นั่นสินะ ทำไมจู่ๆ ปู่เตีย บันห์ เพิ่งจะมาเร่าร้อนบนเวทีหน้าฟีดการเมืองกัมพูชา น่าแปลกใช่ไหมจ๊ะ?

แหม อยู่มาก็นมนาน สังฆกรรมกับพรรคประชาชนกัมพูชามาก็ 40 ปีแล้ว ก่อนมีลูกด้วยซ้ำ! อยู่ไปอยู่มา ใครล่ะจะเชื่อว่า นักการเมืองเขมรที่จวนเจียนจะตายคาสังเวียนอาชีพ หมายถึงเป็นนักการเมืองจนวันสุดท้ายจะมาเผชิญสภาพเช่นนี้

ปู่บันห์ก็เช่นกัน 77 ปีแล้วรอบนี้ ถ้าเลือกตั้งรอบหน้ายังลงสนามสังเวียน กว่าปู่จะล้างมือในอ่างทองคำ อายุก็ปาไปถึง 82!

แต่แค่นี้ก็ได้ชื่อว่า รัฐมนตรีกลาโหมที่อาวุโสที่สุดในโลกคนหนึ่ง

ภาษาชาวบ้านเรียกว่า หงำเหงือก แต่อย่านึกว่านอกจากสมเด็จฮุน เซน จะครองสถิติหงำเหงือกนี้ไว้แต่ผู้เดียวเท่านั้น ในบรรดา ครม.ของท่าน มีคนสร้างสถิตินี้ไว้มาก โดยเฉพาะ รมว.ข่าวสารและสารสนเทศอย่างนายเขียว กัญญฤทธิ์ ที่ยิ่งแก่ยิ่งลายคราม เช่นเดียวกับนายฮอร์ นัมฮง นั่นก็ รมว.ต่างประเทศที่ยาวนาน (1998-2016)

แม้จะไม่ทำหน้าที่นี้ไปแล้ว แต่ปู่ฮอร์ นัมฮง ก็ยังต้อนรับนักการทูตเก่าแก่เป็นครั้งคราวอย่างไม่ทิ้งลายครามนักการมืองรุ่นเดอะ แม้แต่ตอนนี้ก็เถอะ ยังเดินตามหลังฮุน เซน ต้อยๆ แต่หลังๆ มานี้ ดูจะเป็นงานในส่วน “บุญ” งานศพ เสียเป็นส่วนใหญ่

พระคุณเจ้า นี่มัน ครม.รัฐบาล หรือชมรมคนเลี้ยงหลานแห่งกัมพูชากันแน่?

ในแต่ละรอบการเลือกตั้ง ในแต่ละครั้งจะไม่เคยมีการปรับ ครม. ตะบันทำงานกันมาอย่างยืดอยู่ยาวนาน กระทั่งค่อยๆ ปลดระวาง เริ่มตั้งแต่ปี 2016 นายฮอร์ นัมฮง (88) อดีต รมว.ต่างประเทศ 2018 รมต.เกียด ชน (89)

แล้วปีนี้ ว่าที่ผู้ถูกปลดระวาง ก็คือ สมเด็จเฮง สัมริน “3 สหายตัว S” ที่คุมพรรคประชาชนกัมพูชามาก 44 ปี ประกอบด้วยพี่ใหญ่ Chea Sim และพี่รอง Heng Samrin ที่กำลังโจลนิวัติ/เกษียณอายุ

เฮง สัมริน ร่วมหัวจมท้ายมากับระบอบฮุนเซนตั้งแต่ทศวรรษ 1980

กล่าวคือในปี 1983 ได้มาแทนนายจัน ซี อดีตนายกฯ ผู้ถูกสังหารเสียชีวิตในรัสเซีย

เฮง สัมริน ถูกแต่งตั้งเป็นหุ่นเชิดในตำแหน่งผู้นำสูงสุดแต่ในนาม เบื้องหลังนั้นกลับเป็นฮุน เซน แห่งฮานอย

จาก 3 เกลอ พอพี่ใหญ่เจีย ซีม ชิงลาโลกไปเมื่อหลายปีก่อน ตอนนี้ เฮง สัมริน (89) กำลังจะตามไป

ฮุน เซน ก็เช่นกัน ในที่สุดแล้ว เขาคงต้องปลดระวางตัวเอง

แต่พวกแถวสองที่ไม่ได้ก่อตั้งพรรคมาด้วยกันล่ะ มีใครบ้างที่สมควรส่งขึ้นเมรุ?

