คงไม่ต้องหยิบหลักฐานการแพทย์มายืนยัน ว่าการเล่นดนตรีนั้นมีประโยชน์เพียงไหน เพราะมีการวิจัยมากมาย ถึงคุณประโยชน์ของการเล่นดนตรี ออกมาให้อ่านกันโดยตลอด เครื่องดนตรีทุกชนิดล้วนดีกันไปคนละอย่าง แต่ถ้าจะให้แนะนำเครื่องดนตรีที่เป็นมิตรที่สุดในขณะที่มีสีสันในสุ้มเสียงด้วยแล้ว เห็นจะเป็นอะไรไปไม่ได้นอกจากอูคูเลเล่ เครื่องดนตรีคล้ายกีตาร์ มีสี่สาย ตัวเล็ก ๆ จากฮาวายนี้ และเพื่อให้เห็นภาพคร่าว ๆ ถึงความดีงามของเจ้าเครื่องดนตรีตัวจิ๋วเสียงน่ารักนี้ ผมขอแบ่งเป็น 9 ข้อดังนี้ครับ

1. อูคูเลเล่พกพาสะดวก เนื่องจากขนาดของอูคูเลเล่ไซส์มาตรฐาน จะมีความยาวเพียง 21 นิ้วเท่านั้น ทำให้การพกพาไปไหนมาไหน หรือนำไปเล่นที่ใด เป็นไปได้อย่างสะดวกสะบาย ไปไหนไปกัน ต่างจากเครื่องดนตรีขนาดใหญ่ ๆ ที่เวลาจะเล่น เราต้องเป็นผู้เดินไปยังจุดที่เครื่องดนตรีนั้นตั้งอยู่ หรือถ้าเครื่องดนตรีนั้นสามารถเคลื่อนย้ายได้ ก็ไม่กระทัดรัดเท่าอูคูเลเล่ ที่สามารถหยิบใส่กระเป๋าสะพาย ใส่เป้ หรือถือได้อย่างไม่รู้สึกเกะกะอะไร

2. อูคูเลเล่คุณภาพดีราคาไม่แรง เครื่องดนตรีบางชนิด หากจะให้ได้ดีตามมาตรฐาน จะต้องลงทุนกับค่าอุปกรณ์สูงสักหน่อย หรือเครื่องดนตรีบางประเภทอาจมีรุ่นที่ราคาจับต้องได้ แต่คุณภาพไม่ได้มาตรฐาน ทำให้การเล่นเป็นไปได้อย่างทุลักทุเล ทำให้เกิดปัญหาเลิกเล่น หรือทนเล่นไปอย่างไม่มีความสุนทรีย์นัก เพราะต้องใช้พลังชีวิตในการเล่นมากเกินกว่าที่ควร แต่สำหรับอูคูเลเล่ จริงอยู่ว่ามีประเภทที่ราคาสูงมากเช่นกัน แต่ในรุ่นที่ได้มาตรฐาน ราคาจับต้องได้แน่นอน

3. อูคูเลเล่เล่นเป็นได้ง่าย เนื่องจากอูคูเลเล่มีอยู่เพียง 4 สายเท่านั้น ทำให้ผู้เล่นต้องรับผิดชอบการกดอยู่แค่เพียง 4 เส้น ทำให้การกดคอร์ดต่าง ๆ ทำได้ง่าย รวมทั้งการที่สายเป็นสายจากวัสดุนิ่มและเล็ก (ทำจากไนล่อน หรือเอ็น) จึงทำให้ไม่เจ็บนิ้วเท่าเครื่องดนตรีที่สายเป็นโลหะ หรือเส้นรอบวงของสายมีขนาดใหญ่กว่า หากได้รับการแนะนำการเล่นจากผู้สอนที่ดี ท่านที่ไม่เคยแตะอูคูเลเล่มาก่อน ไม่มีทักษะทางดนตรี และไม่มีปัญหาทางสมอง มักจะเล่นอูคูเลเล่เพลงง่าย ๆ ได้ใน 3 นาที

