อุกฤษฏ์ ปัทมานันท์ : นักเรียนเขาทักทาย

อุกฤษฏ์ ปัทมานันท์

ครั้งสุดท้ายที่ประเทศไทยเห็นการประท้วงใหญ่ขนาดเปลี่ยนแปลงประเทศนั้นเกิดขึ้นเมื่อ 7 ที่ปีแล้ว

ต่อมารูปแบบของกลุ่มผู้มีอิทธิพลในสังคมไทยก็ประกาศ รักพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 และสนับสนุนกองทหารเพื่อปกป้องพระองค์เข้ามาในกรุงเทพฯ และเมืองใหญ่

พวกเขาต่อต้านรัฐบาลที่มาจากการเลือกตั้ง ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร ซึ่งดูเหมือนคุกคามผลประโยชน์ของพวกเขา

ในบรรดาผู้ปกครองของนักเรียน ได้ฉีกเสื้อคลุมทางชนชั้นออกเพื่อเข้าร่วมประท้วงของเสื้อเหลือง

พวกเขาเป็นเพื่อนของผู้นำการประท้วงในวันนี้

 

เขาทักทายทำไม

แท้จริงแล้ว การประท้วงของนักเรียนมาจากความไม่พอใจที่ผู้มีอำนาจก่อขึ้นมาเองหลังจากการรัฐประหารครั้งล่าสุดเมื่อปี 2557 ครั้งนั้น ผู้นำรัฐประหารสัญญาไว้ให้มีรัฐบาลที่ประกอบด้วยพวกเทคโนแครต ยุติการคอร์รัปชั่น กระจายความมั่งคั่งและเปลี่ยนให้กลับมาปกครองโดยรัฐบาลพลเรือน

แต่แทนที่จะเป็นเช่นนั้น รัฐธรรมนูญที่พวกเขาเขียนขึ้นกลับเข้าไปยึดที่มั่นในอำนาจทางการเมืองให้กับกองทัพและเหล่าพันธมิตรของพวกเขา

นายกรัฐมนตรีคนปัจจุบันคือ นายพลผู้นำการรัฐประหาร พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา

สำหรับรัฐบาลของผู้นำการรัฐประหารแล้วบ่ายเบี่ยงไปว่าพวกเขาเป็นรัฐบาลที่มาจากการเลือกตั้ง เป็นรัฐบาลพลเรือน

รัฐบาลชุดดังกล่าวตลอดระยะเวลาของการบริหารประเทศ สำหรับเรื่องเศรษฐกิจ เศรษฐกิจไทยไม่ได้ใสสะอาดและเศรษฐกิจมีความสามารถ

เมื่อโรคระบาดใหญ่แพร่ระบาดในโลกและในประเทศไทยด้วย ประเทศไทยบริหารจัดการได้ดีในแง่ของการติดเชื้อ แต่ตามรายงานของธนาคารแห่งประเทศไทยเศรษฐกิจไทยจะหดตัวมากกว่า 8%

รัฐบาลนั้นมีพลังอำนาจมหาศาลในการกดดันการต่อต้านรัฐบาล

รวมทั้งยังมีกฎหมายว่าด้วยการปลุกปั่นและกฎหมายว่าด้วยการหมิ่นพระบรมเดชานุภาพ

ถึงกระนั้นก็ตาม การประท้วงโดยเด็กนักเรียน เราควรใช้คำฝรั่งด้วยจะได้เข้าใจชัดเจนขึ้น เขาใช้คำว่า school pupils และนักศึกษามหาวิทยาลัย ซึ่งฝรั่งใช้คำว่า university student ย่อมสร้างความประหลาดใจอย่างมาก เหตุเพราะว่า โดยทั่วไปเยาวชนไทยไม่ค่อยให้ความสนใจมากนักต่อการเมือง

อย่างไรก็ตาม ในความเห็นของผม ที่ว่าพวกผู้ประท้วงที่เป็นเยาวชนสร้างความประหลาดใจนัก

ผมหมายถึง โลกเขาประหลาดใจเพราะนักเรียนมัธยมเข้าร่วมประท้วงรัฐบาลซึ่งไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อน

ทว่าความประหลาดใจจากโลกภายนอกน่าจะเป็นนัยยะเชิงบวก

เพราะการประท้วงของนักเรียนมัธยมถึงจะมีข้อเสนอหลากหลาย แต่เป็นข้อเรียกร้องที่แสดงความเป็นผู้ใหญ่มากกว่าผู้ใหญ่เสียอีก ได้แก่ เรื่องการศึกษาอันล้าหลัง

ในเวลาเดียวกัน นักเรียนมัธยมไม่พอใจการปกครองปัจจุบัน ไม่พอใจความล้มเหลวในการบริหารของรัฐบาลอันเป็นการประท้วงทางการเมืองโดยตรง

ที่ว่าสร้างความประหลาดใจนักอีกประการหนึ่ง ผมคิดว่าเป็นความประหลาดใจของรัฐบาลปัจจุบัน ด้วยว่าการประท้วงของนักเรียนมัธยมเป็นการประท้วงต่อสภาวะการเมืองปัจจุบันที่เป็นพื้นฐานอย่างที่ใครๆ ก็รู้ ทว่าพวกเขาเป็นคนกลุ่มสำคัญ ที่ถ่ายทอดสภาวะการเมืองดังกล่าวอย่างตรงไปตรงมาและมีสีสัน

