คอลัมน์ประจำ

ประเภทกีฬากับ “รูปร่าง” หุ่นสัมพันธ์กับความเก่งหรือไม่?

ที่มามติชนสุดสัปดาห์ ฉบับวันที่ 5 - 11 พฤษภาคม 2566
คอลัมน์คลุกวงใน
เผยแพร่

การแข่งขันซีเกมส์ 2023 จะจัดขึ้นที่กรุงพนมเปญ ประเทศกัมพูชา ระหว่างวันที่ 5-17 พฤษภาคม ที่จะถึงนี้ มีนักกีฬา 11 ประเทศเข้าร่วมแข่งขัน 49 ชนิดกีฬา

กีฬาส่วนใหญ่ไม่มีการกำหนดส่วนสูงและน้ำหนักของผู้เล่น ยกเว้นกีฬาที่ต้องการใช้แรงเป็นหลัก หรือกีฬาที่มีการปะทะแบบตัวต่อตัว มีการกำหนดน้ำหนักไม่ให้ต่างกันมาก เพื่อไม่ให้นักกีฬาที่ตัวเล็กกว่าเสียเปรียบ เช่น มวย เทควันโด้ และยกน้ำหนัก-ซึ่งเป็นกีฬาที่นักกีฬาไทยได้เหรียญโอลิมปิกบ่อยๆ

แม้กีฬาส่วนใหญ่จะไม่มีการกำหนด น้ำหนัก ส่วนสูง แต่รูปร่างสรีระที่ธรรมชาติให้มา ก็ช่วยทำให้นักกีฬาได้เปรียบในการเล่นกีฬาประเภทนั้นๆ

รูปร่างแบบไหน เหมาะกับกีฬาประเภทใด เล่นแล้วได้เปรียบคู่ต่อสู้ มีสถิติที่น่าสนใจดังนี้

ว่ายน้ำ

จากการศึกษาพบว่า ส่วนสูงที่เหมาะกับการเป็นนักว่ายน้ำคือ 193 เซนติเมตร และมีกล้ามแข็งแรงกำยำ ยิ่งว่ายแข่งขันระยะสั้นเท่าไหร่ กล้ามก็ควรใหญ่มากขึ้นเท่านั้น เพราะการที่มีกล้ามโต ช่วยให้เร่งสปีดการว่ายน้ำได้เร็วขึ้น

ไมเคิล เฟลป์ส เจ้าของเหรียญทองว่ายน้ำโอลิมปิก 23 เหรียญ มากที่สุดในประวัติศาสตร์ สูง 193 เซนติเมตร หนัก 88 กิโลกรัม

ความยาวของช่วงแขนจากปลายนิ้วกลางซ้ายไปยังปลายนิ้วกลางขวาอยู่ที่ 203 เซนติเมตร ซึ่งเมื่อเทียบสัดส่วนกับความสูงแล้วถือว่ายาวกว่าคนปกติ เพราะคนปกติ ความยาวของช่วงแขนจากซ้ายไปขวามักจะใกล้เคียงกับส่วนสูง

แต่สำหรับเฟลป์ส ช่วงแขนของเขายาวกว่าส่วนสูงถึง 10 เซนติเมตร

ช่วงแขนของเฟล์ปสที่ยาวมากทำให้การจ้วงแขนว่ายน้ำอย่างมีพลัง และได้เปรียบคู่ต่อสู้เวลาแตะขอบสระเข้าเส้นชัยในกรณีที่ชนะแบบฉิวเฉียด

เฟลป์สมีมือใหญ่เหมือนกับใบพาย ซึ่งช่วยให้ว่ายน้ำได้เร็วขึ้น ส่วนเท้าเบอร์ 14 ของเขาก็ใหญ่ยาว ทำหน้าที่เหมือนกับตีนกบนักประดาน้ำ

เฟลป์สมีลำตัวที่ยาว ช่วงขาสั้น ดูแล้วเป็นรูปร่างที่ไม่สมส่วน แต่ถือเป็นข้อได้เปรียบในการว่ายน้ำ เพราะการที่มีช่วงขาสั้น ทำให้ลดแรงถ่วง แรงดึงเวลาว่ายน้ำ

 

สรุปคือ รูปร่างที่ได้เปรียบในการว่ายน้ำคือ ตัวสูง มือใหญ่ เท้าใหญ่ ลำตัวยาว

อย่างไรก็ตาม ไม่ได้หมายความว่า นักว่ายน้ำตัวไม่สูงระดับ 190 เซนติเมตร จะไม่มีโอกาสประสบความสำเร็จในการแข่งขันว่ายน้ำระดับโอลิมปิก หรือระดับโลก

