CUNK ON EARTH ‘ท่องอารยธรรมทั่วโลก’

นพมาส แววหงส์

CUNK ON EARTH ‘ท่องอารยธรรมทั่วโลก’

 

ปกติจะไม่ค่อยได้เขียนหนังที่เป็นซีรีส์โทรทัศน์นะคะ แต่ซีรีส์ห้าตอนชุดนี้ห้ามใจไม่ให้พูดถึงไม่ได้จริงๆ

เผอิญพลิก (พูดให้ถูกจริงๆ คือ คลิก) ไปดูเรื่อยๆ บนช่องเน็ตฟลิกซ์ และเจอซีรีส์ชุดนี้เข้า

เห็นชื่อเรื่อง ซึ่งแปลว่าอะไรก็ไม่รู้ ก็ไม่ได้ดึงดูดใจนักหรอก

แต่เปิดดูไปได้หน่อยก็ติดหนึบ ดูต่อเนื่องจนจบทั้งห้าตอน แต่ละตอนยาวราวครึ่งชั่วโมง…ก็ไม่ยาวไปกว่าการดูหนังยาวสองชั่วโมงครึ่งเท่านั้นแหละ

และได้หัวเราะเสียงดังกับอารมณ์ขันอันจี้เส้นเหลือเชื่อของผู้คิดเรื่องและเขียนบท (ซึ่งมาจากมันสมองของชาร์ลี บรุกเคอร์) ประกอบกับการแสดงอันแสนวิเศษของนักแสดงนำ (ไดแอน มอร์แกน) และนักวิชาการตัวจริงเสียงจริงหลายคน ผู้ถูกสัมภาษณ์ในรายการพาท่องโลกเที่ยวชมอารยธรรมของพิธีกรสาว นามกรว่า ฟิโลมีนา คังก์

นั่นคือที่มาของชื่อเรื่องว่า Cunk on Earth

ประเภทของหนังเรื่องนี้ เขาเรียกว่า mockumentary ซึ่งต้องเรียกว่าเป็นคำสมาสของภาษาอังกฤษ ได้แก่ mock + documentary นั่นคือ สารคดีประเภทล้อเลียน

บุคคลในวงการประวัติศาสตร์และศิลปวัฒนธรรมน่าจะสนุกเป็นพิเศษจากความเข้าใจใน “มุจขำขัน” ต่างๆ

พิธีกรสาว ซึ่งเป็นคนรุ่นใหม่ที่โตขึ้นมาในวัฒนธรรมป๊อปของภาพยนตร์และดนตรี และสื่อโซเชียล จับแพะชนแกะเอาโน่นมาผสมนี่ให้วุ่นวาย กลายเป็นเรื่องน่าขันสำหรับผู้รู้ทั้งหลาย ต่อให้ไม่ใช่ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะด้านก็เถอะ

ได้กล่าวแล้วว่าหนังมีห้าตอนด้วยกัน แต่ละตอนตั้งชื่อไว้ดังนี้

Ep. 1 “In the Beginnings”

Ep. 2 “Faith/Off”

Ep. 3 “The Renaissance Will Not Be Televised”

Ep. 4 “Rise of the Machines”

Ep. 5 “War(s) of the World(s)?”

เรียงตามลำดับยุคสมัยของอารยธรรมโลก โดยที่ชื่อตอนมีที่มาจากที่ต่างๆ โดยเฉพาะวัฒนธรรมป๊อป เช่น Faith/Off ล้อชื่อหนัง Face/Off (นิโคลัส เคจ)

Ep. 3 ล้อชื่อบทกวีและเพลง The Renaissance Will Not Be Televised

Ep. 4 และ 5 ล้อชื่อหนังยอดนิยม

คังก์พาเราไปชมสถานที่ทั่วโลก (โดยใช้คลิป ภาพถ่าย การจัดฉาก และสถานที่จริง) สลับด้วยบทสัมภาษณ์ของพิธีกรกับผู้เชี่ยวชาญในสาขาต่างๆ ทั้งโบราณคดี ประวัติศาสตร์ ศิลปะ ดนตรี และวิทยาศาสตร์ ซึ่งเป็นตัวจริงเสียงจริง บอกชื่อเสียงเรียงนาม พร้อมตำแหน่งหน้าที่การงาน

คังก์ตั้งคำถามที่ทำท่าว่าจะเฉลียวฉลาดรอบรู้และลึกล้ำแบบนักข่าวที่เจาะลึกในข้อมูลต่างๆ แต่จริงๆ แล้ว ซื่อบื้อสุดๆ เป็นผลให้ผู้เชี่ยวชาญเหล่านี้ตั้งตัวไม่ติด และอึ้งกิมกี่ไปเลย

บทสัมภาษณ์หลายช่วงจี้เส้นจนบอกไม่ถูกค่ะ ยิ่งนึกถึงใจผู้เชี่ยวชาญในสาขาที่ต้องพยายามหาคำตอบที่สมเหตุสมผลให้แก่พิธีกรผู้เจนเวทีแต่ซื่อบื้อแบบมั่นใจในตัวเองเหลือเกิน

ยกตัวอย่างมุขจี้เส้นสุดๆ ในเรื่อง พอเป็นกระสายนะคะ

“ใครเป็นคนคิดค้นอารยธรรมในโลกขึ้นเป็นคนแรกคะ”

