หนังสือเรียนสำหรับเด็ก เล่มใหม่ (๖๗)

๑ในปีที่ฉันเกิด 1953 มีหนังคลาสสิคเรื่องหนึ่งถูกสร้างขึ้น คือ เชน ตอนที่ฉันดู ฉันน่าจะอายุห้าหรือหกขวบ แต่ฉันก็จำได้อย่างเลือนรางถึงมนต์ขลัง ต่อมา ฉันจะดูใหม่เป็นครั้งคราว พออายุมากขึ้น ฉันก็เข้าใจความหมายของคลาสสิค

การที่หนังสร้างมา ๖๗ ปีแล้ว แต่ยังคลาสสิคอยู่ เพียงแค่นี้ก็เพียงพอแล้ว

ในยุคนี้ มีใครบ้างไหม ที่สร้างหนังในปี 2020 แล้วกาลต่อมา ในปี 2087 หนังก็ยังดูได้ ยังคงความเป็นคลาสสิคอยู่ มันจะเป็นหนังอะไรนะ หัวใจดวงนั้นหน้าตาเป็นอย่างไร อารมณ์ของหนังจะต้องออกมาเป็นแบบไหน

เพียงแค่คิด หัวใจของฉันก็กรีดร้อง

๒ตอนฉันอายุ ๑๓ ปี ก็มีหนังคลาสสิคอีกเรื่องหนึ่ง คือหงส์ทองคะนองศึก ของหูจินฉวน นี่เป็นอีกเรื่องหนึ่งที่ฉันดูเป็นครั้งคราว ล่าสุดที่ดู พบว่าหนังเรื่องนี้มีความเป็นคลาสสิค ๗๐% และเป็นอะไรที่เชยแล้ว ๓๐% แต่กระนั้น ส่วนที่เชยแล้วนั้น ก็ควรให้อภัย เพราะนี่เป็นหนังที่สร้างมาในปี 1966 มันตั้ง ๕๔ ปีมาแล้ว กาลเวลายาวนานเหลือเกิน หากไม่เทียบกับเชน เราจะรู้สึกเลยว่า ช่างนานจนไม่น่าเชื่อ แต่พอเทียบกับเชน คล้ายจะน่าตำหนินิดหนึ่ง ด้วยเพราะเชนจะไม่มีส่วนด้อยชัดเจนขนาดนี้

เชนสมจริงกว่า เป็นคลาสสิคได้สมบูรณ์แบบกว่า

แต่ในใจฉัน ก็ยกโทษให้ เพราะหนังที่อายุ ๕๔ ปีแล้วยังคลาสสิค จะหาได้ที่ไหนกัน

ขอให้โฟกัสเฉพาะส่วนที่ดีของมัน และอะไรกันนี่ มันเป็นการสร้างจักรวาลใหม่กันเลย หนังเรื่องนี้ทำให้วงการหนังกำลังภายในของจีนแบ่งออกเป็นสองกลุ่ม คือ

๑ กลุ่มก่อนหงส์ทองคะนองศึก

๒ กลุ่มหลังหงส์ทองคะนองศึก

ส่วนดีของหนังเรื่องนี้ ขีดเส้นวงการหนังกำลังภายในกันเลย แม้วันนี้เราก็ยังรู้สึกอยู่

มันทำให้เราเข้าใจคำว่ากำลังภายใน เปลี่ยนไปเลย

ยังมีงานศิลปะใดที่สร้างขึ้นมาแล้วเปลี่ยนความรู้สึกของเรา

๓วันที่ฉันอายุ ๒๕ ปี มีหนังคลาสสิคอีกเรื่องหนึ่ง ถูกสร้างออกมา คือซูเปอร์แมน อีกเช่นกัน ที่ฉันจะดูเป็นครั้งคราว หนังเรื่องนี้แตกต่างจากสองเรื่องแรก มันเชยกว่า หนังสร้างในปี 1978 แต่ดูแล้วเหมือนสร้างก่อนปี 1966 เสียอีก คือมันเชยแบบคาดไม่ถึง ทั้งที่ในวันแรกที่ดู ฉันยังจำอารมณ์ได้ ในความตื่นตะลึง คล้ายฉันจะบินได้

หนังซูเปอร์ฮีโร่ เป็นหนังที่นำเสนอ special effects แม้หนังเรื่องนี้จะเสนอภาพที่ดูตลก ดูเชยแล้วก็ตาม แต่มันมีอย่างอื่นอีก ฉันไม่อยากเชื่อว่าคนในปี 1978 จะเชยขนาดนั้น ปีนั้น มนุษย์เราเชยขนาดนั้นหรือ ฉันพยายามคิด แต่ก็นึกภาพไม่ออก

ความเป็นคลาสสิคของหนังเรื่องนี้ จึงลดลงเหลือ ๕๐% เท่านั้นเอง

แต่แม้กระนั้น ครึ่งหนึ่งของมันก็ยังพอ พอขนาดไหนกัน พอที่ว่าทำให้ซูเปอร์แมนมีเพียงหนึ่งเดียวเท่านั้น ยากจะหาตัวที่สองได้ เพราะซูเปอร์แมนในเรื่องนี้มีหัวใจ ๔ ดวง

