ฟ้า พูลวรลักษณ์ : หนังสือเรียนสำหรับเด็ก (136) : ก้มหน้าก้มตาเล่นมือถือ

ฟ้า พูลวรลักษณ์

ปัญหาสำคัญของโลกเราทุกวันนี้คือ

มนุษย์กำลังกลายเป็นส่วนหนึ่งของอินเตอร์เน็ต

อินเตอร์เน็ตกำลังกลายเป็นส่วนหนึ่งของมนุษย์

มันเป็นอะไรที่เห็นต่อหน้าชัดเจน และมีผลกว้างใหญ่ แผ่ลามออกไปทุกตรอกซอย ทุกซอกมุม กระทบทุกชีวิต ที่จริงมันมีทั้งผลดีและร้าย หากเราจะจับผิดมัน มีให้พูดเช้าถึงเย็น แต่เราก็ไม่อาจลืมข้อดีของมัน ซึ่งมีมากมายมหาศาลด้วยเช่นกัน

แต่จิตของมนุษย์เหมือนห้องนอนหนึ่งห้อง มันอยู่ได้คนเดียว

ในทุกขณะจิต เราจึงมีหนึ่งสภาวะ หนึ่งจิต

ข้อเสีย ที่เห็นชัดเจนข้อแรกคือ มนุษย์แต่ละคน จิตมักจะหายไป คือมีอาการใจลอย ไม่อยู่ตรงนั้นแล้ว ถูกครอบงำ ภาพที่เห็นชัดเจนคือ คนมากมายที่เดินไปเล่นมือถือไป แม้ในขณะกำลังกิน หรือกำลังเดินข้ามถนน หรือจะนั่งอยู่ตรงไหนก็ตาม บุคคลผู้นั้น ในห้องจิต ไม่มีใครอยู่ ว่างเปล่า

เมื่อวานนี้ ในรถไฟฟ้า ฉันเห็นชายชราคนหนึ่งขึ้นรถไฟ เขาเป็นคนป่วย เห็นได้ชัดในท่าทางการเดินของเขา หน้าตาก็ซีดเซียว แต่ไม่มีใครลุกให้เขานั่งเลย ไม่ว่าเขาจะเดินไปตรงไหน

ไม่ใช่เพราะคนไทยเราทุกวันนี้ไร้น้ำใจถึงขนาดนี้

แต่เพราะทุกคน กำลังก้มหน้าเล่นมือถือ คำว่าทุกคน ฉันหมายถึงทุกคนจริงๆ เป็นภาพที่น่าตื่นตะลึง ชายชราผมขาว หน้าซีด มีอาการเหมือนจะเป็นลม เดินไปเรื่อย และทุกที่นั่งมีคนนั่งอยู่ ส่วนใหญ่เป็นหนุ่มสาว และทุกคนก้มหน้าเล่นมือถือ

ไม่มีแม้แต่คนเดียวที่เงยหน้าขึ้นมามอง

อาการแบบนี้เอง ที่ฉันเรียกว่าห้องว่างเปล่า มันแผ่ลามไปรอบ เหมือนเงาตามตัว กับความก้าวหน้าของอินเตอร์เน็ต หรือที่เราพูดอยู่เรื่อยว่า ยิ่งเรา connected กันมากเท่าไร เราก็ยิ่งมองไม่เห็นคนรอบตัวเท่านั้น มันทำให้ ขณะนี้ ตัวเอง ที่นี้ สูญหายไป

ห้องนอนไม่มีใครอยู่

แต่ที่เล่ามาทั้งหมดนี้ ยังเป็นแค่เริ่มต้น เพราะอนาคตอันใกล้ ความสัมพันธ์ของมนุษย์กับอินเตอร์เน็ต คงมีแต่จะเพิ่มขึ้น อีกเป็นร้อยเท่าพันเท่า ข้อดีและข้อเสีย จะเพิ่มขึ้นตาม ถึงวันนั้น มนุษย์คงใกล้ที่จะเป็นยอดมนุษย์ หากแต่ร่างกายจะยิ่งกลายเป็นห้องที่ว่างเปล่า เราจะกลายเป็นยอดมนุษย์ ที่น้ำลายไหลยืด

ฉันมีเพื่อนที่ไม่ใช้เทคโนโลยีสมัยใหม่เลย ไม่ใช้สมาร์ตโฟน ไม่มีบัตรเครดิต ไม่ใช้แม้แต่บัตร ATM ไม่ยอมนั่งรถไฟฟ้า เพราะกลัวหลง ไม่ใช้คอมพิวเตอร์

