วันที่ 1 ธันวาคม 2563 วันนี้เป็นวันเปิดเทอมวันแรกที่นักเรียนทั่วไทยต่างเดินทางเข้าโรงเรียน แต่ก็เป็นวันแรกของการแสดงเชิงสัญลักษณ์ ภายใต้คอนเซปต์ 1ธันวาบอกลาเครื่องแบบ จากคำประกาศของภาคีนักเรียนKKC ที่ออกมาประกาศเชิญชวนให้นักเรียนสามารถสวมชุดไปรเวทเข้าชั้นเรียนได้ จากนั้นกลุ่มนักเรียนเลวก็ได้ร่วมแอ๊คชั่นนี้ จนทำให้มีโรงเรียนภาคีกว่า 20 แห่งประกาศร่วมการแสดงออกครั้งนี้ จนเกิดปรากฎการณ์ในเช้าวันนี้ ซึ่งตามโรงเรียนต่างๆ พบนักเรียนต่างสวมชุดไปรเวทมาชั้นเรียนท่ามกลางนักเรียนที่สวมชุดเครื่องแบบนักเรียน

โดยโรงเรียนอันดับต้นของประเทศอย่าง โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษา ในกทม. เมื่อเวลา 07.30 น. หลังจากที่วันนี้ กลุ่มนักเรียนเลว ได้โพสต์ข้อความนัดกันใส่ชุดไปรเวทมาโรงเรียน ก็พบว่า มีนักเรียนหลายคนที่นัดกันสวมชุดไปรเวท ซึ่งเป็นชุดลำลองธรรมดา บ้างมีสวมเสื้อคลุมนักเรียนโรงเรียนฮอกวอตด์จากนิยายแฮรี่ พอตเตอร์ และมีบางส่วนที่ใส่ชุดนักเรียนด้วย

นักเรียนชั้นม.4 ซึ่งเป็นตัวแทนของกลุ่มนักเรียนเลว กล่าวว่า วันนี้ที่ตัดสินใจใส่ชุดไปรเวทมา เพราะอยากจะให้ทุกคนมีเสรีภาพในการแต่งกาย ที่ไม่ได้จำกัดอยู่ภายใต้ชุดนักเรียนอย่างเดียว เรามองว่าการแต่งกายไม่ได้ทำให้การเรียนของเราดีขึ้นหรือแย่ลง แล้วถ้าจะพูดถึงการเหลื่อมล้ำทางสังคม การเหยียดฐานะ อันนั้นเป็นปัจเจกบุคคลไป มันไม่ใช่ทั้งหมด ซึ่งในวันนี้เท่าที่เก็บสถิติได้ ก็มีเกือบ 23 โรงเรียนที่เข้าร่วมกิจกรรมด้วย แต่ตนคิดว่ามันต้องมีมากกว่านั้น

“วันนี้ถือว่าเป็นปรากฏการณ์ใหม่ของสังคมไทยเลยก็ว่าได้ เพราะก่อนหน้านี้ยังไม่ได้มีการแต่งกายแบบนี้อย่างจริงจัง พอวันนี้มีนักเรียนหลายคนที่ร่วมกันใส่ชุดไปรเวทมาโรงเรียน เราก็รู้สึกดีใจที่หลายคนรับรู้ถึงสิทธิ์ของตัวเอง ได้แสดงความคิดเห็นและความต้องการที่หลากหลาย ทั้งนี้ การใส่ชุดไปรเวทมาโรงเรียน มันก็ไม่ได้มีผลกระทบอะไรต่อคะแนน เพราะเราถือว่า ไม่ว่าเราจะใส่ชุดอะไร เราก็ยังคงเป็นนักเรียนของโรงเรียนนี้อยู่” ตัวแทนกลุ่มนักเรียนเลว กล่าว

ส่วนที่โรงเรียนสามเสนวิทยาลัย ถนนพระรามที่ 6 แขวงและเขตพญาไท กทม. ผู้สื่อข่าวรายงานบรรยากาศว่า นักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนต้นและตอนปลายต่างพากันสวมชุดเครื่องแบบนักเรียนเกือบทุกรายเพื่อต้อนรับการเปิดเทอมวันแรกกันอย่างคึกคัก โดยมีนักเรียนบางส่วนสวมชุดไปรเวทเพื่อเข้ารับการศึกษาเท่านั้น

