ฮิวแมนไรท์ วอทช์ จี้ลาวเร่งสอบเหตุ 3 นักเคลื่อนไหวต้าน คสช. หายตัวไป หลังดีเอ็นเอ 2 ศพถูกพบยืนยันตรงกัน

วันที่ 23 มกราคม 2562 ฮิวแมนไรท์ วอทช์ องค์กรสิทธิมนุษยชนระหว่างประเทศ แถลงการณ์เรียกร้องให้รัฐบาลลาวควรสอบสวนการหายตัวไปของนักเคลื่อนไหวจากไทยสามคนอย่างเร่งด่วน มีผู้พบเห็นพวกเขาเป็นครั้งสุดท้ายที่กรุงเวียงจันทน์ในเดือนธันวาคม 2561 ฮิวแมนไรท์วอทช์กล่าวในวันนี้ ในวันที่ 22 มกราคม 2562 ทางการไทยแจ้งต่อฮิวแมนไรท์วอทช์ว่า ผลการตรวจตัวอย่างดีเอ็นเอของศพที่พบบริเวณริมฝั่งแม่น้ำโขง จังหวัดนครพนม ตรงกับนักเคลื่อนไหวที่หายตัวไปสองคน ได้แก่ ภู ชนะและสหายกาสะลอง

โดยฮิวแมนไรท์วอทช์กล่าวว่า การพิสูจน์อัตลักษณ์ศพภู ชนะและสหายกาสะลองที่ถูกพบเมื่อวันที่ 26 และ 27 ธันวาคมตามลำดับ ทำให้เกิดความกังวลอย่างมากเกี่ยวกับตัวสุรชัย เนื่องจากทั้งสองศพมีสภาพที่มือและเท้าถูกมัด ใบหน้าถูกตีจนแหลกเหลว จำสภาพไม่ได้ นอกจากนั้นยังมีการคว้านท้องศพและเทปูนซีเมนต์ใส่เข้าไปแทนเพื่อหวังถ่วงน้ำลงแม่น้ำโขง แต่ศพกลับลอยเกยชายฝั่งแทน

“ดูเหมือนว่ารัฐบาลลาวจงใจปกปิดข้อมูลเกี่ยวกับการลักพาตัว และการสังหารนักเคลื่อนไหวจากไทยอย่างโหดเหี้ยม ทางการลาวต้องสอบสวนอย่างน่าเชื่อถือ และดำเนินคดีกับผู้ที่เกี่ยวข้องกับคดีอันโหดเหี้ยมนี้ ซึ่งทำให้เกิดความกังวลอย่างมากต่อชะตากรรมของนักเคลื่อนไหวจากไทยที่ลี้ภัยในลาว” แบรด อดัมส์ ผู้อำนวยการภูมิภาคเอเชีย ฮิวแมนไรท์วอทช์ กล่าว

สำหรับการลี้ภัยทางการเมืองไปสปป.ลาวของนายสุรชัยสองวันก่อนกองทัพไทยจะทำรัฐประหารและยึดอำนาจในวันที่ 22 พฤษภาคม 2557 สุรชัยได้หนีไปลาว เพื่อหลบเลี่ยงการดำเนินคดีหมิ่นพระบรมเดชานุภาพ และรัฐบาลทหารไทยกล่าวหาว่าเขามีส่วนเกี่ยวข้องกับกองกำลังต่อต้านรัฐบาล ระหว่างอยู่ในลาว สุรชัยพร้อมกับนักเคลื่อนไหวที่หายตัวไปคนอื่น ๆ ยังคงจัดรายการวิทยุออนไลน์ วิพากษ์วิจารณ์ระบอบปกครองแบบเผด็จการจารีตนิยมอย่างรุนแรง ที่ผ่านมารัฐบาลไทยเรียกร้องให้ทางการลาวส่งตัวสุรชัยและนักเคลื่อนไหวคนอื่น ๆ จากไทยกลับคืนมาให้ โดยล่าสุดได้มีการร้องขอเมื่อตอนที่นายกรัฐมนตรีไทย พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชาเยือนกรุงเวียงจันทน์ในวันที่ 13 ธันวาคม

ที่ผ่านมา รัฐบาลลาวไม่ได้สอบสวนอย่างจริงจังต่อการหายตัวไปก่อนหน้านี้ของนักเคลื่อนไหวทางการเมืองของไทยที่อาศัยอยู่ในเวียงจันทน์ ได้แก่ อิทธิพล สุขแป้นที่หายตัวไปตั้งแต่เดือนมิถุนายน 2559 และวุฒิพงศ์ กชธรรมคุณที่หายตัวไปตั้งแต่เดือนกรกฎาคม 2560 ฮิวแมนไรท์วอทช์กล่าว

สำนักงานข้าหลวงใหญ่เพื่อผู้ลี้ภัยแห่งสหประชาชาติ (UNHCR) ไม่มีสำนักงานในลาวซึ่งให้การคุ้มครองกับผู้ลี้ภัย รัฐบาลลาวยังไม่อนุญาตให้สำนักงานภูมิภาคของ UNHCR ที่กรุงเทพฯ เข้าไปดำเนินการคุ้มครองคนไทยที่หลบหนีการปราบปรามทางการเมืองไปยังประเทศลาว

ทั้งนี้ นายอดัมส์กล่าวว่า รัฐบาลลาวมีพันธกรณีที่จะต้องสอบสวนเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นกับสุรชัยและนักเคลื่อนไหวจากไทยคนอื่น ๆ ซึ่งหายตัวไปในลาว รัฐบาลต่างประเทศและแหล่งทุนควรกดดันรัฐบาลให้ดำเนินการอย่างจริงจัง เพื่อสอบสวนกรณีเหล่านี้ และดำเนินคดีกับผู้มีส่วนรับผิดชอบทุกคน

สำหรับนายสุรชัย ด่านวัฒนานุสรณ์ อายุ 78 ปี นักเคลื่อนไหวทางการเมืองและคนสนิทสองคน ได้แก่ ภู ชนะ อายุ 54 ปี และสหายกาสะลอง อายุ 47 ปี หายตัวไประหว่างอยู่ที่เวียงจันทน์ เมื่อวันที่ 11 ธันวาคม 2561 เพื่อนร่วมงานของพวกเขาได้แจ้งความการหายตัวไปของพวกเขาโดยทันที