ใส่บ่าแบกหาม/พรพิมล ลิ่มเจริญ

Their Finest

เธอจ๊ะ

Their Finest กำกับการแสดงโดย Lone Scherfig เป็นผู้กำกับฯ หญิงชาวเดนิช หรือชาวเดนมาร์ก ที่กำกับหนังที่ฉันชอบมากๆ ไว้แล้วหนึ่งเรื่อง นั่นคือ An Education เมื่อปี ค.ศ.2009 ชอบมากมาจนบัดนี้

เรื่องนี้สร้างจากนิยายชื่อ Their Finest Hour and a Half เขียนโดย Lissa Evans

เป็นเรื่องเกี่ยวกับทางการอังกฤษ ที่ตั้งคณะทำงานมาสร้างภาพยนตร์เพื่อมาสร้างขวัญและกำลังใจเมื่อครั้งอังกฤษต้องออกรบครั้งสงครามโลกครั้งที่ 2

ตอนนั้นมีเหตุการณ์รบครั้งสำคัญก็คือ Dunkirk evacuation ที่เราได้รู้จักกันไม่นานมานี้จากหนังของพี่คริสโตเฟอร์ โนแลน ที่ทหารอังกฤษไปติดอยู่ชายหาดนอร์มังดี เรือรบถูกเรือบินกองทัพเยอรมนีถล่ม จนทางการต้องส่งเรือของชาวบ้านธรรมดาๆ ไปรับทหารหลายแสนคนกลับมา

เรื่องก็เริ่มในปี ค.ศ.1940 ณ กรุงลอนดอน นางสาวแคทริน โคล ถูกเรียกตัวไปสัมภาษณ์งานที่ Ministry of Information หรือก็คือกระทรวงการข่าว รับผิดชอบด้านการข่าว ที่รวม propaganda หรือข่าวที่มาในรูปแบบโฆษณาชวนเชื่อด้วย

แต่ในเรื่องจะพบว่ามี Ministry of War หรือกระทรวงสงคราม แต่พอหลังสงครามโลก อังกฤษก็แปลงร่างกระทรวงนี้มาเป็น Ministry of Defence หรือกระทรวงกลาโหมแทน

นางสาวแคทรินนี้มีสามีแล้ว เคยไปรบแล้วแต่บาดเจ็บกลับมา ขาเสีย เลยกลายมาเป็นศิลปินแทน แต่พอนางสาวแคทรินได้ตอบรับเข้าทำงาน สามีกลับหงุดหงิด รู้สึกแย่ที่ภรรยากลายเป็นหัวหน้าครอบครัว

I didn”t bring you all the way from Wales

to see you hit by a bomb.

ผมไม่ได้พาคุณมาจากเวลส์

ให้มาโดนระเบิดนะ

ฟังพูด!

แต่แคทรินไม่ฟัง ก็อยากทำ อยากไปทำงาน ช่วงสงครามขนาดนี้ มีงานแล้วไม่ทำ ก็บ้าแล้วน่ะสิ!

งานก็คือให้มาเขียนบทภาพยนตร์แนว morale-boosting หรือส่งเสริมหรือปลุกขวัญและกำลังใจ

ที่ทำงานด้วยการมี Tom Buckley เป็นคนดูแลงานเขียนบท และคนสั่งการคือเจ้ากระทรวง

Welcome to the Ministry of Information,

Film Division. Roger Swain.

ยินดีต้อนรับสู่กระทรวงข่าว

แผนกภาพยนตร์ ผม รอเจอร์ สเวน

มีท่านผู้ใหญ่มาแนะนำตัวแบบนี้ เห็นทีจะงานใหญ่ เธอว่าไหม?

พี่ทอม บัคลี่ เริ่มงานในทันที อธิบายสถานการณ์อันย่นย่อให้ฟัง

The thing about men who get sent away to war

is that some of them don”t come back at all.

เรื่องของเรื่องก็คือคนที่ถูกส่งไปรบ

บางคนไม่ได้กลับมาอีกเลย

สถานการณ์แสนเศร้าและหดหู่ใจ แต่ให้สร้างภาพยนตร์

หนังสนุกดีจังเลย ให้เราได้ดูกระบวนการคิดของเขา ไหนจะเนื้อเรื่อง ไหนจะชื่อเรื่อง ไหนจะตัวแสดง ไหนจะหางบประมาณ และไหนจะสร้างมาแล้วก็ต้องให้คนแห่ไปดูไปชมด้วยสิ

เจ้ากระทรวงมาบรี๊ฟงานด้วยตนเอง

We need to cultivate

a more convincing female angle

in our output.