นายเอ นักเรียนชั้นม.5 ที่สวมเสื้อนอกเป็นชุดหมีพูห์ กล่าวว่า การสวมชุดไปรเวทมายังสถานศึกษาในวันนี้ได้มีการนัดหมายกับกลุ่มเพื่อนบางส่วนโดยศึกษาอยู่ในระดับชั้นเดียวกัน ทั้งนี้การสวมชุดไปรเวทเปรียบเสมือนการทดลองวิทยาศาสตร์เนื่องจากมีการแบ่งความคิดเห็นแตกออกเป็น 2 ฝ่าย หากไม่มีการทดลองจริงก็จะเกิดการถกเถียงกันอย่างไม่มีที่สิ้นสุด

นอกจากนี้นายเอกล่าวว่า ตนเคยเป็นนักเรียนแลกเปลี่ยนจึงได้พบเห็นจากหลายวัฒนธรรมซึ่งการแต่งตัวในลักษณะนี้จะบ่งบอกการเป็นตัวของตัวเองมากยิ่งขึ้น อีกทั้งการใช้ชีวิตบนโลกแห่งความเป็นจริงทุกคนย่อมแต่งตัวต่างกัน หากมีการแต่งชุดไปรเวทไปยังสถานศึกษาจะได้เรียนรู้และเผชิญโลกแห่งความเป็นจริงได้เร็วขึ้น อีกทั้งคุณครูก็สามารถสั่งสอนเด็กๆ เพื่อรับมือกับการแบ่งชนชั้นหรือฐานะที่แตกต่างกัน

“สำหรับการสวมเครื่องแบบนักเรียนในความคิดเห็นส่วนตัวผนมองว่ามีข้อเสียในการกำจัดอัตลักษณ์บุคคลซึ่งเป็นการตีกรอบเสมือนผลิตให้เป็นหุ่นยนต์และเป็นความคิดที่ล้าหลังอยู่พอสมควรซึ่งการเปลี่ยนแปลงสิ่งใหม่ๆควรจะมีอยู่ในปัจจุบัน” นายเอ กล่าว

ขณะที่ น.ส.บี นักเรียนชั้น ม.5 ซึ่งเป็น 1 ผู้สวมชุดไปรเวท เปิดเผยว่า การสวมชุดไปรเวทถือเป็นการขับเคลื่อนสังคมที่จะต้องหลุดออกจากกฎและวัฒนธรรมเดิมๆ โดยผู้ใหญ่มักอ้างว่าการสวมชุดเครื่องแบบนักเรียนเป็นการลดความเหลื่อมล้ำและเป็นการสืบทอดต่อกันมาหลายสิบปี

ซึ่งแท้จริงนั้นความเหลื่อมล้ำนั้นมีอยู่ในทุกๆสถานที่ การสวมชุดนักเรียนเป็นเพียงการนำผ้ามาคลุมความเหลื่อมล้ำนั้นและไว้ใช้หลอกผู้อื่น นอกจากนี้การสวมชุดเครื่องแบบไม่ได้เกี่ยวข้องกับเรื่องการศึกษาหาความรู้ รวมถึงเป็นการเสียค่าใช้จ่ายโดยใช่เหตุและยังส่งผลกระทบต่อรายได้ของบางครอบครัว

“การสวมชุดนักเรียนใน 1 สัปดาห์ ต้องมาเสียเวลากับการตรวจเครื่องแบบว่าเรียบร้อยหรือไม่ แทนที่จะนำเวลาตรงส่วนนั้นไปเตรียมการเรียนการสอน และถึงแม้ว่าจะสวมชุดไปรเวทก็ไม่ได้มีผลกระทบต่อการเรียนแม้แต่อย่างใด หากในอนาคตทางรัฐบาลหรือกระทรวงศึกษาธิการมีข้อกำหนดห้ามสวมชุดไปรเวทออกมาอย่างชัดเจน

หนูเห็นว่าผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องควรเตรียมชุดนักเรียนแจกไว้ให้กับเด็กๆ เพราะในขณะนี้เด็กนักเรียนกว่า 3.5 ล้านคน ไม่มีชุดนักเรียนนั่นแปลว่าบุคคลเหล่านั้นจะไม่สามารถเข้ารับการศึกษาได้เพราะตามกฎต้องให้สวมชุดนักเรียนการที่พวกเค้าเป็นคนจน เค้าจะไม่ได้รับการศึกษาหรอค่ะ” น.ส.บี กล่าว

