คอลัมน์ประจำ

รอดไหม…ไหม

ที่มามติชนสุดสัปดาห์ ฉบับวันที่ 17 - 23 พฤศจิกายน 2566
คอลัมน์ในประเทศ
เผยแพร่

หลังการเลือกตั้ง 15 พฤษภาคม พรรคก้าวไกลพลิกชนะการเลือกตั้งเป็นอันดับ 1 ของประเทศ ตามมาด้วยพรรคเพื่อไทย คะแนนเป็นอันดับ 2 ทิ้งห่างราว 10 เก้าอี้ ความสนใจระดับสูงก็พุ่งเป้า ตรงมาที่ ศิริกัญญา ตันสกุล ทันทีในฐานะ ว่าที่รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง

เนื่องจากเป็นบุคคลที่ พิธา ลิ้มเจริญรัตน์ เอ่ยชื่อถึงในแทบทุกเวที ว่าจะส่งคนนี้เป็น รมว.คลังหากชนะการเลือกตั้ง

แม้ขณะช่วงฝุ่นตลบตั้งรัฐบาล ไหม ศิริกัญญา ก็คือ นักการเมืองหญิงที่ยืนเคียงข้างพิธา ยึดกุมวาระทางนโยบาย กำหนดประเด็นสนทนาในโต๊ะเจรจาตั้งรัฐบาล กระทั่งดีลล่ม ทุกอย่างไม่เป็นไปตามแผน

เมื่อพลิกกลับมาเป็นฝ่ายค้าน พิธา ถูกสั่งหยุดปฏิบัติหน้าที่ ส.ส. ไหม ศิริกัญญา ก็รับบทบาทเป็นผู้เล่นสำคัญในการเปิดเกมอภิปรายรัฐบาลเศรษฐา วันแรกของการแถลงนโยบายได้อย่างราบรื่น

แม้บางช่วงจะถูกขุดคุ้ยเรื่องส่วนตัวในหลายๆ เรื่องเพื่อหวังนำมาด้อยค่า สไตล์ปฏิบัติการจิตวิทยาการเมืองแบบไทยๆ ศิริกัญญาก็ยังฝ่ามาได้ทุกด่านด้วยความอดทน ไม่หลุดตอบโต้อย่างแสดงความไร้วุฒิภาวะให้เข้าทางอีกฝั่ง

 

เช่นเดียวกับสถานการณ์การเมืองขณะนี้ ที่ก้าวเข้าสู่เดือนที่ 3 ของรัฐบาลนายเศรษฐา

ไหม ศิริกัญญา ก็ยังมีบทบาทเด่นในฐานะหัวหมู่ทะลวงฟัน แม่ทัพด้านเศรษฐกิจของฝ่ายค้าน (และก็เป็นตำบลกระสุนตกของพรรคเช่นกัน)

เพราะนโยบายเศรษฐกิจ คือเป้าหมายหลักของเพื่อไทย ที่จะขับเคลื่อนเพื่อชิงความชอบธรรมทางการเมืองกลับมา จากปัญหาวิกฤตศรัทธาและความชอบธรรมทางการเมืองที่สูญเสียไปจากการพลิกขั้ว จับมือกับอำนาจเก่าตั้งรัฐบาล

หมายความว่าเพื่อไทยยิ่งขับเคลื่อนเรื่องเศรษฐกิจ แล้วมีจุดให้ท้วงติง-มีจุดอ่อน ก็ยิ่งเปิดช่องให้ ไหม ศิริกัญญา โดดเด่น หรือเป็นจุดเปลี่ยนผ่านสำคัญในอนาคตทางการเมือง

แน่ชัดว่า ไหม ศิริกัญญา มีบทบาทเด่นชัดที่สุดในซีกฝ่ายค้านและในฟากของผู้วิพากษ์วิจารณ์ท้วงติงรัฐบาลในศึกนโยบายดิจิทัลวอลเล็ต และในสถานการณ์ที่พรรคก้าวไกลเพิ่งเจอวิกฤตความเชื่อมั่นศรัทธากระทั่งต้องขับ ส.ส.ออกติดๆ กัน 2 คน

การ “รอด” ในทางการเมืองของพรรคก้าวไกลที่เกี่ยวข้องกับ ศิริกัญญา ขณะนี้ จึงขึ้นอยู่กับ 2 ประเด็นทางการเมืองที่กำลังร้อนรุ่ม

