ที่มา | มติชนสุดสัปดาห์ ฉบับวันที่ 13 - 19 พฤศจิกายน 2563 |
---|---|
เผยแพร่ |
การเลือกตั้งประธานาธิบดีคนที่ 46 ของอเมริกา ผ่านมาแล้วตั้งแต่วันที่ 3 พฤศจิกายน 2020
สื่อหลายสำนักออกข่าวแล้วว่า โจ ไบเดน เป็นฝ่ายมีชัย
ค่ำคืน 7 พฤศจิกายน 2020 โจ ไบเดน กล่าวปราศรัยประกาศชัยชนะ Addresses the Nation จากเมือง Wilmington รัฐเดลาแวร์ บ้านพัก พร้อมกมลา แฮร์ริส ผู้หญิงผิวสีลูกครึ่งจาเมกา-อินเดียนที่จะขึ้นดำรงตำแหน่งรองประธานาธิบดี
โจ ไบเดน เรียกร้องความสามัคคี (Unity) ในชาติ พร้อมบอกว่า เขาจะพาอเมริกาก้าวรุดหน้าดั่งปีกของอินทรี (นกอินทรีเป็นสัญลักษณ์ของอเมริกา)
กมลา แฮร์ริส บอกว่า อเมริกาคือดินแดนที่ผู้หญิงมีความฝันได้ และไปถึงความฝันนั้น
กมลาคือผู้หญิงคนแรกที่จะขึ้นสู่รองประธานาธิบดี เธอเป็นผู้หญิงผิวสีที่พุ่งทะลุกระจกเพดานขึ้นมา
หลังการปราศรัยมีการจุดพลุฉลองชัยอย่างยิ่งใหญ่
Fox News บอกว่าเป็นการเร็วเกินไปที่ไบเดนออกมาประกาศชัยชนะ เพราะทุกอย่างยังไม่เป็นทางการ
อาทิตย์ 8 พฤศจิกายน 2020 ทรัมป์ทวีตว่า การเลือกตั้งยังห่างไกลการสิ้นสุด การตัดสินทางกฎหมายเท่านั้นจึงจะบอกได้ว่าใครเป็นประธานาธิบดี
ไม่ใช่สื่อ
ในขณะที่รัฐบาลไทยโดย พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา ส่งสารแสดงความยินดีกับโจ ไบเดน เมื่อ 8 พฤศจิกายน 2020 ทั้งที่ผลการเลือกตั้งยังไม่ออกมาเป็นทางการ ทำไมไม่สอบถามจากสถานทูตไทยที่วอชิงตัน ดี.ซี.ก่อน
การดำเนินการทางกฎหมายจะดำเนินต่อไปในวันจันทร์ที่ 9 พฤศจิกายน 2020
เหตุผลคือทีมของทรัมป์กำลังยื่นเรื่องต่อศาลสูงให้มีการนับคะแนนใหม่ในรัฐเนวาดา, แอริโซนา, มิชิแกน, วิสคอนซิน และเพนซิลเวเนีย
ส่วนรัฐจอร์เจีย ที่มีคะแนนแพ้-ชนะกันเพียง 4,700 คะแนน จะต้องมีการนับคะแนนใหม่ตามกฎหมายของรัฐอยู่แล้ว
ส่วนรัฐอื่นจะมีการนับคะแนนใหม่หรือไม่ขึ้นอยู่กับหลักฐานที่ฝ่ายทรัมป์นำเสนอและคำวินิจฉัยของศาล
Fox News เชื่อว่าศาลสูงจะให้มีการนับคะแนนใหม่ และจะใช้เวลานับ 2-3 อาทิตย์
Fox News บอกว่า ที่รัฐมิชิแกนมีเหตุการณ์ตัวนับการกดปุ่มลงคะแนนที่เป็นซอฟต์แวร์ว่าเลือกทรัมป์ แต่เวลาขึ้นรายงานกลายเป็นของไบเดนเป็นหมื่นๆ คะแนน ทีมงานของทรัมป์จะมีการแถลงและยื่นเรื่องต่อศาลในวันจันทร์
ที่มิชิแกนอีกเช่นกัน มีอยู่หน่วยหนึ่งที่มีจำนวนบัตรลงคะแนนมากกว่าประชากร
มี ส.ส.เดโมแครตคนหนึ่งเป็นคนผิวสี ทนไม่ได้ ออกมาพูดถึงความไม่ซื่อตรงในการเลือกตั้งของเดโมแครต
สิ่งที่ฝ่ายทรัมป์กล่าวอ้างคือ เมื่อแรกเริ่มนับคะแนนจากหน่วยเลือกตั้ง คะแนนของทรัมป์นำมาตลอด แต่เมื่อมีการนับคะแนนที่ส่งล่วงหน้าทางไปรษณีย์ (Mail Ballots) โดยมือคน คะแนนของไบเดนก็ไล่ตามและแซงเอาชนะได้ในที่สุด
