บทความต่างประเทศ

 

แอปเปิลเดลี

ในยุคมืดของสื่อฮ่องกง

 

การส่งกำลังตำรวจถึง 500 นายบุกเข้าตรวจค้นสำนักงานและจับกุมผู้บริหาร 5 คนของแอปเปิลเดลี หนังสือพิมพ์แท็บลอยด์หัวดังในฮ่องกงที่มีจุดยืนชัดเจนในการยืนหยัดเพื่อประชาธิปไตยและเป็นสื่อที่กล้าวิพากษ์วิจารณ์จีนไปเมื่อปลายสัปดาห์ก่อน

ไม่เพียงสร้างความตกตะลึงให้กับทีมงานของแอปเปิลเดลีเท่านั้น

หากแต่ยังสร้างแรงกระเพื่อมไปทั่ววงการสื่อสารมวลชนในฮ่องกง ที่เคยได้ชื่อว่ามีอิสรภาพมากที่สุดในบรรดาดินแดนที่อยู่ใต้อาณัติจีนด้วยกัน

ไรอัน ลอว์ บรรณาธิการข่าว และเฉิง คิม ฮง ซีอีโอ เป็น 1 ใน 5 ผู้บริหารของแอปเปิลเดลีที่ถูกตำรวจฮ่องกงจับกุมไปในวันนั้นด้วยข้อกล่าวหาสมคบกับต่างชาติ เป็นภัยคุกคามความมั่นคง อันเป็นการกระทำผิดภายใต้กฎหมายความมั่นคงใหม่ ที่จีนบังคับใช้ในฮ่องกงเมื่อปี 2020 ที่ผ่านมา

นอกจากนี้ ยังมีการอายัดทรัพย์สินที่เกี่ยวข้องกับแอปเปิลเดลีมีมูลค่า 18 ล้านดอลลาร์ฮ่องกงเอาไว้ด้วย

เป็นการตัดท่อหล่อเลี้ยงธุรกิจสื่อเจ้าใหญ่รายนี้ไม่ให้ขยับเขยื้อนดำเนินธุรกิจต่อไปได้

 

ในถ้อยแถลงของผู้บังคับการตำรวจฮ่องกง ได้อ้างถึงบทความที่แอปเปิลเดลีตีพิมพ์เผยแพร่จำนวน 30 ชิ้น มีเนื้อหาเรียกร้องให้นานาชาติช่วยกันคว่ำบาตรผู้นำฮ่องกงและผู้ปกครองจีน ว่าเป็นหลักฐานสำคัญที่มัดสื่อยักษ์เจ้านี้ว่าสมคบคิดเพื่อบ่อนทำลายความมั่นคงของชาตินั้น เป็นการสร้างความชอบธรรมให้กับฝ่ายถืออำนาจรัฐในฮ่องกงในการจัดการกับสื่อที่เป็นเสี้ยนหนามของผู้ปกครองจีนอย่างแอปเปิลเดลี

ก่อนหน้านั้น จิมมี่ ไหล มหาเศรษฐีนักลงทุนและนักเคลื่อนไหวเพื่อประชาธิปไตยฝีปากกล้า วัย 73 ปี ซึ่งเป็นผู้ก่อตั้งบริษัท เน็กซ์ดิจิตอล และเป็นเจ้าของกิจการหนังสือพิมพ์แอปเปิลเดลี ได้ถูกกฎหมายความมั่นคงของจีนเล่นงานไปก่อนแล้ว จากการถูกจับกุมดำเนินคดีในหลายข้อหา จนต้องโทษจำคุกเป็นเวลา 14 เดือนอยู่ในเวลานี้จากข้อหาร่วมชุมนุมประท้วงโดยผิดกฎหมายเมื่อปี 2019

และยังเผชิญข้อหาสมคบกับต่างชาติ ซึ่งอาจทำให้นายไหลที่เริ่มเคลื่อนไหวงัดข้อกับอำนาจเผด็จการคอมมิวนิสต์จีนมาตั้งแต่หลังเกิดเหตุการณ์กวาดล้างผู้เรียกร้องประชาธิปไตยที่จัตุรัสเทียนอันเหมินในปี 1989

อาจจะต้องเผชิญโทษถูกจองจำอิสรภาพไปตลอดชีวิตก็เป็นได้

 

สิ่งที่กำลังเกิดขึ้นกับนายไหลและอาณาจักรสื่อแอปเปิลเดลีของเขาที่ทำหน้าที่ในวิชาชีพสื่อมวลชนมานานถึง 26 ปี ในห้วงเวลานี้กำลังเป็นที่จับจ้องไม่เฉพาะในวงการสื่อฮ่องกงด้วยกันเท่านั้น

หากแต่ยังถูกจับตาจากชาติประชาธิปไตยตะวันตกที่มองว่าจีนกำลังใช้กฎหมายความมั่นคง ในการปิดปาก ปิดกั้นสิทธิเสรีภาพในการแสดงออกและเสรีภาพสื่อ

