อุกฤษฏ์ ปัทมานันท์ : โควิดกับความมั่นคงแห่งชาติ

อุกฤษฏ์ ปัทมานันท์

สํานักข่าวต่างประเทศรายงานว่า มาร์ก ชอร์ต (Marc Short) มีผลตรวจเชื้อไวรัสโควิดเป็นบวก

ท่านผู้อ่านอาจแปลกใจว่านายคนนี้เป็นใคร มีความสำคัญตรงไหน

มาร์ก ชอร์ต เป็นหัวหน้าคณะทำงานรองประธานาธิบดี ไมก์ เพนซ์ (Mike Pence) รองประธานาธิบดีสหรัฐอเมริกา (1)

อาจถามต่อว่า แล้วนายคนนี้สำคัญตรงไหน ก็ในเมื่อประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ประธานาธิบดีสหรัฐก็เคยติดโรคระบาดนี้ ทว่า เขาบอกต่อใครๆ ว่า เขาหายแล้ว แถมยังออกหาเสียงชิงชัยประธานาธิบดีในเมืองต่างๆ โดยไม่ต้องป้องกันการแพร่ระบาดร้ายแรงนี้แต่อย่างใด

แล้วนายมาร์กป่วยสำคัญอะไรนักหนา

ต้องขอบอกว่า ผมไม่ได้ดัดจริตนะครับ ดัดจริตเขียนอะไรเว่อร์ๆ เพราะใครๆ ก็ติดโรคระบาดใหญ่กันทั้งนั้น แถมเขาไม่ใช่ประธานาธิบดีสหรัฐ ติดก็ติดไป

อย่างไรก็ตาม อยากบอกว่า นี่ไม่ใช่แค่ผมดัดจริตยกเมฆคนดังและจำนวนคนมากมายที่ติดโรคร้ายนี้ให้หวาดกลัวกัน

มาร์กติดโรคกลับบอกเราว่า โรคระบาดและผู้นำทางการเมืองชาติใดก็ตาม ความป่วยไข้ของเขาอาจกระทบความมั่นคงแห่งชาติ ชาติถึงกับเดี้ยง

เหนืออื่นใด โรคระบาดอาจส่งผลมากกว่าความมั่นคงแห่งชาติ โรคระบาดทำให้การเมืองของชาติอาจเปลี่ยนไปอย่างไม่มีวันหวนกลับ อันเกิดขึ้นจริงในประวัติศาสตร์มาแล้ว

ขออนุญาตขยายความในช่วงท้าย

 

ความมั่นคงแห่งชาติ

มาร์กเป็น 1 ใน 4 ของทีมผู้ช่วยรองประธานาธิบดีไมก์ เพนซ์ ที่ทำเนียบขาวสหรัฐออกมายืนยันว่าพวกเขาติดเชื้อไวรัสร้ายนี้โดยรวมถึง Marty Obst ที่ปรึกษาอาวุโสทางการเมืองของรองประธานาธิบดีไมก์ เพนซ์ และทีมที่ปรึกษาอีก 2 คน

มองได้อย่างหยาบๆ แล้ว ความป่วยไข้ของเจ้าหน้าที่ระดับสูงทั้ง 4 คนตอนนี้กระทบการเมืองสหรัฐแน่นอน

เพราะอย่างน้อยที่สุดการเลือกตั้งประธานาธิบดีที่จะเกิดขึ้นในวันที่ 3 พฤศจิกายนนี้ อย่างแคบสุดคือมีผลต่อการชิงชัยการเลือกตั้ง

ทว่า มันมากกว่าการเลือกตั้งประธานาธิบดี

ท่ามกลางความกังวลเรื่องการแพร่ระบาดของไวรัสโควิดแพร่ไปในหมู่เจ้าหน้าที่ทำเนียบขาว อาการป่วยไข้ของประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ บวกกับยังมีวุฒิสมาชิกสังกัดพรรครีพับลิกันอีกอย่างน้อย 2 คนคือ เจ็บป่วยจากไวรัสมหาภัยนี้

ความป่วยไข้ของที่ปรึกษาทางการเมืองรองประธานาธิบดีและวุฒิสมาชิกอันได้แก่ วุฒิสมาชิกไมก์ ลี (Mike Lee) วุฒิสมาชิกรัฐยูทาห์ (Utah) วุฒิสมาชิกทอม ทิลิส (Thom Tillis) แห่งรัฐนอร์ธแคโรไลนา (North Carolina) อาจส่งผลให้พรรคพ่ายแพ้การเลือกตั้งหนนี้ และ/หรือบริหารทำเนียบขาวได้ไม่เต็มประสิทธิภาพ

