รายงานพิเศษ

แอร์โชว์ สะท้าน ‘นภา 1’

‘บิ๊กไก่’ วางทายาท กริพเพน

จับตา สูตรอำนาจ K24

‘คิม-แจ๊ค’ หรือ ‘แอน-โอ๋’

จับตา ม้ามืด

กองทัพอากาศ ในยุค บิ๊กไก่ พล.อ.อ.พันธ์ภักดี พัฒนกุล ผู้บัญชาการทหาร (ผบ.ทอ.) ถูกจับตามองว่า เป็นเหล่าทัพที่ท็อปฟอร์มที่สุด ทั้งการจัดซื้อเครื่องบิน Gripen ที่ผ่านฉลุย ขนาด F16 ของสหรัฐอเมริกา ยังสู้ไม่ได้ แม้มีการให้เงื่อนไขพิเศษ และกดดันหลายทิศทาง

แม้แต่การตัดทุนการศึกษาทางทหาร จากนโยบายของประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ แต่ก็ไม่ส่งผลให้ ทอ. เปลี่ยนแปลงการตัดสินใจใดๆ

นอกจากนั้น สำนักนายกฯ จัดงบฯ ซื้อเครื่องบินโดยสารลำใหม่ เป็นเครื่อง “ไทยคู่ฟ้า” สำหรับบุคคลสำคัญ นายกรัฐมนตรีและ ครม. แทน Airbus 340 โดยให้ ทอ.ดูแล และเลือกแบบ จึงออกมาเป็น A330 MRTT (Multi Role Tanker Transport) จาก Airbus ที่เครื่องบินเติมน้ำมันกลางอากาศได้ด้วย ตรงความต้องการของ ทอ. ที่จะใช้เติมน้ำมันเครื่องบินรบ ทั้ง F16 และ Gripen จึงสามารถขยาย เวลาและพื้นที่ในการปฏิบัติการมากขึ้น นานขึ้น ซึ่งถือว่ากลายเป็น Tanker ลำแรกของ ทอ.

พล.อ.อ.พันธ์ภักดียังจัดอีเวนต์ระดับโลก ในการนำเครื่องบิน Gripen จากกองบิน 7 สุราษฎร์ธานี ลงถนนทางหลวง #4287 ที่บ้านฉลุง อ.หาดใหญ่ จ.สงขลา เมื่อวันที่ 27 กุมภาพันธ์ ที่ผ่านมา ที่ถือเป็นครั้งแรก ที่เครื่องบินรบลงจอดบนทางหลวงได้สำเร็จ

ที่นอกจากจะเป็นการโชว์สมรรถนะ Gripen แล้ว ยังเป็นการตอบสนองงานด้านยุทธการของกองทัพอากาศที่ต้องฝึกเตรียมพร้อมหากเครื่องบินรบไม่สามารถลงจอดบนสนามบินได้ ทั้งกรณีสนามบินถูกปิด หรือเกิดเหตุฉุกเฉินใดๆ ก็ตาม

แล้วยังเป็นการสร้างมวลชน จากชาวบ้านฉลุง ที่ส่วนใหญ่เป็นพี่น้องไทยมุสลิม ในการมีส่วนร่วมเตรียมการครั้งประวัติศาสตร์นี้

ตามมาด้วยงานใหญ่ อย่างงาน 88 ปี กองทัพอากาศ ที่มีการจัดการแสดงการบิน Air Show ขึ้นที่กองบิน 6 ดอนเมือง เมื่อวันที่ 7-8 มีนาคม ที่ผ่านมา โดยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี ทรงฉลองพระองค์ชุดนักบิน เสด็จมาทอดพระเนตรด้วย

ส่งผลให้ยอดประชาชนที่ลงทะเบียนเข้ามาชมงานจากวันแรกราว 50,000 คน เพิ่มเป็น 130,000 คนในวันที่ 2 ที่กองบิน 6 คลาคล่ำไปด้วยพี่น้องประชาชนเต็มพื้นที่

และถือเป็นครั้งประวัติศาสตร์ ที่ ทอ.ใช้ความสัมพันธ์กับมิตรประเทศ ทำให้ทั้งฝูงบินผาดแผลง August 1St ของจีน และ Suryakiran ทอ.อินเดีย มาทำการบิน โดยเฉพาะเครื่องบิน F35A ของสหรัฐ 2 เครื่อง พร้อมนักบินหญิง มาร่วมบิน Demo

