สมุนไพรเพื่อสุขภาพ/โครงการสมุนไพรเพื่อการพึ่งตนเอง มูลนิธิสุขภาพไทย www.thaihof.org

ฤทธิ์แก้ลมปลายไข้ของยาหอมนวโกฐ

แก้โจทย์ลองโควิดได้

 

ช่วงนี้ล็อกดาวน์เริ่มคลาย พอได้หายใจทั่วท้องกันบ้างแล้ว

แม้วันนี้คนไทยที่ฉีดวัคซีนครบ 2 โดสยังห่างเป้า 70% ที่จะสร้างภูมิคุ้มกันหมู่ได้ และในวันที่มียอดรวมผู้ติดเชื้อทะลุ 1.7 ล้านคนแล้ว แต่ไทยเรามียอดผู้เสียชีวิตเพียง 1.7 หมื่นคน หรือคิดเป็นอัตราตาย 1.03% เท่านั้น แสดงว่ามีผู้หายป่วยจากโควิดมากกว่า 98% เลยทีเดียว

จึงอาจกล่าวได้ว่าการที่คนไทยมีอัตราการตายจากโควิดต่ำ

คงไม่ใช่เพราะวัคซีนอย่างเดียวแน่ๆ แต่น่าจะเป็นเพราะการที่คนไทยพร้อมใจกันรักษาวินัยใส่หน้ากาก เว้นระยะห่าง ล้างมือ บวกกับวิถีสุขภาพไทยที่รู้จักใช้สมุนไพร ต้ม อม ดม ดื่ม กล่าวคือ ต้ม (ยำ) อม (ยาลูกกลอน) ดม (ไอน้ำสมุนไพร) และดื่ม (ชาสมุนไพร) ในชีวิตประจำวันนั่นเอง

ผู้ป่วยที่รอดจากโรคโควิดย่อมรู้สึกเหมือนได้ชีวิตใหม่ แต่ก็ไม่ทุกคน เพราะมีไม่น้อยที่ต้องทุกข์ทรมานจากอาการที่เรียกว่า “ลองโควิด” อีกยาวนานกว่า 12 สัปดาห์เลยทีเดียว และมักจะเกิดกับผู้ป่วยอายุ 35 ปีขึ้นไปได้พอๆ กับผู้สูงอายุเกิน 60 เลยล่ะ

คำว่า “ลองโควิด” เป็นศัพท์แพทย์ใหม่เอี่ยมที่ต้องการบ่งบอกถึงสภาพของผู้ป่วยที่ปลอดเชื้อโควิดแล้ว แต่ยังมีอาการควันหลงทั้งทางจิตและกายคล้ายยังเป็นโควิดอยู่อีกยาว จึงเรียกชื่ออาการนี้ว่า “Long COVID”

เช่น ยังรู้สึกเหมือนมีไข้ ไอเรื้อรัง จมูกและลิ้นยังไม่รับรู้กลิ่นรส หมดเรี่ยวแรง ปวดเมื่อยตามเนื้อตัว ปวดหัวบ่อยๆ ท้องเสีย ใจสั่นแน่นหน้าอก

ส่วนอาการทางจิต มีตั้งแต่ความจำเลอะเลือน นอนไม่หลับ วิตกกังวล สมาธิสั้น จนถึงขั้นเครียด ซึมเศร้า

ความผิดปกติหลังโควิดเหล่านี้แพทย์ท่านว่าอันตรายต่อสุขภาพพอๆ กับโควิดเลยทีเดียว

จะปล่อยทิ้งไว้ให้หายเองไม่ได้ ต้องรีบฟื้นฟูให้หายขาดโดยเร็ว

 

บอกได้เลยว่า สำหรับแพทย์แผนไทยแล้ว “ลองโควิด” ไม่ใช่อาการแปลกใหม่อะไร เพราะหมอไทยไม่ใช่แค่รักษาโรคให้หายเท่านั้น แต่ยังต้องฟื้นฟูสุขภาพของคนไข้หลังหายโรคให้กลับเป็นปรกติทั้งร่างกายและจิตใจด้วย

ท่านจึงมีศัพท์เรียกอาการหลังฟื้นไข้ว่า “ลมปลายไข้”

ซึ่งพจนานุกรมศัพท์แพทย์และเภสัชกรรมแผนไทย ฉบับราชบัณฑิตยสภา ให้นิยามแบบจัดเต็มไว้ว่า “ความผิดปรกติเล็กๆ น้อยๆ เช่น ไม่สบายตัว วิงเวียน คลื่นไส้ เบื่ออาหาร อ่อนเพลีย ท้องอืดเฟ้อ มักเกิดขึ้นหลังฟื้นไข้ หรือหายจากความเจ็บป่วยบางอย่าง แพทย์แผนไทยมักแก้ด้วยยาหอม เช่น ยาหอมนวโกฐ”