ทว่า แม้ด้วยระบบสุดยอดความปลอดภัย เจ้าไวรัสร้ายนี้ได้แพร่ระบาดสู่เหล่าผู้บัญชาการ เสนาธิการและเจ้าหน้าที่ระดับสูงทางทหารทั้งกองทัพบก กองทัพเรือ กองทัพอากาศ รองผู้บัญชาการหน่วยนาวิกโยธินและผู้บัญชาการกองเรือยามฝั่งของสหรัฐ

ดังนั้น ความป่วยไข้ของนายทหารระดับสูงเหล่านี้จึงกระทบโดยตรงต่อความมั่นคงแห่งชาติของสหรัฐอย่างแท้จริง

ซึ่งอาจร้ายแรงกว่าความป่วยไข้ของนักการเมืองทั้งหลายในทำเนียบขาวเสียอีก

 

กระทรวงกลาโหมเดี้ยง

ช่างเป็นตลกร้ายหรือพระเจ้าลงโทษก็ไม่ปาน ด้วยทำเนียบขาวได้กลายเป็นศูนย์ป้องกันโรคระบาดขนาดใหญ่ของประเทศโดยพลันช่วงเกิดโรคระบาดใหญ่หนนี้

อีกทั้งทำเนียบขาวยังทำงานร่วมกับสภาคองเกรสเพื่อแก้ปัญหาทางเศรษฐกิจที่ล่มสลายลงไป แล้วยังทำงานอย่างแข็งขันร่วมกับกระทรวงกลาโหมสหรัฐมาอย่างต่อเนื่องในช่วงการแพร่ระบาดของโควิด

ไวรัสมหาภัยส่งผลร้ายแรงต่อกระทรวงกลาโหม อันยังผลโดยตรงต่อความมั่นคงแห่งชาติสหรัฐอย่างที่ไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อน

เพนตากอนประกาศว่า เสนาธิการทหารร่วมและเจ้าหน้าที่ทหารตำแหน่งสูงสุดของสหรัฐจากกองทัพบก กองทัพเรือ กองทัพอากาศ ผู้นำหน่วยนาวิกโยธิน ผู้บัญชาการกองเรือชายฝั่ง และเจ้าหน้าที่ทหารหน่วยอื่นๆ เข้ากักกันโรคระบาดเป็นเวลา 2 สัปดาห์ ที่เกี่ยวกับความมั่นคงแห่งชาติ เพราะไม่เพียงแต่ผู้บัญชาการทหารต่างๆ ทำหน้าที่ควบคุมกำลังทหารที่มีพลังอำนาจมากที่สุดในโลกเวลานี้ ผู้บัญชาการทหารยังทำสงคราม มีอำนาจสั่งทิ้งระเบิดและมีอำนาจสั่งการพิเศษอื่นๆ เหล่าผู้บัญชาการทหารยังเป็นส่วนสำคัญที่สุดของความเห็นพ้องต้องกันและมีเหตุมีผลมีสติในปีกของรัฐบาลอเมริกันปัจจุบัน

ผู้นำทางทหารที่ไปขังเดี่ยวตัวเอง หลังจาก พล.ร.อ.ชาร์ล เรย์ (Charles Ray) รองผู้บัญชาการกองเรือตรวจการณ์ชายฝั่งตรวจพบไวรัสโควิดเป็นบวก

ทั้งนี้ ท่านนายพลเรือได้เข้าไปร่วมฉลองที่ทำเนียบขาวจัดงานแด่ครบครัวของ Gold Star ที่สูญเสียคนในครอบครัวจากสงคราม โดยวันนั้นคือวันที่ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ เสนอชื่อ Amy Coney Barrett เป็นศาลสูงสหรัฐซึ่งเกิดการแพร่กระจายโรคอย่างหนัก ต่อมาโฆษกกระทรวงกลาโหมสหรัฐประกาศว่า พล.อ.เกรี่ โทมัส (Gary Thomas) ผู้ช่วยผู้บัญชาการหน่วยนาวิกโยธินตรวจโควิดมีผลเป็นบวก