เป็น Air Show ครั้งแรก ที่จีนและสหรัฐส่งเครื่องบินรบมาบินในงานเดียวกัน ในเวลาไล่เลี่ยกัน และได้เห็นภาพเครื่องบิน F35A ของสหรัฐ แท็กซี่ผ่านเครื่องบิน J10 ของ ทอ.จีน ที่ ทอ.ดอนเมือง

งานนี้นอกจากเสริมภาพลักษณ์การเป็นผู้นำของ พล.อ.อ.พันธ์ภักดีแล้ว ยังเป็นจังหวะที่ไฟโฟกัสไปที่ บิ๊กคิม พล.อ.อ.เสกสรร คันธา ผช.ผบ.ทอ. ในฐานะประธานคณะกรรมการจัดงาน ซึ่งเป็นแคนดิเดต ผบ.ทอ. คนใหม่ที่จะมาแทน พล.อ.อ.พันธ์ภักดี ที่จะเกษียณ 30 กันยายนนี้ จนถึงขั้นที่ พล.อ.อ.พันธ์ภักดีนำทีมงานทั้งหมดปรบมือดังสนั่นชื่นชมเลยทีเดียว

โดยมี เจ้ากรมโอ๋ พล.อ.ท.อนุรักษ์ รมณารักษ์ เจ้ากรมยุทธการทหารอากาศ เป็นนายทหารดาวเด่นอีกคน เพราะเป็นเลขาฯ คณะกรรมการจัดงาน แถมทั้งเพิ่งเป็นแม่งานรับผิดชอบ Gripen ลงถนน ครั้งประวัติศาสตร์สำเร็จมาแล้วด้วย

พล.อ.ท.อนุรักษ์เป็นแกนนำ ตท.28 ในสายทัพฟ้า ที่ถูกจับตามองว่าจะขึ้น 5 ฉลามอากาศ ในโยกย้ายตุลาคมนี้หรือไม่ เพื่อเตรียมเข้าไลน์ จ่อเป็น ผบ.ทอ. ในอนาคตอันใกล้

แต่ทว่า สมการอำนาจใน ทอ.อาจไม่ราบรื่นเช่นที่คาด เพราะมีประวัติการพลิกความคาดหมายเกิดขึ้นมาหลายครั้ง ในการแต่งตั้ง ผบ.ทอ.

แม้ พล.อ.อ.เสกสรรจะเป็นเต็งหนึ่ง มีความชอบธรรม อาวุโส เติบโตมาตามลำดับ แต่การที่ พล.อ.อ.พันธ์ภักดีดัน เสธ.แอน พล.อ.อ.วชิระพล เมืองน้อย จากเจ้ากรมยุทธการทหารอากาศ ขึ้นมาเป็นเสนาธิการทหารอากาศเลย เมื่อตุลาคม 2567 ที่ผ่านมา ก็เสมือนเป็นการเร่งให้โต โดยไม่ต้องผ่านการเป็นรองเสนาธิการทหารอากาศ (รองเสธ.ทอ.) ก่อน

จึงถูกจับตามองว่ามีนัยยะสำคัญใดหรือไม่ นอกเหนือจากไว้วางใจมอบหมายให้มาดูโครงการ Gripen ต่อจาก พล.อ.อ.เสกสรร ที่เคยเป็น เสธ.ทอ.คนก่อนหน้านี้

พล.อ.อ.เสกสรรเป็นรุ่นพี่ ตท.26 เกษียณตุลาคม 2571 ถ้าขึ้น ผบ.ทอ. ในโยกย้ายกันยายน 2568 นี้ พล.อ.อ.วชิระพล รุ่นน้อง ตท.27 ก็จะหมดโอกาส เพราะเกษียณตุลาคม 2570

