เมื่อ Netflix นำหนังดีๆ มาให้ชมบนหลากหลายแพลตฟอร์ม (Platform) ได้ดูหนังจีนชั้นครูของผู้กำกับฯเฉินข่ายเก๋อ เรื่อง Forever Entherelled (2009) เล่าตำนานชีวิตของเหมยหลันฟาง (23 ตุลาคม 1894 – 8 สิงหาคม 1961) นักแสดงชายผู้เป็นปรมาจารย์แห่งการแสดงบทนางบนเวทีงิ้ว หรือ “ตั้น” เขาใช้ชีวิตบนเวทีงิ้วถึง 50 ปี

เหมยหลันฟางเป็นบุคคลแรกที่นำงิ้วปักกิ่งออกไปแสดงในต่างประเทศ โดยนำไปแสดงที่ญี่ปุ่น, สหภาพโซเวียต, ยุโรป และสหรัฐอเมริกา ตั้งแต่ทศวรรษ 1920 ถึง 1960

ได้รับการยอมรับว่าเป็นนักแสดงงิ้วปักกิ่งคนแรกผู้เป็นที่รู้จักในระดับโลก โดยนำคณะงิ้วปักกิ่งเดินทางไปแสดงในประเทศญี่ปุ่นเป็นครั้งแรกในปี ค.ศ.1919

นับเป็นครั้งแรกที่ศิลปะงิ้วปักกิ่งแพร่หลายไปสู่โพ้นทะเล (และไปแสดงอีกครั้งในปี ค.ศ.1924 และ 1956)

เดินทางไปแสดงในสหรัฐอเมริกาในปี ค.ศ.1930 แสดงในยุโรปตามคำเชิญในปี ค.ศ.1934 และเดินทางไปแสดงในสหภาพโซเวียตในปี ค.ศ.1935 และ ค.ศ.1952

 

หนังเปิดเรื่องด้วยจดหมายของลุงของเหมยหลันฟาง ที่สั่งเสียไม่ให้เขาเป็นนักแสดงงิ้ว ซึ่งจดหมายได้บอกเล่าว่าปู่ของเขาก็เป็นนักแสดงงิ้วแห่งราชสำนัก และการเล่นงิ้วเหมือนแบกแอกกระดาษไว้บนคอ

พระเอกหลี่หมิงรับบท “เหมยหลันฟาง” ในวัยกลางคน และหยูเส้าชุน แสดงเป็นเหมยหลันฟางช่วงวัยรุ่นหนุ่ม เหมยหลันฟาง หรือหวั่นหัวที่ใครๆ รู้จัก เขาเริ่มต้นนักแสดงงิ้วในบทนางจนโด่งดัง ผู้ชมต่างเฝ้ารอชมการแสดงของเขา ซึ่งต้องวิ่งรอกแสดงหลายแห่ง เหมือนนักร้องดังยุคหนึ่ง

ชิวลู่ไป๋ (ซึนฮงหล่าย) นักกฎหมายผู้จบจากยุโรป มาชมการแสดงงิ้วปักกิ่ง และได้วิพากษ์วิจารณ์การแสดงงิ้วปักกิ่งว่า ตัวละครควรมีชีวิตเลือดเนื้อ และไม่ควรยึดติดกับวิถีเดิมๆ ที่ปกปิดการแสดงอารมณ์

เหมยหลันฟางรู้สึกชื่นชมชิวลู่ไป๋ ดังนั้น ในการแสดงร่วมกับอาจารย์ฉีซาน (วังซู่สี) เหมยหลันฟางได้ทดลองแสดงออกด้วยท่าทางที่เป็นธรรมชาติมีชีวิตชีวาเข้ากับบทบาท เพียงแค่ขยับตัวตามบทก็ได้เสียงปรบมืออย่างท่วมท้น

ชิวลู่ไป๋ถึงกับยืนขึ้นปรบมืออย่างชื่นชมว่า “การปรบมือเป็นการเผยความลับบางอย่างในใจ และการแสดงของเหมยหลันฟางนี้ คือผู้มีใจใสสะอาดบริสุทธิ์เท่านั้นจึงแสดงออกถึงไฟเสน่หาด้วยกิริยาอ่อนช้อยเช่นนั้นได้ และการแต่งหน้าที่สื่อถึงความสง่างามอันเอาจริงเอาจัง…”

 

หากการแสดงครั้งนี้ สร้างความไม่พอใจให้อาจารย์ฉีซาน ศิลปินงิ้วที่ได้รับพระราชทานรางวัลมากมายจากพระนางซูสีไทเฮาแห่งราชวงศ์ชิง เพราะประสบความสำเร็จอย่างยิ่งใหญ่ ทำให้ลำพองใจ ไม่เห็นด้วยกับการเปลี่ยนแปลงสู่รูปแบบใหม่ๆ

