คอลัมน์ประจำ

ว่าด้วยการหลอกลวง

ปริญญา ตรีน้อยใส
ที่มามติชนสุดสัปดาห์ ฉบับวันที่ 11 - 17 เมษายน 2568
คอลัมน์มองบ้านมองเมือง
ผู้เขียนปริญญา ตรีน้อยใส
เผยแพร่

หลายคนคงติดตามข่าวการปราบปราม แก๊งคอลเซ็นเตอร์ ที่มีฐานอยู่ริมชายแดนไทย ดำเนินการหลอกลวงผู้คนหลายชาติหลายภาษา

หลายคนคงลืมข่าว ดิไอคอนกรุ๊ป ที่เคยไวรัลทั่วบ้านทั่วเมืองเมื่อปีที่แล้ว ผลเสียหายจากการหลอกลวงผ่านธุรกิจขายตรงที่สร้างความเสียหายอย่างมาก

หลายคนคงจำไม่ได้เกี่ยวกับโครงการ ไอคอนซิตี้ ที่เป็นส่วนหนึ่งของการสร้างความน่าเชื่อถือ ในการหลอกลวง และยังไม่มีการก่อสร้างแต่อย่างใด ตามข่าวนั้น ที่ดินถูกยึดไว้เป็นหลักฐานแล้ว

ในตอนนั้น ในสื่อโซเชียล มีคนนำภาพจำลองอาคารสิ่งก่อสร้างของโครงการไอคอนซิตี้ มาเผยแพร่ ภาพอาคารและกลุ่มอาคารทันสมัย ที่ช่วยเสริมสร้างภาพลักษณ์ของธุรกิจอย่างมาก

แต่สำหรับผู้รู้หรือผู้ที่อยู่ในวงการสถาปัตยกรรม จะรู้ว่า ภาพที่นำเสนอนั้น บางภาพเป็นงานการออกแบบของสถาปนิกชื่อดังในต่างประเทศ บางภาพเป็นสถาปัตยกรรมที่สร้างในต่างประเทศ

เชื่อว่า ภาพที่นำเสนอนั้น ไม่ใช่ฝีมือของบรรดาบอสทั้งหลาย คงจะมาจากการว่าจ้างสถาปนิกให้ช่วยดำเนินการสร้างภาพจำลองให้

จึงกลายเป็นว่า เหนือฟ้ายังมีฟ้า หรือคนที่หลอกลวง ก็ถูกคนอื่นหลอกลวงได้เช่นกัน บรรดาบิ๊กบอสแห่งไอคอนกรุ๊ป จึงถูกสถาปนิกที่ได้รับการว่าจ้างให้ออกแบบโครงการไอคอนซิตี้ ใช้วิธีตัดต่อ แต่งเติมภาพอาคารต่างๆ ที่มีอยู่ในคลังภาพพินเทอเรส

แม้ว่าตอนนี้ คดีความยังไม่สิ้นสุด เลยไม่รู้ว่า บอสทั้งหลายจะได้รับการลงโทษอย่างใด แต่ที่แน่ๆ ถูกสถาปนิกหลอกไปเรียบร้อยแล้ว แค่ไม่รู้เป็นมูลค่ามากเท่าใด

ไม่รู้ว่า เมื่อคดีความถึงที่สุด จะมีโอกาสรู้จักสถาปนิกโรบินฮู้ด ที่ช่วยชาวบ้านที่ถูกหลอกลวง ช่วยแก้แค้นโดยการหลอกลวงบิ๊กบอสทั้งหลาย

อย่างไรก็ตาม ยังมีอีกหลายโครงการในบ้านเรา ทั้งที่สร้างแล้วและไม่ได้สร้าง ที่รูปแบบอาคารคล้ายเพียงบางส่วน หรือคล้ายทั้งอาคารในต่างประเทศ

ตามหลักการ การลอกเลียนแบบนั้น เป็นเรื่องต้องห้ามสำหรับสถาปนิก แต่สถาปนิกบางคนอ้างว่า เป็นการคิดคล้ายกัน หรืออ้างว่า เจ้าของอาคารให้ออกแบบตามรูปถ่ายอาคารที่ไปเห็นมาในต่างประเทศ ยิ่งในปัจจุบัน ความก้าวหน้าทางด้านเทคโนโลยีสารสนเทศ ทำให้สถาปนิกมีคลังภาพให้เลือกลอกแบบได้ง่าย

ซึ่งเป็นเรื่องที่กำลังเกิดขึ้น ในการคัดเลือกเข้าศึกษาทางด้านการออกแบบและสถาปัตยกรรม ที่ปัจจุบันใช้เพียงผลงานพอร์ตโฟลิโอ แทนการสอบภาคปฏิบัติแบบอะนาล็อก นักเรียนมัธยมเจนใหม่จึงใช้วิธีคัดลอก ดัดแปลง เติมแต่ง ภาพที่อยู่ในคลังข้อมูลส่ง แทนการสร้างสรรค์ หรือใช้ฝีมือตนเอง เหมือนนักเรียนรุ่นก่อน

รวมทั้งในชั้นเรียนวิชาออกแบบ อาจารย์สถาปัตย์ในยุคนี้ ต้องรู้ทันเอไอ มิเช่นนั้น นิสิตนักศึกษาที่ให้เอไอช่วยทำรายงาน ช่วยทำแบบแปลน หรือช่วยวาดภาพ ซึ่งส่วนใหญ่จะสวย ดูดี มากกว่าทำเอง แล้วได้คะแนน A ย่อมถูกเยาะเย้ยว่า เป็นอาจารย์ไร้เดียงสา

ความน่าสะพรึงกลัวนี้ จะมากขึ้นเมื่อนักเรียนและนักศึกษาที่ใช้วิธีการหลอกลวงอาจารย์ จนสำเร็จการศึกษา และออกไปประกอบวิชาชีพ

คงจะทำให้สังคมต่อไป เต็มไปด้วยการหลอกลวง •

 

มองบ้านมองเมือง | ปริญญา ตรีน้อยใส