เพราะการที่จะให้ พล.อ.อ.วชิระพล ตท.27 ขึ้นเป็น ผบ.ทอ.ก่อน แล้วให้ พล.อ.อ.เสกสรร ตท.26 มาเป็นต่อใน 1 ปีสุดท้าย ก่อนเกษียณราชการ ก็เป็นไปได้ยาก เพราะเมื่อเหลืออายุราชการแค่ 1 ปีโอกาสที่จะเป็น ผบ.ทอ.ก็น้อย เพราะเทรนด์ ผบ.เหล่าทัพจากยุคนี้ไป จะวางตัวคนที่มีอายุราชการเหลืออย่างน้อย 2 ปีขึ้นมาเป็น ผบ.เหล่าทัพ

ดังนั้น จึงมีแค่คนใดคนหนึ่งระหว่าง พล.อ.อ.เสกสรร หรือ พล.อ.อ.วชิระพล ที่จะเป็น ผบ.ทอ.คนต่อไป แต่ พล.อ.อ.เสกสรรได้เปรียบกว่าในแง่ของอาวุโส และความสุขุม นุ่มนวล แนวบุ๋น ขณะที่ พล.อ.อ.วชิระพลออกแนวบู๊ เข้มข้น เด็ดขาด

ที่สำคัญ พล.อ.อ.เสกสรรยังมีพลังของ ตท.26 ช่วยสนับสนุน โดยเฉพาะ บิ๊กปู พล.อ.พนา แคล้วปลอดทุกข์ ผู้บัญชาการทหารบก (ผบ.ทบ.) แกนนำ ตท.26 ที่ตุลาคมนี้จะกลายเป็น ผบ. เหล่าทัพคนเดียวที่ยังไม่เกษียณ โดยมีอายุราชการถึงตุลาคม 2570

ที่ผ่านมา ระหว่าง “Butt-Head” พล.อ.อ.เสกสรร และ “Anthony” พล.อ.อ.วชิระพล ก็เคยอยู่กองบิน 4 ด้วยกันมา พล.อ.อ.เสกสรร เป็นผู้บังคับการกองบิน 4 ส่วน พล.อ.อ.วชิระพล เป็นรองผบ.บน.4

คงมีแค่การจับตามองกันว่า กองบิน 4 จะยังคงมีอาถรรพ์หรือไม่ เพราะที่ผ่านมายังไม่เคยมีอดีต ผบ.บน.4 คนใด ได้ขึ้นเป็น ผบ.ทอ. และ พล.อ.อ.เสกสรร อาจเป็นผู้ล้างอาถรรพ์ กองบิน 4 หากได้ขึ้น ผบ.ทอ.ในที่สุด

เพราะ บิ๊กอ๊อบ พล.อ.ทรงวิทย์ หนุนภักดี ผู้บัญชาการทหารสูงสุด ก็สนับสนุน พล.อ.อ.เสกสรร เป็น ผบ.ทอ. อีกทั้งสนิทสนมเป็นเพื่อนรักเตรียมทหาร 24 กับ พล.อ.อ.พันธ์ภักดี และเป็นมือข้อมูล และมือทำงานในส่วน ทอ. ให้ พล.อ.ทรงวิทย์ ในฐานะ ผอ.ศอ.ปชด. แก้ปัญหาการส่งเหยื่อแก๊งคอลเซ็นเตอร์ต่างชาติกลับประเทศ

อีกทั้ง พล.อ.อ.เสกสรรก็เคยไปรับหน้าที่ผู้ช่วยทูตฝ่ายทหารอากาศประจำกรุงลอนดอน ประเทศอังกฤษ ต่อจาก พล.อ.อ.พันธ์ภักดี ครอบครัวจึงสนิทสนมกันด้วย

สูตรอำนาจใน ทอ. ติดล็อกที่ตัวเลขอายุ และปีเกษียณราชการ เพราะหาก พล.อ.อ.พันธ์ภักดีตัดสินใจเลือก พล.อ.อ.เสกสรรขึ้น ผบ.ทอ. ก็ย่อมหมายถึงว่า พล.อ.ท.อนุรักษ์ น้องรักอีกคนต้องหมดโอกาสที่จะเป็น ผบ.ทอ. เพราะเกษียณกันยายน 2572 เพราะกว่าที่ พล.อ.อ.เสกสรรจะเกษียณ พล.อ.ท.อนุรักษ์ก็เหลืออายุราชการเพียงแค่ปีเดียวเท่านั้น

