เร็วๆ นี้ได้เกิดปรากฏการณ์น่าสนใจ แปลกใหม่ แหวกแนว ขึ้นกับตลาดภาพยนตร์ในประเทศจีนอีกครั้ง

เพราะจู่ๆ หนังพูดภาษาอังกฤษของผู้กำกับฯ ชาวอิตาเลียน ที่ออกฉายครั้งแรกเมื่อ 21 ปีก่อน ก็กลับมากวาดรายได้มหาศาลในโรงภาพยนตร์แดนมังกร

“The Legend of 1900” คือภาพยนตร์พูดภาษาอังกฤษเรื่องแรกของ “จูเซ็ปเป้ ทอร์นาทอเร” ซึ่งสร้างชื่อเสียงและการยอมรับในวงกว้างจากผลงานอมตะเรื่อง “Cinema Paradiso” เมื่อปี 1988

อย่างไรก็ดี เมื่อออกฉายครั้งแรกในปี 1998 “The Legend of 1900” ซึ่งเล่าเรื่องราวรายรอบตัวละครนักเปียโนผู้หนึ่ง (รับบทโดย “ทิม รอธ”) ที่ใช้ชีวิตทั้งชีวิตของตัวเองอยู่บนเรือเดินสมุทร โดยไม่เคยเหยียบย่างขึ้นไปบนผืนแผ่นดิน กลับได้รับเสียงวิจารณ์บวก-ลบ ก้ำกึ่งคละเคล้ากัน

และไม่ประสบความสำเร็จเทียบเท่า “Cinema Paradiso”

“The Legend of 1900” ไม่เคยเข้าฉายในจีนแผ่นดินใหญ่มาก่อน กระทั่งเมื่อวันที่ 15 พฤศจิกายนปีนี้ หนังก็ได้ฤกษ์เปิดตัวท่ามกลางวงล้อมของภาพยนตร์จีนแนวโรแมนติกดราม่าเรื่อง “Somewhere Winter” และ “Charlie”s Angels” ฉบับใหม่

ที่น่าทึ่งคือ แทนที่จะเป็นตัวเลือกลำดับสาม ซึ่งปักหลักแถวโรงหนังแนวอาร์ตเฮาส์ “The Legend of 1900” กลับโกยรายได้ในสัปดาห์เปิดตัวไปถึง 63.1 ล้านหยวน (ประมาณ 270 ล้านบาท) เอาชนะ “นางฟ้าชาลี” ชนิดพลิกโผ และแพ้แค่หนังรักของเจ้าบ้าน

ยิ่งกว่านั้น ยอดผู้ชมเฉลี่ยต่อโรงของหนังเรื่องนี้ยังเหนือกว่าหนังเจ้าถิ่นและภาพยนตร์ฟอร์มยักษ์ฮอลลีวู้ด

สองสัปดาห์ผ่านไป “The Legend of 1900” กวาดรายได้ทะลุ 130 ล้านหยวน (ราว 560 ล้านบาท) สูงกว่ายอดรายได้รวมที่หนังได้รับตลอดสองทศวรรษที่ผ่านมา

ยกตัวอย่างให้เห็นภาพชัดๆ คือ ในปี 1999 หนังเรื่องนี้ทำรายได้ในสหรัฐอเมริกาไป 1.6 แสนเหรียญ ซึ่งหากปรับตัวเลขตามอัตราเงินเฟ้อให้ตรงกับค่าเงินปัจจุบัน หนังก็จะมีรายได้ในสหรัฐ 2.5 แสนเหรียญ หรือ 1.8 ล้านหยวนเท่านั้น

ข้อมูลล่าสุด (ถึงวันที่ 15 ธันวาคม) จาก https://www.boxofficemojo.com ระบุว่า “The Legend of 1900” ทำรายได้ในจีนไปแล้ว 20.3 ล้านเหรียญสหรัฐ (เกิน 600 ล้านบาท) ติดอันดับที่ 65 ของตารางหนังทำเงินแดนมังกรประจำปี 2019

