หลังเลนส์ในดงลึก/ปริญญากร วรวรรณ

‘เสือสมิง’

ในวัยเด็ก ผมอยู่ท่ามกลาง “ผู้ชาย” ซึ่งใช้ชีวิตในป่า ถือปืน เป็นส่วนหนึ่งของชีวิต

ไม่ผิดนัก หากผมจะใช้คำพูดว่า ผมอยู่กับเหล่าคนซึ่งถือปืนเพื่อต่อกรกับ “เสือสมิง”

เสือสมิง ในความหมายของสัตว์ป่า คือสัตว์ดุร้ายอันตราย

แม้ว่าใน “ดง” ที่พ่อเอาวัวเข้าไปเลี้ยง จะอยู่ห่างจากเมืองปากช่องไปราว 60 กิโลเมตร

และทุกวันนี้ บริเวณนั้น พื้นที่ส่วนใหญ่เปลี่ยนแปลงเป็นรีสอร์ตขนาดใหญ่ หรูหรา เหลือเป็นไร่ข้าวโพดบ้างนิดหน่อยก็เถอะ

แต่ร่วม 60 ปีก่อน แถบนั้นยัง “เถื่อน”

เถื่อนขนาดที่ว่า วัวนับร้อยที่พ่อต้อนเข้าไปเลี้ยง ถูกเสือโคร่งลากไปเป็นอาหารเกือบทั้งหมด

รอบๆ คอกวัว และกระท่อมที่พัก เต็มไปด้วย “สัตว์ร้าย”

ทั้งเหล่าสัตว์กินพืช และสัตว์ผู้ล่า ต่างเป็นเรื่องเล่าให้ผมได้ยิน

“ไอ้แหบนั่นไม่มีใครยิงมันได้หรอก ขนาดใช้ไรเฟิล .375 ยิงใกล้ๆ ยังไม่อยู่ อย่าว่าแต่ลูกซองเลย” ลุงคนหนึ่งเล่า

ไอ้แหบ คือกวางตัวผู้ เขาใหญ่ มันได้รับการเล่าขานว่า หนังเหนียว ลูกปืนยิงไม่เข้า

กระทิงตัวผู้บางตัวถูกตามล่าอย่างจริงจัง การที่มันหันกลับมาโจมตีคนเมื่อจวนตัว ทำให้ชื่อเสียงในความเป็นสัตว์ร้ายขจรไกล

ลุงผมคนหนึ่งเป็นฮีโร่ เมื่อเขา “พิชิต” เสือโคร่งตัวผู้ยาว 8 ศอกได้

มันเป็นคู่แค้นที่เข้ามาเอาวัวไปนับสิบ

“ทำห้างดักยิงตรงที่มันลากซากวัวไปไว้นั่นแหละ ยังไม่มืดเลยก็เข้ามาแล้ว เห็นลุงอยู่บนห้าง มันมองและกระโจนเข้าใส่ ลุงยิงสวนลงไป ดิ้นต้องซ้ำอีกสองนัด กว่าจะหยุด” ผมจำที่ลุงเล่าได้

“มันเป็นเสือแก่ และที่ตีนเป็นแผลเน่า นี่คงเป็นสาเหตุให้เข้ามาเอาวัว” พ่อเคยคุยกับผม ตอนคุยกันถึงเรื่องเก่าๆ ครั้งหนึ่ง

เสือตัวหนึ่งถูกกำจัด มีเสือตัวใหม่เข้ามา

พ่อยอมแพ้ ถอยกลับเข้าเมือง

ดงเถื่อน เหลือเพียงเรื่องเล่า

ผมโตขึ้น และรู้จักความจริงของเสือ

 

เรื่องเล่าของ “เสือสมิง” ไม่เคยหายไปไหน มันอยู่ในหนังสือ ละคร รวมทั้งภาพยนตร์

อยู่ในป่าข้างกองไฟ

“เสือโคร่งที่อายุมากๆ ลายมันจะจางลง และกลายเป็นสัตว์ที่มีอาคมแก่กล้า เริ่มต้นล่าคนกินเป็นอาหาร” ชม ชายหนุ่มพ่อลูกหนึ่ง ทำงานเป็นลูกจ้างเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า เล่าเรื่องที่ตาเขาเล่าให้ฟัง

เสือที่มีสภาพนี้ ถูกเรียกว่า เสือสมิง

ไม่เฉพาะในป่าเมืองไทย ความเชื่อนี้มีในป่ามาเลเซียด้วย พวกเขามีตำนานเชื่อว่า เสือถูกวิญญาณของคนที่ตายเพราะเสือฆ่าเข้าไปสิงในร่างกาย ทำให้เสือตัวนั้นมีความเจ้าเล่ห์ ดุร้าย และเห็นคนเป็นเหยื่อ

แค่ในความเป็นเสือ ก็มีชื่อเสียงในความดุร้ายอยู่แล้ว

เมื่อถูกเชื่อว่ามีผีสิงอยู่อีก เช่นนี้จึงไม่แปลกที่มันจะโดนฆ่าทันทีที่คนถือปืนในมือพบ…

 

“ตาเคยพบเสือสมิงครั้งหนึ่งครับ” ชมเล่าต่อ ปลายฤดูแล้งปีนั้น เราค้างแรมริมลำห้วยหลายวัน ผมทำซุ้มบังไพรไว้ริมลำห้วยที่มีซากควายป่า ห่างจากแคมป์ไปราว 4 กิโลเมตร