หากไม่ติดขัดว่า ผบ.ทอ.ต้องมีอายุราชการ 2 ปีขึ้นไปแล้ว พล.อ.ท.อนุรักษ์ก็สามารถขึ้น ผบ.ทอ.ใน 1 ปีสุดท้ายก่อนเกษียณได้ เพราะข้อกำหนดนี้ไม่ได้มีระบุไว้ในระเบียบใดๆ แต่เป็นแค่ธรรมเนียมปฏิบัติเท่านั้น เพราะที่ผ่านมา ผบ.ทอ.หลายคนก็มีอายุราชการเหลือแค่ปีเดียว

เช่นในระยะหลังๆ มานี้ มีตั้งแต่ บิ๊กแอร์ พล.อ.อ.แอร์บูล สุทธิวรรณ บิ๊กป้อง พล.อ.อ.นภาเดช ธูปะเตมีย์ และ บิ๊กตุ๊ด พล.อ.อ.อลงกรณ์ วัณณรถ

ก่อนมาเป็น พล.อ.อ.พันธ์ภักดี ที่มีอายุราชการ 2 ปี

จากนี้ต้องจับตาว่าสูตรอำนาจที่เรียกว่า “K24” หรือ Kai ชื่อเล่น และรุ่น ตท.24 จะเลือกสูตรใด คือ พล.อ.อ.เสกสรร หรือ พล.อ.อ.วชิระพล เป็น ผบ.ทอ.

ถ้า พล.อ.อ.เสกสรรเป็น ผบ.ทอ. ก็จับตากันว่า วางตัว J-Knight ผบ.กร๊วก หรือ แจ็ค พล.อ.ท.จักรกฤษณ์ ธรรมวิชัย ผบ.รร.นายเรืออากาศ (ตท.29) ให้ขึ้นเป็น ผบ.ทอ. เพราะมีอายุราชการถึงตุลาคม 2574 นั่งยาว 3 ปีรวด

แต่หากเลือก พล.อ.อ.วชิระพล เป็น ผบ.ทอ. ถึงปี 2570 ก็จะต่อด้วย Jedi พล.อ.ท.อนุรักษ์ ที่เกษียณ 2572 นั่ง ผบ.ทอ. 2 ปีพอดี

ด้วยเพราะอายุน้อย พล.อ.ท.จักรกฤษณ์สามารถรอคิวเป็น ผบ.ทอ.ต่อจาก พล.อ.ท.อนุรักษ์ ที่เกษียณ 2572 ได้

แต่ทว่า เพาเวอร์เพลย์ใน ทอ.จากรุ่นและพรรคพวก ทำให้ต้องเลือกระหว่าง “คิม กับแจ็ค” หรือ “แอน กับโอ๋”

ไม่แค่นั้น แคนดิเดตในเจนฯ ถัดไปก็เข้มข้น เพราะ ทอ.มีคนเก่งระดับครีมของรุ่น ที่เป็นนักบินขับไล่หลายคน ที่แข่งกับ พล.อ.ท.จักรกฤษณ์ ที่คาดว่า โผโยกย้ายตุลาคม 2568 นี้ พล.อ.อ.พันธ์ภักดีจะขยับ พล.อ.ท.อนุรักษ์ ขึ้นมาเป็น รองเสธ.ทอ. ดึงจังหวะไว้ 1 สเต็ป เพราะไม่ต้องการสร้างมาตรฐานว่า เจ้ากรมยุทธการทหารอากาศต้องขึ้นเสนาธิการทหารอากาศเลยเสมอไป แต่ต้องการให้จากระดับเจ้ากรม ขึ้นเป็นรองเสนาธิการทหารอากาศก่อน

โดยคาดว่าจะดึง พล.อ.ท.จักรกฤษณ์ จาก ผบ.รร.นายเรืออากาศ มาเป็นเจ้ากรมยุทธการ ทอ.เลย เพราะเพื่อนร่วมรุ่น ตท.29 ที่เป็นรองเจ้ากรมยุทธการ ทอ. และ ผอ.สำนัก ยังมีอยู่

