หลักศิลากลางน้ำเชี่ยว | มุกดา สุวรรณชาติ

103 ชีวิต ในอุ้งมือมัจจุราช

โกง…ผิดพลาด…ไม่ควบคุม?

เมื่อคอนกรีตสี่หมื่นตันถล่มลงกองกับพื้นดิน ฝุ่นควันหนาทึบ ก็ฟุ้งกระจายปกคลุมไปทั่วทั้งบริเวณ ท่ามกลางเสียงหวีดร้องของผู้พบเห็นทั้งระยะใกล้และไกล

ชะตากรรมคนงาน 103 คนเข้าสู่วิกฤตในซากตึกนั้น

จากนั้นก็รู้ว่ามีคนเสียชีวิต 15 คน บาดเจ็บ 9 คน และจำนวนตาย-เจ็บก็เพิ่มขึ้นเรื่อยๆ

ผู้คนต่างภาวนาเอาใจช่วยแม้ความหวังของผู้ที่เหลือในซากตึกนั้น จะมีไม่มาก

ฉากธุรกิจ และเทคนิค

China Railway Group ไม่ใช่บริษัทเล็กๆ มีห้องปฏิบัติการระดับชาติ 3 แห่ง ได้แก่ ห้องปฏิบัติการวิศวกรรมแห่งชาติสำหรับการก่อสร้างรถไฟความเร็วสูง, เทคโนโลยีการเจาะอุโมงค์ และความมั่นคงและความปลอดภัยของโครงสร้างสะพาน

เมื่อมาร่วมกับอิตาเลียนไทย เปิด บจ.กิจการร่วมค้า ITD – CREC No.10 (ประเทศไทย) ก็ได้งานใหญ่หลายงาน เช่น โครงการรถไฟความเร็วสูงไทย-จีน ช่วงหนึ่งมูลค่างาน 9,348.99 ล้านบาท

เมื่อประกาศว่าเอาเทคโนโลยีก่อสร้างขั้นสูง สมัยใหม่มาใช้ในการสร้างอาคารสูงพิเศษ จึงดูน่าเชื่อถือ เช่น โครงสร้าง “แกนกลางรับแรง + พื้นไร้คาน” ช่วยเพิ่มความแข็งแรงและความยืดหยุ่นของอาคารต่อแรงลมและแรงแผ่นดินไหว

เทคนิคแบบสไลด์ ใช้อุปกรณ์เลื่อนแบบหล่อขึ้นทีละ 1.2 เมตร ควบคุมความหนาของคอนกรีตไม่เกิน 25 ซ.ม. และรักษาความแม่นยำในแนวนอนให้ไม่คลาดเคลื่อนเกิน 1 ซ.ม.

การติดตั้งแบบยก เพื่อสร้างพื้นไร้คานให้ได้ผิวเรียบและแข็งแรง ติดตั้งและรื้อถอนได้รวดเร็ว

ระบบภายในและความแม่นยำก่อสร้างระดับมิลลิเมตร ส่งผลให้เกิดโครงสร้างภายในที่เรียบร้อยและมีประสิทธิภาพในการใช้งานระยะยาว ฯลฯ

ฉากชีวิตก่อนตึกถล่ม

ชีวิตของคนงานไม่ได้วัดด้วยมูลค่าเงินค่าจ้าง เพราะถึงอย่างไรพวกเขาก็ได้ค่าจ้าง 10,000-20,000 บาทต่อเดือนเท่านั้น แต่ทุกคนมีภาระ มีความจำเป็นที่ต้องทำงาน แม้จะต้องเสี่ยงบ้าง

12.30 น. วันที่ 28 มีนาคม 2568 “หยุดงานก่อน มา มา กินข้าวด้วยกันเถอะช่าง” เดช หันไปชวนช่างเดินสายไฟสามสี่คนที่วางมือจากงาน หยิบปิ่นโตบ้าง ถุงข้าวถุงแกงที่ซื้อติดมาจากที่พักบ้าง

ช่างไฟหันไปทำไม้ทำมือชวนคนงานหญิงชายชาวพม่าสี่ห้าคน พวกเขายิ้มให้ เป็นทีว่าพวกเขาจะนั่งกินต่างหาก ไม่มาร่วมวง

“หวังว่าเราคงจะได้ทำกันอีกหลายเดือน ลูกสามคนเรียนมัธยม คนโตเรียน ป.ตรีกำลังจะจบ ภาระทั้งนั้น” เพ็ญเมียช่างเดชพูดขณะยกอาหารออกมาวาง