เมื่ออาการ “ลองโควิด” กับ “ลมปลายไข้” ใกล้เคียงกัน “ยาหอมไทย” ก็น่าจะรักษาอาการช่วงฟื้นไข้จากโควิดได้

เพราะยาหอมมีสรรพคุณหลักคือ บำรุงหัวใจ เมื่อหัวใจดีก็มีชัยเหนือโรคภัยไข้เจ็บไปครึ่งหนึ่ง

และยาหอมหลักที่ช่วยรักษาลมปลายไข้หรืออาการผิดปรกติช่วงฟื้นไข้ก็คือ ยาหอมนวโกฐ ซึ่งเป็นยาตำรับสำคัญที่เป็นทั้งยาสามัญประจำบ้านและยาในบัญชียาหลักแห่งชาติ ประเภทยาจากสมุนไพรตามภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทยดั้งเดิม

ทั้งยังมีฐานองค์ความรู้ใหม่จากงานวิจัยที่ได้รับการสนับสนุนจาก สกว.พบว่า ยาหอมนวโกฐมีฤทธิ์ต่อระบบหัวใจและหลอดเลือด รวมทั้งระบบทางเดินอาหาร และระบบประสาทส่วนกลาง ซึ่งสามารถเยียวยาอาการลองโควิดได้สบายมาก

แต่เนื่องจากสมุนไพรในตำรับยานวโกฐดั้งเดิม ตามคัมภีร์ชวดารของขุนโสภิตบรรณลักษณ์มีถึง 58 ชนิด จึงไม่สะดวกที่คนทั่วไปจะปรุงยาตำรับใหญ่ขนาดนั้นมาใช้เอง

นอกจากจะได้ยานวโกฐสำเร็จรูปจากจากหมอหรือร้านขายยามาใช้แก้ “ลองโควิด” รับรองได้ผลแน่

 

ในที่นี้ขอแนะนำให้ใช้เกสรบัวหลวงที่อยู่ในตำรับแค่ตัวเดียวก็พอเอาอยู่ ทั้งอาการลองโควิดทางกายและทางใจ

บัวหลวง (ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Nelumbo nucifera Gaertn.) ในเกสรตัวผู้มีสารกลุ่มฟลาโวนอยด์ ชื่อ นีลุมโบโรไซด์ เอ (Nelumboroside A) และนีลุมโบโรไซด์ บี (Nelumboroside B) ซึ่งออกฤทธิ์รักษาระดับความดันในหลอดเลือดแดงให้ปรกติและเพิ่มปริมาณเลือดที่ไหลเข้าสู่หัวใจ เพื่อป้องกันมิให้เกิดหัวใจขาดเลือด

ยิ่งไปกว่านั้นยังออกฤทธิ์ป้องกันความจำบกพร่อง โดยป้องกันความเสียหายของสมองอันเกิดจากความเครียดพร้อมกับเสริมสร้างเซลล์ประสาทใหม่ด้วย ช่วยคลายอาการซึมเศร้าได้ใกล้เคียงกับใช้ยาฟลูออกซิทีน (fluoxetine) ในผู้ป่วยจิตเวชที่มีอาการซึมเศร้าหรือเบื่อโลก

วิธีชงชาเกสรบัวหลวงดื่มแก้อาการลองโควิดง่ายมาก

คือ ใช้เกสรบัวหลวงแห้งหนัก 50 กรัมชงกับน้ำเดือด ครึ่งลิตร ดื่มอุ่นๆ ครั้งละ 150 ซีซี (ประมาณเกินครึ่งแก้วน้ำ) 3 เวลาหลังอาหาร เป็นเวลา 14 วัน จะช่วยให้สมองแจ่มใส คลายซึมเศร้า หัวใจสูบฉีดดีเลือดลมไหลเวียนเป็นปรกติ ช่วยให้นอนหลับสบาย

และฤทธิ์ฝาดของเกสรบัวหลวงยังช่วยลดไข้ เจริญอาหาร แก้ธาตุพิการ เช่น กินอาหารไม่รู้รส หืดไอ ปวดหัว ปวดตา ชาตามตัวหรือปวดเมื่อยในข้อในกระดูก ขัดปัสสาวะ เป็นต้น

อาการลองโควิดจึงไม่ร้ายแรงอย่างที่คิด สามารถพิชิตได้ด้วยตำรับยาหอมนวโกฐ หรือจะใช้ชาชงเกสรบัวหลวงอย่างเดียวก็เอาอยู่ ผู้ที่ไม่ติดโควิดจะชงชาเกสรบัวหลวงเป็นเครื่องดื่มบำรุงสุขภาพก็ได้เช่นกัน