ในจำนวนนี้ หาใช่ใครอื่นไม่ แต่เป็นขัวญใจไทยเน็ตคนใหม่ที่ชื่อ พลเอกสมเด็จพิจัยเสนาเตีย บันห์ ที่สัม รังสี ระบุไว้ในเฟซบุ๊กส่วนตัวว่า เตีย บันห์ กำลัง “โจลนิวัติ” ทางการเมือง

ก็เพิ่งรู้เดี๋ยวนี้เองว่า การเมืองกัมพูชา เขาเกษียณอายุราชการกันด้วยรึ?

ถูกเชิดขึ้นมาเป็นว่าที่ฮีโร่คนใหม่ที่ฝ่ายต้านฮุน เซน เกิดความหวังหมายให้ปราบฮุน เซน

แต่เพียงไม่กี่น้ำ ท่านนายพลบันห์ (แปลว่าตะบัน, ยิง) ก็ถูก “บัน” ลงจากตำแหน่งเสียแล้ว

ตามหลัง ฯพณฯ ท่านเกียดชน ซึ่งลงจากตำแหน่งแบบเดียวกันไปเมื่อ 5 ปีก่อน

แต่ต้องขอบอกว่า เกียด ชน นั้นเต็มใจในการ “โจลนิวัติ” เพราะแกกรำงานหนักกระทรวงการคลัง อีตอนที่แกลาออกไปนั้นก็ชรามากแล้วคือ 85 ปี อย่าได้สะท้าน แกน่าจะเป็นทวดการเมืองด้วยซ้ำ!

ขณะที่เตีย บันห์ เพิ่งจะ 77 ขวบ เฉิดฉาย กระฉับกระเฉง ในทุกหน้าที่ รมว.กลาโหม, รองนายกรัฐมนตรีควบประธานกรรมาธิการซีเกมส์กัมพูชา สารพัด ทำอะไรไม่ถนัด บอกเตีย บันห์ จัดให้ และจะอะไรอีก? จะส่งฉันขึ้นเมรุโจลนิวัติไปพร้อมกับเฮง สัมริน อย่างงั้นรึ? อาราย

ปู่เฮง สัมริน นั้นแก่กว่าเตีย บันห์ 12 ปี คิดสิ คิดสิ นี่มันไม่แฟร์เลย ที่จะบังคับเตีย บันห์ “โจลนิวัติ” ไปด้วยกัน ซึ่งดูไม่แฟร์นัก เมื่อเทียบกับคนอื่นๆ ซึ่งลาโลงสภาไปตอน 80 แล้ว แม้แต่เขียว กัญญฤทธิ์ (72) รมว.ข่าวสารและโฆษณา ก็ยังไปต่ออีกสมัย

จะมีอะไรที่ทำให้ “บันห์” ลงบัลลังก์ ก็คือ “ดีล” ที่ใหญ่กว่านั้น…มันคืออะไร?

อย่างที่ทราบ การเลือกตั้ง 2023 ที่ใกล้เข้ามา ถือเป็นรุ่น “ผลัดใหม่” ของพรรคประชาชนกัมพูชา จนแม้แต่ฮุน เซน เองก็ไม่รอด ที่จะดันตัวเองขึ้นไปเป็นประธานรัฐสภาคนที่ 1 เพื่อเปิดทางให้ฮุน มาแนต ลูกชาย นั่งตำแหน่งของตนสมัยหน้า

เช่นเดียวกับ นายสอ เค็ง ซึ่งมีอายุเท่ากับฮุน เซน แต่ถูกดันขึ้นไปเป็นประธานรัฐสภาคนที่ 2 โดยทิ้งกระทรวงมหาดไทย และวางหมากหมายลูกชายของตนไปเป็นโควต้าทางใดทางหนึ่ง แต่ไม่ใช่มหาดไทยของพ่อ ที่ฮุน เซน จองให้ “เขย” ฝ่ายตนทั้งสอง คือ เนต ซาเวือน หลานเขย และ ดี วิเจีย ลูกเขย ที่ทำงานเข้าขากับฮุน มานิต

อย่างที่บอก 2 คนนี้ ต่างมีตำแหน่งเป็นรองผู้บัญชาการด้านความมั่นคง คนหนึ่งกองทัพ คนหนึ่งกรมตำรวจ

ดังนั้น ต่อให้มีเสนาบดีกลาโหมคนใหม่ ก็ใช่ว่าตระกูลฮุนจะคุมไม่ได้?

อย่างที่ทราบ พล.อ.เตีย บันห์ นั้น มีทายาทคนหนึ่งซึ่งเล่นการเมืองอยู่ด้วย ซ้ำเป็นดาวงรุ่งของวงการชื่อเตีย สิงหา

เท่ากับว่า ทุกคนมี “ดีล” เป็นเหมือนกันหมด เว้นแต่เตีย บันห์ คนเดียวที่ต้องยุติการเมือง!

