Moon Safari อัลบั้มที่มอบแรงปรารถนาอันเร่าร้อน ที่ซุกซ่อนอยู่ในความสงบอันรื่นรมย์ของวง Air

บทความพิเศษ | ศรัณยู ตรีสุคนธ์

 

Moon Safari

อัลบั้มที่มอบแรงปรารถนาอันเร่าร้อน

ที่ซุกซ่อนอยู่ในความสงบอันรื่นรมย์ของวง Air

 

ในพิธีเปิดมหกรรมกีฬาแห่งมวลมนุษยชาติ Paris Olympics ที่ประเทศฝรั่งเศส หนึ่งในโชว์ที่ถือเป็นไฮไลท์เลยก็คือโชว์ของ Gojira วงดนตรีแนว กรูฟ และ โปรเกรสซีฟ เมทัล ระดับแถวหน้าของโลก โชว์เปิดในธีม Liberté ของวงมาจากหนึ่งในคำขวัญประจำประเทศฝรั่งเศสที่แปลว่า “เสรีภาพ” อีกสองคำที่เหลือคือ Égalité (เสมอภาค) และ Fraternité (ภราดรภาพ)

โดย Gojira ถือเป็นวงแนวเฮฟวีเมทัลวงแรกในประวัติศาสตร์ที่ได้โชว์ในพิธีโอลิมปิก เพลงประกอบโชว์ของวงคือ Do You Hear the People Sing? ที่เป็นดั่งเพลงตัวแทนในการเรียกร้องเสรีภาพของประชาชนจากการปฏิวัติฝรั่งเศสเมื่อปี 1832 โดยวง Gojira เล่นดนตรีอยู่บนระเบียงอาคาร La Conciergerie ที่เคยเป็นสถานที่คุมขังพระนางมารี อองตัวเนตต์ ก่อนที่จะจะถูกประหารชีวิตด้วยกิโยติน โดยนักร้องที่มาร้องบทเพลงแห่งการปฏิวัติ Ça Ira ก็คือนักร้องโอเปรา มารินา วิออตติ ที่มาในลุคของพระนางมารี อองตัวเนตต์ ที่กำลังอุ้มศีรษะที่ขาดสะบั้นของพระองค์เองอยู่

ฝรั่งเศสถือเป็นประเทศที่มีความรุ่มรวยในเชิงศิลปวัฒนธรรมและเปิดกว้างในเรื่องสิทธิและเสรีภาพเป็นอย่างมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งเรื่องความเท่าเทียม

ไม่แปลกเลยที่พิธีเปิดโอลิมปิกที่ปารีสจะได้รับดอกไม้จากฝั่งเสรีนิยมและก้อนอิฐจากฝั่งอนุรักษนิยม โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับประชาชนในชาติที่ประชาธิปไตยยังไม่เบ่งบานอย่างเต็มใบเสียที

แต่สำหรับพิธีปิดแล้ว คอนเซ็ปต์ในการจัดโชว์เน้นความสนุกสนานและการเฉลิมฉลองมากกว่าการสะท้อนให้เห็นทัศนคติทางด้านการเมืองการปกครองรวมถึงศิลปวัฒนธรรมที่โดดเด่นของฝรั่งเศสที่ถือเป็นคอนเซ็ปต์หลักในพิธีเปิด

วง Air

Air วงดนตรีดูโอสัญชาติฝรั่งเศสร่วมโชว์ในพิธีปิดด้วย

โดยทางวงหยิบเพลง Playground Love มาเล่นร่วมกันกับวงอินดี้ป๊อปชื่อดังอย่าง Phoenix

และถึงแม้ว่าในพิธีปิดจะมีโชว์จากวงดนตรีและศิลปินชาวฝรั่งเศสอีกหลายคนอย่าง ซาโฮ เด ซากาซง, โจ ดาสซง, ดีเจ Kavinsky, Angèle, เอซรา เคนิก แห่งวง Vampire Weekend ที่มาแจมเพลง Tonight กับวง Phoenix รวมถึงแร็พเปอร์ชาวกัมพูชา VannDa

แต่โชว์ที่คอเพลงอินดี้ชาวไทยยอมอดตาหลับขับตานอนเฝ้ารอชมมากที่สุดก็คือโชว์ของวง Air

Air เป็นวงดนตรีวงแรกที่ทางผู้จัดเทศกาลดนตรีมหรสพ (Maho Rasop Festival) ในไทยประกาศว่าจะมาเป็นศิลปินเฮดไลเนอร์ให้กับงานซึ่งจะจัดขึ้นที่ ESC Park กรุงเทพฯ ในระหว่างวันที่ 23 และ 24 พฤศจิกายนนี้ ซึ่งก็สร้างความฮือฮาให้กับแฟนเพลงชาวไทยเป็นอย่างมาก

เพราะก่อนหน้านี้การที่จะได้ดูวง Air เล่นคอนเสิร์ตในไทยเป็นเพียงแค่ความฝันลมๆ แล้งๆ เท่านั้น

