นักวิจัยอังกฤษเผยผลจำลองการแพร่เชื้อโควิด-19 ในอากาศ ชี้ไวรัสสูญเสียความสามารถแพร่เชื้อ 90% ภายใน 20 นาที แต่เริ่มสูญเสียใน 5 นาทีแรก

วันที่ 12 มกราคม 2565 เว็บไซต์เดอะการ์เดี้ยนของอังกฤษรายงานว่า งานวิจัยจากศูนย์ศึกษาด้านละอองอากาศได้เปิดเผยว่า โควิด-19 จะสูญเสียความสามารถในการแพร่เชื้อเข้าสู่ร่างกายของคนถึง 90% หากอยู่ในภาวะลอยในอากาศ ภายในเวลา 20 นาที โดยส่วนใหญ่การสูญเสียเกิดขึ้นภายใน 5 นาทีแรก นับเป็นการจำลองครั้งแรกของโลกว่าไวรัสสามารถอยู่รอดในอากาศได้ยังไง

ศ.โจนาธาน รีดด์ ผู้อำนวยการศูนย์วิจัยละอองอณูอากาศแห่งมหาวิทยาลัยบริสโทลของอังกฤษ และหัวหน้าคณะวิจัยศึกษาเปิดเผยว่า ผู้คนให้ความสนใจกับพื้นที่ที่มีการระบายอากาศไม่ดีและคิดถึงการแพร่ผ่านทางอากาศในระยะไม่กี่เมตรหรือข้ามห้อง ไม่ได้บอกว่าจะไม่เกิดสิ่งนี้ แต่คิดว่าความเสี่ยงที่ยิ่งใหญ่ที่สุดคือการได้อยู่ใกล้ใครสักคน แล้วเมื่อคุณถอยห่างออกไป ไม่เพียงแต่ละอองลอยจะเจือจางลงเท่านั้น ยังมีไวรัสที่ติดเชื้อน้อยลงด้วยเพราะไวรัสสูญเสียความสามารถในการแพร่เชื้อ เมื่อเวลาผ่านไป

ศ.รีดด์กล่าวว่า จนถึงขณะนี้ สมมติฐานของเราเกี่ยวกับระยะเวลาที่ไวรัสสามารถอยู่รอดได้ในละอองขนาดเล็กในอากาศนั้น มาจากการศึกษาที่เกี่ยวข้องกับการฉีดพ่นไวรัสลงในภาชนะที่ปิดสนิทซึ่งเรียกว่ากลอง Goldberg ซึ่งหมุนเพื่อให้ละอองลอยอยู่ในอากาศ ด้วยวิธีนี้ นักวิจัยในสหรัฐฯ พบว่ายังคงตรวจพบไวรัสที่ติดเชื้อได้หลังจากผ่านไป 3 ชั่วโมง ทว่าการทดลองดังกล่าวไม่ได้จำลองสิ่งที่เกิดขึ้นเมื่อเราไอหรือหายใจอย่างแม่นยำ

ดังนั้น นักวิจัยจากมหาวิทยาลัยบริสตอลได้พัฒนาเครื่องมือที่อนุญาตให้สร้างอนุภาคเล็กๆ ที่ประกอบด้วยไวรัสจำนวนเท่าใดก็ได้แทน โดยลอยเชื้อไวรัสเบา ๆ ระหว่างวงแหวนไฟฟ้าสองวงในที่ใดก็ได้ระหว่าง 5 วินาทีถึง 20 นาที ในขณะที่ควบคุมอุณหภูมิ ความชื้น และความเข้มของแสงยูวีที่มากขึ้น ของสิ่งรอบข้างของตน “นี่เป็นครั้งแรกที่ใครก็ตามสามารถจำลองสิ่งที่เกิดขึ้นกับละอองลอยได้จริงในระหว่างกระบวนการหายใจออก”

งานศึกษาที่ตอนนี้ยังไม่มีการทบทวนงานวิจัย ก็ได้เสนออีกว่า ในขณะที่อนุภาคของไวรัสปล่อยเข้าสู่ปอดที่อยู่ในสภาพค่อนข้างชื้นและอุดมด้วยคาร์บอนไดออกไซด์ พวกมันจะสูญเสียน้ำอย่างรวดเร็วและแห้ง ในขณะที่การเปลี่ยนผ่านไปสู่ระดับคาร์บอนไดออกไซด์ที่ต่ำกว่านั้น เกี่ยวข้องกับค่า pH ที่เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว ปัจจัยทั้งสองนี้ขัดขวางความสามารถของไวรัสในการแพร่ระบาดในเซลล์ของมนุษย์ แต่ความเร็วที่อนุภาคจะแห้งนั้นแตกต่างกันไปตามความชื้นสัมพัทธ์อากาศโดยรอบ

เมื่อค่านี้ต่ำกว่า 50% ซึ่งคล้ายกับอากาศที่ค่อนข้างแห้งที่พบในสำนักงานหลายแห่ง ไวรัสได้สูญเสียความสามารถในการแพร่เชื้อไปประมาณครึ่งหนึ่งภายในห้าวินาที หลังจากนั้นการลดลงช้าลงและคงที่มากขึ้น โดยสูญเสียอีก 19% ตลอดช่วง ห้านาทีถัดมา ที่ความชื้น 90% – เทียบเท่ากับห้องอบไอน้ำหรือห้องอาบน้ำ – การติดเชื้อลดลงทีละน้อย โดย 52% ของอนุภาคยังคงติดเชื้อหลังจากห้านาที ลดลงเหลือประมาณ 10% หลังจาก 20 นาที หลังจากนั้นไม่มีความแตกต่างระหว่าง สองเงื่อนไข

อย่างไรก็ตาม อุณหภูมิของอากาศไม่ได้สร้างความแตกต่างใดๆ ต่อการติดเชื้อไวรัส ซึ่งขัดแย้งกับความเชื่อที่แพร่หลายว่า การแพร่กระจายของไวรัสจะต่ำลงในพื้นที่อุณหภูมิสูง

นอกจากนี้ ศ.รีดด์ กล่าวว่า หมายความว่า ถ้าวันนี้ผมไปเจอเพื่อนเพื่อทานอาหารกลางวันในผับ [ความเสี่ยง] หลักน่าจะเป็นการที่ผมส่งต่อให้เพื่อน หรือเพื่อนส่งต่อถึงผม แทนที่จะส่งต่อจากคนอื่นข้างห้อง

ทั้งนี้ ผลการวิจัยเน้นย้ำถึงความสำคัญของการแพร่เชื้อโควิดในระยะสั้น ทำให้การเว้นระยะห่างทางกายภาพและสวมหน้ากากเป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพมากที่สุดในการป้องกันการติดเชื้อ การระบายอากาศแม้ว่าจะยังคุ้มค่า แต่ก็มีแนวโน้มที่จะส่งผลกระทบน้อยกว่า