REMINISCENCE

‘หลงอดีต’

 

กำกับการแสดง

Lisa Joy

 

นำแสดง

Hugh Jackman

Rebecca Ferguson

Thandiwe Newton

Cliff Curtis

 

ประโยคเปิดเรื่องในหนังคือ “อดีตกลับมาหลอกหลอนคนเราได้”

และนั่นคือเรื่องราวทั้งหมดที่หนังกำลังจะเล่าให้เราฟัง

แม้แต่ไอเดียของการจัดประเภทของหนัง (genre) ก็อาจจะฟังดูเป็นการผสมผสานแปลกๆ ของอดีตและอนาคต

เรามักไม่ค่อยนึกหนังประเภท film noir ในแง่ของโลกอนาคต

“นัวร์” มาจากภาษาฝรั่งเศสที่แปลว่า สีดำ “ฟิล์มนัวร์” กลายเป็นศัพท์ที่ใช้เรียกประเภทของหนังสืบสวน/อาชญากรรมในช่วงกลางศตวรรษที่ 20 ที่ส่วนใหญ่ถ่ายด้วยแสงและเงาที่ตัดกันอยู่ในความมืดซึ่งสะท้อนภาพของโลกอาชญากรรมที่มีตั้งแต่ความหรูหราไปจนถึงยากไร้

ส่วนหนังเกี่ยวกับโลกอนาคตที่ยังไม่เกิดขึ้น ก็มักจะเป็นภาพของสังคมที่แตกสลาย เลวร้ายและน่าหวาดหวั่น อย่างที่เรียกว่า ดิสโทเพีย (dystopia) ซึ่งตรงกันข้ามกับดินแดนแสนสุขในอุดมคติ หรือยูโทเพีย (utopia)

แต่นี่คือโลกอนาคตที่ดูจะอยู่ไม่ห่างไกลจากโลกปัจจุบันของเรานัก นักวิชาการหลายคนทำนายไว้ว่าภาวะโลกร้อนจะทำให้น้ำแข็งขั้วโลกละลายกลายเป็นมวลน้ำทะเลที่เอ่อสูงขึ้นจนท่วมท้นเมืองตามชายฝั่งทะเล

กรุงเทพฯ ของเราก็ตกอยู่ในข่ายนั้นเหมือนกัน

 

หนังเสนอภาพของชายฝั่งตะวันออกของสหรัฐแถบไมอามี

ภาพแรกที่เราเห็นเกี่ยวกับสภาพน้ำท่วมโลกในหนัง คือถนนหน้าบ้าน-สำนักงานของพระเอกที่มีน้ำขังเต็ม และเขาต้องเดินเลียบบนบาทวิถีที่เฉอะแฉะไป

หลังจากนั้น เราก็จะเห็นการสัญจรไป-มาของผู้คนในเมืองว่าต้องใช้เรือ เรือรับจ้าง หรือรถไฟลอยฟ้า

ถิ่นที่อยู่อาศัยของคนร่ำรวยจะมีเขื่อนสูงกั้นไว้จากน้ำทะเล เหมือนในเนเธอร์แลนด์…และแม้จะสร้างอย่างใหญ่โตแข็งแรง แต่ก็มีความหวั่นวิตกอยู่ทั่วไปว่าเขื่อนจะพังทลายลงเมื่อไรก็ไม่รู้

ความเป็นโลกอนาคตอีกอย่างในหนังคือ เทคโนโลยีก้าวหน้าไปถึงขั้นที่มีเครื่องย้อนอดีตได้ เพียงแต่ว่าการย้อนอดีตนี้ไม่ใช้ไทม์แมชชีน หรือเครื่องย้อนเวลาที่พาตัวตนเรากลับไปสู่อดีตจริงๆ แต่เป็นกลไกที่กระตุ้นสมอง ส่งจิตใจให้ย้อนกลับไปสู่อดีตที่ผ่านมาแล้ว

นิก แบนนิสเตอร์ (ฮิว แจ็กแมน) เป็นพระเอกของเรื่องซึ่งเป็นผู้เล่าเรื่องทั้งหมดเอง (ลักษณะเด่นของฟิล์มนัวร์อีกนั่นแหละ)

นิกเป็นนักสืบเอกชน ซึ่งมีผู้ช่วยที่ซื่อสัตย์ชื่อวัตส์ (แธนดีเย นิวตัน) งานของเขาคือการรับจ้างพาลูกค้ากลับไปสู่อดีตด้วยอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ ที่ต่อสายโยงใยกับสมอง เพื่อให้เห็นภาพที่เคยเกิดขึ้นในอดีต ได้รับรู้ ได้ยิน ได้เห็น ได้สัมผัส เหมือนกับการกลับไปใช้ชีวิตอยู่กับสิ่งที่เคยเกิดขึ้นมาแล้วอีกครั้ง และอีกกี่ครั้งก็ได้ตามที่ต้องการ

