่อๆ ตั้งแต่แรก

สปอตเคยเป็นหมาอารักขาของอาตาริ มันมี “ฟันทหาร” เป็นอาวุธลับ วันนี้มันอยู่ในฝูงหมากินหมา มันจะปลดตัวเองจากสถานะหมาอารักขาไม่ได้ง่ายๆ มันว่ามันมีเสรีภาพแต่มันไม่เคยมี แล้วมันจะทำอะไรได้บ้าง

สนุกมาก