ที่มา | มติชนสุดสัปดาห์ ฉบับวันที่ 2 - 8 กันยายน 2559 |
---|---|
คอลัมน์ | รักคนอ่าน |
เผยแพร่ |
ผู้ได้รับการปล่อยตัว
ให้คุณรับผิดในสิ่งที่คุณไม่ได้ทำ ไม่ได้เป็น ไม่เคยเกิดขึ้น คุณจะทำไหม?
เอาล่ะ คุณอาจจะเคยแกล้งป่วยเล็กๆ น้อยๆ หรือแสดงอาการแง่งอนเกินจริงไปบ้างหากไม่ได้อย่างใจ
เรื่องกระจุ๋มกระจิ๋มที่ต่อให้มีคนจับทางได้หรือมารู้ความจริงในภายหลังก็ไม่ได้เจ็บปวดรวดร้าวอะไรมาก
ดีไม่ดีจะกลายเป็นเรื่องขำขันแสนพิเศษในวงคนรู้จักเอาเสียด้วย
แล้วถ้ารับผิดในคดีฆาตกรรมล่ะ
คุณจะทำหรือไม่
ถ้าจะมีสักส่วนเสี้ยวในใจคุณที่จะรับ
คุณจะรับเพราะอะไร
คดี โทมัส ควิก เป็นคดีใหญ่ในสวีเดนช่วงทศวรรษ 90 เมื่อผู้ป่วยจิตเวชรายหนึ่งรับสารภาพว่า เขาเป็นผู้ลงมือสังหารเด็กชายในคดีฆาตกรรมปริศนานาน 10 กว่าปีมาแล้ว หลังการสืบสวนสอบสวน ตามด้วยศาลมีคำพิพากษาว่าเขากระทำผิดจริงตามฟ้อง เรื่องนี้เป็นข่าวใหญ่โตมากในสวีเดนถึงพฤติกรรมโหดร้ายผิดมนุษย์ของเขา
นับจากนั้น เขาก็สารภาพในคดีอื่นๆ และถูกพิพากษาว่าผิดจริงอย่างต่อเนื่องถึง 6 คดี แม้จะมีข้อกังขาในกระบวนการสอบสวนมากมาย
แต่หลังการพิจารณาคดีครั้งสุดท้ายในปี 2001 เขาถอนตัวจากการสืบสวนสอบสวน ยุติการให้ความร่วมมือทุกอย่างโดย “ขอหยุดพัก” ยาว และเปลี่ยนชื่อจาก โทมัส ควิก กลับมาเป็น สตูเร่ แบร์กวาล
เรื่องของเขาค่อยเงียบหายลง
ระวังความปรารถนาของตัวเอง
ระวังในสิ่งที่เราร้องขอ
ราคาที่เราต้องจ่ายมันอาจสูงกว่านั้น
10 ปีต่อมา ฮันเนส ร็อสตัม นักข่าวสืบสวนขอเข้าเยี่ยมควิกที่โรงพยาบาลแซเทอร์เพื่อไขข้อสงสัยที่ยังค้างคาอยู่ แล้วตัดสินใจสืบสวนคดีนี้เพิ่มเติม
เขาพบว่าข้อถกเถียงและเรื่องอื้อฉาวเกี่ยวกับคดีนี้นั้นเป็นเพียงยอดของ ภูเขาน้ำแข็ง ส่วนที่จมอยู่ใต้ทะเลลึกคือปัญหาขนาดมหึมาที่สะท้อนช่องโหว่และปัญหาในระบบ ยุติธรรม เมื่อคณะบุคคลทั้งคณะตั้งแต่ผู้ต้องหาไปจนถึงคณะบำบัดอาการ ทนาย อัยการ ล้วนแล้วแต่มีผลประโยชน์ทับซ้อน
ฉันเคยถูกผู้ที่เรียกตัวเองว่านักบำบัดถามข้อมูลเชิงจิตวิทยาเหมือนกัน
นัยว่าทุกสิ่งที่กำลังพังทลายอยู่ต่อหน้าฉันในวันนี้ ล้วนสะสมก่อเงื่อนปมขึ้นตั้งแต่วัยเด็ก ก่อนจะกระชับแน่นทบทับกันจนเป็นเงื่อนตายเกินแก้
ฉันเลยพยายามเค้นสมองหาเหตุผลเหมือนกัน ว่าฉันถูกทำร้ายจิตใจอะไรบ้างตอนเด็ก
ในตอนนั้นฉันอยากจะมีเรื่องอะไรให้เล่าออกไป อยากเป็นคนที่ตอบคำถามได้ถูกต้อง
เพราะมันเหมือนจะทำให้ผู้ซักถามพอใจ
