เสียงถอนหายใจยาวๆ ราวกับอยากจะให้เป็นลมหายใจสุดท้าย ของสาวใหญ่เลยวัยกลางคน เก็บตัวอยู่แต่ในห้องไม่ยอมออกไปไหนมาหลายวัน ทุกสิ่งในชีวิตของเธอนั้นหยุดนิ่ง มีเพียงหยดน้ำตาเท่านั้นที่หาทางออกให้ตัวมันเอง ท่ามกลางความมืดมน

ป้าแสงขายหมูปิ้งอยู่ปากซอย ด้วยรสชาติที่ถูกปากกับราคาที่ถูกใจ และครองความเป็นเจ้าเก่าในย่านนี้มาอย่างยาวนาน ลูกค้ามีทั้งขาประจำและขาจร ตั้งแต่เด็กนักเรียนตัวเล็กๆ นักศึกษา ไปจนถึงคนวัยทำงาน ที่ต่างก็ฝากปากท้องในยามเช้าที่เร่งด่วน ไว้กับ “ป้าแสงหมูปิ้งข้าวเหนียวนุ่ม”

ถึงแม้ว่าในระยะหลังมานี้ จะมีคู่แข่งทางธุรกิจขายอยู่เกือบกลางซอย กับรถเข็นหมูปิ้งของสองสามีภรรยาชาวเมียนมา ที่ปฏิเสธการเป็นเจ้าของธุรกิจ

และบอกว่าเขาและเธอเป็นเพียงลูกจ้างขายแรงงาน ให้เจ้าของร้านผู้เป็นชาวไทยอีกที

ไม่ไกลกันกับร้านป้าหมูปิ้งของป้าแสง เป็นที่ตั้งของวินมอเตอร์ไซค์รับจ้าง แหล่งทำเงินหลักของลูกชายเพียงคนเดียวของป้าแสง และกับสมาชิกต่างวัยภายในวิน อีกราวสิบกว่าคน

เด็กหนุ่มเป็นราวกับ “เปลวเทียนที่ล้อแรงลม” เลือกแล้วกับชีวิตเสี่ยงเป็นเสี่ยงตายบนท้องถนน พึ่งพาประสบการณ์การเอาตัวรอดในแบบวันต่อวัน ไม่อะไรนักกับอนาคตที่ไม่แน่นอนของตัวเอง

ลูกชายป้าแสงไม่ใช่บุรุษไร้นาม เพียงแต่ผมนึกชื่อไม่ออก แม้จะมีแนวคิดที่ล่องลอยและต่างออกไป แต่ก็ถือว่า ยังมีตัวตน ในฐานะ “มนุษย์ลูกของป้าแสง” อยู่นั่นเอง

ป้าแสงเป็นแม่เลี้ยงเดี่ยว สามีลาลับขอแยกทางไปอยู่กินผู้หญิงอีกคน เมื่อครั้งลูกชายตัวน้อยเข้าระบบศึกษาตั้งแต่ชั้นเตรียมอนุบาล เหตุการณ์นั้นทำให้ป้าแสงเสียใจมาก แต่ก็ยังน้อยกว่าวิสัยทัศน์ดีๆ ของป้าแสง อย่างน้อยก็มีลูกชายอยู่เคียงข้างในวันที่ถูกทอดทิ้ง จากนี้ไปจะมีเพียงเราเท่านั้น และอย่างที่รู้กัน

เมื่อเวลาผ่านไป “เด็กน้อยโตเป็นเด็กหนุ่ม” ความหวังดีที่ไม่ได้ดีดั่งใจหวัง และมันก็พร้อมที่จะบิดเบี้ยวอยู่เสมอ แต่ป้าแสงก็ทนได้

ด้วยความที่ป้าแสงผ่านความเป็นเด็กและเติบโตมาจากสังคมชนบทในยุคหนึ่ง ท่ามกลางวิถีชีวิตของชาวบ้านที่มักจะข้องเกี่ยวอยู่การเข้าวัด ไหว้พระทำบุญ ความเชื่อและศรัทธาของการทำดีคิดดี คือหลักและแนวทางของชีวิต ที่จะทำให้พบเจอแต่ความสวัสดีมีชัย แม้แต่ตายแล้วโดยไม่เจตนา บุญกุศลที่สะสมไว้ก็จะนำพาให้ไปสู่ภพภูมิที่ดี ได้โอกาสใหม่ที่ดีกว่าเดิม

สิ่งเหล่านี้คือแนวทางที่ป้าแสงใช้เดินมาค่อนชีวิต

ในวันที่ความไม่แน่นอน กลายเป็นสิ่งที่แน่นอน และมันเป็นวันเดียวกันกับที่ “เปลวเทียนดับ ” ช่วงเวลาภาคบังคับ ที่ป้าแสงต้องอยู่ท่ามกลางความมืดทั้งแปดด้านอีกครั้ง

หากแต่ครั้งนี้สาหัสกว่า “บางครั้งวิสัยทัศน์ที่ดี ก็ไม่อาจเห็นอะไรได้อีกเมื่อไร้แสง” เมื่อลูกชายเพียงคนเดียว ที่พึ่งสุดท้ายในชีวิตที่ป้ามีอยู่จากไปอย่างกะทันหัน กับสิ่งที่เรียกกันจนคุ้นชินว่า “อุบัติเหตุ” บนท้องถนน

“แสงจากเปลวเทียน” ความสว่างเดียวที่ส่องนำทางชีวิตป้าแสง ถึงแม้ว่ามันจะไม่สว่างไสวได้ดั่งใจนัก แต่มันก็ดีกว่าที่จะอยู่กับความมืดเพียงลำพัง ป้าแสงคิดอะไรไม่ออก ตัดสินใจอะไรไม่ได้ กับสถานการณ์เช่นนี้ กับสิ่งที่เรียกได้ว่า “มืดแปดด้าน”

บัดนี้ “เหลือเพียงใบกระท่อมสดแบ่งขายในตู้เย็น” ของลูกชายเหลือทิ้งไว้ให้ดูต่างหน้า กับเนื้อหมูหมักที่เน่าแล้ว จากตรงนี้ ใครกันจะกล้าตัดสินใจแทนป้าแสง ได้ดีเท่าตัวป้าเอง กับความสูญเสียที่เกินคำบรรยาย ด้วยความจริงจัง หวังว่าป้าแสงจะ “เห็นแสงในตัวเอง” ได้ในท้ายที่สุด กลับมาใช้ชีวิตอีกครั้งแม้มันจะยาก

พวกเรารอการกลับมาของป้า รออุดหนุนหมู่ปิ้งข้าวเหนียวนุ่มของป้าอยู่นะครับ “ป้าแสง”

ขอบคุณมากมายครับ •

เอกภาพ | พิชัย แก้ววิชิต

สะดวก ฉับไว คุ้มค่า สมัครสมาชิกนิตยสารมติชนสุดสัปดาห์ได้ที่นี่https://t.co/KYFMEpsHWj

— MatichonWeekly มติชนสุดสัปดาห์ (@matichonweekly) July 27, 2022