จีที200 กระดึ๊บๆ : เกือบ 20 ปีแล้ว ก็ยังไม่จบ มหากาพย์ไม้ล้างป่าช้า

GT 200 กลับมาเป็นประเด็นร้อนแรงเมื่อคณะกรรมการ ป.ป.ช.ชุดใหญ่มีมติเอกฉันท์เมื่อวันที่ 8 มีนาคม ที่ผ่านมา เห็นควรสั่งฟ้องเองในคดีจัดซื้อเครื่องตรวจวัตถุระเบิดและสารเสพติด GT200 และ Alpha6 ในสำนวนของสถาบันนิติวิทยาศาสตร์ จำนวน 4 สัญญา โดยมีการชี้มูลความผิดทางอาญากล่าวหา แพทย์หญิง คุณหญิงพรทิพย์ โรจนสุนันท์ ในฐานะอดีตผู้อำนวยการสถาบันนิติวิทยาศาสตร์ ปัจจุบันเป็น ส.ว. หลังจากก่อนหน้าที่อัยการสูงสุด (อสส.) มีความเห็นไม่สั่งฟ้อง โดยระบุว่า พยานหลักฐานไม่เพียงพอที่จะฟ้องแพทย์หญิง คุณหญิงพรทิพย์

โดยเหตุผลของคณะกรรมการ ป.ป.ช.ชุดใหญ่ที่สั่งฟ้องคดีนี้เองนั้น เป็นไปตามที่เคยชี้มูลความผิดก่อนหน้านี้ เนื่องจากเชื่อได้ว่ามีพยานหลักฐานเพียงพอ โดยขั้นตอนปัจจุบันได้ส่งเรื่องไปยังสำนักคดีเพื่อร่างคำฟ้อง ก่อนส่งฟ้องแก่ศาลอาญาคดีทุจริตและประพฤติมิชอบกลางต่อไป

ขณะที่ แพทย์หญิง คุณหญิงพรทิพย์ ได้โพสต์ภาพเก่าขณะปฏิบัติหน้าที่ในฐานะผู้อำนวยการสถาบันนิติวิทยาศาสตร์ พร้อมเขียนข้อความเผยแพร่ผ่านทางอินสตาแกรม ถึงกรณีดังกล่าว ความว่า

“วันนี้มีข่าวจากสำนักข่าวหนึ่งให้ทราบว่าถูกป.ป.ช.มีมติ ให้ดำเนินคดีเรื่องจีที200 ทั้งที่อัยการมีความเห็นสั่งไม่ฟ้อง หลายคนตกใจ ห่วงใย บางคนอาจบูลลีถล่มซ้ำ ก็ต้องขอบคุณ นับเป็นความคืบหน้า เป็นความชัดเจน และนับว่าจะใกล้จุดสิ้นสุดของเรื่องหนักๆ เสียที คนไม่เคยลงปฏิบัติงานในพื้นที่จะไม่เข้าใจความเหนื่อยยาก ความลำบาก อันตรายที่มีตลอดเวลา เวลาทำงานต้องมีสติ ต้องเร่งให้เสร็จเร็วเพราะมีแต่อันตราย…” พร้อมย้ำว่า “แม้จะเหนื่อย แม้จะรู้สึกหนัก แต่จะท้อไม่ได้เด็ดขาด ที่สำคัญหมอจะไม่ปล่อยให้ทีมงานต้องต่อสู้โดยลำพังแน่นอน ที่ชัดเจนที่สุดคือเราต้องต่อสู้ด้วยตัวเอง อดทนอีกนิดเชื่อว่าจะผ่านได้แน่นอน ขอบคุณวิกฤตที่เป็นโอกาสเสมอ”

 

ต้องใช้คำว่ากระดึ๊บๆ จริงๆ เพราะคดีนี้ยาวนาน เป็นมหากาพย์ความเสียหายในวงการราชการไทยร้ายแรง คดีความเป็นไปอย่างเชื่องช้า อืดอาด จนกินเวลากว่า 2 ทษวรรษแล้ว

เริ่มจาก ย้อนกลับไปใน พ.ศ. 2544 บริษัท โกลบอล เทคนิคัล จากสหราชอาณาจักร ผลิต “เครื่องตรวจจับสสารระยะไกล” หรือ GT200 ออกมาวางขาย โดยบริษัทอวดอ้างว่าเครื่องนี้ใช้ระบบแม่เหล็กขั้นสูง สามารถตรวจจับได้เลยว่าระเบิดอยู่ตรงไหน แม้จะยืนอยู่ในระยะที่ไกลมากๆ ก็ตามที โดยไม่ใช่แค่ระเบิดเท่านั้น แต่บริษัทเคลมว่า ยาเสพติด, ยาสูบ, งาช้าง, กระสุนปืน ของผิดกฎหมายใดๆ ก็สามารถใช้ GT200 ตรวจสอบได้หมด

