Wondla มีมนุษย์คนเดียวก็มากไปแล้ว

นพ.ประเสริฐ ผลิตผลการพิมพ์

อะนิเมชั่นซีจีเรื่องใหม่ Wondla สร้างจากหนังสือไตรภาค ของ Tony DiTerlizzi ตอนนี้มีฉายซีซั่นแรกจำนวน 7 ตอนจบ ความยาวตอนละ 23 นาที ไม่ทราบว่าจะมีซีซั่นสองหรือเปล่า

หนังเล่าเรื่องเด็กหญิงอีวาซึ่งเติบโตขึ้นมาในหลุมหลบภัยหมายเลข 573 ด้วยการเลี้ยงดูของหุ่นยนต์ที่เรียกว่า MUTHR อ่านออกเสียงว่ามาเธอร์คือแม่ บรรยายไทยเรียกว่าหุ่นอรรถประโยชน์ แม่เป็นหุ่นไม่มีขา ส่วนเท้าเป็นลูกกลิ้ง เหมือนพินโบลิ่งที่กลิ้งไป มีน้ำเสียงนุ่มนวลแบบ “แม่ที่มีอยู่จริง” ฮา ฮา ให้เสียงโดยเทอรี่ แฮตเชอร์

ในตอนที่หนึ่งนี้สาธิตวิธีเลี้ยงทารกและเด็กเล็กตามที่เพจเลี้ยงลูกเพจหนึ่งเขียนทุกประการ คือ อ่าน เล่น ทำงาน เพื่อสร้างอีเอฟ (EF : Executive Function) แม้แต่การเล่นหลายอย่างที่เห็นในหนังก็เล่นแบบผู้เขียนเขียนอยู่ไม่น้อย ถูกจาย

อีวาอยู่คนเดียวกับหุ่นยนต์แม่จนกระทั่งอายุ 6 ปีจึงได้พบกับโฮโลแกรมเป็นชายคนหนึ่งซึ่งบอกเธอเรื่องหลุมหลบภัยเลี้ยงดูเด็กๆ แบบเธอที่กระจายอยู่ทั่วโลก ตอนนี้ชีวิตของเธอเข้ามาสู่ช่วงที่สองของพัฒนาการคือฝึกปรือวิชาความรู้เพื่อเตรียมตัวออกเดินทางไปสู่โลกภายนอก

ดูแล้วก็อดขำมิได้ว่าเนื้อเรื่องล้อพัฒนาการเด็กไปตรงๆ ว่าเมื่อ 6-7 ขวบก็ต้องไปโรงเรียน

แต่ที่หลุม 573 นี้อีวาเรียนคนเดียว เธอเรียนวิชาศิลปวิทยาการด้วยโดยเฉพาะอย่างยิ่งการตอสู้ป้องกันตัว จนกระทั่งเติบใหญ่เป็นวัยรุ่นไม่ฟังแม่เหมือนวัยรุ่นทั่วไป ความอึดอัดคับแคบของสถานที่และการควบคุมของแม่ทำให้เธอเหลืออดและค้นพบทางออกโดยบังเอิญ

ที่แท้หลุมหมายเลขอื่นๆ ถูกทิ้งร้างไปนานแล้ว บริเวณนี้เหลือเธอเพียงคนเดียว เธอพบเศษกระดาษแผ่นหนึ่งเป็นรูปเด็กสามคน คนกลางดูเหมือนเด็กผู้หญิงยืนอยู่ระหว่างคนที่สูงกว่าซ้ายขวาพร้อมข้อความเขียนว่า “ตามหาฉันนะ”

มีสองเรื่องขอแวะคุย เรื่องแรกคือเป็นไปได้หรือไม่ที่เด็กจะมีพัฒนาการได้ดีเท่านี้ด้วยตัวคนเดียว