เราจำเป็นต้องพัฒนา

มุมมองของผู้หญิงให้ออกมาน่าเชื่อ

มอบหมายงานด้วยตนเอง

Mr. Buckley here has been appointed

to the department as a special advisor.

คุณบัคลี่ได้รับการแต่งตั้ง

ให้เป็นที่ปรึกษาพิเศษ

แต่พี่ทอมบัคลี่แย้งในทันใด

Not special enough

to get paid, obviously.

เห็นๆ ว่าไม่ได้พิเศษพอ

ที่จะได้ค่าจ้างค่าออน

คณะทำงานมีคนไม่มากหรอก อีกคนก็ไม่ได้เคยเขียนบทภาพยนตร์มาก่อน

I was the secretary at the copywriting department,

but all the copywriters got called up.

ฉันเคยเป็นเลขานุการแผนกก๊อบปี้ไรเตอร์

แต่คนแผนกนี้ก็โดนเรียกไปประจำการหมด

to get called up หรือ to be called up หมายถึง ถูกสั่งให้ไปร่วมกับกองทัพ

แคทรินพากเพียรเขียนบทส่งให้พี่ทอมตรวจพิจารณา

พี่ทอมบอก It ain”t beef, but it ain”t bad. อันนี้ชมหรือด่าเนี่ย?

beef นิยมใช้ในอังกฤษ หมายถึง ความแข็งแรง พลัง อำนาจ

งั้นในที่นี้ ก็น่าจะหมายถึงอะไรดีๆ สรุปคือพี่ทอมชมสินะว่า มันไม่ดีเด่อะไรแต่ก็ไม่ได้แย่

แต่แท้ที่จริง แปลรวมไปถึงว่า ไปเขียนมาใหม่นั่นเอง

ตอนที่เก่งขึ้นมาก พี่ทอมก็ว่าอีกว่า

You”re mustard these days, aren”t you?

หมู่นี้เก่งนะ ใช่ไหม?

mustard ด่าหรือชมอีกล่ะเนี่ย?

mustard ในที่นี้ไม่ได้หมายถึงสิ่งเหลืองๆ ข้นๆ ที่หมักกับฮ็อตดอก แต่หมายถึง good หรือดี

พี่ทอมแกดูใจร้าย ดุด่าว่ากล่าวไม่เกรงใจ แต่มันดีนะ ทำให้น้องแครินเรียนรู้ศาสตร์แห่งการเขียนบทภาพยนตร์ได้อย่างเร็ว

Because sometimes you just have

to make do with what you”ve got.”

บางทีเราก็ไม่ได้พร้อมพรั่ง

แต่เราต้องจัดการชีวิตให้อยู่ไปให้ได้

ทำหนังงบน้อย แต่คนเยอะ เรื่องก็เยอะเข้าไปอีก

to make do หมายถึง จัดการชีวิตให้อยู่ได้ตลอดรอดฝั่งทั้งๆ ที่สรรพสิ่งที่เรามีนี้มันไม่พอ มันขาด หรือที่มีอยู่คุณภาพมันแย่ มันไม่ได้ดั่งใจ

นางสาวแคทรินต้องออกไปหาเรื่องราวชีวิตจริงของคนที่ออกเรือไปช่วยทหารที่ชายฝั่งนอร์มังดี ยากตรงเรื่องต้องเป็นผู้หญิงด้วยนี่แหละ แต่พอได้มา เรื่องราวก็ไม่สมบูรณ์ ไม่พอจะมาสร้างเป็นหนังได้ สุดท้าย กลุ่มคนเขียนบทนี้ก็ฉลาด

Don”t say it”s based on a true story.

Say it”s based on 100 true stories.

อย่าบอกว่าสร้างจากเรื่องจริงเรื่องเดียวสิ

บอกว่าสร้างจากเรื่องจริงร้อยเรื่อง

เป็นการแก้ปัญหาที่สวยงามขนาดและฉลาดเฉลียวที่สุด

Dunkirk, the miracle that

put the fire back in all our bellies.

ดังเคิร์ก สิ่งมหัศจรรย์ที่พาเราไปพบความสำเร็จ

fire in your belly หมายถึงความมุ่งมั่นอันแรงกล้า ความปรารถนาอันยิ่งใหญ่ ที่จะให้เราไปสู่ความสำเร็จให้จงได้

หนังดีมีรายละเอียดให้ติดตามไปจนจบเรื่อง จะฉาก จะเพลง จะบทภาพยนตร์

มีที่ให้ยิ้มและมีที่ให้ขำ

มีเรื่องให้ดีใจในความรัก

ในขณะเดียวกันก็มีเรื่องให้ตกใจในความเศร้าที่มากันไม่ทันตั้งตัวเลย

This film is mustard. ฉันพูดแบบนี้ได้เต็มปากเต็มคำ

ฉันเอง