สําหรับผู้หญิงนั้น เรื่องผมเป็นเรื่องใหญ่ แต่ละวันเสียเวลาไปกับเรื่องม้วนผม หวีผม ตอนนี้ก็หนักไปในเรื่องย้อมผมสีต่างๆ ประการหลังนี้ไม่ค่อยเห็นด้วย เพราะนอกจากเสียเงินมากแล้ว ยังนำไปสู่มะเร็งผิวหนังได้ด้วย

เฉพาะเรื่องผมนี้ เราเสียเวลาและเสียเงินมากในการดูแลผม ตอนนี้เป็นทั้งผู้หญิง-ผู้ชาย มิใช่เฉพาะผู้หญิงเท่านั้น

เรื่องการสละผมของผู้หญิงเป็นเรื่องใหญ่จริงๆ แต่แม้กระนั้น เมื่อมีการจัดงานบรรพชาสามเณรีครั้งแรกที่วัตรทรงธรรมกัลยาณีเมื่อ 11 ปีก่อนนั้น ปรากฏว่ามีสตรีสมัครเข้ารับการบรรพชาครั้งแรกถึง 36 คน เราเรียกการบรรพชาครั้งแรกนั้นว่า รุ่น 3 โหล และต่อมาก็ได้จัดการบรรพชาต่อเนื่องกันมาปีละสองครั้ง จนถึงปัจจุบันที่กำลังรายงานอยู่นี้ เป็นรุ่นที่ 22 แล้ว

ช่วงนี้มีการบวชภาคฤดูร้อน ตอนนี้ไม่ใช่เฉพาะเณรเท่านั้น แต่หมายรวมสามเณรี คือ เณรผู้หญิงด้วย

ตอนแรกการบวชนี้มีเฉพาะที่วัตรทรงธรรมกัลยาณี ซึ่งเป็นวัตรแรกที่มีภิกษุณีในประเทศไทย วัตรนี้ตั้งมานาน 60 ปีแล้ว แต่บัดนี้มีภิกษุณีกระจายกันอยู่ในประเทศไทยมากกว่า 30 จังหวัด อยู่ในทุกภาค

หลายวัตรและหลายสำนักที่มีภิกษุณีเริ่มมีการจัดการบรรพชาเป็นประจำ ทั้งที่นิโรธาราม จังหวัดเชียงใหม่, ทิพยสถานธรรม เกาะยอ สงขลา, ที่สกลนคร และยโสธร เป็นต้น

เพราะฉะนั้น แฟชั่นผมฤดูร้อน ก็เข้ากับบรรยากาศอากาศที่ร้อนอยู่มาก การปลงผม คือโกนหมดศีรษะ เป็นอีกวิธีหนึ่งที่คลายร้อนได้ดี อย่างน้อยก็ไม่ต้องเป็นภาระกับผมอีกต่อไป

 

ท่านธัมมนันทาท่านมักพูดถึงการบวชของท่านว่า เมื่อท่านเปลี่ยนทรงผม

การที่ไม่มีผม เป็นความอิสระอย่างน่าอัศจรรย์ เราไม่ต้องกังวลว่า จัดผมไม่เข้ารูป ผู้หญิงบางคน และตอนนี้ผู้ชายก็เป็นค่ะ คือผมไม่เข้ารูปทรง บางคนถึงกับเสียความมั่นใจเอาทีเดียว

แต่ตอนนี้ไม่มีผม

เป็นอิสระอย่างแท้จริง

ขึ้นรถตุ๊กตุ๊กก็ไม่ต้องกังวลว่าผมจะกระเจิง หากต้องเร่งรีบจะต้องซ้อนมอเตอร์ไซค์ก็สามารถทำได้ อย่าลืมใส่หมวกกันน็อกด้วยนะ

การเปลี่ยนทรงผมนี้ จึงกลายเป็นนิวลุคของผู้หญิงหลายคน

สามเณรีที่ลาสึกออกไปแล้ว หลายคนพบว่า การไว้ผมสั้น เป็นอีกหนทางหนึ่งที่จะเป็นอิสระจากการที่เราต้องมาเสียเวลากับการดูแลทรงผม ก็เลยเกิดทรงผมใหม่ เป็นนิวลุคที่ว่า ความยาวของผมประมาณไว้ยาว 2 เดือน ยิ่งหากเป็นคนผมหยักศก ก็แทบไม่ต้องดูแลเลย