คำตอบคือได้เพราะหุ่นยนต์แม่ตอบสนองเธออย่างดีเท่าที่แม่แท้ๆ พึงกระทำ ดังที่เขียนเสมอว่าผู้เลี้ยงสามขวบปีแรกเป็นแม่ ผู้คลอดมิใช่แม่ อ้อมกอดของเธอเป็นอ้อมกอดของหุ่นแต่สื่อถึงความอบอุ่นได้แม้ลายเส้นจะแสดงออกว่าเป็นหุ่น

เด็กมีปฏิสัมพันธ์ทางคำพูดกับหุ่นแม่ตลอดมาไม่มีบกพร่องนั่นทำให้พัฒนาการต่อเนื่องไม่สะดุด ต่างกับทารกที่ถูกเลี้ยงโดยหมาป่าหรือวานรจะติดขัดที่ขั้นตอนใดขั้นตอนหนึ่งแน่ เหตุเพราะหมาป่าและวานรพูดไม่ได้ เมาคลีกับทาร์ซานตัวจริงๆ ที่พบไม่ควรพัฒนาได้มากนัก

ครั้นถึงวัยรุ่นความโหยหาพวกทำให้หุ่นแม่เอาไม่อยู่ อีวาจึงแหกที่หลบภัยออกไปก่อนเวลาโดยมีแม่หุ่นไล่ตาม (กลิ้งตาม) ด้วยความห่วงใย

เรื่องที่สองคือเศษกระดาษใบนั้น บางคนเห็นก็รู้ว่าเป็นภาพประกอบจากวรรณกรรมคลาสสิค The Wonderful Wizard of Oz เขียนโดยแอล แฟรงก์ โบม วาดรูปโดย ดับบลิวดับบลิว เดนสโลว

เด็กหญิงคนกลางคือโดโรธีขนาบด้วยหุ่นไล่กาและหุ่นดีบุกซ้ายขวาเพื่อหาทางกลับบ้าน

เป็นว่ากระดาษแผ่นนั้นมิได้มีความหมายอะไรเลย เป็นอีวาคิดไปเองว่าเพื่อนฝูงให้ตามไป สำหรับคนไม่คุ้นเคยกับพ่อมดอ๊อซกว่าจะรู้ความจริงก็เป็นตอนจบ

แต่มีอีกความหมายหนึ่ง หรือที่แท้เป็นผู้สร้างได้พยายามบอกผู้ดูตั้งแต่แรกแล้วว่ากำลังเล่าเรื่องโดโรธีหาทางกลับบ้าน คือบ้านอันเป็นที่อยู่ของมนุษย์คนอื่นๆ

เมื่อถึงตอนที่สองอีวาจึงได้พบสหายร่วมทางของเธอ นอกจากหุ่นแม่ที่ไม่มีหัวใจ คนที่สองคือหุ่นไล่กาที่ไม่มีสมอง ตัวที่สามคือสิงโตที่ไม่มีความกล้าหาญ แต่สหายของอีวามิได้เหมือนสหายของโดโรธีเท่าไรนัก เพระหุ่นแม่มีหัวใจตั้งแต่แรกเพียงแค่ต้องพิสูจน์ โรเวนเดอร์เป็นเอเลี่ยนสองขามือเท้ามีนิ้วไม่ถึงห้าแต่งกายละม้ายอัศวินเจไดแต่มีปมหลังที่ไม่บอกใคร จะว่าเขาไม่มีสมองไม่ได้เพราะเขามี แต่สมองนั้นถูกอดีตบดบังไว้บางส่วนเสียมากกว่า ออตโตเป็นบ่างหกเท้าบินได้ตัวใหญ่หนานุ่มน่ากอดพูดไม่ได้และไม่ขี้ขลาดเลยตั้งแต่แรกเช่นกัน จะว่ามันไม่มีความกล้าหาญก็มิใช่อีกแค่ไม่มั่นใจในตนเองเฉยๆ ไม่เหมือนกัน

ตำราว่าออตโตเป็น ทาร์ไดเกรด (Tardigrade) ขนาดยักษ์ สิ่งมีชีวิตจิ๋วขนาด 0.5 ไมครอนที่ทนทายาทต่อภัยพิบัติทุกชนิดรวมทั้งรังสีปรมาณูพบได้ทั้งในโลกและนอกโลก

