การ์ตูนที่รัก

นายแพทย์ประเสริฐ ผลิตผลการพิมพ์

 

Ghost in the Shell : SAC_2045

 

ครั้งนี้เป็นงานกำกับฯ ของชินจิ อารามาคิ และเคนจิ คามิยาม่า

อารามาคิคือผู้กำกับฯ Appleseed ปี 2004 และอีกสองภาคต่อมา เขาไปกำกับฯ Starship Troopers : Invasion 2012 และ Starship Troopers : Traitor of Mars 2017

จากนั้นจึงมากำกับฯ Ultraman 2019 ร่วมกับคามิยาม่า และ Ghost in the Shell : SAC 2045 ในครั้งนี้

งานด้านภาพของซีจีอะนิเมะก็จะประมาณนี้คือแววๆ วาวๆ เคลื่อนไหวเหมือนคนจริงแต่ออกท่าออกทางดราม่าเกินคนไปเล็กน้อยเพื่อให้คนดูรู้สึกถึง “ชีวิต” ที่มีอยู่ตลอดเวลา

ด้านเนื้อเรื่องเป็นไปตามสไตล์ Ghost in the Shell โดยเฉพาะอย่างยิ่ง Ghost in the Shell – Stand Alone Complex ที่อาจจะดูยากในตอนแรกๆ แต่เมื่อเครื่องติดแล้วก็ไม่เลวเลย

ไม่ว่าจะเป็นไอเดียบรรเจิดใหม่ๆ หรือฉากบู๊แอ๊กชั่นต่อยตียิงกันมันหยด

 

เป็นว่าเทคนิคการสร้างคือซีจีอะนิเมะนี้พบปัญหาเดียวกันกับเนื้อหาหลักของ GIS นั่นคือชีวิตอยู่ที่ไหนเมื่อมนุษย์ทุกคนบนโลกมีสมองไซเบอร์ (cyberbrain) และช่องเสียบสายเน็ตหรือแฮนดี้ไดรฟ์ที่ต้นคอ สามารถสื่อสารและค้นข้อมูลได้ดั่งใจ สามารถประชุมลับในความจริงเสมือนได้ทุกเวลา

หรือว่านี่คือเมต้าที่เรากำลังจะเดินเข้าไปหา

แม้แต่นักสืบมนุษย์แท้ๆ อย่างโทกุสะ พระเอกหล่อเพียงคนเดียวของเรื่องซึ่งปฏิเสธชีวิตไซเบอร์มาตั้งแต่แรก เขาต้องการเป็นมนุษย์ที่ไม่แปดเปื้อนเทคโนโลยี แต่งงานมีครอบครัว ทำงานด้วยจิตใจและสัญชาตญาณกับหลักการ เขาก็มีสายเสียบเน็ตเหมือนสมาชิก SAC คนอื่นๆ เขาจะตายในตอนกลางเรื่องทำเอาคนดูสตั๊นต์ไปสามวิก่อนที่จะรู้ทันว่าเขาตายในความจริงเสมือนเพื่อล่อคนร้าย

อันที่จริงโทกุสะมีสายเสียบเน็ตตั้งแต่แรกเพียงแต่เขาไม่ใช้หรืออย่างน้อยก็ไม่ใช้พร่ำเพรื่อ เช่น ใช้ประชุมก็พอ เขายังนิยมสื่อสารแบบเดิมและใช้ปืนพกตำรวจแบบดั้งเดิมซึ่งมีกระสุนหกนัด “ก็เพียงพอแล้ว” เขาเป็นคนซื่อตรงและไม่เฉไฉแม้ว่าจะเป็นมนุษย์ เขาไม่เคย “อัพเกรด” ตัวเอง เขาเป็นพ่อของเด็กสองคนอีกด้วย ด้วยเหตุที่เขาไม่อัพเกรด แต่มีเด็กสองคนที่พัฒนาตลอด เขาจึงเหมือนพ่อทุกคนบนโลกนั่นคือ “เปลี่ยนแปลงตลอดเวลาและทำนายมิได้”

ตอนนี้เขากับภรรยากำลังจะหย่า

 

อย่างไรก็ตาม แม้เพียงแปดเปื้อนไอทีสมัยใหม่เพียงเล็กน้อยเขาก็ “วิวัฒน์” มาเรื่อยๆ ตั้งแต่ GIS, GIS innocence, GIS SAC, Ghost in the Shell SAC Solid State Society จนถึงตอนนี้