4. อูคูเลเล่ช่วยพัฒนากล้ามเนื้อมัดเล็ก สำหรับเด็ก อูคูเลเล่จะช่วยให้เขาได้ออกกำลังนิ้ว ด้วยการเลื่อนกดคอร์ด กดโน๊ตต่าง ๆ บนคออูคูเลเล่ ในขณะที่อีกมือก็ได้ใช้นิ้วดีดไปบนสาย สะบัดข้อมือสตรัม ในจังหวะต่าง ๆ ช่วยทำให้มีพัฒนาการในกล้ามเนื้อมัดเล็กอย่างมาก ในขณะเดียวกันสำหรับผู้ใหญ่ อูคูเลเล่ก็เป็นเครื่องดนตรีที่ช่วยเสริมความแข็งแรงให้กล้ามเนื้อมือและแขนเป็นอย่างดี โดยเฉพาะผู้พักฟื้นจากการบาดเจ็บ หรือผู้สูงอายุ จะได้ประโยชน์จากการเล่นอูคูเลเล่เป็นอย่างมาก เพราะได้ออกกำลังนิ้วอ่อน ๆ อย่างครบถ้วน โดยที่ไม่ต้องแบกน้ำหนักมาก ๆ แต่อย่างใด

5. อูคูเลเล่ช่วยพัฒนาสมอง เช่นเดียวกับเครื่องดนตรีอื่น ๆ เมื่อได้เล่น สมองจะทำงานร่วมกับกล้ามเนื้อ ยิ่งเมื่อดูคอร์ดหรือโน็ตเพลง สมองจะประมวลผล แล้วสั่งงานไปที่นิ้วของทั้งสองมือ ให้เล่นออกมาเป็นเพลง พร้อมกันนี้หากขับร้องไปด้วยขณะเล่น ก็จะเป็นกิจกรรมที่ทำให้ผู้เล่นได้บริหารทั้งสมองและกล้ามเนื้อมัดเล็กไปพร้อม ๆ กัน ซึ่งมีประโยชน์สำหรับทุกเพศทุกวัย โดยเฉพาะเด็ก ๆ ที่สมองยังมีพัฒนาการ และสำหรับผู้สูงอายุที่ต้องการบริหารสมองแบบสบาย ๆ

6. อูคูเลเล่มีเสียงที่ฟังแล้วมีความสุข เป็นสิ่งแน่นอนสำหรับสุ้มเสียงเจื้อยแจ้วเล็ก ๆ ของอูคูเลเล่ ที่หลายท่านแซวว่า หากใช้อูคูเลเล่เล่นเพลงเศร้า ก็จะฟังออกมาเป็นเพลงสนุก ๆ อยู่ดี นี่เป็นเพราะการตั้งเสียงแบบ re-entrance อธิบายคร่าว ๆ คือการตั้งเสียงอูคูเลเล่นั้นจากสายบนลงล่าง จะตั้งด้วยเสียง GCEA เรียงลงมา แต่แทนที่สายบนสุดจะเป็นเสียง G ตามแบบเดียวกับเครื่องสายอื่น ๆ หรือกีตาร์ ในอูคูเลเล่กลับตั้งสายบนสุดเป็น G สูง ทำให้สุ้มเสียงโดยรวมเป็นเสียงใส ๆ แหลม ๆ ฟังแล้วได้อารมณ์มีความสุขมากกว่าโศรก โดยเฉพาะเวลาเล่นอูคูเลเล่แบบไม่กดอะไรเลย จะให้เสียงคอร์ด C6 ซึ่งทางจิตวิทยาบอกว่า นี่คือเสียงที่ถ้าใครได้ยินแล้วจะรู้สึก Happy

7. อูคูเลเล่เล่นแล้วสนุก มีหลายเครื่องดนตรี ที่สร้างเสียงออกมาได้ยิ่งใหญ่และกว้าง แต่การเล่นมาพร้อมความซีเรียส มาพร้อมความเอาจริงเอาจัง และบางทีมาพร้อมพิธีรีตรอง แต่สำหรับอูคูเลเล่ มันคือเครื่องดนตรีไม่ติดหล่อ ติดสวย ใครอยากเล่นสามารถเล่นได้เลย จะเล่นคนเดียว เล่นเป็นกลุ่ม เล่นไปเฮฮาไปได้หมด ไม่มีแบบแผน เป็นเครื่องดนตรีที่หากวันไหนมีความเครียด มีความเบื่อ หรือเหงา ก็สามารถหยิบขึ้นมาบรรเลงขับกล่อมหัวใจได้ง่าย ๆ ยิ่งเสียงที่ได้ยินสร้างความสุขด้วย ยิ่งเล่นก็ยิ่งสนุก

