| ขอบคุณข้อมูลจาก | ประชาชาติธุรกิจออนไลน์ |
|---|---|
| เผยแพร่ |
องค์การอนามัยโลกเสนอเปลี่ยนชื่อโรคฝีดาษลิงเพื่อป้องกันการเลือกปฏิบัติทางสังคมวัฒนธรรม และเพื่อจัดลำดับการกลายพันธุ์ใหม่
วันที่ 13 สิงหาคม 2565 ที่ผ่านมา องค์การอนามัยโลก (WHO) ออกประกาศถึงการเปลี่ยนชื่อสายพันธุ์ไวรัส Monkeypox หรือ “ฝีดาษลิง” โดยชื่อของโรคยังอยู่ในการระดมความเห็น ส่วนชื่อไวรัสให้เปลี่ยนเป็น “เคลด” (Clade) โดย WHO ได้ระบุเหตุผลสองประการ
- ป้องกันการเลือกปฏิบัติ หรือปกป้องผลกระทบต่อกลุ่มวัฒนธรรม สังคม และสวัสดิภาพสัตว์
สืบเนื่องจากในอดีตมีการตั้งชื่อโรคหรือไวรัสตามถิ่นที่พบการแพร่ระบาดหรือสัตว์ที่เป็นพาหะ โดย “ฝีดาษลิง” เป็นชื่อที่ตั้งขึ้นตั้งแต่ปี 2501 จึงอาจไม่สอดคล้องกับสถานการณ์การแพร่ระบาด อีกทั้งยังมีการใช้ชื่อเรียกของโรคเพื่อสร้างความน่ารังเกียจหรือเลือกปฏิบัติต่อกลุ่มคน และวัฒนธรรม ตลอดจนการทำร้ายลิง
ดังนั้นเพื่อหลีกเลี่ยงการผลกระทบต่อกลุ่มวัฒนธรรม สังคม ระดับชาติ ภูมิภาค มืออาชีพ หรือชาติพันธุ์ และลดผลกระทบเชิงลบ ต่อการค้า การเดินทาง การท่องเที่ยว หรือสวัสดิภาพสัตว์ จึงควรเปลี่ยนชื่อเรียกของ “โรค” โดยเร็ว
อย่างไรก็ตาม WHO กำลังศึกษาเกี่ยวกับชื่อโรคใหม่สำหรับ “โรค” จากไวรัสฝีดาษลิง ใครก็ตามที่ต้องการเสนอชื่อใหม่สามารถเสนอได้ที่เว็บไซต์ของ WHO
2.เหตุผลด้านการจัดเรียงลำดับพันธุกรรมและอนุกรมวิธานไวรัส
ดังที่กล่าวว่าแต่เดิมมีการตั้งชื่อไวรัสตามถิ่นที่แพร่ระบาด ดังนั้นเชื้อไวรัสฝีดาษจากลิงยุคแรกจึงได้ชื่อว่า “คองโก เบซิน” เนื่องจากพบการแพร่ในลุ่มน้ำคองโก หรือ “เวสต์ แอฟริกัน” เนื่องจากแพร่ระบาดฝั่งตะวันของแอฟริกา
ผู้เชี่ยวชาญด้านไวรัสฝีดาษ (Pox) และตัวแทนของสถาบันวิจัยจากทั่วโลกได้ทบทวนลำดับวงศ์ตระกูลตลอดจนร่วมอธิบายวิวัฒนาการของสายพันธุ์ไวรัสฝีดาษ ค้นหาความแตกต่างทางสายวิวัฒนาการและทางคลินิกที่ชัดเจน เพื่อใช้สำหรับการศึกษาวิวัฒนาการของไวรัสต่อไปได้
ดังนั้นชื่อใหม่ของไวรัสฝีดาษลิง (Monkeypox) ที่ระบาดใหม่ในครั้งนี้จะใช้ชื่อว่า “คลาด” และให้ใช้เลขและอักษรโรมันกำกับตามหลัง เพื่อระบุสายพันธุ์ที่กลายพันธุ์ใหม่ ทั้งนี้เพื่อประโยชน์ในการทำอนุกรมวิธาน “ไวรัสเคลด” จึงมีสองสาย ได้แก่
“เคลด 1” ใช้เรียกแทนไวรัสฝีดาษลิงกลายพันธุ์ กลุ่มที่เคยเรียกชื่อว่า “คองโก เบซิน”
“เคลด 2” ใช้เรียกแทนไวรัสฝีดาษลิงกลายพันธุ์ กลุ่มที่เคยเรียกว่า “เวสต์ แอฟริกัน”
ไวรัสฝีดาษลิงกลายพันธุ์ที่กำลังระบาดเป็นหลักอยู่ในโลกในขณะนี้ จัดอยู่ในกลุ่มไวรัส “เคลด 2” ซึ่งจำแนกได้อีก 2 กลุ่มย่อย คือ เคลด 2a (Clade IIa) และ เคลด 2b (Clade IIb)
องค์การอนามัยโลกยังเน้นย้ำว่า ชื่อไวรัส “เคลด1” และ “เคลด2” ควรใช้ทันที ขณะที่การแพร่ระบาดกำลังดำเนินอยู่และชื่อของโรคยังตั้งไม่เสร็จ