“ตัวหนังสือของชาวอียิปต์ เป็นเหมือนอิโมจิของเรา ซึ่งเขาเรียกว่าอักษรเฮียโรกลิฟิก”

“World War One (สงครามโลกครั้งที่หนึ่ง)…ฟังดูเป็นทัศนะมองโลกในแง่ร้ายจังเลยนะคะ ดูเหมือนเป็นการเริ่มต้นแฟรนไชส์เลย”

“เมืองฟลอเรนซ์…ชาวอิตาลีเรียกเมืองนี้ว่า ฟิเรนเซ…เพื่อพยายามไม่ให้นักท่องเที่ยวหาเจอ…”

“ไททัน วัน ซี (Titan1c คำอ่านเพี้ยนๆ ของไททานิก)…เรือดำน้ำที่ใช้ครั้งเดียวของโลก (the world single-use submarine)”

“มารี คูรี (ผู้ค้นพบกัมมันตภาพรังสี และเสียชีวิตจากการโดนกัมมันตภาพรังสีเป็นเวลานาน)…เรื่องนี้ต้องโทษปิตาธิปไตย (ระบอบที่ให้ผู้ชายเป็นใหญ่) ใช่ไหม…ทีบรูซ แบนเนอร์ โดนกัมมันตภาพรังสีแล้ว ยังไม่เป็นไรเลย แถมยังกลายเป็นซูเปอร์ฮีโร่จอมพลัง (Hulk) ด้วยซ้ำ”

“(ทวีปอเมริกาถูกค้นพบโดย) นักสำรวจและนักสืบชาวอิตาลี ที่ชื่อ คริสโตเฟอร์ โคลัมโบ (หลายคนคงยังจำหนังนักสืบยอดฮิตชุด “โคลัมโบ” (ปีเตอร์ ฟอล์ก) ได้นะคะ)”

“(การที่พระเยซูโดนพวกโรมันจับไปตรึงกางเขน เพราะคำสอนของพระองค์ที่พวกโรมันไม่เห็นด้วย) จะถือว่าพระเยซูเป็นคนดังคนแรกที่ตกเป็นเหยื่อของวัฒนธรรมคว่ำบาตร (cancel culture) ได้ไหม”

“(ภาพวาด Birth of Venus ฝีมือบอตติเชลลี) ดูวีนัสคอยาวมากเลยนะ นางเป็นครึ่งยีราฟหรือเปล่า หรือว่าเป็นเพราะคนวาดวาดไม่เก่ง”

“พระเยซูมีสาวกแค่ 12 คนเองตอนมีชีวิตอยู่ แต่พอตายไปแล้วนั่นแหละถึงได้มีผู้ติดตามเยอะ”

“(กาลิเลโอมีชื่อเต็มว่า กาลิเลโอ กาลิเลอี) ถ้างั้นดิฉันก็เรียกตัวเองว่า ฟีโลมีนา ฟีโลมีนี ได้เหมือนกันสิ”

นอกจากนั้น การจับแพะชนแกะ การอ่านหนังสือไม่แตก และการได้ข้อมูลมาผิดๆ ของฟีโลมีนา คังก์ ยังสร้างความปวดเศียรเวียนเกล้าแก่นักวิชาการผู้เชี่ยวชาญในสาขาต่างๆ เช่น

เธอพูดถึง วลาดิมีร์ เลนิน เหมือนจะเป็นญาติของจอห์น เลนนอน

ยุคมืดในยุโรปนั้นเธออ่านรวบคำว่า The Darkages ทำให้นักวิชาการต้องแก้ให้ว่า The Dark Ages

Soviet Union เธอเรียกว่า Soviet Onion และเมื่อถูกแก้ให้ถูก เธอก็ห้ามไม่ให้นักวิชาการที่เธอกำลังสัมภาษณ์ เบี่ยงเบนประเด็นไปเป็นเรื่องอื่น นักวิชาการเลยต้องพูดเรื่องพืชผักในโซเวียตแทน …5555

คำว่า Renaissance เธออ่านว่า เรอเนซอส เพราะเห็นตัว n เป็นตัว u

Peasant (ชาวนา) เธอออกเสียงว่า pheasant (ไก่ฟ้า) จึงกลายเป็น “ไก่ฟ้าในรัสเซีย ฝันอยากเป็นผู้คนชาวรัสเซีย”

แถลงการณ์สำคัญของคาร์ล มาร์กซ์ (Communist Manifesto) เธออ่านว่า Commonest Man in Festo เป็นต้น

ความเฟอะฟะซื่อบื้อ…อย่างจริงใจและมั่นใจในตัวเอง…ของฟีโลมีนา คังก์ ยังมีอีกมากนะคะ ได้หัวเราะเสียงดัง และหมายใจไว้ว่าจะดูซ้ำได้อีกหลายหนเลยล่ะหนังชุดนี้ เมื่อไรที่นึกอยากหัวเราะ… •

CUNK ON EARTH

กำกับการแสดง

Christian Watt

เขียนบท

Charlie Brooker

นำแสดง

Diane Morgan

 

ภาพยนตร์ | นพมาส แววหงส์