THE PALE BLUE EYE ‘นัยน์ตาอีแร้ง’

นพมาส แววหงส์

The Pale Blue Eye สร้างจากนิยายชื่อเดียวกันซึ่งเขียนโดยหลุยส์ เบยาร์ด และได้แรงบันดาลใจมาจากบุคคลจริงในประวัติศาสตร์–เอ็ดการ์ อัลลัน โพ…

…ผู้เป็นกวีที่มีนิสัยประหลาด ใช้ชีวิตแปลกๆ และเขียนผลงานที่มีเนื้อหาชวนขนลุก

เอ็ดการ์ อัลลัน โพ จึงได้ชื่อว่าเป็นบิดาแห่งเรื่องราวน่าสยดสยอง หรือถ้าใช้ศัพท์สมัยใหม่ก็อาจเรียกเขาว่า เป็นต้นกำเนิดของนิยายประเภทเขย่าขวัญน่าขนลุกขนชัน

ต้องบอกว่าเรื่องราวทั้งหมดในหนังเป็นเรื่องแต่งขึ้นทั้งนั้น โดยนำตัวละครที่ชื่อเอ็ดการ์ อัลลัน โพ มาเสริมในการเดินเรื่อง ด้วยการจับเอาช่วงเวลาหนึ่งในชีวิตจริงของโพมาเสริมแต่งเป็นตุเป็นตะ

สิ่งนี้เรียกว่า Poetic License หรือเอกสิทธิ์กวี หรือเสรีภาพในการสร้างสรรค์ของผู้ประพันธ์นิยาย บทละคร หรือภาพยนตร์

ดูอย่างวิลเลียม เช็กสเปียร์ ปะไร เช็กสเปียร์เขียนบทละครโดยเก็บเล็กผสมน้อยจากเรื่องราวในประวัติศาสตร์ และสร้างเรื่องราวอันเร้าใจให้ตัวละครมีความน่าเชื่อด้วยมิติหลากหลายในชีวิต เสียจนผู้อ่านลืมไปเลยว่านี่คือบทละคร ไม่ใช่เรื่องจริง และเผลอเชื่อในความจริงของบทละครว่าเป็นเรื่องราวที่เกิดจริงในประวัติศาสตร์ไปเสียมากต่อมาก

ขนาดที่มีคำกล่าว (อย่างประชดประชันเล็กๆ) ว่าเช็กสเปียร์เป็นคนเขียนประวัติศาสตร์ (ส่วนหนึ่ง) ของอังกฤษด้วยซ้ำ

นักประวัติศาสตร์ต้องคอยปฏิเสธกันเป็นพัลวัน ว่าเรื่องราวไม่ได้เกิดขึ้นแบบนั้นซะหน่อย

ชื่อนวนิยายที่กลายมาเป็นชื่อหนัง เป็นวลีที่ได้มาจากบทกวีเรื่องหนึ่งของเอ็ดการ์ อัลลัน โพ ตัวจริง ที่บรรยายนัยน์ตาสีฟ้าจางข้างหนึ่ง ซึ่งดูคล้ายกับตาอันเยือกเย็น มีแผ่นบางใสเคลือบ ของอีแร้ง…

…ค่ะ ขอเรียกด้วยภาษาปากว่า “อีแร้ง” ตามที่ชาวบ้านเรียกกัน…

จับจ้องมองเหยื่อที่กำลังจะโฉบลง

อุปมานี้จะหมายถึงอะไร ก็จะทราบได้เองเมื่อได้ดูหนังนะคะ ขออุบไว้ไม่ให้เป็นสปอยเลอร์

จริงๆ แล้ว หนังเป็นเรื่องราวของออกัสตัส แลนดอร์ (คริสเตียน เบล) อดีตมือกฎหมายฉมัง นักสืบสวนสอบสวนที่สามารถคลี่คลายคดีอาชญากรรมต่างๆ ได้ด้วยนัยน์ตาแหลมคม

เมื่อเปิดเรื่อง เขาเกษียณตัวเองจากงานมาแล้ว และอาศัยอยู่ในกระท่อมริมน้ำคนเดียว สาเหตุเนื่องจากภรรยาเพิ่งเสียชีวิตไปเมื่อสองสามปีก่อนหน้า และลูกสาวหนีตามผู้ชายไป

เขาได้รับการตามตัวให้ไปสืบสวนความตายของนักเรียนนายร้อยคนหนึ่งที่สถาบันเวสต์พอยต์ในระยะแรกเริ่ม

มีคนพบร่างนักเรียนนายร้อยตายจากการแขวนคอ…ซึ่งทำให้คิดว่าเขาคงฆ่าตัวตาย…แต่หลังจากนั้นมีคนมาชำแหละศพและควักหัวใจออกไป…ซึ่งก็อาจเป็นการฆาตกรรม ไม่ใช่อัตวินิบาตกรรมเหมือนที่สรุปเอาแต่ต้น

