ที่มา | มติชนสุดสัปดาห์ ฉบับวันที่ 5 - 11 มกราคม 2561 |
---|---|
คอลัมน์ | มุมมุสลิม |
ผู้เขียน | จรัญ มะลูลีม |
เผยแพร่ |
บทบาทสำคัญของขบวนการฮิสบุลลอฮ์ในการขับไล่กองกำลังของกลุ่มสุดโต่งไม่ได้เกิดเฉพาะในเลบานอน แต่รวมทั้งในซีเรียและอิรักด้วยจนนำไปสู่ความไม่ลงรอยกับรัฐบาลซาอุดีอาระเบีย
ทั้งนี้ เป็นที่รับทราบกันดีอยู่แล้วว่าซาอุดีอาระเบียและประเทศพันธมิตรแถบอ่าวได้หมดเงินนับพันล้านเหรียญสหรัฐให้แก่อัล-กออิดะฮ์และกบฏดาอิชห์ในความพยายามที่จะให้มีการเปลี่ยนแปลงรัฐบาลในซีเรีย
สำหรับปฏิกิริยาที่มีต่อการลาออกของฮาริรีมีหลากหลาย ทรัมป์ซึ่งขึ้นมาเป็นประธานาธิบfuของสหรัฐและได้มอบความฝันอันยิ่งใหญ่ให้กับบรรดากษัตริย์ในแถบอ่าวเปอร์เซียเวลานี้ต้องการพุ่งเป้าความเป็นศัตรูไปที่อิหร่าน เลบานอนพร้อมๆ ไปกับซีเรีย
รัฐบาลของทรัมป์กำลังหมดเวลาไปกับความพยายามในการยกเลิกข้อตกลงนิวเคลียร์กับอิหร่านในขณะที่รัฐสภาของสหรัฐได้ใช้การแซงก์ชั่นต่อขบวนการฮิสบุลลอฮ์มากขึ้น
นายกรัฐมนตรีของอิสราเอล เบ็นญามิน เนทันยาฮู เป็นผู้สนับสนุน MBS อย่างแข็งขัน และออกมาสนับสนุนโดยทันทีให้ MBS ประกาศสงครามกับเลบานอน
เขาบอกในแถลงการณ์เรื่องการลาออกของฮาริรีว่าเป็นการเตือนให้ชุมชนนานาชาติต่อต้านการรุกรานของอิหร่าน รัฐบาลซาอุดีอาระเบียได้ออกคำสั่งให้พลเมืองของตนออกมาจากเลบานอนโดยทันที
นักการเมืองของอิสราเอลข่มขู่ว่าจะทำให้เลบานอนเป็นผุยผงเมื่อสงครามครั้งหน้าเกิดขึ้น
ขบวนการฮิสบุลลอฮ์ นับเป็นกองกำลังที่ต่อสู้ได้เป็นอย่างดีกับกองทัพที่เกรียงไกรของอิสราเอล (ปี 2000 และ 2006)
แม้จะมีความพยายามในการสร้างความแตกแยกขึ้นในเลบานอน แต่ท้องถนนในเลบานอนก็ยังสงบอยู่ จนถึงเวลานี้ความพยายามจะปลุกเร้าความแตกแยกทางสำนักคิดก็ประสบความล้มเหลว
ผู้คนที่สนิทสนมกับฮาริรีและสมาชิกพรรคของเขาต่างก็ไม่รู้ถึงการลาออกของฮาริรี และกล่าวว่า การลาออกเกิดขึ้นภายใต้ความกดดัน เพื่อความน่าเชื่อถือเขาควรลาออกในแผ่นดินของเลบานอนเอง
ฮัซซัน นัศรุลลอฮ์ (Hassan Narullah) ผู้นำขบวนการฮิสบุลลอฮ์กล่าวว่า ซาอุดีอาระเบียได้ประกาศสงครามกับเลบานอน
เขาวิพากษ์รัฐบาลซาอุดีอาระเบียที่ “จับกุม” ฮาริรี และกล่าวว่า การเก็บตัวฮาริรีเอาไว้เป็นการดูหมิ่นคนเลบานอนทั้งมวล
เขาบอกต่อไปว่าซาอุดีอาระเบียกำลังปลุกเร้าอิสราเอลให้ทำสงครามกับเลบานอนอีกครั้ง
“ผมไม่ได้พูดเกี่ยวกับการวิเคราะห์แต่เป็นข้อมูล” เขากล่าวว่าซาอุดีอาระเบียเป็นผู้ขอให้อิสราเอลโจมตีเลบานอน
ดาเนียล ชาปิโร (Daniel Shapiro) อดีตเอกอัครราชทูตของสหรัฐกล่าวกับ The New York Times ว่า
ในความเป็นจริงดูเหมือน MBS จะรอไม่ได้ที่จะจุดไฟเพื่อให้เกิดการเผชิญหน้าระหว่างอิสราเอลกับอิหร่าน
Rex Tillerson รัฐมนตรีต่างประเทศของสหรัฐได้ออกแถลงการณ์เมื่อสัปดาห์ที่สองของเดือนพฤศจิกายน (2017) ด้วยการเตือนฝ่ายใดก็ตามทั้งที่อยู่ภายนอกและภายในเลบานอนมิให้ใช้ความขัดแย้งที่เป็นตัวแทนหรือแบบอย่างใดก็ตามที่จะนำเอาความไม่มีเสถียรภาพมาให้ประเทศนี้