ยกตัวอย่างเช่น ที่รัฐเพนซิลเวเนีย วันแรกของการนับคะแนนจากหน่วยเลือกตั้ง ทรัมป์นำ 160,000 กว่าคะแนน แต่เมื่อรวมคะแนนจาก Mail Ballots ด้วยมือ ทรัมป์กลับมาแพ้ 20,000 กว่าคะแนน
ที่เพนซิลเวเนีย กล่องใส่บัตรลงคะแนนจำนวนหนึ่งส่งมาทางไปรษณีย์ในค่ำคืนหลังการเลือกตั้ง ตามกฎหมายของรัฐนี้ไม่ให้รับบัตรลงคะแนนที่ประทับตราไปรษณีย์หลังวันที่ 3 พฤศจิกายน
ต่อมาศาลสูงเพนซิลเวเนียไม่ให้นับคะแนนบัตรที่ส่งหลังวันเลือกตั้ง
ในขณะที่บางรัฐให้รับบัตรลงคะแนนถึงวันที่ 6 พฤศจิกายน บางรัฐให้ถึง 10 พฤศจิกายน แต่มีบางรัฐไม่ให้ลงคะแนนล่วงหน้าทางไปรษณีย์เลย ให้ไปลงที่หน่วยเลือกตั้งอย่างเดียว
ย้อนมาที่เมืองฟิลาเดลเฟีย รัฐเพนซิลเวเนีย การนับคะแนนในหน่วยเลือกตั้งไม่อนุญาตให้ใครเข้าไปดู ต่อมารีพับลิกันร้องเรียนต่อศาลสูง ศาลอนุญาตให้ทั้ง 2 พรรคส่งผู้สังเกตการณ์เข้าดูการนับคะแนนได้พรรคละ 30 คน แต่ให้อยู่ห่าง 30 ฟุต ห้ามเข้าใกล้เกิน 6 ฟุต
ในความเป็นจริง ผู้สังเกตการณ์ที่เข้าไปดูการนับคะแนนในเพนซิลเวเนียถูกกันให้อยู่ห่างจุดนับคะแนนถึง 100 เมตร มองไม่เห็นอะไรเลย ไม่รู้ว่าจะให้เข้าไปดูอะไร
บางหน่วยถึงจะมีคำสั่งศาลแล้ว ก็ยังไม่ยอมให้มีผู้สังเกตการณ์เข้าดูการนับคะแนน ดูในข่าวทีวี มีบางหน่วยคนนับคะแนนโห่ไล่คนสังเกตการณ์ที่จะเข้ามาดูในห้อง
ทำไมจึงเป็นเช่นนี้
20 ปีที่ผมอยู่ที่เพนซิลเวเนีย การลงคะแนนจะให้ทำเฉพาะในคูหา เช็กชื่อแล้วเข้าไปกดปุ่มลงคะแนนว่าจะเลือกรีพับลิกันหรือเดโมแครต กดปุ่มแล้วก็เป็นการจบกระบวนการ ปีนี้มีการแถมถุงมือให้หนึ่งข้าง ใช้ใส่เข้าไปกดปุ่ม จะได้ไม่ต้องเอานิ้วมือไปกดปุ่มซ้ำกับคนก่อนหน้าที่กดปุ่มด้วยถุงมือเช่นกัน
เป็นการป้องกันการแพร่ระบาดของโคโรนาไวรัส
ส่วนคนที่จะรับบัตรลงคะแนนล่วงหน้าต้องเข้าไปลงทะเบียนในเว็บไซต์ แล้วรับซองบัตรที่ส่งมาให้ทางไปรษณีย์ เอาสีดำป้ายที่ชื่อประธานาธิบดีและพรรคที่จะเลือก ใส่ซองเล็กปิดผนึก แล้วใส่ซองใหญ่ปิดผนึกอีกที หน้าซองใหญ่เป็นชื่อเราผู้ส่ง ไม่ต้องปิดแสตมป์ส่งกลับมาหน่วยเลือกตั้ง
สมัยก่อน การเลือกตั้งทางไปรษณีย์ให้ลงเสียงเฉพาะคนป่วยที่ไปหน่วยเลือกตั้งไม่ได้ หรือคนแก่ที่ไปหน่วยไม่ไหว
แต่เลือกตั้งคราวนี้ เปิดให้ลงทะเบียนเลือกทางไปรษณีย์ได้เกือบทั้งประเทศ มีข่าวว่ามีคนเลือกทาง Mail Ballots ราว 30% หรือเกือบ 100 ล้านเสียง ทั้งนี้เพราะกลัวการแพร่ระบาดของโคโรนาไวรัส ถ้าคนจำนวนมากไปชุมนุมกันที่หน่วยเลือกตั้ง
ทรัมป์คัดค้านการเลือกตั้งทาง Mail Ballots ว่าจะมีปัญหาแน่ โดยเฉพาะเรื่องที่ทรัมป์ไม่ถูกกับ USPS (ไปรษณีย์สหรัฐ) ที่ไม่ Support ทรัมป์
