วันที่ 4 พฤศจิกายน 2562 เว็บไซต์เดอะการ์เดี้ยนรายงานว่า ผู้แทนประธานาธิบดีสหรัฐฯที่เข้าร่วมประชุมอาเซียนซัมมิทได้ออกมาประณามท่าทีเชิงข่มขู่ของจีนต่อชาติอาเซียนในประเด็นพิพาททะเลจีนใต้ด้วยการกลั่นแกล้งชาติเล็กในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ด้วยการสร้างกำลังทัพทั่วทะเลจีนใต้และพยายามควบคุมเส้นทางการค้าสำคัญของโลก

นายโรเบิร์ต โอไบรอัน ที่ปรึกษาความมั่นคงของนายโดนัลด์ ทรัมป์ ประธานาธิบดีสหรัฐฯ ในฐานะผู้แทนประธานาธิบดีสหรัฐฯได้กล่าวระหว่างการประชุมสุดยอดผู้นำอาเซียน-สหรัฐ โดยกล่าวว่า การอ้างสิทธิ์พื้นที่ทะเลจีนใต้อันกว้างขวางของจีน เป็นการกระทำที่ผิดกฎหมายและรูปแบบของจักรวรรดินิยม-สัจนิยม

“รัฐบาลจีนได้ใช้การข่มขู่เพื่อพยายามหยุดชาติสมาชิกอาเซียนจากการใช้ประโยชน์ในทรัพยากรบนน่านน้ำทะเลจีนใต้ ปิดกั้นการเข้าถึงแหล่งก๊าซธรรมชาติและน้ำมันมูลค่ามหาศาล ภูมิภาคนี้ไม่มีความน่าสนใจในยุคจักรวรรดินิยมใหม่เมื่อประเทศใหญ่สามารถคุมประเทศอื่นด้วยความเชื่ออำนาจคือความถูกต้อง

รายงานระบุว่า ก่อนหน้านี้ จีนได้กล่าวในสัปดาห์นี้ว่า พร้อมร่วมทำงานกับอาเซียนตามหลักเกณฑ์ในพื้นที่ทะเลจีนใต้ โดยเมื่อวานนี้ นายหลีเค่อเฉียง นายกรัฐมนตรีจีนบรรยายเอกสารฉบับอ่านครั้งแรกหลังการหารือกับชาติอาเซียนว่าเป็นหมุดหมายครั้งสำคัญ

“เราพร้อมร่วมงานกับชาติอาเซียนในการสร้างรากฐานที่มีอยู่และเป็นพื้นฐานสำหรับความก้าวหน้าใหม่ตามแนวทางดังกล่าว” นายหลี กล่าวและว่า จีนต้องการให้ทะเลจีนใต้ยืนหยัดและยังคงไว้ซึ่งสันติภาพและเสถียรภาพในระยะยาว