โจเซฟ สกูลลิ่ง (Joseph Schooling) ยอดนักว่ายน้ำชาวสิงคโปร์ที่ได้เหรียญทองเหรียญแรกของประเทศ ในการแข่งขันโอลิมปิกปี 2016 ที่รีโอเดอจาเนโร จากการแข่งขันว่ายน้ำท่าผีเสื้อ 100 เมตร เฉือนชนะไมเคิล เฟลป์ส ที่ได้เหรียญเงิน

โจเซฟ สกูลลิ่ง สูง 183 เซนติเมตร หนัก 74 กิโลกรัม ซึ่งตัวเตี้ยที่สุดในบรรดานักว่ายน้ำทั้ง 8 คนที่ลงแข่ง 100 เมตร ผีเสื้อ รอบชิงเหรียญโอลิมปิก

ผู้เชี่ยวชาญด้านการว่ายน้ำให้ความเห็นว่า สำหรับนักว่ายน้ำที่ตัวไม่สูงเมื่อเทียบกับนักว่ายน้ำคนอื่นๆ ในการแข่งขันระดับโลก เทคนิคการว่ายน้ำและการซ้อมหนัก เป็นสิ่งสำคัญมาก

 

วิ่งมาราธอน

รูปร่างที่เหมาะกับการเป็นนักวิ่งมาราธอน คือผอมบาง ขาเล็ก และสูงปานกลาง

จากการศึกษาพบว่า ยอดนักวิ่งมาราธอนผู้ชายของโลก สูงประมาณ 170 เซนติเมตร หนัก 63 กิโลกรัม

เช่น สตีเฟ่น คิโปรทิช (Stephen Kiprotich) ยอดนักวิ่งมาราธอน ชาวอูกานดา แชมป์เหรียญทองโอลิมปิก วิ่งมาราธอนปี 2012 ที่กรุงลอนดอน สูง 172 เซนติเมตร หนัก 56 กิโลกรัม

โม ฟาราห์ (Mo Farrah) ยอดนักวิ่งระยะไกล ชาวอังกฤษ เชื้อสายโซมาเลีย เจ้าของเหรียญทองโอลิมปิก วิ่งระยะ 10,000 เมตร สองสมัยซ้อน ปี 2012 และ 2016 สูง 175 เซนติเมตร หนัก 60 กิโลกรัม

เหตุผลที่นักวิ่งมาราธอนหรือระยะไกลต้องมีรูปร่างผอมบาง เพราะการวิ่งระยะไกลนั้นต้องใช้กำลังเป็นอย่างมาก หากมีไขมันส่วนเกิน ก็จะต้องแบกน้ำหนักส่วนเกินนี้เป็นระยะทางหลายสิบกิโลเมตร จะทำให้สูญเสียพลังงานมากขึ้น วิ่งได้ช้าลง

 

ยกน้ำหนัก

รูปร่างที่ได้เปรียบในการยกน้ำหนักคือ รูปร่างหนา แขนขาสั้น ทำให้ฐานมั่น รองรับน้ำหนักมากๆ ได้ดี

อย่าง น้องฝ้าย สุกัญญา ศรีสุราช เจ้าของเหรียญทองโอลิมปิก ปี 2016 ที่รีโอเดอจาเนโร ยกน้ำหนักรุ่น 58 กิโลกรัม สูง 155 เซนติเมตร หนัก 57 กิโลกรัม

เดิมทีน้องฝ้าย สุกัญญา อยากเป็นนักกรีฑา เธอวิ่งเก่งตั้งแต่ชั้นประถม ทำให้ได้เข้าเรียนชั้น ม.1 ที่โรงเรียนกีฬาจังหวัดชลบุรี แต่ตัวเล็กเกินไปทำให้โค้ชเห็นว่าไม่เหมาะที่จะเป็นนักกรีฑา

อย่างไรก็ตาม คุณศักดิ์ชัย ธิตะจารีย์ ผู้อำนวยการโรงเรียนกีฬาจังหวัดชลบุรี เห็นรูปร่างหน่วยก้าน เหมาะที่จะเป็นยกน้ำหนัก จึงพาเข้ามาอยู่ในทีมยกน้ำหนักของโรงเรียนกีฬาจังหวัดชลบุรี

ส่วน น้องแต้ว พิมศิริ ศิริแก้ว เจ้าของเหรียญเงินโอลิมปิก ยกน้ำหนักรุ่นเดียวกับน้องฝ้าย สูง 149 เซนติเมตร หนัก 58 กิโลกรัม