เช่นเดียวกับเรื่องราวการสืบสวนของนักสืบส่วนมาก ตัวนักสืบเองก็มีเบื้องหลังชีวิตที่เจ็บปวดและชวนฉงนสนเท่ห์

เราไม่รู้ความเป็นมาของแลนดอร์ เพียงแค่เขาได้รับคำเตือนจากนายทหารผู้บังคับบัญชา ไม่ให้ดื่มในระหว่างทำหน้าที่สืบสวนอยู่ที่นี่

ก็แปลว่า แลนดอร์ดื่มหนักและเมาหัวราน้ำจนเป็นที่เลื่องลือละ

แลนดอร์ไม่ได้รับความร่วมมือจากนักเรียนนายร้อยและนายทหารที่เวสต์พอยต์มากนัก แทบจะไม่มีใครยอมปริปากพูดหรือวิจารณ์เกินจำเป็นในการสอบถาม

มีนักเรียนนายร้อยแต่เพียงผู้เดียวที่ดูจะให้ความร่วมมือ และกลายเป็นคู่หูในการสืบสวนของแลนดอร์ คือ เอ็ดการ์ อัลลัน โพ

ซึ่งกำลังหลงรักสาวสวยชื่อ เลอา มาร์ควิส (ลูซี บอยน์ตัน) ลูกสาวของหมอประจำเวสต์พอยต์ (โทบี โจนส์) ผู้ผ่าชำแหละศพ

เลอามีปัญหาสุขภาพคือหมดสติและชักอยู่บ่อยๆ และสมาชิกในครอบครัวก็ล้วนแปลกๆ ทั้งตัวแม่ (จิลเลียน แอนเดอร์สัน ผู้เฉียบคมเสมอ ในบทที่ทำให้นึกถึงบทมาร์กาเร็ต แธตเชอร์ ใน The Crown) และพี่ชายซึ่งเป็นนักเรียนนายร้อยเหมือนกัน

การสืบสวนนำไปสู่เรื่องราวของลัทธิบูชาซาตาน จากคำบอกเล่าของจีน เปเป้ (โรเบิร์ต ดูวัลล์) และพิธีกรรมอันน่าสยดสยอง ซึ่งปมฆาตกรรมดูเหมือนจะถูกคลี่คลายไปได้

แต่ความเข้มข้นของหนังมากระจุกอยู่ในช่วงสุดท้ายนี่เอง

เอ็ดการ์นำหลักฐานบางชิ้นในที่เกิดเหตุมาปะติดปะต่อกัน จนได้รู้ว่าคนผิดที่แท้จริง ไม่ใช่การกระทำของลัทธิบูชาซาตาน

นี่คือตอนเข้มข้นเร้าใจที่สุดในหนังที่เดินเรื่องโดยการเก็บรายละเอียดและสร้างบรรยากาศของความหนาวเย็นไปเรื่อยๆ ขนาดที่ผู้บัญชาการของสถาบันเวสต์พอยต์ ยังตำหนิในความเชื่องช้าของการสอบสวนคดีโดยนักสืบมือฉมังคนนี้

เรื่องราวเกิดใน ค.ศ.1830 และถ่ายทำอย่างสวยงามในฉากหลังอันเย็นยะเยือกของหิมะขาวโพลน ตัดกับสีสันของเครื่องแบบทหาร และชีวิตในค่ายทหาร

ช่วงสุดท้ายขมวดเรื่องราวได้อย่างเร้าใจและกินใจเหลือเกิน

นอกจากนักแสดงนำสองคน คือ คริสเตียน เบล ผู้ไม่เคยทำให้คนดูผิดหวัง และแฮร์รี เมลลิง ในบทที่เขาสร้างสรรค์ได้อย่างคมคายและโดนใจแล้ว

หนังยังมีนักแสดงชั้นนำฝีมือดี ซึ่งเป็นที่คุ้นหน้าคุ้นตากันในจอภาพยนตร์ดังที่กล่าวไว้ข้างต้น รวมทั้งทิโมธี สปอลล์ ไซมอน แม็กเกอร์นีย์ และชาร์ล็อตต์ เกนสเบิร์ก

อย่าบ่นเลยนะคะกับความยาวสองชั่วโมงเศษ เพราะตอนขมวดเรื่องจบนับว่าคุ้มค่ากับเวลาที่เสียไปจริงๆ •

THE PALE BLUE EYE

กำกับการแสดง

Scott Cooper

นำแสดง

Christian Bale

Harry Melling

Toby Jones

Gillian Anderson

Robert Duvall

Timothy Spall

Simon McBurney

 

ภาพยนตร์ | นพมาส แววหงส์