อีวา หุ่นแม่ โรเวนเดอร์และออตโตหนีการตามล่าของนักล่าค่าหัวบีสตีล ซึ่งเป็นเอเลี่ยนสองขาสี่มือร่างยักษาปากปักษีถือปืนแสงขี่ยานแมลงตามจับ “มนุษย์คนสุดท้าย” ให้ได้

เพียงเวลาไม่นานอีวาก็เรียนรู้ได้จากเอเลี่ยนต่างๆ รวมทั้งจากหมู่บ้านของโรเวนเดอร์ว่า “มีมนุษย์คนเดียวก็มากไปแล้ว”

ดังจะบอกเป็นนัยว่ามนุษย์คือเผ่าพันธุ์ที่ทำลายดาวพระเคราะห์ทั้งดวงได้

อันที่จริงหนังออกจะเด็กๆ และปุ้งๆ ปั้งๆ ตามสูตรหนังไซไฟแฟนตาซีที่สร้างด้วยซีจีจนน่าเบื่อแล้ว แต่ยอมรับว่างานด้านภาพของเรื่องนี้และระยะชัดลึกงดงามน่าดึงดูด กับประเด็นมนุษย์เป็นผู้ทำลายโลกนี้น่าจะได้เห็นกันจริงๆ ในอีกห้าสิบปีข้างหน้า

คงเพราะเผ่าพันธุ์ที่เลวมีสองมือสองขาและรยางค์ละห้านิ้ว เราจึงเห็นแต่เอเลี่ยนมีแขนขาหรือนิ้วจำนวนไม่เท่ามนุษย์สักชนิดหนึ่ง รวมทั้งหุ่นแม่ที่ไม่มีขา โรเวนเดอร์ ออตโต บีสตีล แม้กระทั่งองครักษ์ตัวสูงแบนเหมือนพยาธิตัวตืดตอนกลางเรื่องนั้นมีจำนวนนิ้วมือน่าขนลุกแต่ไม่มีนิ้วเท้า

สองอำมาตย์พี่น้องก็ตัวอ้วนกลมมีมือรอบตัวนับเร็วๆ น่าจะประมาณสิบมือเคลื่อนไหวไปมาน่าคลื่นไส้

ข้อสรุปคือเอเลี่ยนสองมือสองเท้าสิบนิ้วมือนี้ปล่อยทิ้งไว้ไม่ได้อย่างเด็ดขาด

องครักษ์หลายร่างและอำมาตย์สองตนที่รายล้อมเจ้าหญิงในตอนกลางเรื่องนั้นเองที่บ่งว่าเรากำลังดูโดโรธีเดินทางกลับบ้าน เหตุเพราะเจ้าหญิงก็เหมือนพ่อมดอ๊อซจอมปลอมที่ไร้อำนาจจะช่วยอะไรอีวาได้ ราชบิดาของเจ้าหญิงสวรรคตไปแล้ว พระองค์หลงใหลในวัฒนธรรมมนุษย์มากมายสะสมสิ่งของของมนุษย์จำนวนมหาศาลในโกดังยักษ์ ของชิ้นสำคัญที่อีวาพบคือตู้เกมกดแบบที่คนรุ่นก่อนเคยยืนเล่นกันสนุกสนานก่อนที่สมาร์ตโฟนจะมาถึงแล้วมนุษย์ก็เริ่มสูญพันธุ์นับแต่นั้น

เป็นหนังเด็กๆ แต่ก็ยิงกันทุบกันตู้มต้ามๆ ตามประสา ไม่มีเลือดตกยางออกน่ากลัว แต่เชื่อว่าที่เห็นว่าตายนั้นน่าจะตายจริง เว้นแต่จะโผล่มาซีซั่นสอง •

การ์ตูนที่รัก | นายแพทย์ประเสริฐ ผลิตผลการพิมพ์