ซึ่งมีนักฟังเพลงรวมถึงศิลปินไทยจำนวนไม่น้อยเลยที่พูดเป็นเสียงเดียวกันว่างานนี้แค่ได้ดู Air เล่นสดวงเดียวก็คุ้มค่าบัตรแล้ว

หน้าปกอัลบั้ม Moon Safari

Moon Safari อัลบั้มชุดแรกของวง Air วางจำหน่ายในปี 1998 นี่คืองานเพลงในฟอร์มของดนตรีอิเล็กทรอนิกส์, ดาวน์ เทมโป, เลาจ์ มิวสิก และไซคีเดลิก ป๊อป ที่ผสมผสานกันได้อย่างสมบูรณ์แบบ และเป็นหนึ่งในงานเพลงแนวอัลเทอร์เนทีฟที่ดีที่สุดชุดหนึ่งในทศวรรษที่ 90

ผลงานเพลงชุดนี้เป็นการสร้างสรรค์จากมันสมองของสองสมาชิกประจำวงอย่าง นิโกลา โกแดง และ ฌอง-เบอร์นัวท์ ดังเคล

นักวิจารณ์ดนตรีท่านหนึ่งได้เปรียบเทียบการฟังเพลงในอัลบั้ม Moon Safari ผ่านทางเว็บไซต์ Live Nation เอาไว้ว่าการได้ฟังเพลงชุดนี้เป็นเหมือนกับการได้ลิ้มรสอันแสนนุ่มนวลของเค้กชิฟฟ่อนที่กระจายในปากอย่างนุ่มลิ้นจากเนื้อเค้กที่มีผิวสัมผัสที่ทั้งซับซ้อนและเรียบง่ายในเวลาเดียวกัน

และถ้าหากจะเทียบ Moon Safari เป็นเหมือนเสื้อผ้าชุดหนึ่งแล้วละก็ นี่คือเครื่องแต่งกายที่ใช้ผ้าฝ้ายคุณภาพดีที่สุดในการตัดเย็บภายใต้ดีไซน์ของชุดที่ผสมผสานความหรูหราและความเรียบง่ายลำลองสไตล์มินิมอลได้อย่างกลมกลืน

นี่คืองานเพลงที่สามารถเปิดฟังได้ในเลาจน์ที่พักผู้โดยสารของสายการบินหรูระดับเฟิร์สคลาสมากพอๆ กับการเปิดภายในห้องพักที่สุดแสนจะธรรมดาที่สุด

ไม่ว่าคุณจะฟังอัลบั้ม Moon Safari จากที่ใด สิ่งที่ทุกคนจะได้รับเหมือนๆ กันก็คือความผ่อนคลายและความสุขสงบที่จะค่อยๆ ซึมลึกเข้าไปถึงในระดับจิตวิญญาณ

 

อัลบั้ม Moon Safari เพิ่งจะมีอายุครบ 25 ปีไปเมื่อปี 2023 ที่ผ่านมา ส่งผลให้ในปีนี้วง Air ประกาศทัวร์คอนเสิร์ตในอเมริกาเหนือและเอเชีย

โดยการเล่นเพลง Moon Safari ทั้งอัลบั้ม รวมถึงหลายเพลงจากอัลบั้ม 10 000 Hz Legend, Talkie Walkie รวมถึง Highschool Lover ซึ่งเป็นดนตรีประกอบหนังเรื่อง The Virgin Suicides ของผู้กำกับการแสดงหญิง โซเฟีย คอปโปลา ด้วย

โครงสร้างทางดนตรีในแบบวง Air เน้นความเรียบง่าย, ใช้ย่านความถี่เสียงจากเครื่องดนตรีแต่ละชิ้นที่ไม่ต่ำหรือว่าสูงจนเกินไป และมีความสม่ำเสมอเป็นอย่างมาก

ไม่แปลกที่นักฟังเพลงและนักวิจารณ์ดนตรีจะนิยามสไตล์ดนตรีในแบบวง Air ว่าเป็น “ดนตรีแบบเซน” (Zen Music) เพราะเพลงของวง Air ฟังแล้วให้ความรู้สึกเหมือนตกอยู่ในภวังค์ไม่ต่างไปจากการทำสมาธิ คล้ายๆ กับการนั่งมองสวนหินในวัดนิกายเซน

Moon Safari เป็นตัวอย่างที่ดีในการยกตัวอย่างดังที่กล่าวมา ไลน์เบสในอัลบั้มมีความลึกและเล่นออกมาเป็นโน้ตอย่างคมคาย

ฟังแล้วให้ความรู้สึกเหมือนการกำหนดลมหายใจของตัวเองให้อยู่กับปัจจุบันขณะ

วิธีการเล่นในลักษณะนี้ครอบคลุมไปถึงการใช้โน้ตเพียงไม่กี่ตัวเพื่อเล่นเป็นท่อนเมโลดิกในจังหวะซ้ำๆ ไปมา (Motif) ไม่ว่าจะเป็นการเล่นผ่านแอนาล็อกซินธิไซเซอร์ (เช่น Moog และ Korg MS-20), อุปกรณ์ที่สังเคราะห์เสียงของมนุษย์ให้ฟังคล้ายเสียงหุ่นยนต์อย่าง Vocoders

