‘อบอุ่น’

 

ผมทำงานในป่ามานานพอสมควร ว่าตามจริงมันไม่ได้แตกต่าง หรือ “พิเศษ” จำเป็นต้องใช้ทักษะมากมายกว่าคนที่ทำอาชีพอื่นๆ หรอก เราต่างต้องผจญกับปัญหาต่างๆ ฝนตกตอนเลิกงาน รถติด และอื่นๆ สารพัด

อีกทั้งการทำงานในป่าใช่ว่าเป็นการปลีกวิเวก หลบพ้นผู้คน ตรงกันข้าม ผมจำเป็นต้องพึ่งพาคนในป่า เพื่อให้งานเป็นไปตามความตั้งใจ

การบอกว่า ทำงานในป่ามานานพอควร เพียงเพื่อจะบอกต่อว่า เมื่ออยู่ป่าใดป่าหนึ่งนาน คุ้นเคยกับคน ทำให้คิดไปว่า ป่านั่นเป็นคล้ายบ้าน และความรู้สึกนี้จะเกิดขึ้นเมื่อจากไป และกลับมาอีกครั้ง

แท้จริง ผมเป็นแค่ “คนนอก” คนนอกซึ่งมีโอกาสเข้ามาทำงานในป่าเท่านั้น

 

ปลายเดือนมิถุนายน

หลังจากข้ามลำห้วยสายหลักและใช้เวลาเดินในป่าไผ่ราวหนึ่งชั่วโมง เส้นทางเริ่มไต่ขึ้นป่าเต็งรัง เดินไปสักหนึ่งชั่วโมง เรา ผมกับวิชัย ก็ทรุดตัวลงนั่งพักริมหน้าผา ซึ่งอยู่ในระดับความสูง 350 เมตรจากระดับน้ำทะเลปานกลาง

บรรยากาศร้อนอบอ้าว เหงื่อซึม สายลมเย็นพัดมาเป็นระยะช่วยให้สดชื่นขึ้น ลำห้วยเบื้องล่างคดโค้งยาวสุดสายตา แต่ค่อนข้างรกทึบด้วยพงอ้อ ไม่มีหาดทรายกว้าง ระดับน้ำตื้นๆ ไหลเอื่อย

ฝนตกบ้างแล้ว แต่ปริมาณน้อย ความรกทึบของสองฝากฝั่งลำห้วย จะราบเรียบเตียนโล่ง หากในช่วงฤดูฝนมีฝนตกหนักอย่างปีที่ผ่านๆ มา

ถัดจากลำห้วยคือแนวป่าหนาทึบ ทิวเขาทอดยาว

หลายปีที่นี่ทำให้ผมรู้ว่า ทิวทัศน์ที่กำลังดูอยู่นั้น มันคือบ้านอบอุ่นสมบูรณ์ ซึ่งเหล่าสัตว์ป่าคือเจ้าของอันแท้จริง

 

วิชัยมวนยาเส้น เอนหลังพิงต้นไม้ เขาทำงานในป่ามานาน เงียบขรึมไม่ช่างพูดนัก งานหลักของเขาคือลาดตระเวน เขาผ่านหลักสูตรการอบรมลาดตระเวนเชิงคุณภาพมาหลายครั้ง มีทักษะในงานที่ทำสูง

ระหว่างเขากับผม ค่อนข้างสนิท เราร่วมงานกันมานาน ครั้งหนึ่งเราอยู่ในเหตุการณ์วิวาท เหตุการณ์ชุลมุน เขาโดนข้อหาพยายามฆ่า เขาชักปืนยิงขึ้นฟ้า เรื่องบานปลาย

ผมยินดีเป็นพยานในศาล ยืนยันความบริสุทธ์ของเขา

ผ่านไปสองปีคดีสิ้นสุด เขาได้รับโทษ รอลงอาญา

หลังคำตัดสิน เมื่อพบกัน วิชัยเข้ามาจับมือ พูดสั้นๆ

“ผมซึ้งใจครับ”

ไม่ใช่เรื่องใหญ่โตนัก แต่เวลาที่ใครสักคนตกอยู่ท่ามกลางปัญหา ทุกข์ใจ และพบว่ามีคนยืนเคียงข้างพร้อมสายตาให้กำลังใจ ทุกอย่างคล้ายเป็นเรื่องเล็กน้อย

เรื่องเล็กๆ อันทำให้คนเปิดหัวใจให้กัน

 

กระแสน้ำไหลเอื่อยๆ เมฆฝนดำครึ้มไกลๆ ทางขอบฟ้าด้านทิศตะวันตก

กลับมาที่นี่ ร่วมงานกับคนคุ้นเคย จึงให้ความรู้สึกไม่ต่างจากการกลับมาบ้าน

เราอยู่ระหว่างทาง การเดินสู่จุดหมาย อันเป็นโป่งขนาดใหญ่แห่งหนึ่ง ระยะทางที่ปรากฏในจีพีเอส คือ 12 กิโลเมตร แต่มันย่อมไม่ใช่ 12 กิโลเมตรเส้นตรงหรอก เมื่อเราเดินลัดเลาะไปตามป่า