อย่างไรก็ตาม ทรัมป์ได้ทวีตการสนับสนุน MBS อย่างใกล้ชิดด้วยการกล่าวว่าเขามีความมั่นใจอย่างสูงต่อ MBS พวกเขารู้ดีว่าพวกเขากำลังทำอะไรอยู่ หลังจากมีการจับกุมคนในพระราชวัง และการบังคับให้ฮาริรีลาออก ทั้งนี้ ทรัมป์ได้โทรศัพท์ติดต่อกันกษัตริย์สัลมานมาก่อนหน้านั้นแล้ว
กล่าวกันว่าเจ้าชายอัลวะลีด บินฏอลาล นั้นเป็นหนึ่งใน 10 ของชาวซาอุดีอาระเบียที่ร่ำรวยที่สุด เขาเป็นหนึ่งในกลุ่มคนที่มีความร่ำรวยกว่า 200 คนที่ถูกจับตัวไป
เจ้าชายอัลวะลีดเคยทวีตวิจารณ์ทรัมป์ในระหว่างหาเสียงเพื่อการเลือกตั้งเป็นประธานาธิบดีสหรัฐของทรัมป์มาแล้ว และในโอกาสหนึ่งเขาเรียกทรัมป์ว่า “ความไม่เป็นมงคลไม่เฉพาะต่อประเทศแถบอ่าวเปอร์เซียเท่านั้น แต่ยังหมายถึงกับชาวอเมริกันทั้งมวลด้วย”
เขาเคยเปิดเผยกับทูตสหรัฐในซาอุดีอาระเบียถึงการคอร์รัปชั่นที่มีอยู่ในราชวงศ์ และมีเจ้าชายอาวุโสไม่กี่คนที่คุมเงินนับพันล้านเหรียญสหรัฐ โดยเฉพาะอย่างยิ่งที่เป็นรายได้จากการขายน้ำมันจำนวนหนึ่งล้านบาร์เรลต่อวัน อันเป็นงบประมาณที่อยู่นอกเหนืองบประมาณแผ่นดิน
บันทึกการพูดคุยระหว่างเจ้าชายอัลวะลีดและเอกอัครราชทูตสหรัฐได้รับการเปิดเผยโดย Wikileaks
โอรสของอดีตกษัตริย์อับดุลลอฮ์ (King Abdullah) ทั้งสองพระองค์คือมิตีบ (Miteb) และเตอร์กีย์ (Turki) เป็นผู้ที่อยู่ในจำนวนของผู้ถูกจับกุมด้วย มิตีบ บิน อับดุลลอฮ์ เป็นผู้บัญชาการรักษาความปลอดภัยแห่งชาติ และเป็นคู่แข่งคนสำคัญที่จะเข้ามาแทนกษัตริย์องค์ปัจจุบันมาก่อน
บักร์ บิน ลาเดน (Bakr bin Laden) นักรับเหมาก่อสร้างซึ่งเป็นพี่น้องกับ บิน ลาเดน และรัฐมนตรีสี่คนจากคณะรัฐมนตรีก็ถูกกักบริเวณ
เป็นที่รับรู้กันว่าสมาชิกอาวุโสของครอบครัวจะมีมือที่สามารถเข้าไปเกี่ยวข้องกับการเงินได้อย่างเสรีโดยจะไม่ถูกถามตั้งคำถามมากนัก
ในการเดินทางไปประเทศฝรั่งเศสเมื่อปี 2016 MBS เอง ได้ทุ่มเงินไปราวห้าพันล้านเหรียญสหรัฐสำหรับเรือยอชต์อันหรูหราของเขา
เจ้าหน้าที่ซาอุดีอาระเบียอ้างว่าในการขับเคลื่อนเพื่อต่อต้านการคอร์รัปชั่นนั้นต้องใช้เงินถึง 800 พันล้านมาทดแทน เนื่องจากบัญชีเงินฝากจากธนาคาร 1,700 ธนาคารถูกอายัติ
เอกภาพในครอบครัวใหญ่และเป็นครอบครัวขยายซึ่งนำเอาเสถียรภาพมาให้ราชวงศ์ได้แตกทำลายลง และดูเหมือนว่าจะฟื้นฟูดังเดิมได้ยาก ตราบใดที่ MBS ยังมีอำนาจเต็มเปี่ยมอยู่อย่างนี้
เกิดความแตกแยกภายในครอบครัวของซาอุดีอาระเบียให้เห็นระหว่างตระกูลสุดัยรี (Sudairi) และชามัร (Chamar)
กษัตริย์อิบนุ สะอูด ผู้สถาปนาราชวงศ์อัล-สะอูด มีพระชายาจากสองเผ่าพันธุ์นี้ ส่วน MBS นั้นมาจากสายตระกูลสุดัยรี ในขณะที่เจ้าชายมิตีบนั้นมาจากเผ่าพันธุ์ชามัร
เหตุการณ์สำคัญในซาอุดีอาระเบียเกิดขึ้นทันทีหลังการมาเยือนซาอุดีอาระเบียของ จาเร็ด คุชห์เนอร์ (Jared Kushner) บุตรเขยเชื้อสายยิวของทรัมป์ที่ทรงอิทธิพล
ตามรายงานของสื่อสหรัฐ MBS และคุชเนอร์มีการพูดคุยกันอย่างยาวนานในประเด็นสำคัญๆ
The Washington Post รายงานว่า MBS และคุชเนอร์คุยถึงตี 4 หลายครั้งเพื่อวางแผนทางยุทธศาสตร์
ที่ผ่านมา MBS เป็นสถาปนิกแห่งนโยบายโดดเดี่ยวกาตาร์มาแล้ว ในกระบวนการนี้ MBS ได้ทำให้สภาความร่วมมืออ่าวเปอร์เซีย (GCC) ที่ระส่ำระสายอยู่แล้วมีความแตกแยกอย่างเปิดเผยมากขึ้น