ด้านดร.บุญยพงศ์ โพธิวัฒน์ธนัต ผอ.โรงเรียนสามเสรวิทยาลัย กล่าวว่า ทางโรงเรียนไม่ได้มีการรับมือกับนักเรียนที่สวมชุดไปรเวทที่เดินทางเข้ามารับการศึกษา ซึ่งในวันนี้เป็นการเปิดภาคเรียนวันแรกนักเรียนทุกคนมีสิทธิ์เข้าเรียนได้ตามปกติ และจะไม่มีบทลงโทษหรือเรียกมาตักเตือนแม้แต่อย่างใด

เช่นเดียวกับ ที่โรงเรียนหอวัง เขตจตุจักร กทม. ผู้สื่อข่าวรายงานบรรยากาศการเปิดเทอมวันแรกในภาคเรียนที่ 2/2563 โดยพบว่า มีนักเรียนชายของโรงเรียนหอวังแต่งกายด้วยชุดไปรเวทมาโรงเรียน 1 ราย โดยส่วนใหญ่จะแต่งกายชุดนักเรียนหรือชุดพละ และมีบ้างรายผูกโบว์สีขาวไว้ที่เป้สะพาน

แต่ก็มีหลายโรงเรียน ที่นักเรียนตัดสินสวมชุดไปรเวทต้องเผชิญแรงต้านจากโรงเรียนและครู อย่างโรงเรียนบดินทรเดชา พบว่ามีการไม่ให้นักเรียนที่สวมชุดไปรเวทออกไปจากเรือนเจ้าพระยาและบอกให้รอผอ.มากว่า 2 ชั่วโมง พร้อมยืนยันว่าจะไม่ให้นักเรียนที่ใส่ชุดไปรเวทขึ้นเรียน หรือโรงเรียน

โดนขังอยู่ในเรือนเจ้าพระยา ทำได้แค่ชูป้ายประท้วงให้นักเรียนคนอื่นเห็น#1ธันวาบอกลาเครื่องแบบ #บอดินไม่อินเผด็จการ pic.twitter.com/jldcJwNyiJ

— บอดินไม่อินเผด็จการ (@bodin_democracy) December 1, 2020

หรือโรงเรียนดังของจังหวัดนนทบุรีอย่าง โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย นนทบุรี มีรายงานว่า ไล่นักเรียนที่แต่งไปรเวทออกนอกโรงเรียนและขึ้นป้ายหน้าทางเข้าเชิงป้องปรามว่าจะนักเรียนที่จะเข้าโรงเรียนต้องแต่งเครื่องแต่งกายเท่านั้น

ส่วนต่างจังหวัดอย่างขอนแก่นก็มีการแสดงออกกันอย่างคึกคัก อย่างโรงเรียนแก่นนครวิทยาลัย จ.ขอนแก่น โดยอีสานเรคคอร์ด สำนักข่าวออนไลน์ชื่อดังในพื้นที่อีสาน รายงานว่า นักเรียนได้แต่งกายด้วยชุดไปรเวทไปโรงเรียนตามคำเชิญชวนของภาคีนักเรียน KKC ที่ประกาศผ่านเพจก่อนหน้านี้ เพื่อเชิญชวนนักเรียนทุกคนพร้อมใจใส่ชุดไปรเวท (ใส่เล่น) แทนชุดนักเรียนมาโรงเรียนในวันเปิดเทอมวันแรก โดยเริ่มวันนี้เป็นวันแรก เพื่อเป็นการตั้งคำถามว่า ชุดนักเรียนนั้นสำคัญจริงหรือไม่

ก่อนเดินเข้าประตูโรงเรียน ขวัญข้าว ตั้งประเสริฐ ตัวแทนกลุ่มฯ ได้เจรจากับครูฝ่ายปกครองถึงเหตุผลการไม่แต่งชุดนักเรียนมาในวันเปิดเทอมว่า เป็นอิสระภาพทางการแต่งกาย

จากนั้นครูได้แยกนักเรียนทั้งหมดที่ใส่ชุดไปรเวทมาโรงเรียนไปอยู่ในห้องประชุม โดยไม่ให้ร่วมเข้าแถวหน้าเสาธงอย่างที่เคยปฏิบัติ และได้รายงานต่อผู้อำนวยการโรงเรียนถึงเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น

ทั้งนี้นักเรียนบางคนได้ชู 3 นิ้วที่เป็นสัญลักษณ์ต่อต้านเผด็จการอำนาจนิยมบริเวณด้านหน้าประตูโรงเรียนด้วย

ด้านครูใหญ่ อรรถพล บัวพัฒน์ แกนนำกลุ่มขอนแก่นพอกันที ได้โพสต์การร่วมสังเกตการณ์วันนี้ว่า