 

การ “รอด” ประเด็นที่ 1 คือ ศึกดิจิทัลวอลเล็ต

วันนี้เพื่อไทยรู้ตัวว่าเพลี่ยงพล้ำในทางการเมือง จนแพ้พรรคก้าวไกลในการเลือกตั้ง จึงยึดเก้าอี้กระทรวงเศรษฐกิจ หวังผลักดันนโยบายเศรษฐกิจเพื่อกู้ศรัทธาของพรรคจากวิกฤตเปลี่ยนขั้วทางการเมือง

แต่ปัญหาก็เกิดขึ้น เมื่อนโยบายเรือธง แจกเงินดิจิทัล ไม่สามารถชี้แจงที่มาของการใช้เงินได้ ลุกลามกลายเป็นปัญหาความเชื่อมั่นระดับประเทศ

บอร์ดโครงการเงินดิจิตทัลวอลเล็ตชุดเล็ก ก็ไม่สามารถหาเงินได้ กระทั่งมาจบที่การตัดสินใจเดิมพันครั้งใหญ่ของบอร์ดใหญ่ เคาะ ออก พ.ร.บ.กู้เงิน 500,000 ล้าน มาใช้ในโครงการ

เกิดเป็นคำถามหลายข้อตามมา

1.ตอนหาเสียงบอกจะไม่กู้ 2.ไม่ได้แจกทุกคนถ้วนหน้าแบบที่พูด แต่เลือกคนที่เงินเดือนไม่เกิน 70,000 เงินฝากรวมไม่เกิน 500,000 บาท 3.เวลาปฏิบัตินโยบาย ไม่เร็วอย่างที่พูด 4.จากคำหาเสียงจะพัฒนาระบบบล็อกเชนมาใช้ ปฏิรูประบบดิจิทัลไทย สุดท้ายก็กลับไปใช้เป๋าตัง

ในเชิงหลักการ หลังพิงของรัฐบาลอยู่ที่การยืนยันว่าประเทศกำลังเกิดวิกฤตหนัก ต้องแจกเงิน กระตุ้นเศรษฐกิจ กับอีกชุดความคิดที่เห็นว่า ประเทศยังไม่วิกฤตขนาดที่จะต้องแจกเงินจำนวนมาก ฐานะการคลังไม่พร้อมขนาดนั้น

ขณะที่จุดยืนของพรรคก้าวไกลนำโดยศิริกัญญานั้น จะพูดว่าค้านอย่างเด็ดขาดก็คงพูดได้ไม่เต็มปาก เพราะ ศิริกัญญา ออกตัวชัดเจนว่าเน้นไปที่การพยายามตั้งคำถาม ถ้าจะแจกจะบริหารเงินอย่างไร จะเอามาจากไหน โดยไม่เป็นภาระการคลังมากกว่า ซึ่งที่จริงก็เป็นคำถามเบสิกที่รัฐบาลควรตอบให้ได้

มากกว่านี้ ศิริกัญญายังเตือนเรื่องจุดอ่อนของโครงการที่เอื้อให้เกิดการคว่ำร่างกฎหมายโดยองค์กรอิสระตามรัฐธรรมนูญ 2560 เสียอีก

 

แต่ก็หนีไม่พ้นสงครามออนไลน์ เกิดวิวาทะเกี่ยวเนื่องกับนโยบายเงินดิจิทัลขึ้นหลายครั้งในรอบสัปดาห์ที่ผ่านมา ตั้งแต่ ศิริกัญญา ปะทะ กับ เศรษฐา ทวีสิน นายกฯ ในแพลตฟอร์ม X สวนกลับว่า “อย่าเอามาตรฐานความคิดของตัวเองมาหวังว่าคนอื่นเค้าจะเป็นเหมือนกัน”

ตามด้วยกองทัพ ส.ส.นักการเมืองหญิงเพื่อไทย ร่วมรุมถล่มไม่ว่าจะเป็น ส.ส.จิราพร สินธุไพร ส.ส.หญิง ลิณธิภรณ์ วริณวัชรโรจน์ ส.ส.เดียร์ ขัตติยา สวัสดิผล ส.ส.อิ่ม ธีรรัตน์ สำเร็จวาณิชย์