เป็นปี 2045 เศรษฐกิจโลกล่มสลาย มหาอำนาจสี่ชาติซึ่งมีชื่อเรียกรวมกันว่า G4 สร้างสงครามเพื่อความยั่งยืน “Sustainable War” เพื่อขับเคลื่อนเศรษฐกิจโดยเฉพาะ ผู้พันโมโตโกะ คึนาซากิ ของเรานำบาตูและสมาชิกออกจากหน่วย 9 ไปเป็นทหารรับจ้างในภูมิภาคต่างๆ ก่อนที่จะถูกร้องขอโดยนายเก่าหัวหน้าอารามาคิและโทกุสะให้กลับมารับใช้ชาติอีกครั้งหนึ่ง

ครั้งนี้พวกเขาต้องเข้าไปสืบสวนกรณีที่นายกรัฐมนตรีญี่ปุ่นคนปัจจุบันพัวพันกับการฉ้อฉลครั้งใหญ่ เหตุเพราะนายกรัฐมนตรีเป็นนักการเมืองสัญชาติอเมริกันที่มาแต่งงานกับลูกสาวมหาเศรษฐีผู้ทรงอิทธิพลของญี่ปุ่น ที่แท้เขากำลังทำงานเพื่อญี่ปุ่นหรือสหรัฐอเมริกากันแน่

ประเด็นที่น่าสนใจคือเรื่อง Post Humans

มีการฆาตกรรมสยองขวัญหลายราย เหยื่อคนหนึ่งคือพ่อตาของนายกรัฐมนตรีเอง ผู้ลงมือเป็นพวก Post Humans ซึ่งบทแปลไทยแปลว่าเหนือมนุษย์ แปลตรงตัวว่า “หลังจากมนุษย์” เชื่อว่าอาจจะเป็นการกลายพันธุ์ของมนุษย์หลังจากมีไซเบอร์เบรนมาช้านาน

สมาร์ตโฟนมีผลกระทบต่อสมองของคนเราแน่ ใช้มากมีผลกระทบมาก ผลกระทบนี้เป็นไปในทางที่ดี กล่าวคือ สมองขยายความสามารถของคนเราออกไปอย่างกว้างขวาง เราใช้เวลากับสมาร์ตโฟนมากเท่าไรเรา “เปลี่ยน” ไปเท่านั้นและถอยกลับได้ยาก สมาร์ตโฟนที่ถืออยู่แม้ไม่ใช้ก็ส่งผลแล้ว คนที่คว่ำสมาร์ตโฟนบนโต๊ะทำงานมิได้เป็นอิสระจากมันแท้จริง จิตใจของเขาเปลี่ยนไป ความคิดความอ่านเปลี่ยนไป เหตุเพราะจิตใจเขาส่วนหนึ่งอยู่ใน “เน็ต” ไปแล้ว อาจจะพะวงว่าใครกำลังจะตามตัว หรืออาจจะไม่มั่นคงเมื่อพยายามทำงานด้วยสมองของตัวเองล้วนๆ

เมื่อสมาร์ตโฟนกลายเป็นไซเบอร์เบรนพร้อมช่องเสียบสายเน็ต การวิวัฒน์น่าจะเร็วมากขึ้น

เหตุเกิดเมื่อนักเรียนมัธยมคนหนึ่งสร้างแอพพ์แอบดูและแอพพ์ตำรวจศีลธรรมเพื่อกำจัดคนชั่วตามที่สมาชิกกลุ่มเห็นสมควร

เมื่อคะแนนโหวตให้กำจัดได้ สมาชิกกลุ่มที่ใช้แอพพ์เหล่านี้จะไปรุมประชาทันฑ์เป้าหมายในสภาพ “เหนือมนุษย์” ซึ่งส่วนนี้คือส่วนที่คนดูจะรู้สึกไม่แน่ใจว่าเรากำลังอยู่ในโลกจริงหรือโลกเมต้ากันแน่

 

 

หนังแบ่งเป็นสองช่วง ความยาวรวมคือ 12 ตอน ตอนละ 20 กว่านาทีเท่านั้น

หกตอนแรกเล่าเรื่องมหาเศรษฐีใจบุญ Good 1%er (สะกดเช่นนี้ถูกต้องแล้ว) ที่เป็นสปอนเซอร์ให้กองโจรต่างๆ ทั่วโลกในสงครามแห่งความยั่งยืน

ผู้พันและเพื่อนๆ เป็นหน่วยทหารรับจ้างชื่อ Ghost คอยช่วยเหลือประชาชน

จอห์น สมิธ และหน่วยไซเบอร์เดลต้าฟอร์ซจากสหรัฐปรากฏตัวหลอกใช้นายกรัฐมนตรีญี่ปุ่นและหน่วย 9 เพื่อจุดประสงค์ซ่อนเร้นบางประการ

