ใส่บ่าแบกหาม/พรพิมล ลิ่มเจริญ

The Fundamentals of Caring

เธอจ๊ะ

The Fundamentals of Caring ดึงดูดใจก็ตรงที่มีพี่ Paul Rudd

พี่เขาดึงดูดใจมาตั้งแต่นู่น ตั้งแต่พี่เขาเป็นพระเอกหนังวัยรุ่นกับน้อง Alicia Silverstone ในหนังเรื่อง Clueless หนังวัยรุ่นระดับคลาสสิค ออกฉายตั้งแต่ปี 1995 ฮิตติดใจผู้ชม

จากวันนั้นจวบจนวันนี้ ไม่ว่าใครจะสร้างหนังรักวัยรุ่นขึ้นมาสักเรื่อง ก็ต้องโดนเปรียบเทียบกับ Clueless อยู่ร่ำไปว่ามีองค์ประกอบครบครันอย่างเขาหรือไม่ หรือถ้าขาดอะไรไป ก็จะรู้ได้ในทันทีเมื่อมี Clueless มาเปรียบเทียบกัน

พี่พอลแสดงหนังมามากมายหลายบทบาท จนล่าสุดแกไปเป็นซูเปอร์ Ant-Man ก็ได้รับการต้อนรับอย่างล้นหลาม

เรื่องนี้แกแสดงเป็นคนธรรมดา ชื่อ เบน

I was a writer. I wrote a couple of novels

you”ve never heard of.

เคยเป็นนักเขียน

เขียนนิยายสองสามเรื่อง

ที่คุณไม่เคยได้ยินชื่อ

แกว่าแกเป็นนักเขียนที่เกษียณแล้ว ซึ่งก็ฟังแปลก เพราะเกษียณน่าจะแปลว่าเลิกเขียนแล้วเลย ไม่เขียนอีกต่อไปแล้ว แต่นี่ตัวแกยังไม่สามารถแน่ใจได้เลยว่าจะไม่กลับไปเขียนอีก

แต่เอาล่ะ เกษียณก็เกษียณ ตามๆ แกไปก่อน ว่าไงก็ว่างั้น

คุณเบนเลยไปสมัครรับการฝึกการเป็นผู้ดูแลคนป่วย คนที่ต้องได้รับการช่วยเหลือ

Caregiving is not just

about feeding and clothing and cleaning.

การให้การดูแลไม่ใช่แค่ป้อนข้าวป้อนน้ำ

สวมเสื้อผ้าหรือทำความสะอาดร่างกาย

การให้การดูแลเป็นมากกว่านั้น

It is also about understanding

how to navigate

a complicated relationship

between those who give care

and those who are in need of it.

มันเป็นเรื่องความเข้าใจ

หาทางจัดการสัมพันธภาพอันซับซ้อน

ระหว่างผู้ให้และผู้ที่ต้องได้รับการดูแล

ในวันจบการอบรม วิทยากรก็เน้นย้ำคำสำคัญ

If you find yourself lost,

frustrated, confused,

you can always come back

to this helpful mnemonic device:

ALOHA.

ถ้าพบว่าตนเองไม่รู้จะไปทางไหน

ใจไม่เป็นสุข สับสน

ก็ให้ย้อนกลับมาที่สิ่งที่ช่วยจำนี้

ALOHA

mnemonic อ่านว่า นิ ม้อ หนิก (ตัว m ตัวแรกไม่ออกเสียง) หมายถึง การที่เราเอาคำหรือวลีมาเป็นเครื่องมือช่วยจำ อย่างเช่น เราจะจำการเรียงลำดับดาวพระเคราะห์ในระบบสุริยจักรวาล เราก็จะจำประโยคว่า

My Very Educated Mother Just Served Us Nine Pizzas ก็จะพบว่ามันเรียงกันตั้งแต่ Mercury Venus Earth Mars Jupiter Saturn Uranus Neptune Pluto แต่ตอนนี้ไม่มี Pluto แล้ว เขาเปลี่ยนเป็น My Very Educated Mother Just Served Us Nachos

ของไทยก็มีไง ที่เราจำคำที่ใช้ไม้ม้วนได้ เพราะเราท่อง ผู้ใหญ่หาผ้าใหม่ ให้สะใภ้ใช้คล้องคอ… กันนั่นไงหรือทิศทั้งแปดเราก็ท่อง อุ-อี-บู-อา-ทัก-หอ-ปะ-พา

ส่วน ALOHA ของพี่เบนนี้ มันคือ Ask, Listen, Observe, Help, Ask again. นึกถึงกระบวนการนี้ไว้ ก็จะเป็นผู้ให้การดูแลที่ดี

วิทยากรยังบอกอีกด้วยว่า อย่าลืมนะอย่าลืมว่า

I cannot take care of another

unless I first take care of myself.