สำหรับการจัดซื้อเครื่อง GT200 เกิดขึ้นในสมัยที่กองทัพอากาศได้ให้บริษัทตัวแทนเข้าทำการทดสอบเป็นหน่วยงานแรก โดยได้นำไปพิสูจน์ทดลองเมื่อปี 2546 โดยใช้เวลาในการทดสอบ 1 ปีครึ่ง จากนั้นในปี 2548 กองทัพอากาศได้จัดซื้อมาใช้เบื้องต้น และพบว่ามีหลายกรณีที่เครื่อง GT200 ใช้ได้ผล

กระทั่งปลายปี 2548 กอ.รมน.ภาค 4 ส่วนหน้า ในสมัย พล.อ.สนธิ บุญยรัตกลิน เป็น ผบ.ทบ.ได้ทดลองใช้ เครื่อง GT200 หาระเบิดในมัสยิด ปรากฏว่าใช้งานได้จึงเสนอขอเครื่องมือดังกล่าวในปี 2550 จากบริษัทเอวีเซคคอม จำกัด ซึ่งเป็นตัวแทนจำหน่ายในประเทศไทย กองทัพบกจัดซื้อให้ 26 เครื่อง โดยพบว่ามีการจัดซื้อในสมัยของ พล.อ.อนุพงษ์ เผ่าจินดา เป็น ผบ.ทบ. เป็นจำนวนมากที่สุด โดยจำแนกตามสมัยรัฐบาล ดังนี้

– พล.อ.สุรยุทธ์ จุลานนท์ อดีตนายกรัฐมนตรี จำนวน 59 เครื่อง

– นายสมัคร สุนทรเวช อดีตนายกรัฐมนตรี จำนวน 107 เครื่อง

– นายสมชาย วงศ์สวัสดิ์ อดีตนายกรัฐมนตรี จำนวน 44 เครื่อง

– นายอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ อดีตนายกรัฐมนตรี จำนวน 547 เครื่อง

29 มกราคม 53 แพทย์หญิงคุณหญิงพรทิพย์ ท้านักวิชาการตรวจสอบคุณภาพเครื่องตรวจวัตถุระเบิด GT200 มั่นใจใช้ได้ผล ทำงานได้จริง ด้าน “บิ๊กป๊อก” เผยได้รับรายงานจาก พล.ท.พิเชษฐ์ วิสัยจร แม่ทัพภาคที่ 4 ขณะนั้น ยืนยันว่า GT200 ใช้ได้ผล

2 กุมภาพันธ์ 53 สื่ออังกฤษแฉ GT200 ลวงโลกใช้งานไม่ได้ ด้าน นายอภิสิทธิ์ นายกรัฐมนตรีในขณะนั้น เปิดไฟเขียวให้พิสูจน์คุณภาพเครื่อง GT200 ยันหากพบทุจริตจะเอาเรื่องถึงที่สุด

16 กุมภาพันธ์ 53 นายอภิสิทธิ์ เลิกสั่งซื้อ GT200 หลังผลการทดสอบจากกระทรวงวิทยาศาสตร์พบว่า ผลการทดสอบเครื่อง GT200 ไม่ต่างจากการเดาสุ่ม ไม่สามารถอธิบายตามหลักการทางวิทยาศาสตร์และไม่พบว่าตัวเครื่องมีอุปกรณ์ที่จะสามารถตรวจสอบระเบิดได้

AFP PHOTO / AFP PHOTO / AFP

18 กุมภาพันธ์ 53 “บิ๊กป๊อก” ขอใช้เครื่อง GT200 ยันใช้งานได้ผลมากกว่า 300 ครั้ง ยืดอกทุกขั้นตอนโปร่งใส ตรวจสอบได้ ลั่นราคาไม่แพงหากเทียบกับชีวิตคน

20 กุมภาพันธ์ 53 “บิ๊กป๊อก” ลงพื้นที่ภาคใต้ พูดทำความเข้าใจกับเจ้าหน้าที่ให้ระมัดระวังการใช้เครื่อง GT200 ด้าน แพทย์หญิงคุณหญิงพรทิพย์ แนะให้ใช้เครื่องไฟโด (Fido) แทน

