คอลัมน์ประจำ

จีน กับกีฬาในทัศนะใหม่

พิศณุ นิลกลัด
ที่มามติชนสุดสัปดาห์ ฉบับวันที่ 31 มกราคม - 6 กุมภาพันธ์ 2568
คอลัมน์คลุกวงใน
ผู้เขียนพิศณุ นิลกลัด
เผยแพร่

คลุกวงใน | พิศณุ นิลกลัด

Facebook : @Pitsanuofficial

 

จีน กับกีฬาในทัศนะใหม่

 

ตรุษจีนปีนี้ตรงกับวันพุธที่ 29 มกราคม สัปดาห์นี้จึงอยากพูดถึงความสำเร็จของนักกีฬาจีนในการแข่งขันกีฬาระดับโลกสักหน่อย

ในโอลิมปิกเจ็ดครั้งล่าสุดที่ผ่านมา ตั้งแต่โอลิมปิกที่ซิดนีย์ในปี 2000 จนถึงโอลิมปิกที่กรุงปารีส ปี 2024 จีนยังคงอยู่ในสามอันดับแรกของประเทศที่ได้เหรียญโอลิมปิกมาที่สุดในโลกทุกครั้ง

รัฐบาลจีนจัดสรรทรัพยากรให้กับสมาคมกีฬา การฝึกอบรม การแข่งขัน และด้านอื่นๆ ในระดับชาติอย่างเป็นระบบมาก

 

หวัง สุ่ยลี่ (Wang Xueli) ผู้อำนวยการศูนย์พัฒนากีฬาของมหาวิทยาลัยชิงหวา (Tsinghua University) เล่าว่า การคัดเลือกนักกีฬาที่จะเข้าแข่งขันในระดับชาตินั้นแตกต่างกัน ขึ้นอยู่กับประเภทกีฬา

กลุ่มโค้ชที่มีประสบการณ์ได้พัฒนารูปแบบการแข่งขันสำหรับกีฬาต่างๆ เช่น กีฬาบางประเภทจะคัดเลือกเด็กตั้งแต่อายุน้อยๆ แต่กีฬาบางประเภทจะทำการคัดเลือกเมื่อเข้าสู่วัยรุ่น ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่เหมาะสมสำหรับพวกเขาที่จะเป็นมืออาชีพหรือเข้าเป็นส่วนหนึ่งของทีมชาติ

กีฬาบางประเภทต้องการเกณฑ์สำหรับการพัฒนาความฟิตทางกายภาพของเด็ก เช่น การเพิ่มมวลกระดูก

 

ในอดีต รัฐบาลจีนให้ที่พัก อาหาร และทุนการศึกษากับเด็กที่มีพรสวรรค์ด้านกีฬา ใช้ระบบนี้จนถึงช่วงปี 1990 หรือเมื่อประมาณ 30 ปีที่แล้ว

นี่เป็นหนึ่งในเหตุผลหลักที่ทำให้ครอบครัวที่มีรายได้น้อยในชนบทส่งลูกหลานไปฝึกกีฬา

ที่ประเทศจีน มีระบบโรงเรียนกีฬามาตั้งแต่ปี พ.ศ.2498 หรือ 70 ปีมาแล้ว จัดให้มีการฝึกกีฬาสำหรับนักกีฬาที่จะเป็นนักกีฬาอาชีพ

 

ตามข้อมูลจากสำนักงานกีฬาแห่งประเทศจีน ในปี 2565 จีนมีโรงเรียนกีฬา 2,196 แห่ง ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา ระบบโรงเรียนกีฬาส่งนักกีฬาเข้าสู่ทีมกีฬาระดับชาติเฉลี่ยปีละ 4,000 คน

โรงเรียนกีฬาเหล่านี้อาจอยู่ในระดับจังหวัดหรือเทศบาล ทางโรงเรียนเป็นผู้รับผิดชอบในการคัดเลือกเด็กและให้การศึกษาทั่วไป ไม่ใช่เพียงแค่การฝึกกีฬาเฉพาะทางเท่านั้น

เมื่อเด็กโตขึ้น พวกเขาเริ่มเข้าร่วมการแข่งขันในระดับอายุต่างๆ และหากพวกเขาสามารถเป็นหนึ่งในกลุ่มที่ดีที่สุด พวกเขาจะก้าวสู่ระดับการแข่งขันระดับชาติ

ทางโรงเรียนสามารถเลือกเด็กหรือเยาวชนตามอายุสำหรับทีมเทศบาล จังหวัด หรือระดับชาติ

หลังจากนั้น เด็กที่ได้รับการคัดเลือกสามารถเข้าเรียน 1 ใน 36 มหาวิทยาลัยหรือวิทยาลัย เฉพาะทางด้านกีฬาของประเทศ