สระแล้วเสยอย่างเดียว

ผมสั้น หรือโกนผม ก็ยังต้องใช้แชมพูสระผมนะคะ บางคนถามว่า พระโกนศีรษะแล้วต้องใช้แชมพูหรือไม่ ยังใช้อยู่ค่ะ เพราะที่หนังศีรษะจะมีน้ำมันที่ต้องทำความสะอาดเสมอ

สำหรับผู้ที่สนใจจะเปลี่ยนทรงผมอย่างมีสาระ ก็ถือโอกาสเข้าร่วมในโครงการบรรพชา หลายแห่งจัดทุกปี ที่วัตรทรงธรรมกัลยาณี จ.นครปฐม จัดปีละสองครั้ง วันที่ 6 เมษายน และวันที่ 5 ธันวาคม

 

ช่วงนี้ท่านธัมมนันทาก็จะเดินสาย เป็นปวัตตินีไปให้การบรรพชาสามเณรี เมื่อวันที่ 31 มีนาคม 2562 ก็ไปบวชให้ที่ทิพยสถานธรรมภิกษุณีอาราม เกาะยอ จ.สงขลา ได้สามเณรี 26 รูป คณะนี้จะบวช 15 วัน มีเด็กๆ วัย 9 ขวบตัวน้อยๆ นั่งอยู่ด้านหน้า 3-4 รูป นอกนั้นก็เป็นวัยทำงาน และผู้สูงอายุ

สำหรับที่วัตรทรงธรรมกัลยาณี เคยทำอายุเฉลี่ยไว้อยู่ประมาณ 40-43 ปี

ออกจากทิพยสถานธรรมภิกษุณีอารามที่เกาะยอ ก็ไปให้การบรรพชาที่สวนวิปัสสนาศีลวัตรภิกษุณีอาราม ที่ อ.สิงหนคร จ.สงขลา วันที่ 1 เมษายน ที่นี่ ปีนี้มีผู้ขอบวช 21 คน ได้สามเณรี 21 รูป ในระหว่างนั้น ก็ไม่ให้เสียเวลาเปล่า ท่านให้การอบรมแก่สามเณรีที่บวชใหม่ด้วย

วันที่ 6 เมษายน ท่านกลับมาให้การบรรพชาสามเณรีที่วัตรทรงธรรมกัลยาณี จ.นครปฐม อีก 22 รูป

การอุปสมบทเป็นภิกษุณีนั้น สำหรับสามเณรีที่ตั้งใจจะออกบวชเป็นภิกษุณี จะได้รับการประกาศเป็นสิกขมานา คือสามเณรีเข้มข้น ปฏิบัติอยู่กับปวัตตินีครบสองพรรษาแล้วจึงจะได้รับการอุปสมบท แต่เราต้องออกไปที่ประเทศศรีลังกา หรืออินเดีย

ที่เป็นเช่นนี้ เพราะมหาเถรสมาคมมีคำสั่งตั้งแต่วันที่ 11 ธันวาคม 2557 ห้ามมิให้มีการอุปสมบทภิกษุณีในสายเถรวาทในประเทศไทย

แม้เป็นคำสั่งที่หลายคนอาจจะฉงนใจว่าทำไมประเทศไทยซึ่งเป็นประเทศที่มีประชากรเป็นชาวพุทธมากที่สุดในโลก คือถึงร้อยละ 95 ของประชากรทั้งประเทศ แม้กระนั้น ผู้หญิงเราก็ยังต้องเดินทางออกนอกประเทศเพื่อไปรับการอุปสมบท

เราก็เคารพในคำสั่งของท่าน โดยหวังว่า ท่านจะมีการพิจารณายกเลิกคำสั่งดังกล่าว เมื่อท่านมีข้อมูลที่ถูกต้องมากขึ้น

 

เมื่อวันที่ 29 มกราคม 2562 ที่ผ่านมา ได้มีการอุปสมบทภิกษุณีเถรวาทนานาชาติที่พุทธคยา ประเทศอินเดีย ได้รายงานในคอลัมน์นี้ไปแล้วนะคะ

