จีน ไต้หวัน และโลก

อุกฤษฏ์ ปัทมานันท์
(Photo by Jade Gao / AFP)

เชื่อหรือไม่ โลกเกือบปั่นป่วนไปทั่วในเดือนตุลาคมที่ผ่านมานี่เอง

หากกำลังกองทัพประชาชนจีน ซ้อมรบครั้งสำคัญล่าสุดส่งผลทางลบ

ลองพิจารณา

กองทัพประชาชนจีนซ้อมรบรอบเกาะไต้หวัน

 

กองทัพประชาชนจีนดำเนินการและเสร็จสิ้นการซ้อมรบรหัส Joint Sword-2024B ทางตะวันออกของไต้หวันเมื่อวันที่ 14 ตุลาคม 2024 ที่ผ่านมา

สาระสำคัญคือ เป็นการต่อต้านการแทรกแซงจากสหรัฐอเมริกาต่อการรบที่อาจเกิดขึ้นได้ในช่องแคบไต้หวัน

หน่วยบัญชาการทหารชื่อว่า Eastern Theater Command ของกองทัพประชาชนจีนใช้เรือบรรทุกเครื่องบินทำการซ้อมรบ พร้อมด้วยทหารบก ทหารเรือ ทหารอากาศ และกองกำลังจรวดโจมตี ความร่วมมือของเรือและเครื่องบิน การควบคุมทางอากาศ การโจมตีทางทะเล และเป้าหมายภาคพื้นดินในน่านน้ำ และทางอากาศทางตะวันออกของไต้หวัน

เป้าหมายการซ้อมรบ เพื่อทดสอบความสามารถรบร่วมในหลายระดับของการปฏิบัติการร่วมในและนอกเกาะไต้หวัน

โฆษกของ East Theater Command กองทัพประชาชนจีนแถลงถึงการดำเนินการซ้อมรบที่ช่องแคบไต้หวัน ด้านเหนือ ใต้และตะวันออกของเกาะไต้หวัน เพื่อขัดขวางอย่างรุนแรงต่อกิจกรรมแบ่งแยกดินแดน เรื่องความเป็นอิสระของไต้หวัน มีความชอบธรรมและเป็นกิจกรรมที่จำเป็นต่อ การปกป้องอธิปไตยของชาติและเอกภาพของชาติ

สหรัฐอเมริกามีความกังวลอย่างมากจากการซ้อมรบร่วมของกองทัพประชาชนจีนในช่องแคบไต้หวันและรอบไต้หวัน

Matthew Miller โฆษกกระทรวงต่างประเทศสหรัฐอเมริกากล่าวว่า จีนตอบโต้ด้วยกำลังทหารต่อคำปราศรัยประจำปีที่ทำเป็นปกติของประธานาธิบดี ไล่ ชิงเต๋อ ของไต้หวัน เป็นความเสี่ยงและไม่รับประกันการขยายตัวของการซ้อมรบ1

สำนักงานประธานาธิบดีไต้หวันได้เรียกร้องให้จีนยุติการใช้กำลังทหาร ที่เซาะกร่อนบ่อนทำลายเสรีภาพ เสถียรภาพของภูมิภาค และยุติการคุกคามประชาธิปไตยและเสรีภาพของไต้หวัน

 

สมรรถนะปฏิเสธระดับภูมิภาค
(Area denial capacity)

ในทางการทหาร เขาเรียกปฏิบัติการนี้ว่า สมรรถนะปฏิเสธระดับภูมิภาค ซึ่งเคยเกิดขึ้นและปฏิบัติการมาแล้ว กล่าวคือ เมื่อ 23-25 พฤษภาคม 2024

กองทัพประชาชนจีนได้ซ้อมรบในรหัส Joint Sword-2024A หลังจากประธานาธิบดีไต้หวัน ไล่ ชิงเต๋อ กล่าวปราศรัยฉลองชัยชนะการเป็นประธานาธิบดีของเขาเมื่อวันที่ 20 พฤษภาคม แล้วทางการจีนประกาศว่า จะมีการซ้อมรบมากกว่าอีกในปีนี้

สื่อจีนรายงานว่า จีนต้องการเสริมสร้างสมรรถนะการรบร่วม ที่สามารถเทียบเคียงกับสหรัฐอเมริกา ที่มีความเหนือกว่าจีนมาก ทั้งด้านกำลังทางเรือและทางอากาศ

ดร. Shen Yi จากมหาวิทยาลัย Fudan University of International Communication เขียนบทความ2 พอสรุปได้ว่า การปิดล้อมท่าเรือหลักไต้หวัน คือภารกิจใหม่เพิ่มขึ้นในการซ้อมรบ Joint Sword 2024B exercise เรือป้องกันชายฝั่งขนาด 10,000 ตันได้ร่วมกับเรือชายฝั่ง 4 ลำได้นำมาใช้ในการซ้อมรบนี้ ซึ่งเป็นเรือที่มีขนาดความจุใหญ่กว่าเรือของสหรัฐอเมริกา มีจรวดนำวิถีระหว่างทวีปเข้าไปในมหาสุมทรแปซิฟิกเมื่อวันที่ 25 กันยายนที่ผ่านมา

เป็นการส่งสัญญาณชัดต่อสหรัฐอเมริกาว่า จีนกำลังสร้างเสริมสมรรถนะปฏิเสธระดับภูมิภาค สหรัฐอเมริกาไม่สามารถต่อสู้ได้ยาวนาน

 

