โลกทรรศน์ | อุกฤษฏ์ ปัทมานันท์

เมื่อทรัมป์สั่งปิด

วอยซ์ ออฟ อเมริกา และเรดิโอ ฟรี เอเชีย

วอยซ์ ออฟ อเมริกา หรือ Voice of America ที่ใครๆ เรียกว่า วีโอเอ ส่วน เรดิโอ ฟรี เอเชีย หรือ Radio Free Asia ที่ใครๆ เรียกติดปากว่า วิทยุเสรีเอเชีย ในช่วงที่เขียนบทความนี้ น่าจะถูกประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ สั่งปิดไปแล้ว

ความจริงเรื่องนี้ไม่ใช่เรื่องน่าแปลกใจสำหรับคนอเมริกันและประชาคมโลกที่เฝ้าติดตามการบริหารงานของทรัมป์และทีมงานของเขา

เรื่องนี้แน่นอนว่าเกี่ยวข้องโดยตรงกับนโยบายอเมริกามาก่อน และนโยบายสร้างอเมริกากลับมายิ่งใหญ่อีกครั้ง ในแง่ของการเพิ่มประสิทธิภาพการทำงานของหน่วยงานภาครัฐของสหรัฐ อาจด้วยการปรับโครงสร้างการทำงาน การตัดลดงบประมาณสนับสนุนจากรัฐบาล รวมถึงการสั่งปิด ยุติบทบาทของหน่วยงานหรือองค์กรนั้นๆ

ล่าสุดเราได้เห็นข่าวการสั่งยุติบทบาทของกระทรวงศึกษาธิการ ที่ทรัมป์อ้างว่าเป็นหน่วยงานการศึกษาที่ล้มเหลวในการผลิตนักเรียน นักศึกษาให้เป็นไปตามเป้าหมายของหน่วยงานและของประเทศสหรัฐ

อย่างไรก็ตาม การสั่งปิดวีโอเอ และเรดิโอ ฟรี เอเชีย ก็มีคำถามมากมายที่ควรหาคำตอบว่า ทำไมทรัมป์จึงสั่งปิดหน่วยงานทั้งสอง

ทั้งนี้ เราอาจต้องย้อนกลับไปดูบทบาท หน้าที่และความจำเป็นของหน่วยงานทั้งสอง แล้วเราจะเห็นอีกหลายเรื่องที่เป็นข้อสงสัยกับนโยบายอเมริกามาก่อน และนโยบายสร้างอเมริกาให้กลับมายิ่งใหญ่อีกครั้ง

วีโอเอ

คําสั่งบริหาร (Executive Order) ลงนามโดยทรัมป์มีผลกระทบต่อพนักงานของวีโอเอราว 1,300 คน โดยพนักงานกลุ่มนี้จะถูก พักงาน แต่ยังได้รับเงินเดือนอยู่ วีโอเอเป็นสื่อของรัฐบาลสหรัฐเผยแพร่ข้อมูลทั้งภาษาอังกฤษและภาษาต่างประเทศ หนึ่งในนี้รวมทั้งภาษาไทยด้วย

จากข้อมูลเว็บไซต์วีโอเอ ภาคภาษาไทยยังให้ข้อมูลว่า ยังมีพนักงานคนไทยอีก 9 คนทำงานอยู่ที่กรุงวอชิงตัน ที่น่าสนใจ วีโอเอภาคภาษาไทยได้เริ่มออกอากาศมาตั้งแต่สงครามโลกครั้งที่ 2 พ.ศ.2485 หรือปี ค.ศ.1942 โดยทำหน้าที่ส่งสัญญาณกระจายเสียงสดตรงจากสหรัฐไปถึงผู้ฟังในประเทศไทย

มีการวิเคราะห์การสั่งปิดวีโอเอจากฝ่ายต่างๆ ฝ่ายทำเนียบขาวนั้นออกมาปกป้องการตัดสินใจของทรัมป์ โดยกล่าวว่าเป็นการปกป้องเงินภาษีประชาชน ไม่ให้ถูกนำไปใช้สนับสนุนการโฆษณาชวนเชื่อแบบสุดโต่ง

ข้อวิเคราะห์นี้อาจมีส่วนถูกในบางส่วนตามนโยบายการปรับโครงสร้างและปรับลดงบประมาณตามนโยบายสร้างอเมริกากลับมายิ่งใหญ่อีกครั้ง ที่ทำเช่นนี้กับหลายหน่วยงานของรัฐ

