ทราย เจริญปุระ : แม่มี “ฉัน” “ฉัน” ไม่เคยมีอะไรเลย

“เขาคิดถึงแม่และตัวเขา แล้วบอกตัวเองว่า “ฉันน่ะน่าสงสารกว่าแม่เป็นไหนๆ เพราะฉันไม่เคยมีอะไรเลย แต่แม่น่ะมีฉันตลอดมา””*

พยาบาลพาแม่มานอนพัก รอเวลาเอ็มอาร์ไอ ฉันนั่งรออยู่ข้างนอกเพราะไม่อยากรบกวน แต่แม่ก็เรียกให้เข้ามานั่งข้างๆ บอกว่าแม่ต้องผ่าสมองแน่ๆ แม่มั่นใจ

ฉันบอกว่าฉันจะอยู่แถวๆ นี้นะ ขอไปกินข้าวบ้าง แม่ก็ไม่ยอม จะให้มานั่งข้างๆ ขอให้ได้เห็นฉันตลอดเวลา

ฉันบอกว่า แต่ฉันหิวข้าว

แม่บอกทำไมฉันต้องหิวข้าวตอนนี้

“มาตา” เป็นนวนิยายขนาดสั้น เป็นเรื่องของแฟร์นองด์ ตัวละครชายวัยห้าสิบปี ชายไม่เอาไหนผู้นี้ เป็นวัตถุปรารถนาของตัวละครผู้เป็นแม่ และเป็นตัวแทนวัตถุปรารถนาของตัวละครผู้เป็นภรรยา ผู้เป็นแม่ปรารถนาครอบครองลูกชายไว้เป็นสมบัติเฉพาะตนตลอดกาล

แม้เมื่อภรรยาซึ่งก็ปรารถนาในตัวเขาตามสิทธิ์ของผู้เป็นเมีย ผู้ต้องการมีส่วนร่วมในกรรมสิทธิ์ต่างๆ ของเขาบ้าง นอนป่วยเจียนตายจากการแท้งลูกของแฟร์นองด์อยู่ในห้อง เฟลิซิเต้ -แม่ของเขา- ยังไม่ต้องการให้เขาเข้าไปอยู่กับเธอ

เมื่อวานฉันไปหาหมอมา เป็นหมอจิตเวชของแม่และของฉัน ก็คุยปรึกษากัน ฉันต้องปรับยาอีกรอบ ฉันบอกหมอว่าฉันหลับไม่ดี ตื่นกลางดึกมาหลายคืนแล้ว คุยๆ ไปหลายเรื่อง ทั้งความรู้สึกของฉัน เรื่องความรักของฉันที่เพิ่งจบลงไป แล้วหมอก็ถามว่า “ความรักสำหรับคุณเป็นเรื่องยากใช่มั้ย”

ฉันแอบตกใจนิดหน่อยที่ได้ยิน หมอบอกมันยากเพราะความรักความสัมพันธ์ระหว่างแม่คุณกับคุณมันเป็นเรื่องไม่สบายตัวไม่สบายใจมากๆ จนกลายเป็นภาระของชีวิต จนคุณรักไม่เป็นแล้วนะ คุณรู้สึกว่าคุณต้องอดทน คุณต้องให้เพื่อจะได้รักคืน เพราะคุณโดนแม่ย้ำมาตลอดว่าแม่รักคุณ แต่คุณกลับรู้สึกว่าถ้านี่คือความรัก คุณก็ไม่ชอบมันแล้ว เพราะมันคือการควบคุม

ถ้าไม่คุมตัวเอง ก็คุมคนอื่น ไม่ก็โดนควบคุม

แม่เรียกอีกแล้ว ฉันบอกแม่ว่าแม่ไม่ต้องผ่าตัดอะไร แต่ต้องกินยาสม่ำเสมอ เดี๋ยวเราช่วยกัน แม่บอกแม่ไม่อยากให้ใครมาทำให้ พี่ทรายจะทำตามที่หมอบอกหรือเปล่า จะเอาคนอื่นมาดูแลแม่หรือเปล่า แม่ไม่ต้องการ แม่ไม่เชื่อ ทำไมพี่ทรายถึงจะไม่ทำให้แม่ด้วยตัวเอง

ฉันไม่รู้เหมือนกันว่าเพราะอะไร แต่ก็ไม่อยากโทษว่าเป็นเพราะแม่ อาจจะเป็นฉันเองก็ได้ ที่รักไม่เป็น

“บางทีคงจะไม่มีความรักหลายแบบ บางทีความรักมีเพียงหนึ่งเดียว หญิงชราผู้นี้กำลังจะตาย ด้วยนางมิได้ครอบครองลูกชายของนางอีกต่อไปแล้ว ปรารถนาแห่งการเป็นเจ้าของ แห่งการควบคุมความคิดจิตใจนั้นมันรุนแรงยิ่งกว่าปรารถนาที่เร่งเร้าเรือนกายหนุ่มสาว ให้กอดก่ายสอดประสานปานจะกลืนกันเสียอีก”*

“มาตา” (G?nitrix) เขียนโดย Fran?ois Mauriac แปลโดย วัลยา วิวัฒน์ศร ฉบับพิมพ์ครั้งแรก มิถุนายน 2559 โดยสำนักพิมพ์ไลบรารี่เฮ้าส์

*ข้อความจากในหนังสือ