โลลิต้า (Lolita) โดย ‘ปราบดา หยุ่น’

โลลิต้า (Lolita) สำนักพิมพ์ไลต์เฮ้าส์พับลิชชิ่ง วลาดิเมียร์ นาโบคอฟ เขียน ปราบดา หยุ่น แปล จำนวน 494 หน้า ราคา 447 บาท

ผลงานชิ้นเอกของนักเขียน นักวิจารณ์ นักแปลชาวรัสเซียที่ได้รับการยกย่องว่าสามารถใช้ภาษาอังกฤษได้เป็นเลิศ ว่ากันว่า เมื่อเขาประพันธ์เรื่องนี้เสร็จในปี 1953 เขาได้ติดต่อสำนักพิมพ์ในสหรัฐถึง 4 แห่งให้จัดพิมพ์ให้ แต่ปรากฏว่าได้รับการปฏิเสธ ให้หลัง 2 ปี ในที่สุดสำนักพิมพ์ Olympia Press ในปารีสจึงตอบรับ แต่เพราะ “โลลิต้า” ถูกมองว่ามีเนื้อหา “ลามกและผิดศีลธรรม” ซึ่งนาโบคอฟปฏิเสธเสนอมา จึงเป็นหนังสือต้องห้ามทั้งในอังกฤษและฝรั่งเศสอยู่หลายปี และกลายเป็นว่าเมื่อได้รับการตีพิมพ์ในสหรัฐในปี 1958 หนังสือเล่มนี้กลับประสบความสำเร็จอย่างสูงโดยจำหน่ายได้ถึง 1 แสนเล่มภายใน 3 สัปดาห์

โลลิต้า เป็นเรื่องราวความรัก (หรืออาจจะเป็นความลุ่มหลง) ของฮัมเบิร์ตที่มีต่อโลลิต้า เด็กสาวชาวอเมริกันวัยแค่ 12 ปี ที่นำไปสู่โศกนาฏกรรมในชีวิตของคนทั้งสอง แม้ฮัมเบิร์ตจะเป็นชายที่ถูกมองว่าต่ำช้าเลวทรามที่ทำลายชีวิตวัยเยาว์ของสาวน้อยโลลิต้า แต่การบรรยายความรู้สึกปวดร้าว สับสน ทุกข์ทรมาน และสิ่งที่เธอกระทำต่อเขา กลับทำให้เขากลายเป็นชายที่น่าสงสารและน่ารังเกียจไปพร้อมกัน

ปราบดา หยุ่น-ผู้แปล ยังระบุด้วยว่าหนังสือเล่มนี้ถูกเข้าใจคลาดเคลื่อนมากที่สุดเล่มหนึ่งจนถึงขั้นที่ชื่อ “โลลิต้า” กลายเป็นศัพท์เฉพาะที่กระตุ้นให้นึกเชื่อมโยงภาพสาวรุ่นกับตัณหาทางเพศ (ซึ่งนาโบคอฟคุยโวว่าหนังสือของเขาทำให้ไม่มีพ่อแม่คนไหนกล้าตั้งชื่อลูกสาวว่า “โลลิต้า” อีกเลย และในฐานะผู้แปล เขาออกตัวว่า หนังสือเล่มนี้ซึ่งได้รับการเชิดชูว่าเป็น 1 ในนวนิยายยอดเยี่ยมแห่งศตวรรษที่ 20 ที่ถูกนำไปวางเคียงกับงานเขียนของ เจมส์ จอยซ์ ในฐานะแบบอย่างผลงานวรรณกรรมสมัยใหม่ที่น่าทึ่งที่สุดเล่มหนึ่ง เพราะภาษาอังกฤษที่ใช้แพรวพราวไปด้วยลูกล่อลูกชน ซึ่งจะแปลเป็นภาษาอื่นอย่าง “ซื่อตรง” ได้ยากยิ่ง ดังนั้น เขาคงทำได้เพียงพยายามถอดความและคงไว้ซึ่งคุณสมบัติที่โดดเด่นนี้เท่าที่เวลาและความสามารถจะอำนวย

เป็นอีกเล่มที่ผู้ชื่นชอบวรรณกรรมคลาสสิกยุคใหม่ไม่ควรพลาด