แต่คำถามคือ แล้วทรัมป์และทีมงานจะสร้างองค์กรอะไรที่มีทำหน้าที่แบบที่วีโอเอทำหรือทำสิ่งที่แตกต่างออกไป

ส่วนทางการจีน Global Times สื่อทางการจีน เห็นว่าการยุบวีโอเอนั้นดีแล้ว เพราะที่ผ่านมา วีโอเอสร้างข่าวเท็จที่ให้ร้ายต่อจีนมาโดยตลอด ซึ่งสื่อทางการในกัมพูชาและเมียนมาก็เห็นสอดคล้องกับสื่อทางการจีน

เพื่อให้เห็นภาพรวมและมีข้อวิเคราะห์อันหลากหลาย เราควรดูการสั่งปิดวิทยุ ฟรี เอเชีย ของทรัมป์ควบคู่ไปด้วย

วิทยุ ฟรี เอเชีย

ข้อมูลรายงานข่าวของสื่อ Politico รายงานว่า วิทยุ ฟรี เอเชีย ที่รัฐบาลสหรัฐสนับสนุน คาดว่าถูกพักงาน พนักงานเกือบ 300 คนที่ทำงานอยู่ในสหรัฐถูกพักงาน เนื่องจากถูกระงับเงินทุนชั่วคราว สื่อนี้ยังอ้างคำสัมภาษณ์ของพนักงานวิทยุ ฟรี เอเชีย ที่ให้ความเห็นว่า การออกอากาศต่างประเทศจะไม่ได้รับผลกระทบ1

มีการวิเคราะห์ว่า ในการพักงาน คำสั่งต่อไปคือ การลดจำนวนพนักงาน ซึ่งมีการลดพนักงานส่วนใหญ่ในระบบราชการของมลรัฐทั่วสหรัฐภายใต้การบริหารของทรัมป์ แต่การปิดวิทยุ ฟรี เอเชีย พวกเขาจะปิดเครื่องมืออันน้อยนิดของรัฐบาลสหรัฐที่ต้องต่อสู้กับการโฆษณาชวนเชื่อของจีน และเข้าถึงประชาชนที่อาศัยอยู่ในระบอบอำนาจนิยมทั่วเอเชีย นักวิเคราะห์จาก The Hudson Institute เห็นว่าการปิดวิทยุ ฟรี เอเชีย เป็นการกำจัดแหล่งการวิเคราะห์อันมีค่าของการพัฒนาการเมืองและการทหารในประเทศอำนาจนิยมในเอเชีย รวมทั้งจีนและเกาหลีเหนือ

การรายงานข่าวของวิทยุ ฟรี เอเชีย จากหลายๆ ประเทศ เช่นจีนมีความสำคัญสำหรับผู้นำและเจ้าหน้าที่ด้านนโยบายต่างประเทศ เพราะพวกเขาได้ข้อมูลภายในที่ดีขึ้นว่า อะไรกำลังเกิดขึ้นที่นั่น ซึ่งสนับสนุนผลประโยชน์ของสหรัฐ

ไม่ได้ปิดแค่วีโอเอ และวิทยุ ฟรี เอเชีย

ความจริงแล้ว องค์กรที่ชื่อว่า The U.S. Agency for Global Media-AGM เป็นผู้ดูแลวีโอเอ วิทยุ ฟรี เอเชีย และแพลตฟอร์มสื่ออื่นๆ รวมทั้ง Radio Free Europe, Radio Liberty และ the Middle East Broadcasting Network แล้วความจริงอีกประการหนึ่ง คำสั่งผู้บริหารของทรัมป์ออกมาตามหลังการทำงานของ อีลอน มัสก์ (Eron Musk) เพื่อนอภิมหาเศรษฐีของทรัมป์ที่เข้าไปดูแลและกำกับการทำงานของ Department of Government Efficiency-DOGE ซึ่งทำการปรับโครงสร้าง ปลัดลดจำนวนคน ตัดงบประมาณ จนถึงสั่งปิดกระทรวงและหน่วยงานของรัฐจำนวนมาก

ไม่เพียงแค่ปิดวีโอเอ และวิทยุ ฟรี เอเชีย มีการตั้งข้อสังเกตว่า แม้มีการจัดการเรื่องเงินทุนของทั้งสองหน่วยงานนี้เรียบร้อย มีข้อมูลว่า ที่ปรึกษาพิเศษของ AGM นาย kari Lake ได้ยกเลิกสัญญามูลค่า 53 ล้านดอลลาร์สหรัฐในการให้คำปรึกษาแก่ช่องทางสื่อต่างๆ รวมทั้งวิทยุ ฟรี เอเชีย ที่ได้รับบริการ (สั่งซื้อ-ขยายความโดยผู้เขียน) เนื้อหาข่าวจาก Associate Press-AP, Reuters และ Agency France Press-AFP ด้วย