อย่างที่ทราบ ฮุน เซน กำไพ่เหนือกว่า จากที่มีลูกชายถึง 3 คน แม้ว่า ฮุน มาแนต จะต้องสละตำแหน่งในกองทัพถ้าลงมาเล่นการเมืองก็ตาม กระนั้น ฮุน เซน ก็ส่งลูกชายคนรอง ฮุน มานิต เทียบเท่าตำแหน่งรองผู้บัญชาการกองทัพบกแทนมาแนตไปเรียบร้อย

นึกๆ ก็ให้ห่วงใยตระกูลเตีย หลังๆ ที่สื่อไทยหันมาอวยยศ หวังให้ขึ้นชกกับฮุน เซน ที่กลายเป็นตัวร้ายจากประเด็นกุนแขมร์ ตระกูลเตียจึงถูกยกระดับเทียบชั้นกับตระกูลฮุนไปโดยปริยายโดยเฉพาะสื่อไทยในโซเชียลที่ได้ชื่อว่าเป็นจอมขุดคุ้ย จนในที่สุด ฮุน เซน ก็ตกเป็นเป้าโจมตี

แต่ความที่กลุ่มชาตินิยมเขมรแต่เกลียดฮุน เซน จับใจยังมองไทยเป็นตัวร้าย จึงมองไม่เห็นข้อดีของสื่อไทยในข้อนี้ ที่จะนำไปโจมตีผู้นำของตน และเผยให้เห็นว่า “ฮุน เซน นั้นก็มีจุดอ่อนซ้อนอยู่เหมือนกัน” อย่างไรก็ตาม การที่เตีย บันห์ ถูกเชิดชูอย่างหนัก จนอาจจะกลายเป็นดาบสองคม!

โดยเฉพาะเมื่อหวยไปออกที่สมเด็จเตีย บันห์ ต้องเกษียณการเมืองสมัยหน้า!

ถ้าเรื่องนี้ “ดีล” ไม่ได้ หรือวางแผนมาก่อนหน้า เท่ากับว่า สมเด็จฮุน เซน นั้น ได้หันไปใช้กรณีพิเศษ คือ “เสร็จนาฆ่าโคถึก เสร็จศึกฆ่าขุนพล” ให้จบๆ กันไป คือ หลังภารกิจซีเกมส์ เซย์ “กู๊ด บายเตีย บันห์”

ก่อนหน้านี้ ในการประชุมสมาชิกถาวรของพรรคประชาชนกัมพูชา เพื่อให้การรับรองฮุน มาแนต เป็นแคนดิเดตนายกฯ นั้น เริ่มเผยให้เห็นบางอย่างที่ไม่ปกตินี้ แม้ความจริงนั้น ทั้งเตีย บันห์ และฮุน เซน ต่างยังไม่นึกอยากลงจากตำแหน่งตอนนี้

แต่เมื่อเล่นเกมบีบฝ่ายหนึ่ง ก็ต้องบีบตัวเองด้วย ซึ่งเตีย บันห์ หากยอมลงโดยดี ก็ดูจะกระไร ในเมื่อทุกฝ่ายต่างก็ให้สัมปทานที่นั่งทางการเมืองอันปลอดภัยแก่ลูกชาย?

โดยว่า หาก “ดีล” นี้สำเร็จ เตีย สิงหา บุตรชายคนเล็กเตีย บันห์ จะได้นั่งกระทรวงกลาโหมแทนที่บิดา!

อย่าได้แปลกใจใดๆ ในกองทัพเขมร ในขณะที่ฮุน มาแนต เองที่กำลังหันไปทำงานการเมือง โดยละทิ้งตำแหน่งนายพลในกองทัพ

เตีย สิงหา เองครั้งหนึ่งเคยมีตำแหน่งเป็นนายทหารชั้นพลตรีมาก่อน ก่อนทิ้งตำแหน่งดังกล่าว ทำหน้าที่เป็นผู้ว่าราชการจังหวัดในฐานะข้าราชการกึ่งพลเรือน

ก็แล้วทำไม หากเตีย สิงหา จะกลับกินตำแหน่งการเมืองในกลาโหมแทนบิดาไม่ได้ ในเมื่อ ฮุน มาแนต ก็ใช้ดีลเดียวกันนี้ กับตำแหน่งนายกฯ ของบิดาตัวเอง?

เอาเป็นว่าที่เขา เขาเล่นการเมืองกันแบบนี้!

cr : Tea Seiha FB

สะดวก ฉับไว คุ้มค่า สมัครสมาชิกนิตยสารมติชนสุดสัปดาห์ได้ที่นี่https://t.co/KYFMEpsHWj

— MatichonWeekly มติชนสุดสัปดาห์ (@matichonweekly) July 27, 2022