ฉันและเพื่อนคือนกกินปลา พวกเราไร้สีสัน แต่อาจสะดุดตาอยู่บ้างด้วยขนปกคลุมสีขาวและสีเทาอย่างเรียบง่าย พวกเราเหมือนและต่างกันโดยธรรมชาติ ในแต่ละวันพวกเราซื่อตรงต่อความหิว ความกลัว และกับความกระหายหื่นเมื่อถึงเวลาของการสืบพันธุ์ พวกเราไม่กลืนกินพวกเดียวกันเอง เพราะเราคือสัตว์ที่ต่างออกไป

พวกเราจับจ้องอาหารที่อาศัยอยู่ในน้ำ พวกมันแหวกว่าย และเวียนวนไปตามกระแสชีวิตด้วยความระแวดระวัง ความกลัวทำให้มันว่องไว และพร้อมที่จะหนีหายไปอยู่ทุกชั่วขณะ แต่ไม่ใช่กับปลาทุกชิ้นคำจะหลุดรอดปลอดภัยไปได้ตลอดในบึงแห่งนี้

วิถีแห่งเราได้สอนให้รู้ถึงวิธีการล่า พวกเราว่องไวเสมอกับกลิ่นอายของความตาย ความผิดพลาดแม้เพียงเล็กน้อย ย่อมส่งผลถึงจุดจบของปลาที่ไม่ทันระวัง “เสียงแห่งความหิวบอกให้พวกเรารอคอยอยู่ด้วยความนิ่งเงียบ” เชื่องช้าในทุกขณะก้าวย่าง

และเลือกที่จะไวกว่าเสมอ เมื่อถึงเวลาอันสมควร

ความผิดพลาดไม่เลือกข้างใคร นอกจากเหยื่อของพวกเราแล้ว “ความผิดพลาดมันยังคงจับจ้องนักล่าอย่างพวกเรา” อยู่ตลอดเวลาด้วยเช่นกัน และพวกเรายังคงถูกลงทัณฑ์ด้วยความว่างเปล่าอย่างหิวโหย หากจับปลาพลาดไป ในวันที่การจับจ้องมองเห็นแต่มวลน้ำที่ไร้ปลา

เมื่อแหล่งอาหารไร้อาหาร พวกเราจึงบินแสวงหาพื้นที่ใหม่ๆ ด้วยปีกแห่งความหวัง

และในวันแห่งความแร้นแค้น พวกเราบางตัวอาจถูกจับจ้องจากผู้ล่าที่เหนือกว่า และอาจกลายเป็นอาหารอันโอชะของสัตว์อื่นใด แต่นั่นเป็นกฎที่ไม่ขาดไม่เกินของธรรมชาติ มันเป็นความจริงที่ไม่เคยผิดพลาด

ในวันที่ชีวิตยังคงอยู่ “พวกเราจะกลับมาใหม่ ณ ที่แห่งเดิม” ตราบใดที่ยังมีอาหารให้เราได้ “จับจ้องมองตามชีวิต” ได้กลับมากระพือปีกบิน แล้วร่อนลงตรงครีบที่กำลังเคลื่อนไหวอยู่ใต้ผิวน้ำ แม้มันจำต้องเผชิญหน้ากับความผิดพลาด ที่จะยังจับจ้องอย่างไม่ลดละสายตา และพร้อมลงโทษเสมอกับผู้ผิดพลาดแม้เพียงเสียววินาที

เรี่องเล่าแบบนกๆ ที่อยากจะบอกว่า ผมเป็นสิ่งมีชิวิตเหมือนนก แต่ต่างกันที่ผมไม่ใช่นก โดยธรรมชาติแล้วผมก็หิวเหมือนกันกับนก

ผมกินปลาเหมือนนก แต่ไม่กินปลาดิบเหมือนนก ยกเว้นปลาดิบแบบซูชิที่ปาดด้วยวาซาบิ

ผมกับนกมีวิธีหาอาหารต่างกัน ผมต้องพึ่งพาเงิน แต่นกหาอาหารด้วยตัวมันเองไม่ง้อเงิน แต่ผมและนกอาจหิวโซได้ไม่ต่างกัน

ในวันผมที่ไม่มีเงิน และในวันที่นกจับปลาไม่ได้

จะว่าไป การทำมาหากินของสัตว์น้อยใหญ่ มันช่างดูเรียบง่าย ต่างกันมากกับกลวิธีอันแสนสลับซับซ้อนกับเหตุผลของความเป็นคน ผมไม่อยากเป็นนก และถ้านกนั้นรู้ถึงความพึงมีพึงเป็นของความเป็นคน มันก็คงไม่อยากเป็นคนเช่นเดียวกัน มันคงรีบบินหนีไปไกลจนสุดขอบฟ้า

แต่จะอย่างไร คนเราไม่อาจติดปีกบินหนีปัญหาการกินการอยู่ของตัวเองได้ “คงต้องจับจ้องมองปัญหาให้กว้างเข้าไว้” ด้วยเหตุด้วยผลอันหนุนนำให้เกิดสิ่งใดๆ หลังจากบ่นโทษตัวเองจนสาแก่ใจจบแล้ว กับเช้าใหม่ในวันที่เราซื่อตรงต่อตัวเองได้ ซื่อตรงต่อใครอื่นเป็น และไม่หิวกระหายจนตาลาย “จับจ้องกลืนกินพวกเดียวกันเอง” เพียงเท่านี้ก็ขอให้ปลาตัวโตจงมีแด่ท่านโดยสวัสดี

ขอบคุณมากมายครับ •

เอกภาพ | พิชัย แก้ววิชิต

สะดวก ฉับไว คุ้มค่า สมัครสมาชิกนิตยสารมติชนสุดสัปดาห์ได้ที่นี่https://t.co/KYFMEpsHWj

— MatichonWeekly มติชนสุดสัปดาห์ (@matichonweekly) July 27, 2022