หัวใจของเขาคือ

๑ เขาขี้อาย

๒ เขาไม่ฆ่าคน

๓ เขาไม่พูดโกหก

๔ เขามีความรัก

หัวใจสี่ดวงนี้มหัศจรรย์ยิ่งนัก

บางคนอาจเข้าใจผิด คิดว่าจุดเด่นของซูเปอร์แมนคือการตีฟันไม่เข้า การเหาะได้ การมีตาทิพย์ ฯลฯ สิ่งเหล่านี้สำคัญก็จริง แต่ยังน้อยกว่าหัวใจของเขา

เพราะเรามาคิดดู หากเราเกิดมาเก่งกาจไร้เทียมทานขนาดเขา เราควรเป็นคนแบบไหนกัน เราจะมีใจไปฆ่าใครหรือ แม้แต่คนเดียว ก็เป็นบาปมหันต์

หัวใจของเราทำลงหรือ ไม่ว่าอาชญากรคนนั้นจะเลวปานใด แต่ความเป็น superman ของเขาต่างหากที่ยิ่งใหญ่ เหตุผลสี่ข้อข้างต้นนั้น จึงสมเหตุสมผล สมจริง คนที่มีคุณสมบัติดังกล่าวเท่านั้น เราจึงจะเชื่อได้ ว่าเขาคือซูเปอร์แมนตัวจริง

๔เขาขี้อาย เพราะเขาคือ Kar-El มนุษย์ต่างดาวคนสุดท้ายในดาวเคราะห์ของเขา ที่ยังรอดชีวิตอยู่ ไม่เพียงแต่ตัวเขาจะมีคุณสมบัติมากมายต่างจากมนุษย์โลก แต่ความรู้สึกว่าตัวเองเป็นคนสุดท้ายจากดาวเคราะห์หนึ่ง มันคือความโดดเดี่ยวอย่างเหลือเกิน

ความโดดเดี่ยวอย่างไร้ที่เปรียบได้นี้เอง กลายมาเป็นความขี้อาย

นี้คือความลึกซึ้งของหัวใจซูเปอร์แมน

หากเขาไม่ขี้อาย ก็จะไร้คำอธิบายใด เราจะนึกภาพหัวใจของเขาไม่ออกเลย

๕เขาไม่พูดโกหก นี้ก็ลึกซึ้ง มันแสดงความเหนือของเขาอย่างที่สุด คนเราพูดโกหก เพราะเกิดจากความกลัว หากเราไร้ความกลัวเสียแล้ว เราจะโกหกไปทำไม

ไม่มีแม้แต่คำเดียว ที่เขาจะพูดปด

นี้เป็นความสมบูรณ์แบบของเขา เหมือนพระอรหันต์ไม่พูดปด นี้เป็นบทพิสูจน์ ว่าเขาเป็นตัวจริงหรือตัวปลอม หรือเป็นเพียงตัวที่ CG สร้างขึ้นมา หรือเป็นเพียงหุ่นยนต์ แต่ไม่ใช่

หากเขาคือซูเปอร์แมนที่เป็นมนุษย์ มีชีวิตจิตใจ เขาจะไม่พูดปด

๖เขามีความรัก ข้อนี้คล้ายจะเป็นจุดอ่อน แต่ก็เป็นจุดแข็งของเขา ตรงนี้ที่เขาแตกต่างจากอรหันต์ มนุษย์สองแบบนี้ ไม่พูดปดทั้งคู่ แต่คุณสมบัติข้ออื่นไม่จำเป็นต้องเหมือนกัน ซูเปอร์แมนมีความรัก คนที่เขารัก ไม่จำเป็นต้องสวย หรือเก่ง

ในหนังเรื่องนี้ นางเอกก็ไม่ได้สวยหรือเก่งอะไรพิเศษเลย เป็นคนธรรมดา บางครั้งดูไร้สาระยิ่งนัก แต่สิ่งที่ฉันเห็นคือ ซูเปอร์แมนรักเธอด้วยใจจริง

และเธอก็เล่นได้เหมาะสมกับบทบาท อย่างไร้ที่ติ บุคลิกของเธอถือเป็นส่วนหนึ่งที่คลาสสิคในหนังเรื่องนี้ และทำให้ฉันตกตะลึง ทำไมซูเปอร์แมนมารักหญิงที่แสนจะธรรมดา ไม่ได้มีเสน่ห์มากมายอะไรเลย แต่นี้คือความรัก เหมือนที่ลูกรักแม่ ไม่จำเป็นหรอกว่าแม่ต้องเป็นคนสวยหรือเก่ง

ความรักนี้จึงเป็นจริง

๗ซูเปอร์แมน จึงเป็นซูเปอร์ฮีโร่คนแรกของโลก และคนที่ดีที่สุด

วันนี้เรามีซูเปอร์ฮีโร่มากมาย ที่ฆ่าคนเป็นผักปลา

เกิดอะไรขึ้นหรือ

ฉันพยายามคิดว่า หากในปีนี้ 2020 เราจะสร้างหนังซูเปอร์แมน หัวใจของเขาจะรักษาได้ไหม จะยังคงไว้ครบสี่ดวงไหม

ที่ผ่านมา ฉันเห็นซูเปอร์แมนอีกมากมาย ล้วนแล้วแต่เป็นซูเปอร์แมนที่ไร้หัวใจ

ข้อแรกเลย เขาจะขี้อายได้หรือ พยายามนึกก็นึกไม่ออก หรือเพราะโลกของเราเสื่อมลงมาก

มากจนกระทั่งว่า เราจะมีแต่ซูเปอร์ฮีโร่ที่ฆ่าคนเป็นผักปลา

ความเอียงอายหายไปไหน ความโดดเดี่ยวหายไปไหน