23 กุมภาพันธ์ 53 คุณหญิงกัลยา รมว.กระทรวงวิทย์ฯ ลงพื้นที่ทำความเข้าใจผลการทดสอบเครื่อง GT200 กับทหาร 3 ชายแดนใต้

25 กุมภาพันธ์ 53 ผอ.เนคเทค ยัน เครื่องอัลฟา-6 การทำงานไม่ต่าง GT200 ขอทหารชายแดนใต้เลิกใช้

21 กรกฎาคม 55 พล.อ.ธนะศักดิ์ ปฏิมาประกร ผบ.ทหารสูงสุดในขณะนั้น ยันเครื่อง GT200 ใช้งานได้จริง ไม่ได้ซื้อตามกระแส

24 กรกฎาคม 55 พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา ผบ.ทบ. ขณะนั้นเตรียมโละเครื่อง GT200 จ่อจัดซื้อเครื่องไฟโด

24 ธันวาคม 58 ป.ป.ช. ยกคำร้องถอดถอน นายสุเทพ เทือกสุบรรณ อดีตรองนายกฯ กรณีละเว้นหน้าที่ปล่อยให้มีการจัดซื้อเครื่อง GT200 เหตุมีการจัดซื้อก่อนที่จะเข้ามารับตำแหน่ง

21 มิถุนายน 59 สตง. เตรียมรื้อคดีการจัดซื้อเครื่อง GT200 ด้าน พล.อ.ประยุทธ์ นายกรัฐมนตรีขณะนั้น จี้ขอเงินเยียวยาหลังศาลอังกฤษตัดสินลงโทษบริษัทจำหน่ายพร้อมสั่งให้จ่ายเงินเยียวยากับประเทศผู้เสียหาย

23 มิถุนายน 59 กองทัพบก กองทัพเรือ กองทัพอากาศ เตรียมฟ้อง บริษัท avia satcom ในประเทศไทย และบริษัท global tecnical limited ในต่างประเทศ กรณีหลอกขายเครื่อง GT200

30 กรกฎาคม 59 วิษณุ เผย ไทยหมดสิทธิยื่นขอเยียวยาเครื่อง GT200 ลวงโลก เหตุการจัดซื้อไม่เข้าเงื่อนไข

ปี 2560 อัยการพิเศษฝ่ายคดีปกครอง 5 ยื่นฟ้องคดีทางปกครองต่อบริษัท avia satcom ในประเทศไทย พร้อมพวกรวม 4 คน มูลค่าค่าเสียหาย 687 ล้านบาท

ปี 2561 ศาลแขวงดอนเมือง พิพากษาคดีฉ้อโกงบริษัท avia satcom และนายสุทธิวัฒน์ วัฒนกิจ ผู้บริหารบริษัท พร้อมพวกจำเลยรวม 4 คน ร่วมกันทุจริตหลอกลวง กรณีเสนอขายเครื่อง GT200 ที่ไม่สามารถใช้งานได้จริง ให้แก่สถาบันนิติวิทยาศาสตร์ กระทรวงยุติธรรม มูลค่าความเสียหาย 6.8 ล้านบาท

ปี 2564 ศาลปกครองกลางมีคำสั่งพิพากษาตามคำฟ้องของพนักงานอัยการพิเศษฝ่ายคดีปกครอง 5 ที่ว่า GT 200 จำนวน 757 เครื่อง ไม่มีคุณภาพ ให้ บริษัท avia satcom ชำระเงินให้กับกองทัพบก 683 ล้านบาท

7 มีนาคม 2565 ศาลปกครองสูงสุดให้ถอนอุทธรณ์คำพิพากษาที่ศาลปกครองกลางให้ บริษัท avia satcom ชำระเงินตามที่อัยการฟ้องให้กับกองทัพบก 683 ล้านบาท

8 มี.ค.66 ที่ประชุมคณะกรรมการ ป.ป.ช.ชุดใหญ่มีมติเอกฉันท์ เห็นควรสั่งฟ้องเอง ในคดีจัดซื้อเครื่องตรวจวัตถุระเบิดและสารเสพติด GT200 และ Alpha6 ในสำนวนของสถาบันนิติวิทยาศาสตร์ จำนวน 4 สัญญา ที่มีการชี้มูลความผิดทางอาญากล่าวหา แพทย์หญิง คุณหญิงพรทิพย์ โรจนสุนันท์ ในฐานะอดีตผู้อำนวยการสถาบันนิติวิทยาศาสตร์ (ปัจจุบันเป็น ส.ว.