คีย์บอร์ดเทปแม่เหล็กอย่าง Mellotron ที่จำลองเสียงเครื่องดนตรีได้หลากหลาย ไปจนถึงออร์แกนไฟฟ้า

 

ฌอง-เบอร์นัวต์ เคยให้สัมภาษณ์ว่า “ดนตรีแบบวง Air ฟังง่ายก็จริง แต่ไม่ใช่เรื่องง่ายเลยที่จะเข้าถึงแก่นที่แท้จริงของมันได้ เพราะมันมีความแปลกค่อนข้างมากไม่ว่าจะเป็นรูปแบบหรือว่าสำเนียงดนตรี แม้กระทั่งประเด็นที่เราถ่ายทอดผ่านเนื้อเพลงก็ยังแปลก Sexy Boy ที่ถือว่าเป็นเพลงที่ได้รับความนิยมอย่างสูงก็ยังมีซาวด์ที่แปลก เราทำอัลบั้ม Moon Safari โดยใช้เครื่องดนตรีสังเคราะห์เกือบทั้งหมด เราฝันไกลสุดแค่ว่ามันจะอาจจะขายได้ถึง 1 หมื่นก๊อบปี้ หรืออย่างมากก็แค่อยากให้ชื่อวง Air เป็นที่เป็นจดจำของศิลปินที่เราชื่นชอบ แต่มันไปไกลกว่านั้นอย่างคาดไม่ถึง เราได้เดินทางรอบโลกพร้อมกับนำดนตรีที่แปลกแยกที่เราทำเพื่อตัวเราเองเหล่านี้ไปมอบให้กับแฟนเพลงที่เราคาดไม่ถึงเลยว่าจะเป็นที่ชื่นชอบได้ขนาดนี้ได้ฟังกัน”

ศิลปินดูโอแห่งวง Air บอกว่า Moon Safari เป็นงานเพลงอินดี้แบบ Bedroom Music ที่อยากให้ผู้ฟังนอนหลับฝันถึงเรื่องราวแฟนตาซี

แต่งานเพลงชุดนี้แสดงให้เห็นถึงทักษะและความคิดสร้างสรรค์ในระดับใกล้เคียงอัจฉริยะทางดนตรีเลยทีเดียว

เพราะมันมีทั้งซาวด์แบบโลไฟ, ดรีม ป๊อป, โปรเกรสซีฟ ร็อก, แอมเบียนต์ ไปจนถึงซิมโฟนี ออร์เคสตรา ที่ให้ความรู้สึกเหมือนฟังเพลงของสุดยอดคอมโพสเซอร์อย่าง ฌอง มิเชล จาร์, เอนนิโอ มอร์ริโคเน, ฟิลิป กลาส, แองเจโล บาลาเมนติ (คอมโพสเซอร์คู่บุญของผู้กำกับฯ เดวิด ลินช์)

รวมถึงศิลปินสายดาร์ก, อาร์ตร็อก, สายทดลอง และสายโปรเกรสซีฟอย่างวง Joy Division, เดวิด โบวี, ไบรอัน อีโน, Pink Floyd และ King Crimson เป็นอาทิ

“คีย์บอร์ดรุ่นเก่าให้ซาวด์ที่เซ็กซี่กว่าซอฟต์แวร์ดนตรีจากคอมพิวเตอร์รุ่นใหม่ๆ มาก รวมถึงเครื่องดนตรีวินเทจโดยรวมด้วย” ฌอง เบอร์นัวต์ เคยให้สัมภาษณ์กับนิตยสาร Elektron ไว้เช่นนั้น

ซึ่งนิโกลาก็ได้เสริมด้วยว่า “สำหรับผมดนตรีควรจะเซ็กซี่ นั่นทำให้งานเพลงของเราถูกนำไปเทียบกับวง Pink Floyd อยู่เสมอ ซึ่งเป็นคำชมที่ดีนะ แต่เพลงของวง Pink Floyd ไม่เซ็กซี่เลย สำหรับผมแรงบันดาลใจในการทำเพลงให้เซ็กซี่ก็ไม่ต่างไปจากการมองหาแรงปรารถนาที่จะถูกรักโดยหญิงสาวที่ผมหมายปอง”

ถ้าจะถามว่าความสงบและความสุขุมลุ่มลึกสามารถหลอมรวมกับความร้อนรุ่มทางด้านเพศรสได้หรือไม่นั้น คำตอบดังกล่าวมีอยู่อย่างครบถ้วนสมบูรณ์แล้วในอัลบั้มระดับมาสเตอร์พีซชุดนี้ Moon Safari

ใต้ภาพ

1-วง Air

2-หน้าปกอัลบั้ม Moon Safari