หนังสือสารคดีฉบับเดือนมกราคมปีนี้ลงเรื่องเกี่ยวกับของจิ๋ว (รถไฟจิ๋ว, บ้านจิ๋ว, ร้านจิ๋ว, เมืองจิ๋ว, หุ่นจิ๋วที่เป็นตัวละครของรูปภาพ ฯลฯ) ซึ่งทั้งผู้สร...

ปฏิรูปจากข้างบนหรือข้างล่าง (ต่อ) ความวิตกของโฮเซ่ ริซาล ว่าการปฏิรูปจากข้างล่างมักทำให้เกิด "ความไม่ปรกติ" และ "ความสั่นสะเทือนที่ไม่รู้ผลกระทบแน่...

โฮเซ่ ริซาล (Jose Rizal) แห่งฟิลิปปินส์ วีรบุรุษของอาจารย์เบน แอนเดอร์สันเขียนแถลงการณ์เป็นชิ้นสุดท้ายในชีวิต ก่อนถูกตัดสินประหารชีวิตในปลายปีค.ศ.๑๘๙๖...

ไม่นานมานี้ สำนักข่าวใหญ่ระดับโลกหลายแห่งเพิ่งเสนอข่าวคลาดเคลื่อนเกี่ยวกับฟินแลนด์ว่า นายกรัฐมนตรีหญิงที่เพิ่งเข้ารับตำแหน่งประกาศจะลดวันทำงานเป็น 4 ว...

เผด็จการซ่อนรูปประชาธิปไตยไม่ได้มีเฉพาะในเมืองไทย แต่มีอยู่ในประเทศเผด็จการอื่นเกือบทั่วไปอยู่แล้ว แม้แต่ในเมืองไทยเอง ระบอบนี้ก็ไม่ใช่เพิ่งเกิดขึ้น ร...

อุดมคติของอนุรักษนิยมนั้น ในแง่หนึ่งก็เผยแพร่ให้คนยอมรับได้ง่าย เพราะเชิดชูสิ่งที่สังคมเห็นว่าเป็นคุณค่าและเป็นอัตลักษณ์ของตนอยู่แล้ว แต่ในอีกแง่หนึ่ง...

ผมไม่ทราบหรอกว่า ทหารเขาดูอะไรในหนังสารคดีที่เกี่ยวกับสงคราม แต่ผมชอบดูมานานแล้ว โดยเฉพาะเกี่ยวกับสงครามซึ่งจบไปแล้ว เพราะมันจะไม่ถูกเจือปนด้วยการโฆษณ...

นับแต่หลังยุคอาณานิคมเป็นต้นมา รัฐอุษาคเนย์ต่างพยายาม "กลืน" ชนส่วนน้อยบนที่สูงเหมือนกันหมด หากเป็นไปได้ ก็มักใช้นโยบายกวาดต้อนคนบนที่สูงให้ลงมาตั้งภู...

ตรงกันข้ามกับความเข้าใจของคนจำนวนมากที่ว่า ความสัมพันธ์ระหว่างสถาบันพระมหากษัตริย์กับประชาชนมีลักษณะดังพรรณนาไว้ในสี่แผ่นดินตลอดมาตั้งแต่โบราณกาล ในคว...

ย้อนอ่าน ตอนแรก หลักการอย่างที่สามในศาสนาผีเกี่ยวกับความรู้ที่จะจัดการและใช้ประโยชน์จากผี ความรู้เหล่านี้สัมพันธ์กับวัฒนธรรมส่วนอื่นๆ ของสังคมด้วย ...

สูตรสำเร็จอันหนึ่งในการพูดถึงพุทธศาสนาในเมืองไทยก็คือ "พุทธ-พราหมณ์-ผี" แต่ทั้งสามชื่อนั้นล้วนกำกวมไม่ชัดเจนทั้งนั้นว่าหมายถึงความเชื่อและแบบปฏิบัติอ...

ในช่วงที่เราเริ่มรับรู้ความคิดทางสังคมและการเมืองของตะวันตกมากขึ้น คนไทยที่มีการศึกษามักกล่าวถึงยุคพระศรีอาริย์เหมือนเป็นความคิดถึงสังคมหรือรัฐในอุดมค...