3 ฉากทัศน์ที่เป็นไปได้

สถาบัน Center for Strategic and International Studies-CSIS สถาบันวิจัยทางยุทธศาสตร์ และ Think Tank อยู่ที่เมืองนิวยอร์ก สหรัฐอเมริกาออกรายงานเมื่อวันที่ 22 สิงหาคม 20243 วิเคราะห์ถึงความเป็นไปได้ของการปิดล้อมไต้หวันใน 3 ฉากทัศน์ดังนี้

ฉากทัศน์ 1 ปิดล้อมการเคลื่อนไหวทั้งหมด

กองทัพประชาชนจีน จะปิดทางเข้าและออก ท่าเรือหลักของไต้หวัน และโจมตีท่อส่งพลังงานนำเข้า โครงสร้างพื้นฐานด้านพลังงานและการขนส่ง มีการตัด เคเบิลอินเตอร์เน็ตใต้ทะเล และทำการโจมตีทางไซเบอร์

จะใช้เรือต่อต้านเครื่องบิน และเรือที่ใช้แบตเตอรี่ เพื่อใช้บังคับการปิดล้อมให้ยาวนานหลายเดือน จนกว่าทางไต้หวันต้องการเจรจากับจีน

ฉากทัศน์ 2 ปิดล้อมเหมืองแร่

ลดระดับการปิดล้อมลงมา กองทัพประชาชนจีนจะยิงจรวดนำวิถีทางเหนือและรอบๆ ไต้หวัน เพื่อข่มขู่บริษัทเดินเรือไต้หวันและบริษัทเดินเรือนานาชาติ และเพื่อป้องกันการแทรกแซงจากประเทศอื่นๆ เรือดำน้ำจีนจะแล่นปิดทางเข้าท่าเรือเหมืองแร่สำคัญของไต้หวัน กำลังทหารกองทัพประชาชนจีนจะทำการปิดล้อมท่าเรือสำคัญของไต้หวัน พวกเขาจะทำการยิงต่อสู้ ถ้าพวกเขาถูกโจมตี

ฉากทัศน์ 3 ปิดล้อมอย่างจำกัด

การปิดล้อมส่วนใหญ่ประกอบด้วยเหมือนฉากทัศน์ 2 แต่ไม่มีการปิดล้อมเหมืองแร่

 

ผลกระทบต่อโลก

นี่เป็นครั้งแรกที่ทางการจีนทำการซ้อมรบ มีเป้าหมายปิดล้อมท่าเรือสำคัญและบริเวณโดยรอบท่าเรือสำคัญของไต้หวัน การดำเนินการซ้อมรบผสมเช่นนี้สามารถดำเนินการให้กว้างขวางออกไปมาก เป็นการตรวจสอบ ทำการยึดกุมการขนส่งอาวุธของสหรัฐอเมริกาเข้าไปในไต้หวัน และหยุดยั้งไม่ให้ประเทศอื่นๆ ทำการส่งเรือบรรทุกน้ำมันและก๊าซธรรมชาติเข้าไปให้ไต้หวันได้

การแทรกแซงจากต่างประเทศต่อกรณีการปิดล้อมไต้หวันครั้งนี้จะเป็นไปไม่ได้เลย

การซ้อมรบล่าสุดรอบไต้หวัน ต้องเกี่ยวข้องกับสงครามในตะวันออกกลางด้วย จีนได้น้ำมันปิโตรเลียม 15 % จากอิหร่าน และอีก 50% จากรัฐในอ่าวเปอร์เซีย

หากจีนได้หัวเปิดปิดน้ำมันปิโตรเลียมคือได้น้ำมันปิโตรเลียมอย่างสะดวกจากประเทศตะวันออกกลาง โดยขยายการทำสงครามออกไป การตอบโต้กำลังของพวกเขาสามารถปิดล้อมไต้หวันได้

ต้องไม่ลืมว่า ไต้หวันเป็นผู้ผลิต 60% ของเซมิคอนดักเตอร์โลก รวมทั้งไต้หวันเป็นผู้ผลิต 90% ของชิพขั้นสูง (Advance Chip) ทั้งหมดของโลก ยุทธศาสตร์ของจีนอันนี้ จะก่อความพินาศทางด้านน้ำมันต่อทุกฝ่าย การขาดแคลนเซมิคอนดักเตอร์จะก่อความสูญเสียต่อระบบเศรษฐกิจโลก ตลาดหุ้นโลกจะล่ม

การซ้อมรบครั้งใหญ่ของกองทัพประชาชนจีนเพื่อปิดล้อมไต้หวันเกิดขึ้นแล้วจริงๆ ไม่ว่าฉากทัศน์ไหนที่ฝ่ายต่างๆ ประเมินความเป็นไปได้ ล้วนกระทบต่อโลกถึงขั้นพินาศ

การซ้อมรบเพื่อปิดล้อมของจีนต่อไต้หวันอาจฟังดูหลงยุค มีปัญหาด้านความชอบธรรมทางการเมือง แต่นี่ไม่ใช่แค่เรื่องระหว่างจีนกับไต้หวัน ไม่ใช่เรื่องแค่ภูมิภาคเอเชียตะวันออก แต่นี่กระทบทั้งโลก

ความพินาศมาเยือนโลกและเรา ง่ายนิดเดียวเอง


1Matthew Millier, PRC Military Drills Near Taiwan, Press Statement, 13 October 2024

2Shen Yi, “The key areas of Hong Kong should be closed and controlled, and the mainland will steadily promote the process of reunification” Guancha, 14 October 2024.

3Bonny Lin and others, “How China Could Blockade Taiwan Part 2 of a ChinaPower series” CSIS, 22 August 2024.