8. อูคูเลเล่หากเอาจริงสามารถเล่นเพลงที่ซับซ้อนได้ หลายท่านอาจคิดว่าอูคูเลเล่เล่นได้แค่เพลงง่าย ๆ แท้ที่จริงแล้วอูคูเลเล่นั้นสามารถเล่นคอร์ดได้ทุกคอร์ดที่มีในโลก และเล่นเพลงได้ทุกเพลง ทุกสไตล์ แต่การจะเล่นได้ผู้เล่นจะต้องมีทักษะอูคูเลเล่ชั้นสูงสักหน่อย ปรมาจารย์ทางอูคูเลเล่ James Hill ได้กล่าวไว้ว่า เหตุผลที่เขาเลือกเล่นอูคูเลเล่แทนที่จะไปเล่นเครื่องดนตรีอื่น ๆ เพราะเขารู้สึกว่ามันท้าทายมาก ที่จะสร้างเสียงดนตรีไร้ขีดจำกัด จากเครื่องดนตรีที่มีพื้นที่อันจำกัดนี้ ซึ่งเขาก็ได้สร้างเสียงเพลงอันซับซ้อนมากมายจากอูคูเลเล่ออกมา จนเป็นตำนานไป

9. อูคูเลเล่น่ารักและเท่ สำหรับข้อนี้เป็นสิ่งที่ปฏิเสธไม่ได้ เมื่อใคร ๆ มองเห็นอูคูเลเล่ ด้วยความน่ารักเหมือนเครื่องดนตรีย่อส่วนของมัน มักจะรู้สึกเอ็นดูในความเล็กทันที แต่หากมีใครหยิบมันขึ้นมาเล่น และสามารถถ่ายทอดเสียงเพลงที่น่าฟังจากอูคูเลเล่ออกมาได้ จะเป็นความเท่ ที่รวมกันเป็นความน่ารักและเท่ทันที

10 อูคูเลเล่ทำให้ได้ใช้เวลาว่างร่วมกัน เนื่องจากอูคูเลเล่เป็นเครื่องดนตรีที่เล่นคนเดียวก็สนุก เล่นเป็นกลุ่มก็ครื้นเครง จนที่ฮาวายมีกิจกรรมเรียกว่า Kanikapila เป็นการนัดกันมานั่งล้อมวงเล่นอูคูเลเล่เล่นดนตรีด้วยกันยามเย็น บางครั้งเป็นการเล่นในครอบครัว ปู่ ย่า ตา ยาย ลุง ป้า น้า อา พ่อ แม่ พี่ น้อง หลาน เหลน ล้อมวงเล่นอูคูเลเล่ด้วยกัน หรืออาจจะเป็นกลุ่มเพื่อนฝูงวัยเดียวกันบ้าง ต่างวัยบ้าง สามารถทำได้หมด ในหลาย ๆ ประเทศมีการจัดรวมกลุ่มเล่นอูคูเลเล่ร่วมกัน แบบไม่ต้องมีฮีโร่ เล่นกันเพื่อผ่อนคลาย เป็นกิจกรรมที่สร้างสรรค์ และทำให้หัวใจเบิกบานได้เป็นอย่างดี

จริง ๆ แล้วสามารถไปต่อได้อีกหลายข้อ แต่ผมเชื่อว่าหลังจากได้ทราบถึง 10 ข้อความดีงามของอูคูเลเล่แล้ว คุณอาจจะอยากไปหาอูคูเลเล่มาเล่นกันบ้างแล้วใช่ไหมครับ? ถ้าใช่ผมขอชวนมาเล่นอูคูเลเล่กัน ไม่ว่าคุณจะเป็นคนวัยไหน อูคูเลเล่จะบำรุงชีวิตทุกคนจริง ๆ ครับ ไม่เชื่อลองมาเล่นดู!