รวมถึงใช้เป็นเครื่องมือในกวาดล้างนักเคลื่อนไหวเพื่อประชาธิปไตยในฮ่องกงอย่างไม่หยุดยั้ง เพื่อหวังจะกำราบผู้เห็นต่าง ต่อต้านจีนเอาไว้ให้อยู่ในอุ้งมือของผู้ปกครองจีนโดยสงบ

สถานการณ์ที่เกิดขึ้นนี้กำลังสะท้อนสภาพความเป็นจริงว่าวงการสื่อฮ่องกงกำลังตกอยู่ในยุดมืด ที่สิทธิเสรีภาพสื่อถูกลิดรอนไปอย่างเลวร้ายที่สุด นับตั้งแต่อังกฤษส่งมอบเกาะฮ่องกงคืนให้กับจีนในปี 1997

จากการสำรวจจัดอันดับด้านเสรีภาพสื่อประจำปี โดยองค์กรผู้สื่อข่าวไร้พรมแดนชี้ว่า ในปีนี้เสรีภาพสื่อในฮ่องกงมีอันดับร่วงลงมาอยู่ที่ 80 จากที่เคยอยู่อันดับ 18 ในปี 2002

ส่วนจีนแผ่นดินใหญ่อยู่เกือบรั้งท้ายตารางที่อันดับ 177 จากทั้งสิ้น 180 อันดับ

 

เป่า ชอย ผู้สื่อข่าวท้องถิ่น ที่ถูกดำเนินคดีเมื่อเร็วๆ นี้ จากการทำข่าวเกี่ยวกับการสอบสวนเรื่องความล้มเหลวของเจ้าหน้าที่ตำรวจฮ่องกงในการสกัดยับยั้งกลุ่มผู้สนับสนุนรัฐบาลไม่ให้ไปโจมตีทำร้ายกลุ่มผู้ประท้วงเรียกร้องประชาธิปไตยในเหตุรุนแรงทางการเมืองในฮ่องกงเมื่อปี 2019 กล่าวถึงสิ่งที่กำลังเกิดขึ้นกับสื่ออย่างแอปเปิลเดลีว่า เราเหมือนกำลังเดินอยู่ในอุโมงค์อันมืดมิด ที่ไม่มีที่สิ้นสุด

ซึ่งตนเองก็ไม่ได้คาดหวังในแง่ดีเกี่ยวกับอนาคตของวงการสื่อมวลชนในฮ่องกงอีกต่อไป

อย่างไรก็ดี ร่างทรงของจีนอย่างนางแคร์รี่ หล่ำ ผู้บริหารสูงสุดเขตปกครองพิเศษฮ่องกง ออกมาตอบโต้เสียงวิพากษ์วิจารณ์จากชาติตะวันตกที่มีสหรัฐอเมริการวมอยู่ด้วย ต่อกรณีปฏิบัติการบุกค้นและจับกุมผู้บริหารของแอปเปิลเดลี และการถูกตั้งคำถามถึงเสรีภาพสื่อในฮ่องกง

โดยย้ำว่า ไม่มีปัญหากับการที่สื่อจะวิพากษ์วิจารณ์รัฐบาลฮ่องกง แต่หากมีเจตนาในการดำเนินกิจกรรมใดที่มุ่งหมายปลุกปั่นให้ล้มล้างทำลายรัฐบาล นั่นเป็นอีกเรื่อง!

 

ถึงตอนนี้สถานการณ์ของแอปเปิลเดลีกำลังระส่ำหนัก หลังจากคณะผู้บริหารถูกจับและบริษัทถูกอายัดบัญชีทรัพย์สิน จนทำให้ขาดสภาพคล่อง ทำให้ไม่สามารถจ่ายเงินเดือนพนักงานและอาจไม่สามารถประคับประคองธุรกิจให้รอดต่อไปได้

ทำให้บอร์ดบริหารที่เหลืออยู่ของแอปเปิลเดลีในตอนนี้กำลังคิดใคร่ครวญในการตัดสินใจครั้งสำคัญ ที่มีการเปิดเผยออกมาจากที่ปรึกษาของนายไหลถึงทางออกสุดท้ายคือการปิดตัวลงของแอปเปิลเดลี

โดยล่าสุดมีรายงานว่าทางบริษัทได้เปิดให้พนักงานลาออกกันแล้ว และยังเพิ่งมีรายงานข่าวเข้ามาสดๆ ร้อนๆ ว่า ทางบอร์ดบริหารของแอปเปิลเดลีได้ตัดสินใจแล้วที่จะปิดกิจการลง โดยจะมีการตีพิมพ์หนังสือพิมพ์แอปเปิลเดลีเป็นฉบับสุดท้ายในวันที่ 26 มิถุนายนนี้

หลังจากยืนหยัดเพื่อประชาธิปไตยและยืนเคียงข้างชาวฮ่องกงมานานถึง 26 ปี!

เป็นการตัดสินใจที่เข้าทางเกมของจีน!