การยกเลิกนี้มีผลร้ายแรงต่อการทำข่าวของวิทยุ ฟรี เอเชีย หรือมีผลต่อกระบวนการกำหนดนโยบายต่างประเทศของเจ้าหน้าที่และผู้นำสหรัฐด้วย

เบื้องหลังวิทยุ ฟรี เอเชีย

เขาอ้างว่านี่คือหน้าที่อื่นๆ ของวิทยุ ฟรี เอเชีย แต่ผู้เขียนเห็นว่าเป็นเบื้องหลัง เบื้องหน้าของพวกเขาคือ สื่อชนิดหนึ่งนับตั้งแต่หลังสงครามโลกครั้งที่ 2 ที่รายงานข่าวเกี่ยวกับประเทศอื่นๆ ทั่วโลก รายงานสดจากกรุงวอชิงตัน เบื้องหลังผู้ก่อตั้งตัวจริงคือ สำนักงานข่าวกรองแห่งชาติ หรือซีไอเอ เพื่อกระจายเสียงเชิงลบเกี่ยวกับจีน และอยู่ในเอกสารประวัติศาสตร์รัฐบาลสหรัฐถือเป็นสิ่งประดิษฐ์เพื่อโฆษณาชวนเชื่อ (Propaganda Inventory) วิทยุ ฟรี เอเชีย ได้ปรับโครงสร้างปี 1996 และตอนนี้ได้รับเงินงบประมาณจากสภาคองเกรส

วิทยุ ฟรี เอเชีย มีชื่อเสียงไม่ดีจากการรายงานปี 2021 รายงานว่า รัฐบาลจีนกดดันชาวอุยกูร์ที่ฉลองวันหยุดของมุสลิม คนจีนบังคับพวกเขา ในสิ่งที่พวกเขาต้องการทำ

ยังมีข่าวอีกเรื่อง การลักลอบขนเงินสดในฮ่องกงในปี 2019 วิทยุ ฟรี เอเชีย ทำงานเป็นช่องทางลับ การจ่ายเงิน 2 ล้านดอลลาร์สหรัฐจากวอชิงตัน ใช้กำลังทำร้ายนักเคลื่อนไหวต่อต้านจีน แล้วเสนอให้พวกเขาใช้บริการสื่อสารให้พวกเขาเข้าถึงการบังคับใช้กฎหมายภายใน การใช้กำลังทำร้ายต่อนักเคลื่อนไหวสร้างความตกใจแก่นานาชาติ2

ต่อมา เมื่อข่าวหลุดออกมาว่า ฮ่องกงจะผ่านกฎหมายลงโทษแบบสหรัฐ ใช้ก้าวก่ายชาติมหาอำนาจที่เป็นศัตรูต่อฮ่องกง ปรากฏว่า วิทยุ ฟรี เอเชีย ปิดสำนักงาน และให้พนักงานเดินทางบินออกนอกประเทศ3

Politico บรรยายถึงวิทยุ ฟรี เอเชีย คือหนึ่งในเครื่องมือเล็กๆ ของรัฐบาลสหรัฐ ใช้ต่อสู้โฆษณาชวนเชื่อของจีน นี่คือสิ่งที่ไม่บริสุทธิ์ใจ

ทรัมป์แค่รื้อถอนโครงสร้าง แล้วปรับปรุงประสิทธิภาพกระบอกเสียงสหรัฐและแหล่งข้อมูลที่มีคุณค่าสูงเพื่อสนองผลประโยชน์สหรัฐมานับเนื่องหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 หรือทรัมป์ผิดพลาดทางการเมืองระหว่างประเทศอีกครั้ง โปรดติดตามตอนต่อไป

¹Phekim Kine, “RFA set to Furlough most-US-based staff due to government funding Freeze” Politico, 14 march 2025.

²Nury Vittachi, “Trump, Musk Turn off cash Tap for Radio Free Asia”, X, 15 March 2025.

³Ibid.,

สะดวก ฉับไว คุ้มค่า สมัครสมาชิกนิตยสารมติชนสุดสัปดาห์ได้ที่นี่https://t.co/KYFMEpsHWj

— MatichonWeekly มติชนสุดสัปดาห์ (@matichonweekly) July 27, 2022