แต่ก็จับตามองม้ามืดใน ทอ. ที่โตแบบเงียบๆ ทั้ง เสธ.เหลน พล.อ.ต.นิทัศน์ ยูประพัฒน์ ผู้อำนวยการสำนักบริหารยุทโธปกรณ์ กรมยุทธการทหารอากาศ น้องรัก ตท.28 ของ พล.อ.อ.พันธ์ภักดี ที่เป็นอดีต ผบ.กองบิน 23 และ ผช.ทูตทหาร ประจำรัสเซีย ที่คาดว่า พล.อ.อ.พันธ์ภักดีจะดันขึ้นมาแบบฟาสต์แทร็ก เพราะเคยเสียจังหวะมาก่อนหน้านี้

แต่หาก พล.อ.อ.พันธ์ภักดี เลือกดัน พล.อ.ต.นิทัศน์ น้องรักขึ้นมาให้ทัน นั่นอาจหมายถึงการปิดทางของ พล.อ.ท.อนุรักษ์ ที่ทำงานหนักมาหลายปี และมีฝีมือ เพราะ พล.อ.ต.นิทัศน์ ตท.28 เช่นกัน เกษียณกันยายน 2573 และก็จะสะเทือนไปถึง พล.อ.ท.จักรกฤษณ์ ที่เกษียณ 2574 ด้วย

จึงเป็นเรื่องที่น่าลำบากใจของ พล.อ.อ.พันธ์ภักดี ในการตัดสินใจเลือกเพราะล้วนเป็นคนเก่งคนดีทั้งนั้น แต่เมื่อถึงเวลาก็คงต้องตัดสินใจ เพราะในตอนนี้ก็เก็งคะแนนแคนดิเดตต่างๆ ไปด้วย

แต่ที่จับตามองอีกตำแหน่งคือ เสธ.ทอ. เพราะหาก พล.อ.ท.อนุรักษ์ขยับจากเจ้ากรมยุทธการ ทอ. ขึ้นมาเป็นรองเสธ.ทอ.เท่านั้น คนที่เป็น เสธ.จะต้องเป็นมือทำงานของ ผบ.ทอ.คนใหม่ ยิ่งหากเป็น พล.อ.อ.เสกสรร ก็คาดว่าอาจเป็นเพื่อน ตท.26 อย่าง Hollywood พล.อ.ท.ระวิน ถนิมสิงห์ เสธ.คปอ. อดีตนักบิน F16 มือหนึ่งของ ทอ. ซึ่งในงานแสดงการบิน 88 ปีกองทัพอากาศ พล.อ.อ.พันธ์ภักดี และ พล.อ.อ.เสกสรร เลือก พล.อ.ท.ระวิน ทำหน้าที่ Air Boss คุมด้วยตนเอง

ยิ่งความสำคัญของ ผบ.ทอ. และ เสธ.คู่ใจ จะต้องมาคุมงานยุทธการ และสานต่อโครงการจัดซื้อเครื่องบิน Gripen จาก SAAB สวีเดน และโครงการตอบแทนกลับคืนทางเศรษฐกิจ ที่ต้องตามต่อ และการเตรียมการจัดหาเครื่องบิน รองรับการปลดประจำการ ในช่วง 5-10 ปีนี้ และการเดินหน้ากองทัพอากาศ ในการดูแลมิติอวกาศ ในภารกิจ Space Air Force การจัดตั้งศูนย์อำนวยการรักษาความมั่นคงทางอวกาศ และการออก พ.ร.บ.ความมั่นคงทางอวกาศ รองรับในอนาคตอันใกล้นี้อีกด้วย

แต่ด้วยประวัติศาสตร์ทุ่งดอนเมืองมักซ้ำรอยเสมอๆ ที่ว่าแน่นอนก็เปลี่ยนแปลงได้เสมอ เพราะอาจมีปัจจัยพิเศษอื่นๆ เข้ามาแทรกได้เสมอ

ยิ่ง ทอ.มีประวัติการพลิกโผเกิดขึ้นมาเสมอๆ ด้วยแล้ว อะไรก็เกิดขึ้นได้

สะดวก ฉับไว คุ้มค่า สมัครสมาชิกนิตยสารมติชนสุดสัปดาห์ได้ที่นี่https://t.co/KYFMEpsHWj

— MatichonWeekly มติชนสุดสัปดาห์ (@matichonweekly) July 27, 2022