 

ในประเทศจีน กีฬาทุกประเภทมีการแข่งขันระดับชาติ ดังนั้นนี่จึงเป็นอีกวิธีหนึ่งในการพัฒนาและคัดเลือกผู้มีความสามารถ

ครอบครัวที่มีฐานะดีจ้างโค้ชกีฬาให้ลูก เช่น กอล์ฟ หรือเทนนิส ในกรณีนี้ รัฐบาลจะติดต่อครอบครัวเพื่อเสนอโอกาสให้พวกเขาเป็นตัวแทนของประเทศจีน

ในปัจจุบัน ครอบครัวจีนส่วนใหญ่ ผู้ปกครองพร้อมที่จะส่งลูกหลานเริ่มต้นการฝึก โดยออกทุนเอง หลิน ซีหยู (Lin Xiyu) นักกอล์ฟแอลพีจีเอ ทัวร์ชาวจีนที่คว้าเหรียญทองแดงโอลิมปิกปารีส ก็เป็นหนึ่งในนั้น

 

ปัจจุบัน ลำดับความสำคัญด้านกีฬาของประเทศจีน มีสามประการ คือ…

การเสริมสร้างบทบาทของกีฬาในการพัฒนาสังคม

การบูรณาการการฝึกกีฬาและการศึกษาเข้ากับระบบการศึกษาโดยทั่วไปมากขึ้น

และการส่งเสริมบทบาทของกีฬาในเศรษฐกิจของประเทศ

รัฐบาลจีนมีนโยบายกีฬาสำหรับทุกคน มีแผนการออกกำลังกายทั่วประเทศ ได้กำหนดวัตถุประสงค์นี้ในเดือนกรกฎาคม พ.ศ.2564 แผนดังกล่าวตั้งเป้าหมายให้ประชาชนจีน 38.5% หรือ 540 ล้านได้คนออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ

รัฐบาลจีนมีเป้าหมายทำให้สถานที่ออกกำลังกายเข้าถึงได้ง่ายขึ้นสำหรับทุกคน โดยรับประกันว่าสถานที่ออกกำลังกาย จะอยู่ห่างจากอพาร์ตเมนต์หรือบ้านไม่เกิน 15 นาที

ในปี 2565 คณะกรรมการพัฒนาและปฏิรูปแห่งชาติ หน่วยงานวางแผนเศรษฐกิจหลักของจีน (National Development and Reform Commission) ประกาศการลงทุนมากกว่า 2 พันล้านหยวน หรือ 9,500 ล้านบาท สร้างสถานที่ออกกำลังกายและเล่นกีฬา 185 แห่ง เช่น สวนกีฬา ยิม และสถานที่ออกกำลังกายกลางแจ้งสาธารณะ

ในปี 2566 จำนวนสถานออกกำลังกายและเล่นกีฬาทั่วประเทศเพิ่มขึ้นเป็น 365,900 แห่ง เพิ่มขึ้น 8.7% เมื่อเทียบกับปี 2565

 

ปัจจุบัน รัฐบาลจีนมุ่งเน้นไปที่การส่งเสริมการแข่งขันจัดการแข่งขันกีฬาและกิจกรรมต่างๆ และการผสานกีฬาเข้ากับการท่องเที่ยว

สำนักงานกีฬาแห่งประเทศจีนคาดการณ์ว่า อุตสาหกรรมกีฬาอาจมีสัดส่วน 4% ของ GDP ของประเทศภายในปี 2578

ผู้อำนวยการศูนย์พัฒนากีฬาของมหาวิทยาลัยชิงหวากล่าวว่า หนึ่งในวิธีการที่จีนดำเนินการอยู่ คือการทำให้กิจกรรมการแข่งขันกีฬาเป็นที่นิยม กิจกรรมเหล่านี้ควรเข้าถึงทุกชุมชน ศูนย์การค้า พื้นที่ท่องเที่ยวที่มีชื่อเสียงที่สุด โดยเน้นว่า เหรียญรางวัลไม่ใช่สิ่งสำคัญที่สุด

หวัง สุ่ยลี่ วิเคราะห์ว่าในอีกไม่กี่ปีข้างหน้า จีนอาจจะไม่คว้าเหรียญรางวัลโอลิมปิกได้มากมายอีกต่อไป

คนจีนอาจจะไม่ให้ความสำคัญกับจำนวนเหรียญรางวัลมากเหมือนก่อน