ทั่วประเทศไทย เรามีภิกษุณีแล้วไม่น้อยกว่า 270 รูป

เรียกว่าเปลี่ยนทรงผมอย่างถาวร

เรื่องการปลงผมนี้ สำหรับพระภิกษุไทย ท่านจะปลงผมวันโกน คือวันขึ้น 14 ค่ำ นั่นคือ เดือนละครั้ง แต่ปรากฏว่าภิกษุณีบางแห่งท่านปลงผมทุกอาทิตย์ คือรวมวันขึ้น แรม 7 ค่ำด้วย ทางฝ่ายมหายานนั้น สังเกตว่าท่านปลงผมทุกวัน ศีรษะท่านก็จะเกลี้ยงเกลาตลอดเวลา จะปลงผมเมื่อไร บ่อยขนาดไหนนั้น ไม่มีกำกับไว้ในพระวินัย เพียงแต่ไม่ให้ไว้ผมยาวมากกว่าสองเดือน อนุญาตให้ในกรณีที่เจ็บไข้

สำหรับสามเณรี เมื่อลาสิกขาแล้ว ท่านธัมมนันทาเคยถามว่า เวลากลับไปทำงาน จะต้องใส่วิกผมไหม ผู้หญิงพวกนี้มีความคิดเป็นคนรุ่นใหม่แล้ว พวกเธอตอบว่า เธอกลับไปทำงานทั้งศีรษะโล้นแบบนี้ เธอว่า ทำดีจะต้องอายทำไม และยังถือโอกาสที่มีคนทักคนถาม ให้ข้อมูลเพิ่มเติมเลยว่า เดี๋ยวนี้ผู้หญิงก็ออกบวชกันแล้ว

มีเรื่องเล่ากันขำขันตามมาว่า บางทีเดินไปไหนคนเดียว จะมีคนเข้ามาทักและอวยพรว่า “ขอให้หายเร็วๆ นะคะ” ด้วยเข้าใจว่าเป็นมะเร็ง และกำลังอยู่ในระหว่างทำการบำบัดด้วยคีโม

แต่บางครั้งบรรดาลูกทิตออกไปพร้อมๆ กัน 3-4 คน ศีรษะโล้น บางคนก็ทาปากทาแก้ม ผู้คนมองแล้วก็งงๆ จะนึกว่าเป็นมะเร็งพร้อมกันก็ไม่น่าจะใช่

คนที่ใส่วิกกลายเป็นผู้ใหญ่ค่ะ คือยังไม่สามารถปรับวิถีคิดตามแบบผู้หญิงรุ่นใหม่ได้ หลายคนดังที่เล่ามาแล้ว ยินดีที่จะรักษาความยาวผมประมาณสองเดือน กลายเป็นเทรนด์ใหม่ของทรงผมของผู้หญิงไป

ยืนยันค่ะว่าเป็นทรงที่รักษาความสะอาดง่าย และไม่ต้องเสียเวลากับผมมากดังที่เคยเป็น

 

หลายคนเมื่อกลับไปไว้ผมยาวก็มีความเข้าใจชัดเจนขึ้นว่า ความงามนั้นอยู่ที่ใจมากกว่าที่ผม ให้ผมเป็นเพียงเครื่องประกอบ อย่าเอามาเป็นประเด็นหลัก

บางคนที่แพ้ผม เคยต้องย้อมผมตลอดเวลา ท่านธัมมนันทาให้ข้อคิดว่า รักษาผมสีขาวนั้นให้มีคุณภาพ ดีกว่าเป็นผมดำที่หยาบและแข็งกระด้าง

การที่เข้ามาเปลี่ยนทรงผมด้วยการบวชชั่วคราวนี้ กลับกลายมาเป็นหมายในการปรับเปลี่ยนและพัฒนาวิถีชีวิตไปในทางที่เป็นประโยชน์ตนและประโยชน์ท่านได้มากขึ้น

การไว้ผมทรงนิวลุคที่ว่านี้ สอดคล้องกับการรักษ์โลกด้วย เพราะเราจะช่วยประหยัดน้ำในการสระผมไปมาก ท่านที่ไว้ผมยาวย่อมรู้ดีว่า ต้องดูแลผมมากเพียงใด

ไม่ใช่เฉพาะประหยัดน้ำในการสระผมเท่านั้น ยังช่วยประหยัดไฟในการที่จะต้องมาไดร์ผมให้แห้งอีกด้วย เรียกว่าเป็นทรงผมรักษ์โลกอย่างแท้จริง