ยิ่งไปกว่านั้น มีรายงานว่า คนเกือบ 70,000 คนหรือลูกจ้างของทหารมีชีวิตเสี่ยงรายวันในการป้องกันประเทศด้วยโอกาสติดเชื้อ เกือบ 40% ของ 230 หน่วยทหารสหรัฐที่ตั้งอยู่ทั่วโลกต้องเผชิญข้อจำกัดการเดินทางเนื่องจากโรคระบาดใหญ่ จากหลายมุมมองนี้ยังรวมทั้งความจริงข้อหนึ่งที่ว่า ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ เป็นผู้บัญชาการทหารสูงสุดของประเทศอีกด้วย

ถ้าท่านเดี้ยงล่ะ

 

คู่แข่ง ศัตรูและภัยจากภายนอก

อาจกล่าวได้ว่า ประเด็นความมั่นคงแห่งชาติกลับมาเป็นประเด็นหลักของสหรัฐสืบเนื่องจากการแพร่ระบาดโควิดนี่เอง

กล่าวคือ อันตรายกว้างที่สุดคือ ทัศนะของโลกปัจจุบันที่มองสหรัฐว่า ไม่ชำนาญและเปราะบาง ด้วยสหรัฐไม่สามารถแต่อย่างใดในช่วงระหว่างการคาบเกี่ยวของโรคระบาดใหญ่ การประท้วงทั่วประเทศในหลากหลายมิติ เช่น ปัญหาเศรษฐกิจตกต่ำ ความเท่าเทียมทางสังคม สิทธิทางการเมือง สิทธิมนุษยชน ปัญหาผิวสีและเชื้อชาติ เป็นต้น พร้อมกับช่วงการเลือกตั้งประธานาธิบดี จนกระทั่งมีการชี้ว่าเกิดความสับสนต่อการเมืองปี 2020

ในขณะที่ศัตรูของสหรัฐไม่ได้สูญหายไปไหน ภัยคุกคามความมั่นคงแห่งชาติมีทั้งภัยที่มาจากรัฐ และไม่ใช่รัฐ (non state actor) ภัยที่ร้ายแรงที่สุดตอนนี้มาจาก ชาติมหาอำนาจได้แก่ รัสเซีย จีน เกาหลีเหนือ อิหร่าน รวมทั้งผู้เล่นต่างชาติที่ไม่ใช่รัฐด้วย เช่น กลุ่มญิฮาด (Jihad) ซึ่งล้วนพร้อมเข้าโจมตีสหรัฐช่วงที่อ่อนแอและเปราะบาง

สำหรับผม เราอาจคุ้นเคยมุมมองความมั่นคงที่มีหลายด้าน โดยเฉพาะความมั่นคงใหม่ (non traditional security) เช่น ภัยทางไซเบอร์ ภัยคุกคามจากองค์กรอาชญากรรม สภาวะโลกร้อน

ซึ่งภัยคุกคามเหล่านี้ยังมีอยู่และยังคงคุกคามโลกต่อไปไม่ใช่เพียงกับสหรัฐ

ทว่า ช่างเป็นตลกร้ายที่ชาติที่มีกำลังทหารอันทรงพลังมากที่สุดในโลกทั้งทางอาวุธ เทคโนโลยี พร้อมกำลังพล แต่เหล่าผู้บัญชาการ ผู้มีอำนาจสั่งการและบัญชาการรบกลับมาป่วยด้วยโรคระบาดใหญ่

ดังนั้น ในชั้นแรก ความมั่นคงแห่งชาติ พื้นฐานคือ อธิปไตยและพลังอำนาจทางทหารอาจถูกโจมตีด้วยกำลังทหาร พร้อมด้วยแรงกระแทกจากพลังการต่อรองทางการเมืองของศัตรู

ส่วนชั้นที่สอง น่าสนใจยิ่ง เหล่าผู้บัญชาการอาจไม่เพียงสั่งการไม่ได้เนื่องจากป่วยไข้ แต่โรคระบาดใหญ่อาจหมายถึงอายุขัย

เหนืออื่นใดการผุพังจากความขัดแย้งภายในอีลิตต่างหากที่ชี้ขาด หากเราเรียนรู้จากปีศาจชื่อประวัติศาสตร์ ดังปีศาจที่อาละวาดในฝรั่งเศสในศตวรรษที่ 18

La Revolution ที่ไม่ใช่โฆษณาหนัง

 

——————————————————————————————————-

(1) Tucker Higgins “Mike Pence will not quarantine after four aids test positive for coronavirus” CNBC October 25, 2020