“ผมก็หนักเหมือนกัน ลูกสองคน พ่อเป็นมะเร็ง แม่ทำงานไม่ได้ต้องดูพ่อ พี่สาวก็เป็นกรรมกรก่อสร้างอยู่แถวบ้าน หาเช้ากินค่ำ ช่วยอะไรไม่ได้ เมียผมเพิ่งมาทำที่นี่ได้ห้าหกวัน ลูกปิดเทอมก็เลยฝากไว้กับยาย”

“หลายคนมาทั้งครอบครัว พ่อแม่มีลูกโตแล้วมาช่วยหาเงิน ทิ้งคนแก่ไว้ทางบ้าน เอาพี่น้องญาติๆ มากัน ทำนาปีนี้ไม่คุ้มค่าปุ๋ยค่ายา แค่พอกินยังยาก” ดำรงเล่า

“เมื่อวานผมเจอเด็ก ปวส.มาฝึกงานกันสองคน ผมถามเขาบอกว่าจะจบแล้ว ช่วงนี้รับคนใหม่เข้ามาหลายคน เห็นเขาว่าทีมช่างไฟเดิมถอนตัวไป” วันชัยลูกน้องดำรงเล่าบ้าง

“ผมก็มีหนี้ พอแต่งงานก็กู้ ธ.ก.ส.มาลงทุนปลูกมะละกอฮอลแลนด์ ปีแรกก็พอได้กำไร ส่ง ธ.ก.ส.ได้ทั้งต้นทั้งดอก เมียก็โลภมากเลยกู้มาปลูกอีกสี่ไร่ คราวนี้เจอโควิด เอามะละกอมาส่งตลาดไทไม่ได้ เลยเป็นหนี้หัวโตอยู่นี่” วันชัยเล่าขำๆ แต่ปนด้วยความทุกข์

“พวกน้องๆ พม่าก็จากบ้านมาไกลกว่าเรา สู้ๆ กันนะให้หมดหนี้หมดสิน” ช่างเดชหันไปมองกลุ่มคนงานต่างด้าวที่กินข้าวกันอย่างรวดเร็ว ไม่โอ้เอ้ เสร็จแล้วก็นั่งคุยโทรศัพท์ บ้างก็ถ่ายรูปส่งให้คนรักและครอบครัว บางคนนอนพักเอาแรง

จังหวะนั้นก็รู้สึกเวียนหัววูบ เขาเงยหน้าขึ้นมอง พื้นชั้นบน “วิศวกรบอกว่านี่เป็นตึกที่ออกแบบไร้คาน” พูดยังไม่ทันขาดคำ ก็ต้องตกใจเพราะมีเศษปูนร่วงลงมา ทันใดนั้นตึกทั้งหลังก็ไหวโยกเบาๆ

”หนีเร็ว ตึกกำลังจะถล่ม” ช่างเดชตะโกนสุดเสียง ทุกคนพุ่งไปที่บันไดหนีไฟ เดชคิดถึงพ่อแม่ คิดถึงลูกๆ ดำรงคิดถึงเมียที่อยู่ชั้นล่างจะหนีทันไหม ลูกๆ ทางบ้าน คนงานพม่าคิดถึงครอบครัวที่จากมา ชาตินี้อาจจะไม่ได้พบกันแล้ว

ด้วยสัญชาตญาณแห่งการหนีความตาย ทุกคนวิ่งลงมาได้อีก 3 ชั้นอย่างรวดเร็ว แต่ยังห่างไกลทางออกมากนัก

เสียงลั่นครืนปานฟ้าผ่าดังจากข้างบน ไล่ลงมา

ชั่วเสี้ยววินาทีต่อมาพื้นคอนกรีตแผ่นหนาขนาดมหึมาก็ร่วงลงมาถล่มใส่ทางหนีไฟที่ทุกคนกำลังวิ่งหนีความตายสุดชีวิต ไม่มีใครได้จับมือกัน

แม้เป็นคนจนก็ยังอยากสูดลมหายใจต่อไป คนหนุ่มสาวที่เป็นแกนหลักของครอบครัวถ้าตายจาก…ก็เหมือนครอบครัวพังทลาย

มาตรฐานการก่อสร้าง

การตรวจสอบ คุมงาน

มีมากน้อยแค่ไหน?