ต่อด้วยนักการเมืองอาวุโสรุ่นใหญ่ของเพื่อไทยอย่าง ภูมิธรรม เวชยชัย รองนายกฯ และ รมว.พาณิชย์ ที่ออกมาให้สัมภาษณ์ว่าโครงการนี้ ศิริกัญญาต่างหากที่เป็นคนขอให้ทำตอนเจรจาร่วมรัฐบาล ทำให้ศิริกัญญา ต้องออกมาโต้ ว่าไม่เคยขอให้ทำ แต่ถ้าจะทำจริง งบฯ ไม่พอ ต้องปรับลดลงมา เพื่อไทยต่างหากที่ปฏิเสธไม่ยอมทำ

แต่การตอบโต้ของเพื่อไทยที่ไม่ค่อยน่ารักเท่าไหร่ เห็นจะเป็น อดิศร เพียงเกษ ประธานวิปรัฐบาล โพสต์ข้อความลงใน X ท้าให้ศิริกัญญาลาออกจาก ส.ส. เลิกให้ความเห็นเรื่องเศรษฐกิจ ไปบวชชี และกราบขอโทษประชาชน หากนโยบายดิจิทัลวอลเล็ตสามารถทำได้สำเร็จ

ซึ่งศิริกัญญาก็ได้ออกมาให้สัมภาษณ์กับทาง Matichon TV ท้าเพื่อไทยเปิดข้อมูลว่าเศรษฐกิจไทยวิกฤตอย่างไร ต้องกางรายงานประชุมบอร์ดของโครงการให้หมด ซึ่งหากทำได้ ก็พร้อมจะรำแก้บน และยังไม่ไปบวชชี

 

ผลจากแนวรบดิจิทัลวอลเล็ตวันนี้ ส่งผลให้ ศิริกัญญา กลายเป็นแม่ทัพเศรษฐกิจของฝ่ายค้านไปโดยทันที ในฐานะ นักการเมืองหญิงคนเดียว ยืนต้านทานกองทัพเพื่อไทย

ยังไม่นับทีมนายแบก-นางแบกของรัฐบาลเพื่อไทย ที่ศิริกัญญาเอง ก็เข้าไปชี้แจงตอบโต้กลับ แม้แกนนำทีมแบกหลายคนจะเล่นบท “หยาบคาย” ใส่ ก็ตาม

ไหม ศิริกัญญา จะรอดหรือไม่จากศึกนี้ ต้องจับตาดูจากนี้เพราะมีตัวแปรที่จะกำหนดอนาคตนโยบายจากนี้อีกหลายด่าน 1.คณะกรรมการกฤษฎีกา 2.มติคณะรัฐมนตรี 3.มติสภาผู้แทนราษฎร 4.วุฒิสภา 5.องค์กรอิสระตามรัฐธรรมนูญ 2560 เช่น ศาลรัฐธรรมนูญ

ทุกด่านจะผ่านง่ายๆ ก็ได้ หรือจะล้มง่ายๆ ก็ยังได้ ไม่มีใครคาดเดาได้เพราะเป็นมาตรฐานแบบไทยๆ

 

“รอด” หรือไม่? อย่างที่ 2 ว่าด้วยเรื่องของอนาคตพรรคก้าวไกล

เพราะเป็นจังหวะเวลาพอดีกันกับศาลรัฐธรรมนูญ เตรียมอ่านคำพิพากษา ชี้ชะตาอนาคตทางการเมืองของพิธา ลิ้มเจริญรัตน์ และพรรคก้าวไกล จากกำหนดวันที่ 15 พฤศจิกายนที่ผ่านมา ก่อนเลื่อนเป็นวันที่ 22 พฤศจิกายน

แม้จะรับรู้ว่าไอทีวีไม่มีอยู่อีกแล้วมานานเกือบ 2 ทศวรรษ แม้หุ้นดังกล่าวจะเป็นเพียงมรดกที่รับมาจากบิดา แต่อะไรก็เกิดขึ้นได้ในบริบทการเมืองแบบไทยๆ คดีหุ้นไอทีวีจึงเป็นอีกหนึ่งเหตุ ชี้ชะตาอนาคตพิธา ในสนามการเมืองไทย ว่าจะเดินทางเดียวกับ ธนาธร จึงรุ่งเรืองกิจ ปิยบุตร แสงกนกกุล พรรณิการ์ วานิช หรือไม่ 22 พฤศจิกายนนี้ อาจจะตัดสินชี้ขาด