ผมมองไปที่แนวป่าทึบ ไม่ใช่ช่วงเวลาที่ป่าจะมีสีสัน เพราะต้นไม้เตรียมขั้นตอนลดการใช้น้ำ ฝนเริ่มตกบ้างแล้ว ป่าทึบค่อนข้างเขียวชอุ่ม

กลับคืนสู่เส้นทางคุ้นเคย แม้หลับตาก็รู้ว่า ระหว่างทางจะต้องผ่านอะไรบ้าง ลำห้วย และต้นไม้ต้นเดิมที่จะเอื้อมมือจับหรือเอนหลังนั่งพิง

จากริมผา เส้นทางลงหุบ จากนี้ทางจะไต่ลงชัน ความอบอ้าว และความรกทึบ คือสิ่งที่จะต้องพบเจอ

บนพื้นด่านมีรอยตะกุย ต้นไม้ข้างด่านมีร่องรอยที่เสือโคร่งพ่นฉี่ หรือที่เรียกว่า สเปรย์ ไว้ กลิ่นหอมเข้าจมูก

ผมแนบจมูกดมกลิ่นฉี่เสือชื้นๆ สูงจากพื้นราวหนึ่งเมตร บอกให้รู้ว่า เป็นสเปรย์ของเสือตัวผู้ มันคงผ่านไปตอนรุ่งสาง

สำหรับเสือ นี่คือการสื่อสารบอกอาณาเขต และเสือด้วยกันจะรับฟัง

 

บ่ายสามโมง ด่านในหุบพาเข้าดงไผ่อีก สักพักเราถึงที่ราบริมห้วย ที่อยู่ในดงไม้หนาทึบ เสียงนกแก็กร้องขณะทยอยบินข้ามลำห้วย

“พักที่นี่สักคืนครับ” วิชัยปลดเป้หลัง

เราเคยใช้ที่นี่พักแรมเสมอ ลำห้วยคดโค้งไปทางด้านขวา มีหาดทรายค่อนข้างกว้าง ในค่ำคืนข้างขึ้น แสงจันทร์นวลทอแสงงดงาม

อยู่ในป่า ไม่บ่อยครั้งนักหรอกที่จะได้พักค้างแรมในที่สวยงามเช่นนี้

 

ดวงอาทิตย์ลับสันเขา ความร้อนอบอ้าวหายไป อากาศเย็นเข้ามาแทนที่

ดวงจันทร์แรมหนึ่งค่ำสว่างนวล

ผมนึกถึงหลายคนที่เคยพักร่วมกันที่นี่ หลายคนย้ายไปที่อื่นแล้ว บางคนเติบโต บางคนอยู่ในช่วงเวลาที่ช้างวิ่งเข้ามาเพื่อสั่งสอนให้เคารพในการรักษาระยะห่าง บางคนอยู่ในเหตุการณ์คับขันและกลายเป็นเรื่องขำๆ ในภายหลัง

ท้องฟ้าสว่างเพราะแสงจันทร์ กองไฟ มอด ผมขยับท่อนฟืน ลูกไฟแตกกระจาย

 

“ช่วงนี้ไม่ค่อยได้พบกัน ไปทำงานอยู่ป่าไหนครับ” วิชัยชวนคุย

ผมบอกเขาว่า ผมเดินทางไปหลายแห่ง ลักษณะการทำงานเปลี่ยนไป จำเป็นต้องปรับตัว

“ถ้าหนักหนานัก ก็กลับมาบ้านเรานะครับ” วิชัยพูดเบา แววตาฉายแววห่วง ใบหน้าคล้ำ วับแวมอยู่ในแสงไฟ

ผมพยักหน้ารับ

 

ผมปลดฟลายชีตที่ขึงกันฝน จากบนเปล ผมมองดวงจัทร์ผ่านยอดไม้ เสียงเก้งร้องเป็นระยะ ขอบฟ้าทิศตะวันตก ฟ้าแลบเป็นจังหวะ

ผมนึกถึงคำว่า บ้าน

หากว่า บ้าน เป็นคล้ายสถานที่อันปลอดภัย อบอุ่น มีสายตาที่มองอย่างเป็นห่วง

บางทีอาจเป็นด้วยเหตุนี้ จึงทำให้หลายคนจากบ้านไปไกล

จากไปไกล หาคำตอบ และพบว่า ที่ๆ จากมานั้น “อบอุ่น” เพียงใด •

 

หลังเลนส์ในดงลึก | ปริญญากร วรวรรณ

สะดวก ฉับไว คุ้มค่า สมัครสมาชิกนิตยสารมติชนสุดสัปดาห์ได้ที่นี่https://t.co/KYFMEpsHWj

— MatichonWeekly มติชนสุดสัปดาห์ (@matichonweekly) July 27, 2022