ทำไปทำมา เขากลายเป็นคนไม่ไปไหน เพราะไปไม่เป็น และเกิดจากความกลัว

ที่น่าประหลาดคือเขาคล้ายพวกกลุ่มคนที่ลุ่มหลงในคอมพิวเตอร์ ที่วันๆ ก็ไม่ไปไหนเหมือนกัน เพราะไม่อยากห่างจากหน้าจอคอมพิวเตอร์ ไม่ไปเพราะโลกของเขาอยู่ในไซเบอร์สเปซ

ที่น่าประหลาดคือคนสองกลุ่มนี้ตรงข้ามกัน แต่กลับมีพฤติกรรมที่คล้ายคลึงกัน

นี่เองที่เรียกว่าสิ่งสุดโต่ง จะคล้ายคลึงกัน

ฉันถามตัวเองว่า ฉันเป็นตำรวจสืบสวนได้ไหม

คำตอบคือ ไม่ได้

เพราะชีวิตของฉันไม่อาจคลุกอยู่กับอาชญากร ฆาตกร ศพ

ในชีวิตจริง ฉันเคยเจอฆาตกรเพียงคนสองคน

คนหนึ่งเจอในรถเมล์ นั่งไม่ไกลจากตัวฉัน แต่ฉันรู้ได้ว่าคนคนนี้คือฆาตกร เขาเคยฆ่าคนมาแล้ว ความรู้สึกเหมือนเจอผี มันน่ากลัวมาก จำได้ไม่รู้ลืม

อีกคนเจอที่ป้ายรถเมล์ ฉันคุยกับเขาสองสามประโยค เพียงถามทาง แต่ฉันสัมผัสได้ถึงความน่ากลัว นี้เป็นเพียงการเฉียดผ่านเท่านั้น มันก็กลายเป็นฝันร้าย

ชีวิตที่ต้องคลุกคลีกับสิ่งมีชีวิตเหล่านี้ เกินกว่าที่ฉันจะทำได้

ข้อดีของผู้ก่อร้ายคือ คนเหล่านี้รุ่มร้อนข้างในเหลือเกิน พวกเขาจะอายุไม่ยืน ข้อเสียคือ ก่อนที่พวกเขาจะตาย พวกเขาก็นำพาความตายมาสู่คนอื่นด้วย ไม่รู้กี่คน

ฆาตกรเหล่านี้ก็เช่นกัน พวกเขามีอายุสั้น

มนุษย์ จริงๆ แล้วมีเพียงสามทางเลือก

๑ เป็นเสือ หรือคนที่ดุร้าย ข้อดีของเสือคือมีจำนวนประชากรได้ไม่มากนัก เพราะอายุสั้น และฆ่ากันเองตายไปเกือบหมด แต่เสือไม่สร้างสรรค์ พวกเขาใช้น้ำมัน แต่ขุดน้ำมันไม่เป็น ขับเครื่องบินเป็น แต่ออกแบบเครื่องบินไม่เป็น เราจะมีโลกที่มีประชากรเบาบาง แต่ล้าหลัง

๒ เป็นกวาง กวางจะรักสงบ แต่ออกลูกหลานเต็มไปหมด และทำลายสภาพแวดล้อม ด้วยการกินหญ้าหมดทุ่ง กินใบไม้หมดป่า หากมนุษย์เป็นกวาง เราจะรักสงบ แต่เราจะทำลายโลกและตัวเอง ดับสูญไปกับความอดอยาก

๓ เป็นผู้เดินทางออกอวกาศ ดวงดาวเหล่านั้น ไม่น่าสนใจ แต่การเดินทางนั้นน่าสนใจ เพราะมันบังคับให้มนุษย์มีวินัย เข้มแข็ง ฉลาด แหลมคม จิตของคนออกอวกาศ ไม่ธรรมดา มิติต้องเหนือชั้น ไม่เช่นนั้นก็ออกไม่ได้ ออกได้ ก็ไปไม่ไกล ผิดพลาดนิดเดียว ก็เบี่ยงเบน หลงทาง

บนโลกนี้ ที่จริงเรามีคนทั้งสามแบบ ผสมกัน

คำถามคือ ใครจะมีมากกว่า

ฉันเจอคนที่มีจิตใจลึกซึ้ง แหลมคม จิตที่มีวินัยสูงล้ำ ฉลาดอย่างที่ฉันตามไม่ทัน

หรือคนหยาบช้า ไร้เหตุผล

คนที่อยู่ไปวันๆ ใช้ชีวิตแบบกวาง

ฉันไม่รู้ว่า ฉันจะถูกเสือกินเมื่อไร หรือจะพบตัวเองอยู่ในโลกที่ถูกฝูงกวางทำลายเสียก่อน

แต่เมื่อมีชีวิต ฉันก็ต้องทำตัวให้ดีที่สุด และต้องต่อสู้เพื่อความอยู่รอด

การต่อสู้เพื่อความอยู่รอดเป็นแก่นของชีวิต หากไม่มีสิ่งนี้ ชีวิตก็ไม่มีความหมาย