อีกเรื่องสำคัญกว่าคือการพิจารณาคำร้องยุบพรรคก้าวไกล กรณีหาเสียงแก้ไข มาตรา 112 เข้าข่ายล้มล้างการปกครอง ที่ต้องคอยจับตาดูว่าจะเป็นการสังหารหมู่ทางการเมืองครั้งที่ 2 ของกองทัพส้มหรือไม่?

ถ้าเป็นกระบวนการยุติธรรมในโลกปกติคงไม่มีอะไรให้ตื่นเต้น แต่ที่นี่ประเทศไทย ประวัติศาสตร์การเมืองไทยรอบ 2 ทศวรรษที่ผ่านมาบันทึกไว้อย่างดีว่า องค์กรอิสระตามรัฐธรรมนูญฉบับรัฐประหาร เป็นเครื่องมือทางการเมืองในการประหัตประหารพลังฝ่ายก้าวหน้ามาอย่างต่อเนื่อง ดังนั้น อะไรก็เกิดขึ้นได้

ซึ่งไหม ศิริกัญญา ก็ได้ออกมาแสดงความกังวลและห่วงใยอย่างไม่ปิดบัง ว่าก้าวไกลจะรอดหรือไม่

 

แต่ก็นั่นแหละ แม้จะพิสูจน์เป็นที่ชัดเจนแล้วว่า การตัดตอนพลังฝ่ายก้าวหน้าไม่ให้มีอำนาจทางการเมืองได้ ก็ไม่สามารถหยุดการเติบโตของพลังดังกล่าวได้ กาลเวลาได้พิสูจน์ข้อเท็จจริงเรื่องนี้เรียบร้อยแล้ว ว่าพลังความคิด ปิดกั้น กดทับกันไม่ได้

แม้ก้าวไกลจะเจอวิบากรรมคนในก่อคดีคุกคามทางเพศ จนต้องเฉือดเนื้อร้ายทิ้งอย่างรวดเร็วเด็ดขาด แต่ก็ต้องยอมรับว่าวันนี้ ก้าวไกลคืนฟอร์มได้ดี

ได้เห็น วิโรจน์ ลักขณาอดิศร ในนาม ประธาน กมธ.ทหาร ไปกระทรวงกลาโหม ตามบี้เรื่องเรือดำน้ำ, ได้เห็น รังสิมันต์ โรม ประธาน กมธ.ความมั่นคงฯ ไปคุยกับสำนักงานตำรวจแห่งชาติ, ส.ส.โตโต้ ปิยรัฐ จงเทพ ตามเรื่องส่วยรถบรรทุก, ไหม ศิริกัญญา ชนกับรัฐบาลเรื่องดิจิทัลวอลเล็ต, ส.ส.ณัฐพงษ์ เรืองปัญญาวุฒิ ตามติดเรื่องการลงทุนของกูเกิล, ส.ส.ธิษะณา ชุณหะวัณ ลงไปเปิดประเด็นเรื่องบังคับแปรอักษร ในศึกฟุตบอล จตุรมิตร, พิธา ไปลงพื้นที่ จ.ตาก-ลำพูน ท่ามกลางการต้อนรับหนาแน่น, ชัยธวัช ตุลาธน-ไอติม พริษฐ์ วัชรสินธุ เดินหน้าเรื่องแก้รัฐธรรมนูญ ผลักดันวาระทำประชามติ

พรรคก้าวไกลของ “ไหม ศิริกัญญา” จะรอดหรือไม่ ไม่รู้

แต่ปฏิเสธไม่ได้ว่า คนที่คิดแบบ “ไหม” พลังของคนที่คิดแบบ “ไหม” มีอยู่เยอะ

ศึกวิวาทะดิจิทัลวอลเล็ตนั่นแหละ สะท้อนอย่างหนึ่ง ว่าที่จริง ไหม ศิริกัญญา ไม่ได้ลุกขึ้นมาตั้งคำถามอยู่คนเดียว ยังมีคนจำนวนมหาศาลตั้งคำถามด้วยเช่นกัน