เรื่องแบบนี้ต้องเล่าข้างกองไฟ

“คืนนั้นแกไปนั่งห้างที่โป่ง กะว่าจะยิงกวางสักตัว” ชมเริ่ม

“แกว่าคืนนั้นมันเงียบๆ อย่างไรชอบกล ปกติ แล้งๆ ต้องมีอะไรมาลงบ้าง ผิดปกติมาก แกเลยงีบไป” ชมหยุดมวนยาเส้น ก่อนเล่าต่อ

“สักตีหนึ่ง แกสะดุ้งตื่น เพราะมีเสียงคนเรียกอยู่ข้างล่าง”

“เป็นคนมาเรียกเหรอ” ผมซัก

“ไม่เรียกเฉยๆ นะครับ ไอ้คนนั้นยังบอกว่า ให้ตารีบลงมา และกลับบ้านด่วน ยายกำลังไม่สบายมาก

“ตาลงไปไหม” ผมถาม

“ไม่ลงหรอกพี่” ชมส่ายหน้า “แกคิดว่าต้องมีอะไรแปลกๆ แน่ๆ แกเอาไฟแช็กโยนลงไป บอกให้คนข้างล่างจุดไฟให้ดูหน่อย”

ชมเล่าต่อ

“เจ้านั่นไม่จุดครับ นอกจากไม่จุดไฟแช็กแล้ว ยังเงยหน้ามองเขม็ง ตาเห็นอย่างนั้นจึงยกปืนขึ้นมากดตูม ไม่ทันสิ้นเสียงปืน มีเสียงเสือร้องคำรามลั่น ก่อนเงียบไป ตาส่องไฟดูข้างล่าง มีเสือโคร่งตัวหนึ่งนอนตาย ตารอจนเช้า ถึงลงจากห้างมาดู พบว่าเป็นเสือโคร่งแก่ ลายซีดๆ เขี้ยวหน้าหักไปเขี้ยวหนึ่ง ตาเดินกลับหมู่บ้านชวนคนมาช่วยหามเสือ ตาเล่าเรื่องนี้บ่อยๆ ครับ ได้เหล้าขาวสักขวด ยิ่งเล่าได้ไม่เลิก”

ชมจบเรื่องเล่า มวนยาเส้นอีกมวน จุดพ่นควันโขมง

 

มีเรื่องเล่าแบบนี้มากมาย เรื่องเล่าที่ตาชมเล่า มีรายละเอียดครบ ทำให้ภาพเสือสมิงชัดเจน

ปฏิเสธไม่ได้หรอกว่า “เรื่องเล่า” ทำนองนี้ ไม่ว่าจะเล่าผ่านสื่อใด มันฝังอยู่ในความรู้สึกคนส่วนใหญ่

ผมพบกับ “เรื่องจริงๆ” ของเสือ เมื่อทำงานในป่าและได้รับโอกาสให้ทำงานร่วมกับทีมศึกษาวิจัยเรื่องเสือโคร่ง

ในพื้นที่ซึ่งมีเสือกินคนอย่างในอินเดีย บังกลาเทศ เนปาล หรือมาเลเซีย

“พราน” ผู้ล่าเสือได้ พบว่า พวกนี้คือเสือชราภาพ บาดเจ็บ

ชีวิตของเสือจะอยู่รอดได้ เพราะการล่าที่ประสบผล

เสือในอินเดีย เริ่มต้นจากกินศพคนตายซึ่งถูกนำไปทิ้งในป่าใกล้หมู่บ้าน

พวกมันคล้ายเป็น “สัตว์ป่วย”

และเมื่อสัตว์ป่วย พวกนี้ต้องล่า คนคือเหยื่อที่ล่าได้ง่ายที่สุด

ไม่ว่าจะดุร้าย ฆ่าคนมามากเพียงไร

สัตว์ร้ายทุกตัวพบจุดจบเช่นเดียวกัน

ถูกฆ่านอนเหยียดยาว แทบเท้าคนผู้ถือปืนในมือ…

 

ถึงวันนี้

หลายครั้ง เหตุการณ์บุกจับคนพร้อมซากสัตว์ป่ากลางเมือง เป็นข่าวเกิดขึ้นเสมอ

เรื่องราวขบวนการค้าสัตว์ป่า เป็นที่รับรู้

ซากเสือโคร่งโดนชำแหละ ได้รับการเผยแพร่ไปทั่วโลก ไม่ว่าพวกมันจะเป็นเสือมาจากไหน จากป่า, จากกรงเลี้ยง, หรือที่ไหนก็ตาม

มันเป็นซากที่เป็นสินค้า อันมีมูลค่าสูงลิบ

 

ถึงวันนี้เช่นกัน

ในวันที่ “หุ่นยนต์” คือ “คู่แข่ง” ของคน

คนจำนวนมากเล่าเรื่องของเสืออีกแบบหนึ่ง

คนรู้จักเสือจริงๆ มากยิ่งขึ้น

เรื่องเล่าของเสือสมิงเจ้าเล่ห์ โหดร้าย อันตราย ค่อยๆ จางหาย

แต่ “เสือสมิง” ไม่ได้หายไปไหนหรอก

พวกมันแค่ย้ายตัวเองมาอยู่ในคน