เรายังไม่รู้ว่า ประชามติ วันที่ 7 สิงหาคม
ผลจะออกมาอย่างไร
ซึ่งไม่ว่า รัฐธรรมนูญจะผ่าน หรือไม่ผ่าน
เส้นทางไปสู่ “ประชาธิปไตย” ของไทย ก็ยังอีกยาวไกล
ไกล จนไม่รู้ว่า จะไปถึงหรือไม่

ตรงกันข้าม–แลโลก ผ่าน “หนังสือ”
เราก็ได้แต่ “ทึ่ง” ว่า ทำไมบางประเทศ ในโลกใบเดียวกันนี้
ไม่ใช่ แค่ประชาธิปไตย เท่านั้น
ในเรื่องอื่นๆ เขาก็ไปไกลลิบลับแล้ว
ดูอย่างประเทศนี้

“สวีเดน” ได้รับการขนานนามว่า “The most cash-free society on the planet”
โดยได้ประกาศนโยบายยกเลิกการใช้เงินสดในการทำการค้าหรือธุรกรรมต่างๆ
เพื่อปฏิวัติการจับจ่ายใช้สอยให้กลายเป็นเงินอิเล็กทรอนิกส์ทั้งหมด ตั้งแต่ปี 2554
โดยเปลี่ยนระบบการชำระเงินจากเงินสดเป็นการใช้ผ่านบัตรเครดิต บัตรเดบิต อินเตอร์เน็ตแบงกิ้ง และแอพพลิเคชั่นบนสมาร์ตโฟน

รัฐบาลสวีเดนเปิดตัวแอพพลิเคชั่นชื่อ “Swish Payment” อย่างเป็นทางการตั้งแต่ปี 2554 เพื่อส่งเสริมการทำธุรกรรมทางการเงินได้สะดวกสบายยิ่งขึ้น
นับตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา ผู้ประกอบการร้านค้ารายย่อยต่างๆ ไม่ว่าจะเป็น ร้านขายหนังสือพิมพ์ ร้านค้าสะดวกซื้อ และร้านขายโทรศัพท์มือถือ เริ่มหันมาใช้การชำระเงินผ่านช่องทางดังกล่าวมากขึ้น
รวมถึงระบบขนส่งมวลชนอย่างรถประจำทางต่างๆ

หรือแม้แต่ในโบสถ์บางแห่งก็หันมารับเงินบริจาคแบบดิจิตอลเช่นเดียวกัน
การทำธุรกรรมด้วยเงินสด เป็นหนึ่งสาเหตุหลักของการก่ออาชญากรรม และธุรกิจใต้ดินทั้งหลายที่ต้องใช้เงินสดเพื่อไม่ให้เกิดหลักฐาน
หากมีการเลิกใช้เงินสด รัฐบาลเชื่อว่า จะช่วยบรรเทาปัญหาเหล่านี้ได้มาก

“นิกลัส อาร์วิดส์สัน” (Niklas Arvidsson) นักวิจัยอุตสาหกรรมและการจัดการแห่งสถาบันเทคโนโลยีแห่งกรุงสตอกโฮม KTH ระบุว่า มากกว่า 4 ใน 5 ของการจับจ่ายในสวีเดนใช้ระบบชำระเงินอิเล็กทรอนิกส์
และกำลังจะกลายเป็น 100% ในอีก 5 ปีข้างหน้า

โดยธนาคารและห้างร้านต่างๆ ได้ลงทุนอย่างจริงจังกับระบบการชำระเงินผ่านบัตรตั้งแต่ปี 2533
“การใช้เงินสดในสวีเดนจะค่อยๆ ลดลงจนกระทั่งไม่มีเหลือ
อีกทั้งธนาคารในประเทศจะทยอยปิดบริการตู้ ATM
ยิ่งกว่านั้น ใครก็ตามที่ยังคงมีธนบัตรจำนวนมากไว้ในครอบครองอาจถือว่าผิดกฎหมายได้

เดอะ การ์เดียน รายงานว่า ธนาคารชาติของสวีเดน (Riksbank) เปิดเผยข้อมูลว่า ในปีที่ผ่านมาการทำธุรกรรมเงินสดขยายตัวน้อยมากไม่ถึง 2% ของมูลค่าของการชำระเงินทั้งหมด

ขณะที่นักวิเคราะห์บางกลุ่มมองว่า การทำธุรกรรมเงินสดอาจลดเหลือเพียง 0.5% ในปี 2563
และที่น่าสนใจ คือ สาขาของธนาคารในสวีเดนกว่า 900 แห่ง จากทั้งหมด 1,600 แห่ง ไม่รับฝากเงินสด
แต่บทบาทของสาขาธนาคารจะไปให้บริการด้านที่ปรึกษาและบริการทางการเงินอื่นๆ
พร้อมกันนี้ก็ได้มีการยกเลิกตู้ ATM ในหลายพื้นที่ชนบทช่วงหลายปีที่ผ่านมา

ทึ่ง อย่างที่ว่าหรือไม่
และไกล จากที่เรายืน หรือเปล่า
เพียงแต่น่ายินดี เล็กน้อย
เพราะ “เนื้อหา” ดีๆ เหล่านี้ มาอยู่ในมือของผู้อ่าน “มติชนสุดสัปดาห์” ฉบับนี้แล้ว

เราเพิ่มหน้าพิเศษ อีก 16 หน้า เพื่อทำฉบับพิเศษ “Xคลูซีฟ มติชนสุดสัปดาห์” กำนัลผู้อ่าน
โดยฉบับ “ประเดิม” เราหยิบเอาเรื่อง “พร้อมเพย์ ภูมิทัศน์เศรษฐกิจใหม่” มานำเสนออย่างลึกและรอบด้าน
ทำไมถึงต้องมีฉบับพิเศษ พลิกอ่านคำตอบในคอลัมน์ “ของดีมีอยู่” ของ ฐากูร บุนปาน โดยพลัน

อนึ่ง เพื่อความเป็นธรรม
ต้องบันทึกไว้ด้วยว่า แม้ ประชาธิปไตยจะล่าช้า
แต่ “พร้อมเพย์” ตั้งไข่ โดยรัฐบาล พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา
โปรดทราบ