บริษัทบอกว่า…โครงการนี้จึงได้รับความสนใจจากรัฐบาลไทยในหลายมิติ ทั้งด้านความคืบหน้า ความปลอดภัย และมาตรฐานงานวิศวกรรม โดยผู้บริหารระดับสูงของหน่วยงานได้ลงพื้นที่ตรวจเยี่ยมหลายครั้ง พร้อมแสดงความพึงพอใจในคุณภาพของงานก่อสร้าง

ความสำเร็จของบริษัทเรื่องความปลอดภัยและคุณภาพเป็นระดับมาตรฐานจีนในสากล โครงการนี้ให้ความสำคัญสูงสุดกับความปลอดภัยและคุณภาพ โดยมีมาตรการเข้มงวด อบรมพนักงานครอบคลุม 100% ทั้งด้านความปลอดภัย สิ่งแวดล้อม และคุณภาพ โดยเฉพาะช่วงเริ่มงาน หลังวันหยุด และเปลี่ยนกะ

อบรมเฉพาะทาง สำหรับเจ้าหน้าที่ควบคุมงานและผู้ปฏิบัติงานพิเศษ เพื่อป้องกันการทำงานโดยไม่มีใบอนุญาต

ตรวจสอบประจำวัน เพื่อให้เป็นไปตามมาตรฐานไทย มาตรฐานระดับชาติของจีน และมาตรฐานอุตสาหกรรมระหว่างประเทศ

แต่การควบคุมการก่อสร้างจริงๆ เป็นอย่างไร ต้องถามผู้รับผิดชอบ คือ บริษัท พี เอ็น ซิงค์โครไนซ์ จำกัด ทุนจดทะเบียน 8,000,000 บาท บริษัท ว.และสหายคอนซัลแตนตส์ จำกัด ทุนจดทะเบียน 4,000,000 บาท บริษัท เคพี คอนซัลแทนส์ แอนด์ แมเนจเม้นท์ จำกัด ทุนจดทะเบียน 2,000,000 บาท มีการขยายระยะเวลาก่อสร้างอีก 155 วัน ทําให้ครบกําหนดสัญญาในวันที่ 3 มิถุนายน 2567 ค่าคุมงานรวมเป็นจํานวนเงินทั้งสิ้น 84,371,916 บาท (เดือนละประมาณ 2 ล้านบาท)

การคุมงานใช้คนกี่คนต่อวัน? กระจายคนอย่างไร ใครเคยมาตรวจรายงานการควบคุมงานบ้าง ผู้คุมงานเห็นปัญหาอะไรบ้าง?

แน่นอนว่าตึกสร้างไม่เสร็จตามสัญญา จะมีการปรับผู้ก่อสร้างเท่าไรไม่รู้

แต่ตึกพังแล้วคงไม่ต้องเสียค่าปรับรายวัน

ตอนนี้ประชาชนไม่เชื่อระบบตรวจสอบ ระบบควบคุม ทั้งการก่อสร้าง การผลิต

และที่สำคัญคือการบังคับใช้กฎหมาย รัฐบาลต้องรีบแก้ไข

ถ้ารัฐบาลด่วนทำเรื่องกาสิโนและพนันออนไลน์ คนก็ไม่เชื่อว่าจะควบคุมผลด้านลบได้ นั่นก็เท่ากับยอมเปิดหน้าให้ถูกต่อย เรื่องนี้ถึงไม่น็อกก็มีแผลแตก

ความเสียหายจากตึกถล่มครั้งนี้ใหญ่หลวงนัก

ภาพด้านลบของวงการก่อสร้างและประเทศไทยกระจายออกไปทั่ว ความเชื่อมั่นของผู้บริโภคถูกสั่นคลอน การขุดคุ้ยลุกลามไปถึงงบประมาณ การประมูล การออกแบบและการควบคุมงาน ประวัติของบริษัทที่เข้ามาก่อสร้างตึก

ลึกไปจนถึงคุณภาพของเหล็กและปูนซีเมนต์ว่าเป็นอย่างไร ใครเป็นผู้ผลิต ลามไปจนถึงขั้นเสนอให้ยกเลิกผลประโยชน์ด้าน BOI กับบริษัทผลิตเหล็ก

บทเรียนนี้แลกด้วยชีวิตคนจำนวนมากหลายเชื้อชาติ ต้องแก้ไขอย่างจริงจัง ส่วนผลกระทบต่อครอบครัวผู้เสียชีวิต การเยียวยาต้องรวดเร็ว ผู้เกี่ยวข้องในความผิดต้องชดใช้ และต้องลงโทษอย่างจริงจัง

สะดวก ฉับไว คุ้มค่า สมัครสมาชิกนิตยสารมติชนสุดสัปดาห์ได้ที่นี่https://t.co/KYFMEpsHWj

— MatichonWeekly มติชนสุดสัปดาห์ (@matichonweekly) July 27, 2022