จนถึงขั้นท้าประลองกับลูกศิษย์เหมยหลันฟาง 3 รอบ เพื่อวัดกระแสความพึงพอใจของผู้ชม

และสำหรับอาจารย์ฉือ ศิลปินผู้ยิ่งใหญ่ การพ่ายแพ้ไม่ใช่เรื่องน่าอาย แต่การขลาดกลัวน่าอายกว่า

เหมยหลันฟางขอให้ชิวลู่ไป๋เป็นที่ปรึกษาการแสดงให้เขา และด้วยการจัดการของชิวลู่ไป๋ที่ใช้วิธีการที่มีแบบแผน เหมือนการตลาดสมัยใหม่ มีการประชาสัมพันธ์ด้วยใบปิดประกาศ และใช้สื่อวิทยุกับสื่อหนังสือพิมพ์ ทำให้มีการรับรู้อย่างกว้างขวาง และการจัดการด้านการเงินของนายธนาคารเฟิงจือกวาง (ดาหยิง) ส่งผลให้การแสดงงิ้วปักกิ่งยิ่งใหญ่ขึ้น ถึงขั้นไปแสดงให้ชาวนิวยอร์กได้ชม

ด้วยฝีมือการแสดงของเหมยหลันฟาง ยิ่งทำให้เขาโด่งดังมีชื่อเสียง แต่ทุกครั้งที่มีการแสดงใหญ่ เหมยหลันฟางกลับประหม่าไม่มั่นใจ โดยมักแอบหลบไปอยู่ในห้องน้ำ

 

แม้เหมยหลันฟางแสดงงิ้วในบทผู้หญิง แต่เขาเป็นผู้ชายเต็มตัว ทั้งไม่ชมชอบการใช้ตัวเองไต่เต้ากับผู้มีอิทธิพล และรู้สึกขื่นขมใจเมื่อเห็นศิลปินงิ้วต้องทำเช่นนั้น หรือต้องใช้ศิลปะการแสดงเพื่อแลกกับเศษเงินเล็กๆ น้อยๆ ประทังชีวิตยามตกอับ

เหมยหลันฟางอยากมีชีวิตเฉกเช่นคนธรรมดา เขาแต่งงานกับฟูซิ่วฟาง (เฉิงหง) ใช้ชีวิตครอบครัวอย่างคนทั่วไป ไม่ได้หลงใหลในชื่อเสียงเกียรติยศ

และอยากมีความรัก (การแต่งงานกับซือฟางเป็นแบบคลุมถุงชน) เขาได้พบกับเม็งเซียวตง (จางจื่ออี้) ศิลปินงิ้วที่แสดงเป็นผู้ชาย “จิ้ง” ทั้งคู่ได้ร่วมแสดงงิ้วด้วยกัน เหมยหลันฟางเป็นตัวละครผู้หญิง เม็งเซียวตงเป็นตัวละครชาย และการแสดงของทั้งคู่เข้าขากันอย่างมาก ราวกับกำลังเกี้ยวพาราสีกัน

เหมือนต่างได้พบรักแรก หากการพบพานนี้เป็นเพียงบทละครเรื่องหนึ่ง

เมื่อญี่ปุ่นบุกจีน คิดใช้งิ้วปักกิ่งของเหมยหลันฟางเป็นเครื่องมือทางการเมือง เหมยหลันฟางไม่ยอมเป็นเครื่องมือให้คนญี่ปุ่น เขาจึงไว้หนวดในวันแถลงข่าว

หนังทำให้เห็นว่าแม้แต่นายทหารญี่ปุ่นยังชื่นชมงิ้วของเหมยหลันฟาง

ปรมาจารย์เหมยหลันฟาง แม้เป็นเพียงศิลปินงิ้ว แต่ก็มีปณิธานอันยิ่งใหญ่ได้

 

Foever Entharelled นอกจากเนื้อเรื่องชวนติดตามตลอด 3 ชั่วโมง ได้ชมฉากงิ้วอันงดงาม หนังยังถ่ายภาพออกมาในมุมกล้องที่สวยงามมาก

หนังได้ไปฉายที่งาน Berlin International Film Festival 2009 (59th) กับงาน Shanghai International Film Festival 2009 (12th)

และได้รางวัลภาพยนตร์ยอดเยี่ยมจากงาน Asian Film Awards 2009 (3rd) ซึ่งหยูเส้าชุนได้รับรางวัลนักแสดงหน้าใหม่ เขาแสดงได้สมบทบาทมาก

หลี่หมิงนักแสดงมือเก๋า แสดงได้ดีเช่นเดิม ท่าทางเรียบร้อย พูดจาสุภาพ ราวกับเป็นตัวตนของเหมยหลันฟางศิลปินงิ้วผู้ยิ่งใหญ่ หากนอบน้อมสุภาพกับผู้คนอย่างน่าชื่นชม

ว่ากันว่า เพราะความอ้างว้างโดดเดี่ยว จึงสร้างชื่อเสียงให้ปรมาจารย์เหมยหลันฟาง ศิลปินงิ้วผู้ยิ่งใหญ่