ลูกค้าหลายคนของนิกกลับมาใช้ชีวิตของ “ความเป็นจริงเสมือน” (virtual reality) นี้ซ้ำแล้วซ้ำเล่า เพื่อกลับไปสู่อดีตแสนสุขกับคนรักที่พลัดพรากจากกันไป

ลูกค้าบางคนก็มาใช้บริการของนิกเพื่อมองหาสิ่งของที่หายไปแล้วจำไม่ได้ว่าทำหายหรือลืมไว้ที่ไหน

อย่างเช่นวันหนึ่ง สาวสวยชวนตะลึง ชวนหลงใหลแบบที่ผู้ชายทุกคนต้องสยบให้คนหนึ่ง (ภาษาภาพยนตร์เรียกว่า femme fatale ซึ่งเป็นภาษาฝรั่งเศสแปลว่า ผู้หญิงสุดอันตรายที่ทำให้ผู้ชายหลงใหลหรือติดกับจนถึงตายได้) เดินเข้ามาในสำนักงาน เธอนึกไม่ออกว่าไปลืมกุญแจบ้านไว้ที่ไหนเมื่อไร จึงมาขอใช้บริการของนิก

และนั่นคือการเปิดโลกในอาชีพของเธอให้นิกได้เห็นเป็นบางส่วน เธอชื่อเมย์ (รีเบคคา เฟอร์กูสัน) เป็นนักร้องสาวสวยอยู่ในบาร์

สัมพันธภาพของหนุ่มสาวงอกงามขึ้นอย่างรวดเร็วและลึกซึ้ง จนกระทั่งวันหนึ่งเธอก็หายตัวไปจากชีวิตของนิกอย่างไม่มีปี่มีขลุ่ย

ซึ่งทำให้นิกต้องติดตามเงื่อนงำต่างๆ เพื่อสืบหาตัวเธอ…

 

ขอเล่าเรื่องแค่นี้ละนะคะ ไม่อยากให้เป็นสปอยเลอร์ โดยเฉพาะนี่เป็นเรื่องราวสืบสวนที่ต้องตามเงื่อนงำไปทีละจุด ถ้ารู้ล่วงหน้าแล้วจะเสียรสไปเลย

โดยรวมแล้ว หนังมีองค์ประกอบที่ชวนติดใจหลายอย่าง ทั้งในด้านคอนเซ็ปต์ ภาพของโลกอนาคตอันน่าคิดรวมทั้งนักแสดงระดับแนวหน้า แต่น่าเสียดายที่หนังกลับไม่ลงตัวนัก

ไม่ว่าจะด้วยการวางความสัมพันธ์ของตัวละครและการใส่องค์ประกอบในพล็อตเข้ามามากจนกลายเป็นความสับสน แทนที่จะให้ความกระจ่างเพิ่มขึ้น

อย่างไรก็ตาม นี่เป็นผลงานกำกับภาพยนตร์เรื่องแรกของลิซ่า จอย ซึ่งโด่งดังเป็นพลุแตกมาจากซีรีส์ชุด Westworld ซึ่งเป็นหนัง futuristic เหมือนกัน

ผู้เขียนเคยดูซีรีส์ชุดนี้อยู่สองซีซั่น แต่เลิกสนใจไปกลางคัน เพราะรู้สึกว่าพล็อตสับสนและวนเวียนเกินไป ตอนแรกที่สนใจก็เพราะเป็นเรื่องที่สร้างมาจากมันสมองของไมเคิล ไครตัน

ไมเคิล ไครตัน เป็นหมอที่หันมาเอาดีทางการเขียนนวนิยายและโลกบันเทิง ผู้เขียนเคยอ่านนิยายของไครตันอยู่หลายเรื่อง แต่หลังๆ ก็ไม่ได้ติดตามแล้ว ผลงานของไครตันในวงการบันเทิงที่น่าจดจำมีอยู่มากมาย โดยเฉพาะ Jurassic Park, Twister, Sphere และซีรีส์เรื่องราวของพวกหมอในห้องฉุกเฉินชุด ER

ฮิว แจ็กแมน “วูล์ฟเวอรีน” ของแฟนหนังแอ๊กชั่น เล่นเรื่องนี้อย่างไม่ชวนจดจำที่สุด แคแร็กเตอร์แบนๆ ไม่มีอะไรโดดเด่น

ส่วนแธนดีเย นิวตัน (สมัยก่อนตอนเล่นเป็นนางเอกของทอม ครูส ใน Mission Impossible 2 เคยใช้ชื่อว่า แธนดี นิวตัน) ก็มีบทที่น่าสนใจพอดู แต่ไม่ได้จับให้มั่นคั้นให้ตาย เลยกลายเป็นบทดาดๆ

ผู้เขียนดู Reminiscence ด้วยความถวิลหาอดีตเหมือนกัน แต่ก็ไม่ได้หลงติดอยู่ในกับดักของอดีตเหมือนกับตัวละครในเรื่อง