ขอแสดงความนับถือ/[email protected]

คอลัมน์ มองบ้านมองเมือง โดย ปริญญา ตรีน้อยใส

แสดงความเป็นห่วงไว้ในมติชนสุดสัปดาห์ ฉบับวันที่ 28 เมษายน 2560

กรณี คำสั่งการควบคุม การค้าของเก่า ของกรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย

ที่ได้ขยายความ การค้าของเก่า ไม่ได้หมายแค่ โบราณวัตถุ เพชรพลอย อัญมณี รถยนต์ เท่านั้น

หากหมายรวมถึง ไม้เรือนเก่า ขวด เศษเหล็ก และกระดาษด้วย

ผู้ที่จะดำเนินการเกี่ยวกับของเก่า ต้องขอ “ใบอนุญาต”

ในมุมมองของ ปริญญา ตรีน้อยใส เห็นว่า ประกาศฉบับนี้ อาจทำให้คนไทยเกือบทั้งประเทศเดือดร้อน

ตั้งแต่ แม่บ้านอธิบดีกรมการปกครอง สาวใช้ประจำจวนผู้ว่าราชการ แม่บ้านหรือคนในครอบครัวข้าราชการ ทุกกระทรวง

พนักงานประจำอาคาร ผู้ใช้อาคาร รวมไปถึง เจ้าของอาคาร สำนักงาน ศูนย์การค้า โรงพยาบาล โรงเรียน โรงงาน และอื่นๆ

พนักงานรักษาความสะอาด พนักงานจัดเก็บขยะ รวมทั้งพนักงานประจำรถขยะ ซาเล้ง พ่อค้าของเก่า ร้านค้ารวมขยะ ไปจนถึงบริษัทเล็กๆ ที่ทำธุรกิจขยะทั่วบ้านทั่วเมือง

มีสิทธิทำผิดกฎหมายทั้งสิ้น

เพราะไม่มีใบอนุญาตจากผู้มีอำนาจ

การจัดการขยะแบบ “ไทย-ไทย” จะอลหม่าน เพราะไม่มีใครจะเก็บขยะไปขายเพื่อรีไซเคิลอีก

วันที่ 2 มิถุนายน 2560

มีคำชี้แจงจากกรมการปกครอง ต่อกรณีดังกล่าว

ดังนี้

ตามกฎหมายว่าด้วยการควบคุมการค้าของเก่า

เรียกบุคคลผู้ประกอบอาชีพค้าของเก่าว่า “ผู้ค้าของเก่า”

และกำหนดให้ ผู้ค้าของเก่า มีหน้าที่ต้องแสดงนามของตน และคำว่าผู้ค้าของเก่าไว้ ณ ที่ทำการค้าของตนพร้อมทั้งใบอนุญาต

ดังนั้น กฎหมายว่าด้วยการควบคุมการค้าของเก่า จึงไม่ได้มีเจตนาที่จะบังคับแก่บุคคลทั่วไป ซึ่งไม่เป็นผู้ประกอบอาชีพค้าของเก่า

รัฐจะควบคุมและกำกับดูแลการค้าของเก่าสำหรับผู้ประกอบอาชีพค้าของเก่า ที่เป็นบุคคลธรรมดา หรือนิติบุคคล ที่มีสถานที่ทำการค้า

ซึ่งผู้ประกอบอาชีพค้าของเก่าที่ต้องได้รับอนุญาตตามกฎหมาย ให้ประกอบอาชีพค้าของเก่าดังนี้

1) ของเก่าประเภทโบราณวัตถุ หรือศิลปวัตถุตามกฎหมาย ว่าด้วยโบราณสถาน โบราณวัตถุ ศิลปวัตถุ และพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ

2) ของเก่าประเภทเพชร พลอย ทอง นาก เงินหรืออัญมณี

3) ของเก่าประเภทรถยนต์ ตามกฎหมายว่าด้วยรถยนต์

4) ของเก่าประเภทอื่นๆ เช่น โทรศัพท์เคลื่อนที่ กระดาษ เศษเหล็ก ขวด สเตนเลส กระสอบ คอมพิวเตอร์ กล้องถ่ายรูป เครื่องดนตรี เครื่องเสียง เครื่องไฟฟ้า ไม้เรือนเก่า เครื่องหนัง เครื่องใช้สำนักงาน นาฬิกา รถจักรยานยนต์ ชิ้นส่วนอะไหล่รถยนต์และจักรยานยนต์ ยางรถยนต์ กระทะล้อรถยนต์ แสตมป์ ธนบัตร เฟอร์นิเจอร์ ถัง ของหลุดจำนำ จักรเย็บผ้า เครื่องจักรเก่า พระเครื่อง พลาสติก เป็นต้น

จึงเรียนมาเพื่อทราบ

ขอแสดงความนับถือ

นายชำนาญวิทย์ เตรัตน์

รองอธิบดี ปฏิบัติหน้าที่ราชการแทน

อธิบดีกรมการปกครอง

สิ่งที่ ปริญญา ตรีน้อยใส ห่วงก็คือ ในขณะที่ภาครัฐรับมือกำจัดขยะไม่ไหว

คนตัวเล็กตัวน้อย ที่มีรายได้หลักหรือเสริมจากการเก็บขยะขาย ซึ่งช่วยบรรเทาปัญหากำจัดขยะในแต่ละวันอย่างมหาศาลนั้น

อาจจะกลายเป็น “คนทำผิดกฎหมาย” ไปอย่างไม่รู้ตัว

หรือแม้รู้ ก็คงยุ่งยากกับการต้องไปขออนุญาต

ทำให้กลไกกำจัดขยะแบบไทย-ไทย โดยคนตัวเล็กตัวน้อย หายไป ภาระปัญหาก็ตกหนักกับภาครัฐอีก

และเราอาจต้องเผชิญกับดราม่าในสังคมอีกเรื่อง เมื่อเฒ่าเก็บขยะไปขายหาเงินเลี้ยงชีพ อาจต้องถูกจับดำเนินคดี เพราะไม่มีใบอนุญาต

อย่างไรก็ตาม เมื่อกรมการปกครองยืนยันว่าจะจำกัดวงเฉพาะผู้ประกอบอาชีพค้าของเก่าที่มี “สถานที่ทำการค้า” เท่านั้น จึงจะต้องมีใบอนุญาต

ก็คงทำให้ ปริญญา ตรีน้อยใส รวมถึงคนตัวเล็กตัวน้อย สบายใจขึ้น

แม้ลึก-ลึก ก็คงอดห่วงไม่ได้ เพราะบทที่ฝ่ายบ้านเมืองจะเอาเรื่องขึ้นมา

อาจตีความแบบทื่อๆ เหวี่ยงแห

ซึ่งดูตามคำสั่งแล้ว หากไม่รู้เจตนารมณ์ที่กรมการปกครองบอกมา คนตัวเล็กตัวน้อยมีโอกาสซวยไม่น้อย