แต่คนสูงก็สามารถเป็นยกน้ำหนักเหรียญโอลิมปิกได้

นักยกน้ำหนักเหรียญโอลิมปิกที่สูงที่สุด คือ เวลิชโก้ โชลาคอฟ (Velichko Cholakov) นักยกน้ำหนักชาวบัลแกเรีย เจ้าของเหรียญทองแดงยกน้ำหนักรุ่น 105 กิโลกรัมขึ้นไป ในโอลิมปิกปี 2004 ที่กรุงเอเธนส์

เวลิชโก้ โชลาคอฟ สูง 198 เซนติเมตร หนัก 170 กิโลกรัม

เทนนิส

นักเทนนิสตัวสูงได้เปรียบนักเทนนิสตัวเตี้ยเล็กน้อยในเรื่องความเร็วของลูกเสิร์ฟลูก และช่วงแขนขาที่ยาวในการเข้าถึงลูก

แต่ความสูงไม่ใช่สิ่งสำคัญมากในการเล่นเทนนิส เพราะเทนนิสเป็นกีฬาที่ต้องอาศัยความสามารถหลายอย่างประกอบกัน

หากนักเทนนิสตัวเล็ก แต่คล่องแคล่ว ว่องไว ตีหนัก อึด ทนร้อน ก็สามารถเอาชนะนักเทนนิสตัวสูงได้

อย่าง จัสติน เอแนง ซึ่งสูงเพียง 167 เซนติเมตร หรือ คริส เอฟเวิร์ต ซึ่งสูง 168 เซนติเมตร

 

บาสเกตบอล

แม้นักบาสเกตบอลส่วนใหญ่จะตัวสูง แต่ก็ไม่ได้หมายความว่าคนตัวไม่สูงจะเป็นนักบาสเกตบอลที่เก่งไม่ได้

ผู้เล่นตำแหน่งพอยต์การ์ด ซึ่งเป็นหัวใจสำคัญของทีม มีหน้าที่ควบคุมลูกและส่งลูกไปยังเพื่อนร่วมทีมในจังหวะและเวลาที่เหมาะสม มักจะเป็นผู้เล่นที่มีรูปร่างเล็กที่สุดในทีม

สำหรับนักบาสเกตบอล NBA ที่ตัวเตี้ยสุดในประวัติศาสตร์ คือ มักซี่ โบ๊กส์ (Muggsy Bogues)

มักซี่ โบ๊กส์ สูงเพียง 160 เซนติเมตร หนัก 62 กิโลกรัม เล่น NBA ตั้งแต่ปี 1987 ถึง 2001 โดยเล่นให้กับ 4 ทีม คือ Washington Bullets, Charlotte Hornets, Golden State Warriors และ Toronto Rapters สถิติการเล่นต่อเกมคือ ทำแต้ม 7.7 แต้ม, Assist 7.6 ครั้ง และ Steal 1.54 ครั้งต่อเกม

ในฤดูกาลแข่งขันปี 1987-1988 ถือเป็นสีสันของ NBA อย่างมาก เพราะมักซี่ โบ๊กส์ และมานูท โบล (Manute Bol) นักบาสเกตบอลที่สูงที่สุดในประวัติศาสตร์ NBA โดยสูง 231 เซนติเมตร หนัก 91 กิโลกรัม ลงเล่นให้กับทีมเดียวกัน คือ Washington Bullets

ทั้งสองคนความสูงต่างกันถึง 71 เซนติเมตร!!!

มานูททำแต้มไม่เก่งแต่บล๊อกลูกเก่งมาก เขาเป็นนักบาสเกตบอลคนเดียวในประวัติศาสตร์ NBA ที่บล๊อกลูกได้มากกว่าทำแต้ม โดยบล๊อกลูกได้ 2,086 ครั้ง แต่ทำแต้มได้ 1,599 แต้ม มานูทโด่งดังมากในสมัยนั้น เป็นนักบาสเกตบอลจากซูดาน

แม้จะสูงขนาดนี้ แต่มานูทไม่ใช่คนที่สูงที่สุดในครอบครัว ปู่ทวดของเขาสูง 237 เซนติเมตร สูงกว่ามานูท 6 เซนติเมตร ส่วนพ่อ แม่ และน้องสาวของมานูท สูงเกิน 200 เซนติเมตร

น่าเศร้าที่มานูทเสียชีวิตด้วยอาการไตวาย เมื่อปี 2010 ขณะอายุเพียง 47 ปี