ขอแสดงความนับถือ

 

“มติชนสุดสัปดาห์” ฉบับนี้

นิธิ เอียวศรีวงศ์ แม้มิได้มีเป้าหมายต้องการพูดถึงการตายของ “แตงโม” เป็นด้านหลัก

แต่ก็ได้ใช้กรณีของแตงโม นำไปสู่ประเด็นอันน่าสนใจ

นั่นคือ “เรื่องเล่าประจำชาติ”

“…มรณกรรมของคุณแตงโมช่วยผดุงความเป็นชาติไทยเอาไว้

อย่างน้อยก็ทำให้คนไทยสนใจและพูดเรื่องเดียวกัน

แม้จะพูดกันไปคนละทาง ก็ยังดีกว่าไม่มีเรื่องอะไรจะสนใจร่วมกันเลย…”

 

“เรื่องเล่าประจำชาติ” จึงมีความสำคัญ

และนิธิ เอียวศรีวงศ์ ชี้ว่า เรื่องเล่าประจำชาตินี้ มีในทุกชาติ

จนอาจกล่าวได้ว่าถ้าไม่สามารถสร้างเรื่องเล่าร่วมกันในหมู่คนขึ้นได้ ชาติก็เกิดขึ้นไม่ได้

หรือถ้าเรื่องเล่านั้นไม่มีแรงบันดาลใจอย่างเคย ด้วยเหตุใดก็ตาม

ความเป็นชาติย่อมอ่อนแอลงหรือเสื่อมโทรมลง

พร้อมกับที่ “นิธิ เอียวศรีวงศ์” ตั้งข้อสังเกตในบทความสัปดาห์นี้– “วิกฤตชาติ” ว่า ระยะเวลากว่าทศวรรษที่ผ่านมา เรื่องเล่าประจำชาติไทยสูญเสียพลังของการผดุงความเป็นชาติลงไปอย่างมาก

เป็นเรื่องเล่าประจำชาติ เกี่ยวกับสถาบันหลักของชาติทั้งสาม คือชาติ, ศาสนา, พระมหากษัตริย์

ทำไมสูญเสียพลังลง คงต้องตามไปอ่านที่หน้า 24-25

 

ย้อนกลับไปที่เรื่องเล่าประจำชาติ กรณีการตายของ “แตงโม”

ตัวละคร หรือว่าที่จริง คงต้องเรียกว่าองค์ประกอบสำคัญหนึ่งที่มาเกี่ยวข้องกับเรื่องนี้

คือ “เรือ”

โดยเฉพาะเรือหรู เรือสำราญ ที่ดูจะเป็นเรื่องเล่าประจำ “สังคม” เช่นกันว่าจำกัดไว้เฉพาะแวดวงไฮโซ คนร่ำรวย คนชั้นสูงเท่านั้นถึงจะมีสิทธิ

ถือเป็นความหรูหรา ฟู่ฟ่าเฉพาะ “อภิสิทธิ์ชน” เท่านั้น

ซึ่งก็คงไม่ใช่เฉพาะในเมืองไทย

แต่ดูจะเป็นทั้งโลกที่เรือสำราญเป็นสัญลักษณ์แห่งความมั่งคั่ง ร่ำรวย

อันนำไปสู่เรื่องราว เล่าขานทั้งที่ดีและไม่ดีมากมาย

 

อย่างที่บอก “เรือสำราญ” ที่เป็นสัญลักษณ์ความร่ำรวย ไม่ใช่เมืองไทยเท่านั้นที่พูดถึง หากแต่เป็น “เรื่องเล่าของโลก” ด้วย

และตอนนี้ยังไปเกี่ยวพันกับสงครามรัสเซีย-ยูเครนอีก

เกี่ยวอย่างไรพลิกไปอ่านคอลัมน์โลกทรรศน์ของ “อุกฤษฏ์ ปัทมานันท์” ที่หน้า 88

จะได้สัมผัสเรื่อง “คณาธิปไตยรัสเซีย” ที่สงครามได้เผยให้เห็นความร่ำรวยของคนเหล่านี้ อย่างเหลือเชื่อในรัสเซีย

และคณาธิปไตยนี้ล้วนเป็นเหล่ามิตรสหายผู้มั่งคั่งของประธานาธิบดีปูตินแห่งรัสเซีย

ซึ่งรายงานจากฝ่ายตะวันตกชี้ว่า รัสเซียมีอภิมหาเศรษฐีมากกว่า 120 ราย ที่ตกเป็นเป้าหมายจะถูกคว่ำบาตรและอายัดทรัพย์ เนื่องจากถูกมองเป็นฐานสนับสนุนอำนาจของประธานาธิบดีปูตินในการทำสงครามรุกรานประเทศอื่น

โดยทรัพย์สินจำนวนมหาศาลที่อยู่ในสหรัฐและชาติตะวันตกที่ถูกยึดอายัดไว้นั้น มีหลายรูปแบบ ทั้งธุรกิจ อสังหาริมทรัพย์ ฯลฯ

น่าสังเกตว่าในจำนวนนั้นมีเรือยอชต์ที่แสนจะหรูหราอยู่ด้วยจำนวนมากที่จอดอยู่หลายแห่งนอกรัสเซีย

อาทิ เรือยอชต์ Dilbar ที่ยึดได้ที่เมืองฮัมบูร์ก เยอรมนี ของ Alisher Usmanov มูลค่า 450 ล้านปอนด์ ยาว 511 ฟุต ยาวที่สุดในโลก มีสระว่ายน้ำใหญ่ที่สุดในโลก ในเรือมีลูกเรือทั้งหมด 84 คน สามารถต้อนรับแขกได้ 40 คน

หรือเรือยอชต์ Amore Vero ของอภิมหาเศรษฐี Igor Sechin ผู้เป็นเจ้าของบริษัทพลังงาน Rosneft มูลค่า 90 ล้านปอนด์ ความยาวเรือ 281 ฟุต มีลูกเรือ 28 คน สามารถต้อนรับแขกได้ 14 คน และยังมีที่จอดเครื่องบินเฮลิคอปเตอร์ได้อีก 2 ลำ

 

นี่คือเรื่องอันเกี่ยวข้องกับ “เรือ”

ที่ได้กลายเป็นเรื่องเล่าแห่งชาติและแห่งโลก

อันชวนให้ติดตาม

ติดตามเช่นเดียวกับภาพ “ผู้อพยพหนีภัยสงคราม” ที่ยูเครน

หรือแม้แต่ที่ “ไทยแลนด์” นี่

แม้จะอยู่ไกล แต่ชาวบ้านตาดำๆ ต้องเผชิญกับปัญหาน้ำมันแพง ของแพง

หนีผลกระทบไม่พ้น •