จากวันๆ ในห้องเรียนเล่นมือถือหรือไม่ก็หลับในห้องเรียน พวกเขากรูกันเปิดทุกประเด็น เปิดโปง เปิดปากวิพากษ์วิจารณ์

หลังจากพรรคอนาคตใหม่ถูกยุบในเดือนกุมภาพันธ์ พรรคอนาคตใหม่ซึ่งสนับสนุนประชาธิปไตยและชนะการเลือกตั้ง ได้ที่นั่งถึง 81 ที่นั่งในการเลือกตั้งทั่วไปเมื่อปีที่แล้ว

 

สีสันและจริงจัง

แฟลชม็อบแพร่กระจายไปทั่ว จนเมื่อโรคระบาดใหญ่เข้ามาหยุดการเคลื่อนไหวของพวกเขา

แต่ก็หยุดพวกเขาได้พักเดียว

การหยุดลงครั้งนั้นทำให้ฝ่ายทางการชะล่าใจ แล้วตีความผิด

เดือนกรกฎาคม การเดินขบวนระเบิดขึ้นอีกครั้งหนึ่ง พวกผู้ประท้วงล้อเลียน ยกมือชู 3 นิ้วขึ้นกลางอากาศ อันเป็นการแสดงความคารวะของกบฏรุ่นเยาว์ ที่ใช้กันในภาพยนตร์ Hunger Game ซี่รี่ส์ของนวนิยายและภาพยนตร์ถึงสังคมในจินตนาการที่ทุกสิ่งทุกอย่างเลวสิ้นดี

เดือนสิงหาคม ท่ามกลางการประเมินของภาครัฐและทางการว่าจะมีผู้เข้าร่วมชุมนุนน้อย

ตรงกันข้าม ผู้ชุมนุมล้นหลาม ผู้ชุมนุมมาจากหลากหลายอาชีพ หลายช่วงวัยและหลายเป้าหมาย แล้วการชุมนุมเดือนสิงหาคมได้เปลี่ยนภูมิทัศน์การเมืองไทยไปในอีกโฉมหน้าหนึ่ง

หลายคนเรียกว่า เป็นการชุมนุมทางการเมืองอันดำเนินไปในสู่ที่ซึ่งไม่มีวันหวนกลับมาอีกแล้ว อาจเป็นได้ทั้งล้อเลียน นวนิยายดังและตีแผ่ความเป็นจริงของสังคมไทยที่ถูกฝังหัวคนไทยมานานแสนนาม

พร้อมด้วยข้อเรียกร้องทางการเมืองชัดเจนคือ รัฐธรรมนูญใหม่ ยุบสภาและหยุดสิ่งที่เรียกว่า รัฐบาลข่มเหงรังแก

นี่ไม่ใช่การทักทายเล่นๆ ของเด็กไร้เดียงสา เมื่อทักทายเดือนสิงหาคมไม่นาน คราวนี้มาถึงทักทายใหญ่กว่าอีกสักครั้ง

ผมไม่มีทางรู้ว่าอะไรจะเกิดขึ้นเพราะเขียนบทความก่อนการชุมนุมใหญ่ ทว่าอยากบันทึกเอาไว้

การประท้วงใหญ่ครั้งต่อไปคือ การประท้วงที่วางแผนเอาไว้แล้ว 19 กันยายน เดือนอันเป็นสัญลักษณ์สำคัญเช่นกันสำหรับระบอบการเมืองประยุทธ์ 19 กันยายนเป็นเดือนครบรอบการรัฐประหารรัฐบาลทักษิณ ชินวัตร ในปี 2549 แน่ละกลุ่มผู้มีอิทธิพลทางการเมืองได้พยายามป้ายสีนักศึกษาว่าเป็นหุ่นเชิดของอดีตนายกรัฐมนตรีทักษิณซึ่งลี้ภัยการเมืองอยู่ต่างประเทศ และพวกเสื้อแดงของทักษิณที่ได้ต่อสู้กันเมื่อก่อนนี้

นักศึกษาแย้งอย่างน่าสนใจว่า พวกเสื้อแดงนั้นแก่กว่าพวกเขามาก รุ่นในสังคมการเมืองไทยมีความหมายมากเหลือเกิน

รัฐบาลดูเหมือนลังเลที่จะออกคำสั่งจนเกิดการปะทะ รัฐบาลประยุทธ์แม้อ้างว่าปรารถนาพูดคุยกับผู้ประท้วง

สำหรับเด็กนักเรียนและนักศึกษา พวกเขาไม่ใช่แค่ทักทาย พวกเขามองเห็นโอกาสประดิษฐ์ประเทศไทยด้วยฝีมือของพวกเขาเอง เป็นประเทศไทยที่พวกเขามีพื้นที่ ไม่มีกลับไปที่เดิม

เป็นการทักทายที่แรง มหัศจรรย์ สร้างสรรค์