ดูเหมือนผู้พันและสมาชิก SAC เพลี่ยงพล้ำติดๆ กันในครึ่งแรกนี้แต่ด้วยความช่วยเหลือของพวกหุ่น Tachikoma จึงตีโต้คืนได้

สำหรับท่านที่ไม่คุ้นเคย ทาชิโคม่าเป็นหุ่นยนต์สีฟ้าเสียงโนะเนะเซ็งแซ่แย่งกันพูดแบบสาวๆ ญี่ปุ่น เป็นทั้งรถนั่งได้คนเดียว อากาศยานเหินฟ้า และเป็นเอไอ มีดวงตาสี่ดวงและแขนกลพร้อมอาวุธครบมือ สามารถปฏิบัติการสแตนด์อะโลนหรือทำงานเป็นทีมได้กับติดต่อสื่อสารซึ่งกันและกันหรือกับทีม SAC ด้วยไซเบอร์เบรน มีสี่ขาเป็นล้อสามารถแล่นบนถนนหรือบินได้ทุกทิศทางด้วยการเปลี่ยนมุมอย่างฉับพลันรวมทั้งสามารถพรางตัวได้เช่นเดียวกับผู้พันและลูกทีมอื่นๆ

เรื่องทาโคชิมานี้มีประเด็นอยู่ พวกมันเป็นเอไอที่ออกปฏิบัติการร่วมกับทีมทุกวัน แยกกันสังเกตการณ์ เก็บข้อมูล และต่อสู้ในระยะประชิด เมื่อถึงกลางคืนพวกเขาพักรวมกันชาร์จร่วมกันแล้วผ่องถ่ายข้อมูลแลกกันเป็นหนึ่งเดียว เช้าวันถัดมาพวกมันเป็นหน่วยเดียวกันอีกก่อนแยกย้ายออกปฏิบัติการ แต่พวกมันไม่เหมือนกัน

ส่วนที่ไม่เหมือนกันคือ “ความอยากรู้อยากเห็น” หนังบอกว่าความอยากรู้อยากเห็นนั้นเองที่กำหนดบุคลิกภาพ

ทาชิโคมาตัวหนึ่งคลั่งไคล้บาตูเป็นพิเศษ ตัวหนึ่งมีบุคลิกเหมือนผู้พัน ในขณะที่บางตัวคล้ายเด็กพิเศษคือเรียนรู้ช้าและบางตัวดูเหมือนเป็นนักวิชาการใฝ่หาความรู้

นี่เป็นส่วนเล็กๆ ของหนังชุดนี้ที่มีอะไรให้เราค้นหาหรือขบคิดอยู่เสมอ

ทำให้ยังมีแฟนติดตาม SAC อยู่เรื่อยๆ ถึงวันนี้

 

ครึ่งหลังหกตอนจึงได้ร่องรอยของพวกเหนือมนุษย์ หนังแกะรอยพวกเหนือมนุษย์ไปจนถึงตัวการที่สร้างแอพพ์แอบดูและแอพพ์ตำรวจศีลธรรมเรียกว่า “Think Pol” แค่เริ่มต้นแอพพ์รวบรวมสมาชิกเข้ามาได้ถึงสามล้านคนในการโหวตเพื่อสังหารคนชั่ว เขาเรียกมันว่า “ประชาธิปไตยที่สมบูรณ์”

โทกุสะออกปฏิบัติการตามรอยเด็กนักเรียนตัวการไปจนถึงความทรงจำของเขาแล้วพบว่าเขาได้ความคิดนี้มาจากประสบการณ์ขมขื่นในอดีตของตัวเอง และการอ่านหนังสือ Nineteen Eighty-Four ของจอร์จ ออร์เวลล์ (1903-1950)

เนื้อหาสำคัญในหนังสือเล่าเรื่องตำรวจความคิด เรียกว่า Thought Police ดับเบิลสปีชเรียกว่า Thinkpol มีหน้าที่ค้นหาและปราบปรามอาชญากรรมความคิด (thoughtcrime) อันเป็นปฏิปักษ์ต่อซูเปอร์รัฐโอเชียนเนีย ซึ่งปกครองด้วยพี่เบิ้ม (Big Brother) และเผด็จการเบ็ดเสร็จ (totalitarianism)

เป็นว่าหนังสือ – book เล่มหนึ่งเป็นต้นเหตุให้เด็กนักเรียนคนหนึ่งเชื่อว่า Thinkpol – โพลความคิด เป็นกระบวนการสร้างประชาธิปไตยที่สมบูรณ์?

หนังจบซีซั่นแรกเพียงนี้ รอดูซีซั่นสองต่อไป