ขณะเดียวกันเสียงวิจารณ์ในโลกออนไลน์จีนที่มีต่อหนังพูดอังกฤษของผู้กำกับฯ อิตาเลียนก็จัดว่า “เป็นบวก”

คะแนนเฉลี่ยที่ “The Legend of 1900” ได้รับใน douban.com (คล้ายคลึงกับ Imdb.com ของโลกตะวันตก) นั้นสูงถึง 9.3 เยอะกว่า “Knives Out” หนังแนวปริศนาฆาตกรรม ที่มีโอกาสลุ้นหลายรางวัลใหญ่ประจำปีนี้ ซึ่งได้แต้มเฉลี่ย 8.5 เสียอีก

คําถามสำคัญก็คือ ทำไม “The Legend of 1900” จึงประสบความสำเร็จอย่างสูงในตลาดจีน?

“คลาเรนซ์ สุ่ย” คอลัมนิสต์ด้านภาพยนตร์แห่ง South China Morning Post วิเคราะห์เหตุผลเอาไว้หลายประการ

ประการแรกสุด ต้องหมายเหตุไว้ก่อนว่า “The Legend of 1900” ที่เพิ่งเข้าฉายในจีนนั้น มิได้เป็นหนังเวอร์ชั่นดั้งเดิมกับเมื่อ 21 ปีก่อน แต่ผ่านกระบวนการบูรณะฟื้นฟูให้กลายเป็นภาพยนตร์ 4K

ที่ผ่านมาผู้บริโภคจีนมักมีรสนิยมชมชอบหนังเก่าๆ ที่ผ่านการบูรณะฟื้นฟูให้มีภาพ-เสียงคมชัดกว่าเดิมอยู่แล้ว

เช่น เมื่อปี 2012 “Titanic” เวอร์ชั่น 3D ก็กวาดรายได้ไป 946 ล้านหยวน (เกิน 4 พันล้านบาท) ในการเข้าฉายที่จีนเป็นเวลาสองเดือนเต็ม

น่าสนใจว่า ณ ปัจจุบัน ตลาดภาพยนตร์ของจีนเป็นเพียงไม่กี่แห่งในโลกที่หนัง 3D ยังคงได้รับความนิยมจากผู้บริโภคอยู่ ในฐานะประสบการณ์แปลกใหม่ประจำโรงภาพยนตร์

นอกจากนั้น คนจีนยังพร้อมใจจะเปิดรับภาพยนตร์ต่างประเทศเก่าๆ ที่พวกตนเคยได้ยินแค่ชื่อ เคยอ่านถึงผ่านตัวอักษร หรืออย่างมากที่สุดก็เคยแค่แอบชมผ่านดีวีดีเถื่อน

เพราะก่อนหน้านี้ จีนแผ่นดินใหญ่เคยตามหลังหลายประเทศทั่วโลกอยู่หลายก้าว ในแง่จำนวนโรงภาพยนตร์และการนำหนังต่างประเทศเข้ามาจัดฉาย

ประการสุดท้าย เทศกาลภาพยนตร์หลายแห่งในประเทศจีนยังได้เริ่มบ่มเพาะวัฒนธรรมการดูหนัง ด้วยการแนะนำภาพยนตร์คลาสสิคนานาชาติที่ผ่านการบูรณะฟื้นฟูภาพ-เสียงใหม่ ให้เหล่าผู้บริโภคมีโอกาสรู้จักรับชม

ด้วยบริบทเช่นนี้แหละ “The Legend of 1900” จึงกลายเป็นหนังทำเงินขึ้นมาได้ ในตลาดภาพยนตร์จีนร่วมสมัย

ข้อมูลจาก

https://www.scmp.com/magazines/post-magazine/arts-music/article/3040504/why-forgotten-21-year-old-film-flop-has-taken

https://www.boxofficemojo.com/year/2019/?area=CN&ref_=bo_yl_table_1