ฉันไม่รู้ว่ามันเป็นวิธีบำบัดที่ถูกต้องตรงกับจริตภายในของฉันหรือไม่
แต่ฉันก็ไม่อยากให้ผู้บำบัดต้องผิดหวัง
แค่เขาถามนี่ก็รู้สึกมีความหมายมากแล้ว
และเหมือนฉันก็จะได้รู้ด้วยว่าที่ฉันเป็นแบบนี้ ในตอนนี้ เพราะมันมีอะไรบางอย่างผิดพลาดไปในวัยเยาว์ บางปมปัญหา บางสิ่งบางอย่างที่ไม่ถูกแก้ไข
เพราะถ้าฉันคิดได้ว่ามันมี ฉันอาจจะรู้สึกดีขึ้นที่จะโทษความทุกข์และความไม่สมหวังที่กำลังเกิดขึ้นใน ปัจจุบันขณะ ส่งความผิดนั้นไปให้กับวัยเด็กที่รางเลือน
ต้องมีสิ
ฉันต้องเคยน้อยใจที่โดนแม่ดุหรือพ่อเสียงดังบ้างแหละ
ก็ใช่ มันมี
แต่ถ้าขนาดต้องมานั่งนึกกันเลยนี่ มันจะเข้มข้นพอส่งผลกับชีวิตฉันจริงๆ หรือ
หรือฉันก็แค่สร้างปัญหาขึ้นมาได้โดยไม่ต้องอาศัยปมวัยเด็กอะไร
แต่ส่วนผสมที่ลงตัวของหายนะซักนิด ความเครียดซักหน่อย พันธุกรรมซ่อนเร้น หรืออะไรต่อมิอะไรมาปนเปกัน
แล้วก็–เชิญรับไปค่ะ ปัญหาร้อนๆ ของคุณ
สําหรับคดี โทมัส ควิก นั้น นอกจากหลักการแห่งกฎหมายจะถูกทำลายลงในการสอบสวนคดีนี้ อีกเรื่องหนึ่งที่น่าใจหายไม่แพ้กันก็คือบรรยากาศของสังคมที่ดูจะสนุกสนาน กับข่าวฆาตกรต่อเนื่องผู้โหดเหี้ยม
แสงไฟทุกดวงสาดส่องอาบร่างผู้เกี่ยวข้องแบบไม่มีเว้น โดยเฉพาะวงการจิตเวช ที่กระบวนการบำบัดกลายเป็นการต่อยอดงานวิจัยและเพื่อสร้างชื่อเสียงให้ตนเอง มีการใช้ยาคลายประสาทออกฤทธิ์เสพติดรุนแรง การบำบัดชักจูงชี้นำสร้างความทรงจำอันเป็นเท็จ ซ้ำยังเออออเห็นด้วยไปกับเรื่องเล่าเรื่องราวของผู้ป่วยจนสถานการณ์บานปลาย
พอตอนนี้ฉันดีขึ้น ได้รับการรักษาที่เหมาะกับตัวเองแล้วมองกลับไปถึงรู้สึกว่าน่าเศร้าเหลือเกิน
นี่ฉันสิ้นหวังจนหาทางโทษตัวเอง โทษพ่อโทษแม่เพื่อให้นักบำบัดพึงพอใจ และกลายเป็นหนึ่งในสถิติของเขางั้นหรือ
ผู้บำบัดที่รักษาระดับความกดดันเข้มข้นของคำถามนั้นคงมี แต่คงไม่ใช่คนเดียวกับที่ฉันเจอ
แต่ก็อีกนั่นแหละ เขาอาจจะรู้ก็ได้ว่าฉันโกหกเพื่อสร้างความพอใจ
อยากได้เป็นคนสำคัญ
อยากเป็นที่รัก เป็นคนที่ถูกขึ้นมาบ้างสักเสี้ยวนาที
ปีศาจเรียกราคาแพงเสมอ
และมันทำให้เรารู้สึกว่าราคาที่จ่ายนั้นเหมาะสม และดีงามแล้ว
สตูเร่ แบร์กวาลล์ เกิดเมื่อ 26 เมษายน 1950 ปัจจุบันยังมีชีวิต
และได้รับการปล่อยตัว
“โทมัส ควิก ฆาตกรผู้ไม่เคยฆ่าใคร” (Fallet Thomas Quick : Att skapa en seriemördare) เขียนโดย Hannes R?stam แปลโดย โรจนา นาเจริญ ฉบับพิมพ์ภาษาไทยโดยสำนักพิมพ์มติชน, 2559