พระเจ้าตากสิน

 

ทุกครั้งของการถ่ายภาพ ผมจะเชื่อในจินตนาการ

หากแต่เรื่องราวทางประวัติศาสตร์ ผมจะงดใช้จินตนาการเป็นการชั่วคราว

และชอบที่จะมองเรื่องราวของประวัติศาสตร์ผ่านข้อมูลหลักฐาน จากคำบอกเล่าและงานเขียนของผู้ชำนาญการด้านประวัติศาสตร์และโบราณคดีที่ใจถึงพึ่งได้ และเป็นที่ยอมรับโดยทั่วกัน จากการสืบค้นข้อมูลทางประวัติศาสตร์ ผ่านการอ้างอิงจากหลักฐานทางโบราณคดีที่สมเหตุสมผลและมีความน่าเชื่อถือเป็นสำคัญ

เรื่องราวของพระเจ้าตากสิน หรือสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช และเป็นที่รู้จักกันในอีกพระนามคือ สมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี ที่ผมรับรู้เรื่องราวของพระเจ้าตากสินในช่วงที่กำลังเรียนอยู่ในชั้นประถม ความจำได้อยู่บ้างเกี่ยวกับเรื่องราวพระราชประวัติของพระเจ้าตากสินในตอนนั้น มาจากใบงานคำถามของวิชาประวัติศาสตร์ที่มีคำถามประมาณว่า

พระเจ้าตากสิน มีพระนามเดิมว่าอะไร?

ก่อนมากอบกู้เอกราช พระเจ้าตากสินมหาราชทรงเดินทางไปตั้งฐานกำลังที่เมืองใด?

ทรงกอบกู้เอกราชภายหลังเสียกรุงศรีอยุธยาครั้งที่เท่าใด?

กรุงธนบุรีมีอายุรวมทั้งหมดกี่ปี?

ผมเชื่อว่าหลายคนยังคงตอบคำถามได้ทุกข้อและสบายมาก และก็แอบสงสัยอยู่ลึกๆ จะมีใครบ้างหนอที่ยังไม่รู้คำตอบ

แต่ไม่เป็นไร การท่องจำประวัติศาสตร์มันทำให้ลืมกันได้ ผมเองก็หลงลืมอยู่บ่อยๆ

 

เรื่องราวของพระเจ้าตากสิน ถูกบันทึกกล่าวถึงไว้มากมายและกว้างขวางในแวดวงวรรณกรรม

ในหนังสือพระราชประวัติบางเล่มถูกเขียนโดยกลั่นเกลาออกมาจากมโนสำนึกอันล้ำลึก

และมีอีกมากที่เขียนกลั่นกรองออกมาจากหลักฐานบันทึกทางโบราณคดี พงศาวดาร โบราณสถานที่ข้องอยู่ด้วยกับเหตุการณ์ในยุคสมัย

สุดท้ายคนอ่านอย่างเราคงต้องเลือกแล้วว่าจะหาอ่านประวัติศาสตร์ในรูปแบบใด

ความรู้ทางประวัติศาสตร์นอกจากจะมีอยู่ในหนังสือเรียนภาคบังคับแล้ว การได้เที่ยวเสียบ้างในสถานที่ทางประวัติศาสตร์ก็มีคุณภาพอยู่ไม่น้อย

และผมเองก็เพิ่งได้มีโอกาสไปท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์กับเค้าบ้างเมื่อไม่นานมานี้

ครั้งแรกของผมกับการนั่งเรือหางยาวบนเส้นทางสายลำคลอง กับเรือที่ไม่ไร้หางเสือนำพาผมและเพื่อนร่วมเดินทางอีกหลายชีวิต ลัดเลาะลำคลอง จอดเทียบท่าเพื่อให้ได้เดินย้อนรอยไปบนฝากฝั่งของอดีต