เราดูแลคนอื่นไม่ได้

ถ้าเราไม่ดูแลตนเองก่อน

เพราะความต้องการของเราสำคัญ และความต้องการของผู้ป่วยก็สำคัญเช่นกัน

แต่พี่เบนเป็นคนอย่างนั้นได้ไหม เราเหล่าผู้ชมได้เห็นว่า พี่เบนเป็นคนไม่ได้ยิ้มแย้มแจ่มใสอะไร มีภรรยาแต่ภรรยาก็รอแต่ให้พี่เบนเซ็นใบหย่าให้ ซึ่งพี่เบนก็เอาแต่หนีไปให้ไกลไม่ยอมเซ็น ชีวิตพี่เบนไม่ง่ายสิ

Do I have to get a court order?…

It”s been two-and-a-half years.

ต้องให้เอาหมายศาลมาใช่ไหม?

สองปีครึ่งแล้วนะ

พี่เบนไม่พร้อม พี่เบนเอาแต่พูดซ้ำๆ อย่างนั้นกับภรรยา

เมื่อได้รับประกาศนียบัตรมาเสร็จสรรพ พี่เบนก็เริ่มออกหางาน แล้วก็ได้ไปสัมภาษณ์งาน มีคุณแม่กับลูกชายวัย 18 ปี

คุณแม่ดูอึ้งๆ ไปเมื่อรู้ว่าลูกชายจะเป็นลูกค้ารายแรกของพี่เบน

I”ve been out of work for a while

and I could really use this job.

ผมไม่ได้ทำงานมาสักพักแล้ว

ได้งานนี้ก็จะดีมาก

could use + something เป็นคำใช้พูด เวลาอยากบอกว่า ถ้าได้…ก็จะดี

I could some help. ถ้ามีคนช่วยก็จะดี

I could use a drink. ถ้ามีอะไรดื่มก็จะดี

I could use this job. ถ้าได้ทำงานนี้ก็จะดี

แต่ในที่สุด คุณแม่และลูกชายที่เป็นผู้ป่วยก็ตกลงรับพี่เบนเข้าทำงาน ลูกชายเป็นโรคอะไร? พี่เบนถาม

Duchenne Muscular Dystrophy.

When you get home tonight, google it.

โรคกล้ามเนื้อลีบดูเชน

กลับบ้านไปดูกูเกิลซะนะ

ลูกชายชื่อ Trevor เป็นโรค Duchenne muscular dystrophy หรือเรียกย่อๆ ว่า DMD พบว่าเป็นโรคนี้ตอนสามขวบ และพ่อก็ทิ้งไปตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา

เทรเวอร์เป็นตัวละครสนุกดีน่ะ ตลกร้าย แต่ก็ปนสงสาร เป็นวัยรุ่นไฟแรงแต่ต้องอยู่บนเก้าอี้เข็น

Statistically, Trevor probably

has another seven to ten years.

ตามสถิติ เทรเวอร์อาจอยู่ได้อีก 7-10 ปี

พี่เบนทำงานดูแลเทรเวอร์อย่างตั้งใจ โดนแกล้งแบบรู้ตัวบ้างไม่รู้ตัวบ้าง แต่พี่เบนก็แสบไม่เบา เลยอยู่กันได้ สัมพันธภาพซับซ้อนแต่ดำเนินไปได้ พี่เบนนำพาเทรเวอร์ไปสู่โลกภายนอกที่กว้างได้กว่าเดิม

สามในสี่ของเนื้อเรื่องในหนังกลายเป็น road movie เทรเวอร์ได้พบเจอและนึกชอบพอสาวน้อยอายุรุ่นราวคราวเดียวกัน ให้เราติดรถมาด้วยกัน ได้ตามหาพ่อ ได้พบความจริง ได้ประสบการณ์ ชายหนุ่มสองวัย เทรเวอร์และเบนได้บทเรียนชีวิตอันมีค่าล้ำ

สนุกออก หนังดูได้ดูดี ดูแล้วมีแฮง และฉันชอบ ALOHA จำไว้เป็นวิธีในการดูแลผู้คนรอบกายเรา Ask, Listen, Observe, Help, Ask again. ใส่ใจว่าเขามีความสุขอยู่ไหม? ฟังคำตอบเขาให้ชัด อย่าเพียงแต่ได้ยิน แล้วสังเกตการณ์ ก่อนจะยื่นมือเข้าไปช่วยเหลือ ขอให้เราเป็นเพื่อนที่ดีแบบนี้จะช่วยเหลือใครก็ “ช่วยเป็น”

ฉันเอง