ขอแสดงความนับถือ

เป็นเรื่องน่ายินดี ที่อยากแจ้งผู้อ่าน “มติชนสุดสัปดาห์”

คือนับจากนี้

“ธงชัย วินิจจะกูล” ซึ่งแวะเวียนมาพบผู้อ่าน ผ่านบทความบ้าง บทสัมภาษณ์บ้าง แบบ “เป็นครั้งคราว”

ตอนนี้จะมาแบบ “ประจำการ” มากขึ้น

อาจจะไม่ทุกฉบับ

แต่ก็จะมาอย่างสม่ำเสมอมากขึ้น

ซึ่งจะทำให้ผู้อ่านมติชนสุดสัปดาห์ ได้สัมผัสทัศนะ ความคิด อันเป็นประโยชน์ต่อสังคมไทย จากนักวิชาการท่านนี้ ใกล้ชิดมากขึ้น

ขณะเดียวกัน

“นิ้วกลม” ซึ่งเว้นวรรคจาก “มติชนสุดสัปดาห์” ไประยะหนึ่ง

ตอนนี้ “นิ้วกลม” ได้หวนกลับมา “ประจำการ” ที่นี่อีกครั้ง

ซึ่งอาจจะเหมือนกับอาจารย์ธงชัย ที่อาจมีเว้นวรรคบ้าง

แต่ “นิ้วกลม” จะมี “ความสม่ำเสมอ” กับการมาพบปะผู้อ่านเช่นกัน

“ธงชัย วินิจจะกูล”

แจ้งผ่านอีเมล ว่า

“…ผมขอให้ (บทความ) ชิ้นนี้เป็นชิ้นแรก

เพราะเป็นปัญหาสำคัญกว่าเรื่องอื่น

ผมไม่หวังว่ารัฐบาลจะฟังผมหรอกครับ

แต่ผมอยากให้ผู้อ่านมีเรื่องนี้อยู่ในใจมากกว่านี้”

“ชิ้นแรก” ของบทความ ธงชัย วินิจจะกูล ที่ว่า

คือ “จดหมายเปิดผนึกถึงนายกรัฐมนตรี—ขอให้ช่วยเหลือแก้ปัญหานักโทษการเมือง”

โดยเขียนในจดหมายเปิดผนึกตอนหนึ่งว่า

“…ท่านนายกฯ

คนในคณะรัฐบาล

และผู้อ่านจดหมายเปิดผนึกฉบับนี้

คงหัวเราะเยาะว่าผมช่างไร้เดียงสา

เสนอสิ่งที่ใครๆ ก็รู้ว่ายากเสียจนแทบจะเป็นไปไม่ได้

ที่รัฐบาลจะหักกับพรรคร่วมรัฐบาล

คนอีกไม่น้อยคงเห็นว่ารัฐบาลและเพื่อไทยเองไม่เคยตั้งใจจะผลักดันการนิรโทษกรรม

หรือช่วยเหลือนักโทษการเมืองแต่อย่างใด

ท่าทียึกยักว่าอุปสรรคอยู่ที่พรรคร่วมฯ เป็นเพียงการโทษคนอื่นเพื่อไม่ให้ตนเสียหน้า

ผมไร้เดียงสาเพราะขอผิดคน

ไปบนบานสิ่งศักดิ์สิทธิ์ยังมีโอกาสเป็นไปได้มากกว่า…”

แต่กระนั้น “ธงชัย วินิจจะกูล” ก็ยังตัดสินใจ และมุ่งมั่นเขียนจดหมายเปิดผนึกถึงนายกรัฐมนตรี ให้ช่วยเหลือแก้ปัญหานักโทษการเมือง

ทำไม!?!

ส่วนการกลับมาอีกครั้งของ “นิ้วกลม”

เป็นการกลับมาตามอีเมลของเขา ดังนี้

“…สวัสดีครับ

ขออนุญาตส่งต้นฉบับชิ้นแรกมาให้ ‘มติชนสุดสัปดาห์’ ครับ

ตั้งชื่อคอลัมน์ว่า ‘นัยความเป็นคน’

เนื้อหาเกี่ยวกับการสืบเสาะเพื่อทำความเข้าใจ ‘ความเป็นมนุษย์’ ผ่านชุดความรู้ที่หลากหลาย

ทั้งปรัชญา ศาสนา วิทยาศาสตร์ จิตวิทยา มานุษยวิทยา ประวัติศาสตร์ ฯลฯ

เป็นคอลัมน์อ่านง่าย ได้ข้อคิด

และได้ทบทวนตนเองผ่านหลาย ‘นัยยะ’…”

นิ้วกลม เริ่มต้นคอลัมน์ “นัยความเป็นคน”

ด้วยประเด็น “มนุษย์อยากเป็นคนที่คู่ควรต่อการถูกรัก”

โดยนำบันทึกเหตุการณ์ของ พลูทาร์ก (Plutarch) นักประวัติศาสตร์ชาวโรมัน มาให้พิจารณา

เป็นบันทึกที่ราชาพีรุสแห่งเอพีรุส (Pyrrhus of Epirus) หารือกับที่ปรึกษาที่เขาไว้วางใจนาม-คีเนียส

เป็นการหารือถึงความทะเยอทะยานของราชาพีรุส ที่จะครอบครองทุกสิ่งทุกอย่างเอาไว้ในมือ

ซึ่งคีเนียส–ที่ปรึกษาหนุ่ม ดูเหมือนจะเห็นต่าง

และพยายามทัดทานความทะเยอทะยานของราชาพีรุสด้วยการตั้งคำถามต่างๆ นานา

จนมาถึงสุดท้ายว่า เมื่อครอบครองทุกสิ่งทุกอย่างทุกอย่างแล้ว

“จากนั้นเราจะทำอะไรกันหรือ?” คีเนียสถาม

“เราก็จะได้ใช้ชีวิตสบายๆ ร่ำสุราทั้งวัน และคุยกันแต่เรื่องที่มีความสุข”

คีเนียสจึงตั้งคำถามว่า

“แล้วทำไมเราไม่เริ่มกันจากตรงนั้นล่ะท่าน”

ประโยคสุดท้ายนี้ “นิ้วกลม” บอกว่า คือประโยคในตำนานของคีเนียส

ด้วยกระตุกจิตกระชากใจผู้คน แม้กระทั่งในยุคปัจจุบันซึ่งห่างจากเหตุการณ์ที่ว่ามาสองพันกว่าปีแล้ว

ทำไมกระชากใจผู้คน

“นิ้วกลม” เชิญชวนกันหา “นัย” นั้น •