โปรแกรมทริปที่พาไปทัวร์ เริ่มต้นการเดินทางด้วยการเดินเที่ยวชมพระราชวังเดิม จุดเริ่มสร้างของกรุงธนบุรี และยังมีโบราณสถานที่สำคัญในส่วนของท้องพระโรงกรุงธนบุรี ไม่ห่างไกลกันนักเมื่อเดินไปทางแม่น้ำเจ้าพระยายังมีป้อมวิไชยประสิทธิ์ จากนั้นจึงพากันเดินขยับไปในส่วนของวัดอรุณราชวราราม ที่ซึ่งเคยเป็นวัดที่อยู่ภายในพระราชวังของกรุงธนบุรี

จากนั้นจึงลงเรือที่ท่าเรือวัดอรุณ มุ่งหน้าไปยังจุดหมายปลายทางกันต่อไป

เมื่อกองทัพต้องเดินด้วยท้อง และสมควรแล้วกับเวลาของอาหารกลางวัน ไม่นานนักเรือจอดเทียบท่าที่ไม่ไกลจากร้านเต็กเฮง (หมี่กรอบจิ้นลี) ที่เปิดขายในตลาดพลูมายาวนานตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 5

และพวกเราทุกคนดับความหิวของมื้อกลางวันด้วยกันที่นี่

บ่ายโมงครึ่งโดยประมาณก็พากันมาถึงวัดอินทารามวรวิหาร วัดสำคัญที่สันนิษฐานว่าเป็นที่บรรจุพระอัฐิของสมเด็จพระเจ้าตากสิน และเข้าสักการะศาลพระเจ้าตากสิน ที่ๆ ผมได้ถ่ายภาพมาจากที่นี่ด้วยเช่นกัน

เมื่อออกจากวัด พวกเราพากันมุ่งหน้าไปยังหมายหมุดถัดไปคือ วัดหงส์รัตนารามราชวรวิหาร กับงานศิลปกรรมฝาผนังที่เรื่องรัตนพิมพ์วงศ์ (ตำนานพระแก้วมรกต) และไหว้หลวงพ่อแสนในพระอุโบสถเพื่อความเป็นสิริมงคล

สุดท้ายปลายทัวร์จบลงตรงที่ท่าเตียน และกล่าวคำร่ำลาซึ่งกันกับกลุ่มเพื่อนๆ พี่ๆ น้องๆ ที่ได้ลงเรือลำเดียวกัน

 

ขอบพระคุณมากๆ ครับกับคุณปรามินทร์ เครือทอง นักเขียนและนักประวัติศาสตร์ ที่ได้นำพาเดินชมพร้อมเล่าเรื่องราวตั้งแต่พระราชวังเดิม วัดอินทารามวรวิหาร วัดหงส์รัตนารามราชวรวิหาร ที่ได้ชี้ให้เห็นถึงความสำคัญและความเชื่อมโยงตั้งแต่ต้นสายปลายเหตุของการก่อร่างสร้างกรุงธนบุรี และพระราชประวัติของพระเจ้าตากตั้งแต่เริ่มต้นจนถึงวาระของการสวรรคต จนถึงจุดสิ้นสุดลงของกรุงธนบุรี

ขอบคุณมากครับกับ Matichon Information Center (MiC) ที่ได้ชักชวนผมให้มาร่วมทริป MiC Holiday Trip #5 ล่องเรือไปกับคลองสายประวัติศาสตร์ด้วยในครั้งนี้

ไว้ถ้ามีโอกาสได้ไปที่เที่ยวอีก จะเป็นที่ไหน อย่างไร ผมจะมาเล่าให้ได้อ่านกันอีกนะครับ

ขอบคุณมากมายครับ •

 

เอกภาพ | พิชัย แก้ววิชิต

สะดวก ฉับไว คุ้มค่า สมัครสมาชิกนิตยสารมติชนสุดสัปดาห์ได้ที่นี่https://t.co/KYFMEpsHWj

— MatichonWeekly มติชนสุดสัปดาห์ (@matichonweekly) July 27, 2022