พรรครีพับลิกันคัดค้านการลงคะแนนทาง Mail Ballots มาตั้งแต่เดือนกันยายนแล้ว บอกว่าจะมีความเสี่ยงภัยสูงมากหากมีการลงคะแนนล่วงหน้าทางไปรษณีย์ แต่ก็ไม่อาจต้านทานกระแสความหวาดหวั่นจากการระบาดของโคโรนาไวรัสได้
มีรายงานเรื่องความไม่โปร่งใสของการลงคะแนนทาง Mail Ballots หลายเรื่อง เช่น
Fox News ออกข่าวบุรุษไปรษณีย์ที่เนวาดาบอกว่า มี “หีบผี” (Unclaimed Mail Ballots) เข้ามาในการนับคะแนน ขณะเดียวกันก็มีการนำกล่องบัตรลงคะแนนทางไปรษณีย์มาทิ้งที่กองขยะ
มีภาพซองลงคะแนน 18 ซองถูกทิ้งมีก้อนหินทับที่เนวาดา
มีชื่อคนตายที่ยังได้รับบัตรลงทะเบียน มีรายงานว่ามีบัตรลงคะแนนของคนตายแล้วเป็นพันใบ
คนแก่ที่แทบไม่รับรู้เรื่องอะไรแล้วพวก Mental Health มีปัญหาสุขภาพจิตและพวก Dementia โรคสมองเสื่อม ในสถานพักฟื้นที่เมืองเรดดิ้ง และหลายแห่งทั่วประเทศมีคนไปอ้างชื่อเอาบัตรลงคะแนนไปใช้
บางคนชื่อเดียวแต่แอบลงทะเบียน 5-6 เมือง ได้บัตรลงคะแนน 5-6 ใบ
แต่บางคนก็บอกว่าทำไมยังไม่ได้รับบัตรลงคะแนน
สารพัดจะทำกันในอเมริกา
แต่สิ่งที่น่าแปลกใจและน่าตกใจที่สุดคือ ภาพข่าวการนับคะแนน
การนับคะแนนทำโดย Local Officers เจ้าหน้าที่ท้องถิ่นที่สังกัดสำนักงานบริหารของเขต (County) นั้นๆ เป็นได้ว่าจะเป็นคนของทั้ง 2 พรรค ขึ้นอยู่กับว่าพรรคไหนจะคุม County ใด
ขณะนับคะแนน ไม่มีการชูแผ่นคะแนน ไม่มีการขานคะแนน ไม่มีกรรมการตรวจทานคะแนน ไม่มีแผ่นป้ายบอร์ดโชว์คะแนนหรือแผ่นใสขึ้นจอให้เห็นคะแนนแบบเรียลไทม์
ต่างคนต่างก้มหน้าก้มตานับคะแนนไป หรือบางทีก็นับคะแนนไปคุยกันไป แล้วเอาแผ่นลงคะแนนเก็บใส่ซอง
นี่คือการนับคะแนนด้วยมือในอเมริกาที่เกิดขึ้นเพราะโคโรนาไวรัส
ไม่ได้มีมาตรฐานเท่าการนับคะแนนในประเทศไทย เป็นเพราะไม่ได้เชิญผู้เชี่ยวชาญจากเมืองไทยไปให้การอบรมการนับคะแนนเลือกตั้งในอเมริกา
เมืองไทยเคยส่งผู้เชี่ยวชาญไปอบรมการนับคะแนนให้หลายประเทศ
มีคำถามว่า ทำไมอเมริกาเป็นประเทศที่มีเทคโนโลยีก้าวหน้าที่สุดในโลก ขนาดส่งยานสำรวจลงวิ่งบนพื้นผิวดาวอังคารแล้วบังคับจากโลก แต่การนับคะแนนเลือกตั้ง กลับล้าหลังยิ่งกว่าประเทศในโลกที่สาม
ยิ่งไปกว่านั้น ในทุกหน่วยมีคนสีผิวจำนวนหนึ่งนั่งนับคะแนน ในข่าวเห็นบางหน่วยมีนั่งเรียงรายอยู่หลายสิบคน
อย่าลืมว่า มีผู้สมัครสีผิวลงรับเลือกตั้งด้วย แล้วการนับคะแนนจะมีความบริสุทธิ์ยุติธรรมได้อย่างไร
จึงมีคำถามและข้อสงสัย ทรัมป์ไม่ได้แพ้การเลือกตั้ง แต่แพ้คนนับคะแนนสีผิว?
ความพยายามให้มีการนับคะแนนใหม่ในบางรัฐจะเป็นไปได้เพียงใด
ทั้งหมดยังไม่มีอะไรแน่นอน